แมวดำ

หลังจากอ่านเรื่องสั้นที่ได้รับการแปลและตีพิมพ์เป็นระยะๆ ในหนังสือพิมพ์และนิตยสารวรรณกรรมในช่วงไม่กี่ปีมานี้ ตอนนี้กำลังอ่านซ้ำเรื่องสั้นที่คัดเลือกมาแล้ว 28 เรื่องในคอลเลกชัน "Black Cat" (แปลโดย Nguyen Thong Nhat, Thuan Hoa Publishing House - 2023) ซึ่งฉันยังคงมีความรู้สึกที่น่าสนใจและแปลกๆ เช่นเดิมเมื่อต้องอ่านงานของนักเขียนวรรณกรรมญี่ปุ่นสมัยใหม่และร่วมสมัย

ฉันเลือกที่จะอ่าน “Hate Wine” ก่อนเพราะฉันไม่สามารถละเลยชื่อผู้เขียนได้ ผู้อ่านชาวเวียดนามคงคุ้นเคยกับผลงานชิ้นเอกเรื่อง “โลกที่สาบสูญ” ของดาไซ โอซามุ นักเขียนชื่อดังในยุค “โรงเรียนนอกกฎหมาย” หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ซึ่งมีแนวโน้มจะก่อกบฏและทำลายตัวเอง ซึ่งสะท้อนให้เห็นผ่านโศกนาฏกรรมในชีวิตของเขาเอง “ดื่มติดต่อกัน 2 วัน เมื่อวานและเมื่อคืนก่อน ดื่มติดต่อกัน 2 วัน วันนี้ต้องทำงานตอนเช้า ตื่นเช้า เข้าห้องน้ำล้างหน้า ทันใดนั้นก็เห็นกล่อง 4 ขวด ใน 2 วัน ดื่มหมดทั้ง 4 กล่อง” “Hate Wine” จริงๆ แล้วเป็นเรื่องเกี่ยวกับความรู้สึกที่พยายามจะดื่มไวน์สักสองสามขวดกับเพื่อนๆ แต่ผู้อ่านจะได้เห็นสไตล์การเขียนที่คุ้นเคยแต่แฝงไปด้วยอารมณ์ขันและความมืดมน ซึ่งแสดงถึงความสิ้นหวังในรูปแบบที่ซื่อสัตย์ที่สุด รวมไปถึงการสูญเสียในโลกมนุษย์

ฉันยังอ่านเรื่องสั้นเรื่อง “The Black Cat” โดย Shimaki Kensaku ซึ่งใช้เป็นชื่อหนังสือด้วย แมวตัวผู้ สีดำ ตัวใหญ่กว่าแมวทั่วไปเท่าครึ่ง ดูสง่างาม “โดดเดี่ยวแต่หยิ่งผยองและเย่อหยิ่ง เต็มไปด้วยจิตวิญญาณนักสู้…” “ถ้ามันเป็นมนุษย์ มันก็คงเป็นขุนนางโดยธรรมชาติ” “ในขณะที่แมลงเพื่อนร่วมโลกที่ชั่วร้ายและพวกชอบประจบสอพลอมีที่พักพิงอันอบอุ่นและได้รับอาหาร เขากลับถูกละทิ้ง” แมวดำที่เกลียดชังถูกฆ่าตายในที่สุด “แม่ดูแลมันเรียบร้อยแล้ว” หายไปอย่างรวดเร็ว “เหลือเพียงคนชั้นต่ำที่เดินเตร่ไปมา” เรื่องราวเรียบง่ายเกี่ยวกับแมวตัวหนึ่งแสดงให้เห็นถึงความเบื่อหน่ายและความเกลียดชังของโลก รวมถึงการกบฏเงียบๆ ต่อสังคมร่วมสมัย สังคมที่ "น่าเบื่อและโง่เขลาเหมือนโรคที่ไม่เคยรู้ว่าจะหายเมื่อใด"

ด้วยเหตุนี้ ผู้อ่านจึงได้อ่านผลงานของนักวรรณกรรม 28 คน ซึ่งไม่จำเป็นต้องเป็นนักเขียนที่โด่งดังหรือคุ้นเคย แต่เป็นผลงานที่ถูกเลือกแบบสุ่มโดย "ผู้อ่านทั่วไปที่ชื่นชอบและกำลังเรียนรู้" เพื่อนำเสนอมุมมองที่กว้างขึ้นและเข้มข้นยิ่งขึ้นเกี่ยวกับวรรณกรรมญี่ปุ่นในยุคปัจจุบันและยุคปัจจุบัน เรื่องสั้นหลายเรื่องมีกลิ่นอายของการสืบสวน เช่น Night in the Thorn Field, Spider, Death Story, Barbarian, Sole of the Foot) สไตล์ลึกลับ (ไข่) ความเป็นจริงทางสังคม (แมลงปอไร้หัว ความโศกเศร้าของโลก...) และโดยเฉพาะเรื่องสั้นเกี่ยวกับความรักที่เต็มไปด้วยความงดงามของการสูญเสีย ความอยุติธรรม และความเศร้าโศก (การปัก, การเปลี่ยนผ่าน, การสืบพันธุ์โดยเทียม, ในฤดูฝน...)

เรื่องสั้นในชุด “Black Cat” เขียนขึ้นในช่วงครึ่งหลังของการปฏิรูปเมจิจนถึงครึ่งแรกของสมัยโชวะ ซึ่งเป็นช่วงที่เป็นจุดกำเนิดของการก่อตั้งโรงเรียนวรรณกรรมสมัยใหม่และร่วมสมัยในญี่ปุ่น แสดงให้เห็นถึงการบูรณาการและการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมที่แน่นแฟ้นระหว่างญี่ปุ่นกับโลกตะวันตก สะท้อนไม่เพียงแต่สถานการณ์ปัจจุบันและการพัฒนาทางการเมืองและสังคมในญี่ปุ่นในช่วงเปลี่ยนผ่านของการปฏิรูปและการเปิดประเทศสู่โลกภายนอกเท่านั้น แต่ยังสะท้อนทัศนคติทางอุดมการณ์ที่ซับซ้อนของนักเขียนญี่ปุ่นอีกด้วย

เราได้อ่านผลงานวรรณกรรมญี่ปุ่นสมัยใหม่ที่มีชื่อเสียงที่แปลเป็นภาษาเวียดนาม เช่น “Snow Country” โดย Kawabata, “Norwegian Wood” โดย Murakami Haruki, “Shadowless Lamp” โดย Watanabe Jyun-ichi เป็นต้น อย่างไรก็ตาม ผลงานส่วนใหญ่เหล่านี้มักจะได้รับการแปลเป็นภาษาอังกฤษ ฝรั่งเศส หรือรัสเซีย และมีเพียงไม่กี่เรื่องเท่านั้นที่แปลโดยตรงจากภาษาญี่ปุ่น ซึ่งมีความซับซ้อนและคลุมเครือมาก ดังนั้น การแปลจากผลงานต้นฉบับภาษาญี่ปุ่นของ Nguyen Thong Nhat เพื่อนำเสนอหน้ากระดาษที่ทะยาน เปล่งประกาย ละเอียดอ่อน และเศร้าโศกให้ผู้อ่านจึงเป็นความพยายามที่น่าชื่นชมอย่างยิ่ง และที่น่ายินดียิ่งกว่านั้น ฮิวมีนักแปลวรรณกรรมผู้มีเกียรติเพิ่มอีกคนหนึ่ง

แหล่งที่มา