บ่ายวันหนึ่งที่อากาศแจ่มใสในนครโฮจิมินห์ ฉันแวะไปร้านไอศกรีม Vi Bon ของครอบครัวคุณ Chinh บนถนน Nguyen Huy Tu (เขต Ben Nghe) และสัมผัสถึงความเย็นสบายเมื่อครั้งยังเป็นเด็ก
การเลี้ยงดูคน 4 รุ่นในครอบครัวเดียว
ร้านไอศกรีมนี้เปิดตั้งแต่ 9.00 - 19.00 น. และไม่พลุกพล่านวุ่นวาย แต่มีลูกค้าเข้ามาซื้อทั้งปลีกและส่งเป็นประจำ ช่วงบ่ายๆ ผมแวะไปที่ร้าน มีคนอยู่ในร้านประมาณ 5 คน แต่ละคนกำลังทำอะไรบางอย่าง ผู้ชายกำลังยุ่งอยู่กับการทำไอศกรีม เหงื่อท่วมตัว ส่วนผู้หญิงกำลังบรรจุ ให้คำปรึกษา และขายให้กับลูกค้า
หลังจากเวลา 10.00 น. ครอบครัวของนางชินห์ก็กำลังยุ่งอยู่กับการทำไอศกรีม
[คลิป]: ร้านไอศกรีมอายุ 65 ปี ขายหมดทุกวัน
คุณชินห์ เจ้าของร้านคนปัจจุบัน บอกว่า เมื่อลูกค้าซื้อไอศกรีมเป็นกิโลกรัมที่นี่ ทางร้านจะแจกถั่วลิสงใส่ถุงเล็กๆ อย่างชำนาญ โดยให้ส่วนต่างๆ เหล่านี้แก่ลูกค้า เธอได้อาศัยโอกาสที่ร้านเพิ่งเปิดและยังไม่มีลูกค้ามากนัก จึงเล่าเรื่องร้านไอศกรีมหายากในนครโฮจิมินห์ที่เปิดมากว่า 7 ทศวรรษให้ฉันฟัง
ตามคำบอกเล่าของนางสาวชินห์ ร้านไอศกรีมแห่งนี้ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2501 โดยนายลี ทาน และภรรยา (ปู่ย่าตายายของเธอ) ก่อนหน้านั้นผู้อาวุโสทั้งสองเดินทางไปกัมพูชาเพื่อเรียนรู้อาชีพและเดินทางกลับไซง่อนโดยเลือกตลาดดาเกาเป็นสถานที่เริ่มต้นธุรกิจ ในเวลานั้นตลาดดาเกาเป็นเพียงตลาดเถื่อน มีเพียงบ้านเรือนไม่กี่หลังและเต็มไปด้วยหญ้ารก
นางสาวโว ทิ ไห (ในภาพ) และสามี นายลี วินห์ เดา (พ่อแม่ของนางสาวจินห์) ถือเป็นคนรุ่นที่สองของครอบครัวที่สืบทอดกิจการร้านไอศกรีม
ไอศกรีมได้รับการบรรจุหีบห่ออย่างระมัดระวังโดยคุณนายชินห์
เพื่อสร้างรายได้จากอาชีพนี้ คุณ Ly Than และภรรยาจึงได้สอนเคล็ดลับนี้ให้กับลูกชายทั้ง 7 คนของพวกเขา ต่อมาลูกหลานของผู้อาวุโสทั้งสองคนได้เปิดร้านเพิ่มอีก 2 ร้านบนถนน Tung Thien Vuong (เขต 8) และถนน Pham Dinh Ho (เขต 6) หลานชายคนหนึ่งของเขายังเปิดร้านค้าที่สะพานนีเทียนเซืองด้วย นอกจากนี้ คุณ Ly Vinh Phat ลูกชายของนายและนาง Ly Than ยังได้เปิดร้านไอศกรีมหลอดที่ Chau Doc (An Giang) ซึ่งมีชื่อว่า Vi Bon เช่นกัน
แม้จะผ่านช่วงเวลาดีๆ และร้ายๆ มากมาย แต่ร้านไอศกรีมเหล่านี้ก็ไม่สามารถดำรงอยู่ต่อไปได้ เนื่องจากลูกๆ และหลานๆ ของนายลี ทาน เปลี่ยนงาน เปลี่ยนที่อยู่ และบางคนก็ย้ายไปอเมริกา ร้านไอศกรีมในย่านดาเกาแห่งนี้เท่านั้นที่ได้รับการอนุรักษ์และสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่นโดยคุณลี วินห์ เดา และคุณโว ทิ ไฮ พ่อแม่ของนางจินห์

ร้านไอศกรีมแห่งนี้เลี้ยงดูครอบครัวของเธอมาสี่รุ่นแล้ว และเธอตั้งใจที่จะรักษามันเอาไว้
เมื่อถามถึงความหมายของชื่อ วิบอน เจ้าของร้านก็อธิบายช้าๆ ว่า “วิบอน” แปลว่า ชีวิต ส่วน “วิ” แปลว่า เพราะว่า วีบอนหมายถึงร้านไอศกรีมแห่งนี้คือเส้นชีวิตของครอบครัวดังนั้นจะต้องรักษาเอาไว้ให้ดีที่สุด
“ต้องขอบคุณร้านไอศกรีมแห่งนี้ที่ทำให้ครอบครัวของฉัน 4 ชั่วอายุคนได้เติบโตขึ้น เป็นผู้ใหญ่ และมีชีวิตอย่างที่เรามีทุกวันนี้ นี่คืออาชีพและเป็นอาชีพที่เป็นความพยายามของปู่ย่าตายาย พ่อแม่ สามี ฉันและลูกๆ ของฉันตอนนี้ แม่ของฉันเสียชีวิตไปเมื่อ 6 ปีที่แล้ว ดังนั้นฉันจึงตระหนักดีว่าฉันต้องรักษาอาชีพดั้งเดิมของครอบครัวเอาไว้ จนกว่าฉันจะไม่มีความเข้มแข็งที่จะทำมันอีกต่อไป” นางสาวชินห์เล่า
รสชาติวัยเด็กในเมือง
คุณชินห์ได้แนะนำร้านไอศกรีมของเธอว่า ร้านแห่งนี้ยังคงเหมือนเดิมมาโดยตลอด หลายๆ คนมาที่นี่เพื่อซื้อไอศกรีมเพื่อรำลึกถึงรสชาติวัยเด็ก เนื่องจากร้านนี้เคยจำหน่ายไอศกรีมให้กับพ่อค้าแม่ขายไอศกรีมมากมายหลายรายในนครโฮจิมินห์
“ตั้งแต่ฉันยังเล็ก ฉันเห็นแม่ขายไอศกรีม พ่อค้าแม่ค้าริมถนนถือกระดิ่งดังกังวานยืนเข้าแถวยาวเพื่อรอซื้อไอศกรีม” ในเวลานั้นครอบครัวของฉันต้องทำงาน 2 กะกลางวันและกลางคืนเนื่องจากมีความต้องการสูงมาก “หลังจากนี้มีคนขายของตามท้องถนนอีกกี่คน?” เธอเล่าความหลัง
ไอศกรีมแท่งนำรสชาติของวัยเด็กมาให้
แต่นั่นไม่ได้หมายความว่าร้านไอศกรีมนี้จะมีลูกค้าน้อยลง ในทางกลับกัน ผู้คนจำนวนมากยังคงมาที่นี่เพื่อรับประทานอาหารเพราะต้องการค้นหารสชาติในวัยเด็ก และเจ้าของร้านขายของชำหลายๆ รายก็ยังนำเข้าไอศกรีมมาเป็นกิโลกรัมเพื่อจำหน่าย ทั้งหมดนี้ต้องยกความดีความชอบให้กับเคล็ดลับเพียงหนึ่งเดียว นั่นคือไอศกรีมของเธอทำมาจากวัตถุดิบสดใหม่ ไม่ใช้สีผสมอาหารใดๆ และเมื่อลูกค้ารับประทานเข้าไป พวกเขาจะรู้สึกถึงความแตกต่าง
สิ่งที่พิเศษอีกอย่างคือทางร้านจะขายไอศกรีมหมดทุกวันและไม่มีเหลือไว้กินวันถัดไปเลย เพราะเหตุนี้ไอศกรีมจึงสดใหม่เสมอ
สูตรไอศกรีมยังคงไม่เปลี่ยนแปลงมานานหลายทศวรรษ
ในบ่ายวันหนึ่งที่มีแดดร้อนจัด คุณบิช ทรัม (ลูกสาวคุณจินห์) ชวนฉันไปทานไอศกรีมเย็นๆ ขณะกัดไอศกรีมที่ละลายในปาก ฉันนึกถึงภาพนักปั่นจักรยานแบกกล่องไอศกรีมไปตามถนนในชนบทในสมัยก่อน ทุกครั้งที่พวกเขาเดินผ่านแล้วกดกริ่ง ฉันจะขอให้พ่อแม่ซื้อให้หนึ่งอัน ไอศกรีมแท่งธรรมดาๆ เพียงเท่านี้ก็ทำให้ท้องฟ้าในวัยเด็กที่เต็มไปด้วยความคิดถึงและความรักความอบอุ่นเย็นลง
ที่นี่เจ้าของร้านได้แนะนำไอศกรีมแท่ง 6 ชนิดและไอศกรีมอีก 8 ชนิดแบบแยกกิโลกรัม ไอศกรีมแท่งราคาเพียง 4,000 - 6,000 ดอง ในขณะที่ไอศกรีมขายในราคา 55,000 ดอง/ครึ่งกิโลกรัม ราคาถือว่าค่อนข้างสมเหตุสมผลในใจกลางเมืองโฮจิมินห์
“ฉันซื้อไอศกรีมที่นี่มาเป็นสิบปีแล้ว!”
เนื่องจากไอศกรีมทำตั้งแต่เช้า เจ้าของร้านเลยบอกว่าจะใช้เวลาประมาณบ่ายโมงถึงบ่ายสองโมงจึงจะได้ไอศกรีมครบตามที่โฆษณา เจ้าของร้านเขียนชนิดของไอศกรีมที่เธอมีอย่างระมัดระวังบนกระดานหน้าร้านเพื่อให้ลูกค้าเลือกได้ง่าย
มีลูกค้าเข้ามาเยี่ยมชมร้านเป็นประจำ

คุณนายเล่อเป็น “ลูกค้าประจำ” ของร้านไอศกรีมแห่งนี้
คุณนายเล (อายุ 65 ปี เจ้าของร้านขายของชำ) มักจะมาที่ร้านไอศกรีมแห่งนี้ทุกบ่ายเพื่อนำเข้าไอศกรีมมาขายตามปกติ และทำเช่นนี้มาหลายสิบปีแล้ว เธอเล่าว่าตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา เธอก็ได้นำเข้าไอศกรีมมาขายที่นี่ ส่วนหนึ่งเพราะราคาสมเหตุสมผล และอีกส่วนหนึ่งเพราะลูกค้าชื่นชอบจริงๆ
“ลูกค้าทานไอศกรีมและชื่นชมเสมอ ไม่ว่าจะเป็นลูกค้าใหม่หรือลูกค้าเก่าก็ตาม ฉันซื้อไอศกรีมจากร้านนี้มาขายเท่านั้น รสชาติไม่เคยเปลี่ยนแปลงเลยมาหลายสิบปีแล้ว “ตั้งแต่นั้นมาร้านมีสาขาที่นี่เพียงแห่งเดียวและไม่เคยย้ายไปไหนเลย” ลูกค้ากล่าวด้วยเสียงหัวเราะ
นางสาวถุ้ย ฮาง (อายุ 64 ปี อาศัยอยู่ในเขต 1) ก็เป็นลูกค้าประจำของร้านมาตั้งแต่ยังเป็นเด็ก เธอเล่าว่าเมื่อก่อนพ่อแม่เธอเคยพาเธอไปซื้อไอศกรีมที่นี่ แล้วไอศกรีมที่นี่ก็กลายมาเป็นรสชาติวัยเด็กที่เธอคิดถึงถ้าไม่ได้กินมันสักพัก ต่อมาเธอมักจะพาลูกหลานมาเยี่ยมเยียนที่นี่ทุกครั้งที่มีเวลาว่าง เพราะบ้านเธออยู่ไม่ไกลจากร้าน
จะไปถามคุณบิช ทรัม ก็แปลกใจที่รู้ว่าเธออายุ 40 แล้ว เพราะดูเด็กมาก เมื่อก่อนผมเดาว่าเธออายุ 25 หรือ 26 ปี เธอสำเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยด้วยปริญญาด้านการบริการ และทำงานในโรงแรมแห่งหนึ่งในเมืองโฮจิมินห์อยู่พักหนึ่ง จากนั้นเธอก็คลอดบุตรและเกิดการระบาดของโควิด-19 ทำให้เธอต้องอยู่ร้านไอศกรีมของพ่อแม่จนถึงทุกวันนี้
คุณทรัมเป็นคนรุ่นที่ 4 ของครอบครัวที่ผลิตและจำหน่ายไอศกรีม
หลายครอบครัวซื้อไอศกรีมเป็นกิโลกรัมแล้วเก็บไว้ในตู้เย็นเพื่อรับประทานทีละน้อย
“ผมไม่รู้ว่าจะได้รับสืบทอดหรือไม่ แต่ตอนนี้ผมยังขายไอศกรีมกับแม่และรู้สึกสนิทสนมกับงานนี้มาก “ถ้าแม่ทิ้งมันไว้ให้ฉันจะขายมัน” เธอยิ้มและมองไปที่แม่ของเธอ
ส่วนนางสาวชินห์ กล่าวว่า เธอมีลูก 2 คน และขณะนี้ลูกชายของเธอทำงานอีกอาชีพหนึ่งซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับอาชีพประจำของครอบครัว เธอจะขายไปจนกระทั่งเธอไม่มีกำลังอีกต่อไป และหวังว่ารุ่นต่อไปจะสืบทอดร้านค้าแบบดั้งเดิมของครอบครัวที่มีเรื่องราวความทรงจำมากมาย
ลิงค์ที่มา
การแสดงความคิดเห็น (0)