ទេពកោសល្យប្រវត្តិសាស្ត្រវៀតណាម៖ ស្ទាត់ជំនាញ ២៦ ភាសា នៅអាយុ ២៥ ឆ្នាំ។

នោះ​គឺ​អ្នក​ប្រាជ្ញ Truong Vinh Ky (1837-1898)។ ឪពុករបស់គាត់គឺជាអ្នកប្រាជ្ញខុងជឺ ហើយត្រូវបានតែងតាំងជាមេដឹកនាំយោធានៅក្រោមរាជវង្ស Minh Mang នៃរាជវង្សង្វៀន។

យោងតាមឯកសារប្រវត្តិសាស្ត្រ លោក គី បានស្គាល់តួអក្សរបុរាណទាំងបីដោយបេះដូងនៅអាយុ 3 ឆ្នាំរៀនសរសេរនៅអាយុ 4 ឆ្នាំហើយបានទៅសាលារៀននៅអាយុ 5 ឆ្នាំដើម្បីរៀនអក្សរចិននិងអក្សរ Nom ជាមួយគ្រូ។ ប៉ុន្មានឆ្នាំក្រោយមក គាត់បានស្ទាត់ជំនាញ Minh Tam Buu Giam អានសៀវភៅទាំងបួន ប្រាំបុរាណ និងទន្ទេញកំណាព្យ Tang និង Song ជាច្រើន ...

បន្ទាប់ពីឪពុករបស់គាត់បានទទួលមរណភាព លោក Truong Vinh Ky ត្រូវបានបញ្ជូនទៅជនជាតិបារាំងម្នាក់ឈ្មោះ Borelle (ឈ្មោះវៀតណាមគឺ Thua Hoa) នៅ Vinh Long ដើម្បីរៀនភាសាឡាតាំង និងបារាំង។ បន្ទាប់មក លោក ថាវ ហូ ត្រូវទៅឆ្ងាយ ទើបលោកបានសុំជនជាតិបារាំងម្នាក់ឈ្មោះ ប៊ូយឡៅ (ឈ្មោះវៀតណាមគឺ ខូឡុង) ថែរក្សាការចិញ្ចឹម និងអប់រំរបស់គី។

អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ Truong Vinh Ky ។

នៅពេលដែល Vinh Ky មានអាយុ 11 ឆ្នាំ គាត់ត្រូវបាន Co Long បញ្ជូនមកសិក្សានៅ Pinhalu រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ជាមួយនឹងសិស្សជាង 20 នាក់មកពីប្រទេសផ្សេងៗគ្នា។ នៅទីនេះផងដែរ គាត់ស្ទាត់ជំនាញភាសាភាគច្រើនរបស់មិត្តរួមថ្នាក់ដូចជា៖ កម្ពុជា ឡាវ ថៃ មីយ៉ាន់ម៉ា ចិន ជប៉ុន ឥណ្ឌា...។

ក្រៅ​ពី​ការ​រៀន​សូត្រ​ពី​មិត្តភ័ក្ដិ គាត់​ក៏​បាន​សិក្សា​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ពី​សៀវភៅ និង​វចនានុក្រម​ក្នុង​បណ្ណាល័យ​សាលា។ អ្នកភាសាវិទ្យាសហសម័យជឿថា Truong Vinh Ky បានរកឃើញក្បួនវេយ្យាករណ៍ស្រដៀងគ្នា និងខុសគ្នានៃភាសាផ្សេងទៀត ដើម្បីរៀនបានលឿន និងងាយស្រួល។

នៅអាយុ 14 ឆ្នាំ Truong Vinh Ky បានបន្តបញ្ជូនទៅសាលានៅ Poulo Penang (កោះតូចមួយនៅប៉ាស៊ីហ្វិកខាងត្បូង ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី)។ ក្នុងអំឡុងពេលប្រាំពីរឆ្នាំរបស់គាត់នៅទីនោះគាត់បានសិក្សាភាសាឡាតាំងនិងក្រិក។ លើសពីនេះ លោកក៏បានសិក្សាដោយខ្លួនឯងនូវភាសាផ្សេងទៀតដូចជា ឥណ្ឌា អង់គ្លេស អេស្បាញ ម៉ាឡេស៊ី ជប៉ុន ក្រិក ថៃ បារាំង អ៊ីតាលី ជាដើម។

ដោយសារគាត់ស្ទាត់ជំនាញ និងមានច្បាប់យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ក្នុងការរៀនភាសាបរទេសរបស់ប្រទេសក្នុងតំបន់ ត្រឹមអាយុ 25 ឆ្នាំ Truong Vinh Ky ចេះ 26 ភាសាផ្សេងៗគ្នា។

នៅចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1880 គាត់បានបោះពុម្ពសៀវភៅជាភាសាថៃ និងភាសាខ្មែរ។ នៅឆ្នាំ 1892 គាត់បានចងក្រងសៀវភៅចំនួនបីដែលបង្រៀនភាសាភូមា (ឥឡូវមីយ៉ាន់ម៉ា)។ ចាប់ពីឆ្នាំ 1893 គាត់បានបន្តបោះពុម្ពសៀវភៅដែលបង្រៀនភាសាឡាវ ម៉ាឡេ តាមីល និងចាម។

នៅឆ្នាំ 1874 លោក Truong Vinh Ky ត្រូវបានពិភពលោកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសជាអ្នកប្រាជ្ញភាសា បញ្ចូលក្នុងបញ្ជីអ្នកប្រាជ្ញពិភពលោកទាំង 18 នៃសតវត្សទី 19 ហើយបានចុះបញ្ជីក្នុងចំណោមតារាល្បី ៗ ពិភពលោកនៅក្នុងសព្វវចនាធិប្បាយ Larousse ។

Émile Littré - អ្នកនិពន្ធជនជាតិបារាំងធ្លាប់បានសរសេរថា "នៅលើផែនដីនេះ ពិបាករកមនុស្សទីពីរដែលស្រលាញ់ភាសាដូច Truong Vinh Ky ពេលជួបជនជាតិអង់គ្លេស Truong Vinh Ky និយាយភាសាអង់គ្លេសយ៉ាងស្ទាត់ជំនាញដូចជនជាតិ London។ ពេលប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយជនជាតិអ៊ីតាលី អេស្ប៉ាញ ព័រទុយហ្គាល់ ជប៉ុន ម៉ាឡេ ជនជាតិសៀម K. Truong តែងតែនិយាយភាសាអង់គ្លេស។ ចំណេះដឹងភាសាបរទេសចំនួន 26 គឺគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់មនុស្សជាតិដើម្បីលើកតម្កើងគាត់ថាជាអ្នកភាសាវិទ្យាដ៏អស្ចារ្យបំផុតនៅសម័យរបស់យើង»។

លីបរ៉ា

ប្រភព៖ https://vtcnews.vn/thien-tai-lich-su-viet-thong-thao-26-thu-tieng-khi-moi-25-tuoi-ar933824.html