Tổng thống Iran cảnh báo về hậu quả “không thể đảo ngược” từ chiến tranh khu vực

Phát biểu trước báo chí sau khi có mặt tại New York để tham dự cuộc họp của Đại Hội đồng LHQ, ông Masoud Pezeshkian cho biết: “Chúng tôi không muốn trở thành nguồn cơn của bất ổn tại Trung Đông, vì hậu quả từ một cuộc chiến tranh khu vực sẽ không thể đảo ngược được”.

“Chúng tôi muốn sống trong hòa bình và không muốn xảy ra chiến tranh. Chính Israel mới là chính quyền đang muốn tạo nên cuộc xung đột toàn diện này”.

Ông Masoud Pezeshkian là một chính trị gia có quan điểm chính trị khá ôn hòa, vừa thắng cử tổng thống vào tháng 7 vừa rồi và hứa hẹn sẽ mang lại các chính sách ngoại giao thực dụng. Ông từng cáo buộc cộng đồng quốc tế đã im lặng trước những hành động mà ông mô tả là “hành động diệt chủng của Israel” tại Gaza.

Những kêu gọi giải quyết xung đột tại Trung Đông thông qua đối thoại của ông Pezeshkian được đưa ra sau khi Israel thực hiện một loạt các cuộc tấn công nhằm vào Hezbollah trong ngày thứ Hai, khiến ngày này trở thành ngày đẫm máu nhất tại Lebanon trong suốt một năm xung đột giữa Israel và Hezbollah.

Khi được hỏi về khả năng Iran sẽ tham gia cuộc xung đột giữa Israel và Hezbollah, ông Pezeshkian cho biết: “Chúng tôi sẽ bảo vệ những phe đang tự vệ và đang bảo vệ chủ quyền của mình”. 

Hàng chục ngàn người trên cả hai phía biên giới Israel-Lebanon đã phải sơ tán khỏi các thị trấn và làng mạc do những cuộc giao tranh gần như hàng ngày giữa hai lực lượng Israel và Hezbollah. Israel khẳng định mong muốn có được một giải pháp ngoại giao buộc Hezbollah phải rút lui khỏi khu vực biên giới.

Tuy nhiên, Hezbollah cũng mong muốn tránh xảy ra xung đột toàn diện, nhưng cũng khẳng định sẽ chỉ ngừng chiến đấu khi cuộc chiến tại Gaza kết thúc. Những nỗ lực đàm phán thỏa thuận ngừng bắn cho Gaza đang đi vào bế tắc sau khi những đàm phán được Qatar, Ai Cập và Mỹ trung gian trong nhiều tháng qua không mang lại hiệu quả.

Chính sách khu vực của Iran được đề ra bởi Đoàn Vệ binh Cách mạng, một lực lượng chỉ nhận lệnh từ Lãnh tụ Ayatollah Ali Khamenei, người đứng đầu quốc gia này.

Ông Pezeshkian đã liên tục xác nhận quan điểm chống Israel của Iran và sự ủng hộ các phong trào kháng chiến trên toàn khu vực của chính quyền này sau khi nhậm chức trong tháng vừa rồi.

Khi được hỏi về khả năng Iran sẽ đáp trả vụ ám sát lãnh đạo Ismail Haniyeh của tổ chức dân quân Palestine Hamas trên lãnh thổ Iran trong tháng 7, ông Pezeshkian cho biết: “Chúng tôi sẽ phản hồi vào thời điểm, tại địa điểm và theo biện pháp phù hợp”.

Tehran và Hamas đều khẳng định Israel đứng đằng sau vụ ám sát Haniyeh, và vụ tấn công này đã dẫn tới những lo ngại về xung đột trực diện giữa Tehran và kẻ thù không đội trời chung Israel tại khu vực Trung Đông.

Đoàn Vệ binh Cách mạng Iran và ông Khamenei cam kết sẽ trả thù “mạnh tay” cho vụ ám sát Haniyeh, một vụ ám sát xảy ra khi ông Haniyeh thăm Tehran. Cho tới nay, Iran đã kiềm chế hành động đáp trả trực tiếp nhằm vào Israel, và chính quyền Israel vẫn chưa xác nhận hay phủ nhận có liên quan tới vụ ám sát.

Trong tháng 8, 3 quan chức cấp cao Iran cho biết, Tehran có tham gia các đối thoại với các nước phương Tây và Mỹ để cân bằng mức độ đáp trả nhằm vào Israel cho vụ ám sát Haniyeh.

Ông Pezeshkian cho biết, chính quyền Iran “đã được thông báo sẽ có thỏa thuận ngừng bắn được ký kết trong tuần” giữa Israel và Hamas, “nhưng tuần đó chưa bao giờ tới và thay vào đó Israel đã liên tục mở rộng quy mô tấn công”.

Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)