Bác sĩ Ngô Hải Sơn: Tôi mong nhiều người có thể leo núi

Bác sĩ Ngô Hải Sơn trong cuộc trò chuyện với Báo Tuổi Trẻ - Ảnh: QUỐC CƯỜNG

Tuổi Trẻ đã có cuộc trò chuyện với bác sĩ Ngô Hải Sơn (Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức) nhân ngày 27-2, để nói về niềm đam mê thể thao của anh bên cạnh sứ mệnh cao cả của người thầy thuốc.

Thích những thứ khó

* Việc chơi thể thao của bác sĩ diễn ra thế nào?

- Thời cấp II tôi mê đá bóng, khi học cấp III ở Trường chuyên Hà Nội - Amsterdam và học đại học tại Trường đại học Y Hà Nội tôi chơi bóng rổ. Năm 2011 tôi tốt nghiệp đại học và học việc ở Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, có 5-6 năm không tập thể thao vì quá bận do vừa làm vừa tiếp tục học.

* Vì sao anh lại chọn chuyên ngành bác sĩ phẫu thuật tạo hình để theo đuổi?

- Phẫu thuật tim mạch và phẫu thuật tạo hình là hai chuyên ngành rất khó và rộng trong y khoa. Có nhiều thử thách ở chuyên ngành này nên tôi quyết định theo đuổi, tôi thích làm những thứ khó.

Bác sĩ sau khi ra trường như tôi lúc đó chỉ được làm những công việc đơn giản trong ca mổ như bơm nước, cắt chỉ, nối mạch... Bảy năm sau khi tốt nghiệp đại học, làm thành thạo các thao tác, thực hiện hàng ngàn ca phụ mổ, tôi mới được một mình đứng tên chỉ định và mổ. Đó là năm 2018, tôi chỉ định và phẫu thuật nối đứt rời ngón tay cho một bệnh nhân. Nhiều người tưởng phẫu thuật tạo hình là chỉ làm trên khuôn mặt nhưng không phải, chúng tôi phẫu thuật từ đầu đến chân.

Bác sĩ Ngô Hải Sơn (bìa phải) là chuyên gia hàng đầu Việt Nam về phẫu thuật xác định lại giới tính, tái tạo, ghép cơ quan sinh dục... - Ảnh: NVCC

* Anh bắt đầu với môn thể thao leo núi ra sao?

- Tôi không thích những môn thể thao nhiều người chơi. Tôi leo núi vì đó là môn khó, có thể thử thách bản thân. Năm 2015, tôi bắt đầu leo đỉnh đầu tiên là Bạch Mộc Lương Tử. Năm 2017, tôi leo đỉnh núi cao nhất châu Phi là Kilimanjaro (Tanzania, độ cao 5.900m). 

Năm 2018, tôi chinh phục Kailash ở Tây Tạng (Trung Quốc), qua đèo Dolma ở độ cao 5.600m. Năm 2019, tôi leo đỉnh Mera (Nepal, cao 6.500m). Năm 2022, tôi leo đỉnh Manaslu (Nepal) có độ cao 8.163m.

Năm 2023, tôi thử thách mình với đỉnh núi Amadablam (Nepal, cao 6.812m) với độ khó kỹ thuật cao nhất dãy Himalaya. Chương trình leo trung bình của các nhà leo núi ở chặng này là 25 ngày, nhưng tôi chỉ mất 12 ngày.

Năm 2024, tôi leo đỉnh K2 - đỉnh núi nguy hiểm và có độ khó nhất dãy Karakoram cũng như toàn thế giới. Cuối năm 2024, tôi đi Nhật để học leo núi băng ở dãy núi Akadake (Yamanashi). Tháng 1-2025, tôi hoàn thành leo đỉnh núi cao nhất châu Mỹ - Aconcagua (Argentina, cao 6.962m).

Bác sĩ Ngô Hải Sơn chinh phục các đỉnh núi cao khắp nơi trên thế giới - Ảnh: NVCC

Đối mặt với cái chết hằng ngày

* Trong các ngọn núi anh đã chinh phục, hành trình nào là hiểm nguy nhất?

- Năm 2022, tôi leo Manaslu (Nepal, độ cao 8.163m) nhưng do lở tuyết nên không thể lên đỉnh được. Trong đoàn đi của tôi có chín nhà leo núi và chín người hỗ trợ nhưng đã có hai người chết không thể trở về. Tôi may mắn đã trở về an toàn dù không thể lên đỉnh Manaslu và tiêu tốn 40 ngày.

Theo thống kê, đã có khoảng 13.000 người leo lên đỉnh núi cao nhất thế giới Everest (Nepal, 8.848m). Tuy nhiên con số này ở đỉnh K2 chỉ là 400 người (cũng có thống kê là 1.000 người). 20% những người lên đỉnh K2 chết, không thể trở về. 

Nói như vậy để thấy đỉnh K2 khó và nguy hiểm thế nào, thường những người đã leo Everest rồi mới leo K2. Người leo núi thường chết khi thực hiện hành trình đi xuống, sau khi đã lên đỉnh. Kỹ năng xuống núi rất khó, khi cơ thể bạn đã kiệt sức, không xử lý tình huống chính xác, núi lở, bão tuyết là lúc bạn đối mặt hiểm nguy.

* Leo núi giúp ích gì cho công việc bác sĩ và ngược lại?

- Sau nhiều năm làm việc trong môi trường áp lực và đòi hỏi độ chính xác rất cao, tôi đã được rèn luyện cả tinh thần và thể chất. Điều này khiến tôi luôn bình tĩnh trước những thay đổi bất ngờ của cuộc sống hay trong hành trình leo núi.

Khi leo đỉnh K2, có thời điểm tôi bị tuột dây bám, rơi tự do 3m trên vách núi. Rất may cơ thể tôi chỉ bị va đập, sau đó bám được vào dây để trụ lại. 

Nhiều người hỏi tôi có sợ chết không? Tôi đối diện với cái chết mỗi ngày trong bệnh viện. Nếu sợ tôi đã không chọn leo núi, không lên đỉnh núi khó nhất thế giới K2. Bạn leo lên đỉnh núi để ngắm nhìn thế giới, không phải để thế giới ngắm nhìn bạn. Khung cảnh đẹp nhất chỉ hiện ra sau hành trình khó khăn nhất.

20% nhà leo núi chinh phục đỉnh K2 thiệt mạng sau khi cán đích. Bác sĩ Ngô Hải Sơn cho biết, nếu sợ anh đã không chọn leo núi là môn để theo đuổi - Ảnh: NVCC

* Anh bố trí thế nào để có thời gian leo núi khi công việc quá bận?

- Để có thời gian leo núi, tôi dồn việc vào những lúc ở Việt Nam. Khi đi nước ngoài, tôi xin nghỉ phép và nghỉ không lương. Khi leo đỉnh K2, tôi phải mất 50 ngày. Trong đó có một tháng ở khu vực base camp (khu vực dựng trại, độ cao 5.150m) trên dãy Himalaya để rèn thể lực, làm quen với thời tiết, độ cao và chờ ngày thời tiết thuận lợi cùng đoàn xuất phát. Thời gian thực tế để leo từ độ cao 5.150m lên đỉnh K2 chỉ mất bốn ngày lên và một ngày xuống.

* Chi phí cho một chuyến leo núi chắc rất đắt đỏ?

- Leo núi là môn thể thao đòi hỏi nhiều yếu tố: thời gian, tiền bạc, ý chí. Để có tiền đi khắp nơi chinh phục các đỉnh núi, tôi phải làm việc rất chăm chỉ, tích lũy tài chính. Không chỉ làm việc ở bệnh viện, tôi còn làm thêm bên ngoài và có các dự án kinh doanh. Tôi là người sống rất đơn giản, ăn uống lành mạnh, không uống bia rượu, không hút thuốc, không có thời gian đi du lịch.

Chi phí để leo đỉnh Aconcagua (Argentina) hết 16.000 USD, leo đỉnh Manaslu (Nepal) tiêu tốn 40 ngày và chi phí 18.000 USD. Chi phí cho chuyến đi K2 trong 50 ngày hết 42.000 USD (gần 1,1 tỉ đồng).

Bác sĩ Ngô Hải Sơn là nhà leo núi nhiều kinh nghiệm, thách thức bậc nhất Việt Nam - Ảnh: NVCC

Mơ ước đóng góp cho cộng đồng

* Công việc một ngày của bác sĩ thế nào?

- Tôi dậy sớm và 7h sáng đã có mặt ở bệnh viện để làm việc. Tôi thường tập thể lực ngay tại bệnh viện, sau giờ làm và trong thời gian nghỉ giữa các ca phẫu thuật. Sau mỗi ca mổ được nghỉ 15 phút, lúc đó tôi tập chống đẩy và gập bụng. Một ngày có khi mổ đến 8-9 ca, nếu tranh thủ tốt tôi có thể chống đẩy được hơn 200 cái và gập bụng 400 cái.

* Là bác sĩ hàng đầu tại Việt Nam thực hiện các phẫu thuật xác định giới tính, anh quan tâm đặc biệt đến vấn đề này?

- Trong quá trình làm việc tại Bệnh viện Việt Đức, tôi đã tham gia phẫu thuật rất nhiều ca như xác định lại giới tính; xử lý các biến chứng của phẫu thuật chuyển giới (người bệnh thực hiện ở nước ngoài); tạo hình, nối bộ phận sinh dục bị đứt rời... Đa phần người chuyển giới có đời sống khó khăn, kinh tế không ổn định. Năm 2021, tôi may mắn là người đầu tiên tại Việt Nam thực hiện phẫu thuật tạo hình âm đạo từ một đoạn đại tràng. Để có thể giúp người bệnh chữa bệnh, nâng cao chất lượng cuộc sống, thực hiện được các chức năng mà họ khao khát khiến tôi vô cùng hạnh phúc.

* Mơ ước trong tương lai của anh là gì?

- Là một bác sĩ, tôi mong sẽ có nhiều cơ hội đóng góp cho cộng đồng trong lĩnh vực y tế. Tôi đã leo được 2/7 đỉnh núi cao nhất thế giới, nếu có cơ hội sẽ leo năm đỉnh còn lại. 

Tôi có mở một công ty du lịch chuyên đào tạo, đưa người có giấc mơ leo núi chinh phục những đỉnh cao trên thế giới. Mong muốn của tôi là chia sẻ kiến thức, kỹ năng leo núi đến những người có chung đam mê. Để làm được điều này tôi phải tìm tòi và đi khắp nơi trên thế giới để học về leo núi.

Hiện leo núi ở Việt Nam còn tự phát, đa phần mọi người chưa có kiến thức. Chưa có ai chịu trách nhiệm về hoạt động chuyên môn của môn thể thao này nên tôi muốn có thể góp phần thúc đẩy cho ra đời hiệp hội leo núi Việt Nam.

Bác sĩ Ngô Hải Sơn (giữa) trong phòng phẫu thuật - Ảnh: NVCC

Bác sĩ Ngô Hải Sơn

Thạc sĩ - bác sĩ Ngô Hải Sơn (38 tuổi) tốt nghiệp Trường đại học Y Hà Nội năm 2011. Năm 2015, anh bảo vệ luận văn thạc sĩ. Năm 2018, anh lấy chứng chỉ phẫu thuật tạo hình hàm mặt tại London (Anh). 

Hiện anh làm việc tại khoa phẫu thuật hàm mặt - tạo hình - thẩm mỹ (Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức). Với thành tích chuyên môn xuất sắc, bác sĩ Hải Sơn đã nhận rất nhiều giải thưởng và bằng khen của Bộ Y tế, trong đó có giải xuất sắc tại Hội nghị sáng tạo tuổi trẻ ngành y tế Việt Nam năm 2021 - 2024.

Tuoitre.vn

Nguồn:https://tuoitre.vn/bac-si-ngo-hai-son-toi-mong-nhieu-nguoi-co-the-leo-nui-20250227092657567.htm