Ngã Ba Đồng Lộc không chỉ là một địa danh, mà còn là biểu tượng bất diệt về lòng yêu nước, sự hy sinh và tinh thần quật khởi của những người con đất Việt. Nằm trên tuyến đường Hồ Chí Minh, Ngã Ba Đồng Lộc thuộc xã Đồng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, từng là điểm nóng trong những ngày tháng chiến tranh khốc liệt, nơi những trận bom dồn dập của không quân Mỹ nhằm phá hoại tuyến giao thông huyết mạch của miền Bắc. Nhưng chính tại nơi đây, máu và mồ hôi của hàng ngàn thanh niên xung phong, bộ đội, và nhân dân đã cùng nhau tạo nên một bản anh hùng ca vang dội, khắc sâu trong lòng mỗi người dân Việt Nam.
Trong suốt những năm tháng chiến tranh chống Mỹ, Ngã Ba Đồng Lộc đã trở thành chiến trường ác liệt nhất. Đặc biệt, từ tháng 4 đến tháng 10 năm 1968, nơi đây hứng chịu gần 50.000 quả bom các loại, biến con đường thành những mảnh đất đầy hố bom, không một tấc đất nào còn nguyên vẹn. Dù vậy, những người lính trẻ, những cô gái thanh niên xung phong, và công nhân giao thông vẫn ngày đêm chiến đấu, san lấp hố bom, sửa chữa đường sá, mở đường cho những đoàn xe vận tải, chở vũ khí, lương thực tiếp viện vào miền Nam. Họ làm việc với tinh thần quả cảm, không quản ngại hiểm nguy, hy sinh cả tuổi trẻ để giữ cho mạch máu giao thông luôn được thông suốt, để đất nước được trường tồn.
Một trong những câu chuyện oai hùng nhất gắn liền với Ngã Ba Đồng Lộc chính là sự hy sinh của 10 cô gái thanh niên xung phong thuộc Tiểu đội 4, Đại đội 552. Ngày 24 tháng 7 năm 1968, khi đang làm nhiệm vụ san lấp hố bom và sửa chữa đoạn đường bị phá hủy, các cô đã gặp phải một trận bom khốc liệt từ máy bay Mỹ. 10 cô gái, người trẻ nhất chỉ mới 17 tuổi, đã ra đi trong khi đang làm nhiệm vụ, để lại niềm tiếc thương vô hạn và sự cảm phục sâu sắc từ nhân dân cả nước. Tên tuổi của Võ Thị Tần, Hồ Thị Cúc, Nguyễn Thị Nhỏ, cùng những người đồng đội đã trở thành biểu tượng của lòng dũng cảm và tinh thần kiên cường. Những cô gái ấy không chỉ hy sinh cho một con đường, mà còn để lại di sản vô giá cho cả dân tộc về ý chí bất khuất và tình yêu Tổ quốc.
Ngã Ba Đồng Lộc, từ đó, trở thành một biểu tượng thiêng liêng. Nơi đây không chỉ là mảnh đất của chiến tranh, mà còn là vùng đất của lòng tự hào dân tộc, của những ký ức khắc sâu trong trái tim bao thế hệ người dân Việt Nam. Mỗi năm, hàng ngàn người từ khắp mọi miền đất nước đến đây để dâng hương, tưởng nhớ những người đã ngã xuống. Khu di tích Ngã Ba Đồng Lộc với nhiều công trình tưởng niệm, từ Tượng đài Chiến thắng đến Nhà bia tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ, khu mộ của 10 cô gái thanh niên xung phong, đều là những điểm dừng chân thiêng liêng, mang lại niềm xúc động sâu sắc cho mỗi người khách ghé thăm.
Khu di tích này, ngoài việc là nơi ghi dấu những trận chiến khốc liệt, còn là nơi khắc họa tinh thần lạc quan, kiên cường của tuổi trẻ Việt Nam. Các bức phù điêu, tượng đài đều tái hiện hình ảnh những thanh niên xung phong, bộ đội, công nhân giao thông, những người con dũng cảm của đất nước, đã không ngừng vươn lên trong lửa đạn để bảo vệ quê hương. Hình ảnh của 10 cô gái thanh niên xung phong trong lúc làm nhiệm vụ đã trở thành biểu tượng sáng ngời về sự dâng hiến trọn vẹn cho Tổ quốc, khắc sâu trong lòng nhân dân như một huyền thoại.
Trải qua bao năm tháng, Ngã Ba Đồng Lộc vẫn giữ nguyên giá trị lịch sử và tinh thần. Năm 2013, nơi đây được xếp hạng là Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt, với những trận chiến oai hùng và ý nghĩa thiêng liêng mà nó mang lại. Những công trình tưởng niệm không chỉ ghi dấu quá khứ mà còn nhắc nhở về giá trị của hòa bình, sự hy sinh vô giá của những người con đất Việt cho tương lai đất nước.
Đứng trước tượng đài chiến thắng tại Ngã Ba Đồng Lộc, mỗi người đều không khỏi xúc động khi nhớ về một thời kỳ đầy gian khó nhưng đầy vinh quang. Những ngôi mộ trắng của 10 cô gái, luôn ngập tràn hương hoa, là minh chứng cho lòng biết ơn, sự kính trọng vô hạn từ những người còn sống. Ngã Ba Đồng Lộc không chỉ là một địa danh lịch sử, mà đã trở thành biểu tượng của tinh thần dân tộc, là nơi mà thế hệ hôm nay và mai sau đều phải cúi đầu tưởng nhớ và tri ân.
Hoàng Anh
