Hở van tim, người phụ nữ ngủ ngồi để tránh khó thở

Bác sĩ một bệnh viện Hà Tĩnh chẩn đoán bà Hoàng Thị Vịnh hẹp và hở van hai lá nặng, hở van động mạch chủ mức độ vừa, chỉ định thay van sớm. Bà Vịnh được hẹn chờ mổ. Tuy nhiên, bệnh tiến triển nặng khiến bà mệt và khó thở nhiều hơn, thậm chí phải ngủ ngồi, nên đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám.

Ngày 24/10, TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Ngoại Tim mạch – Lồng ngực, Trung tâm Tim mạch, cho biết bà Vịnh ngoài tình trạng hẹp và hở van tim còn có biến chứng suy tim vừa đến nặng (độ II-III), rung nhĩ. Chức năng tim suy yếu ảnh hưởng sức khỏe toàn thân cũng như suy giảm chức năng các cơ quan khác như gan, thận…, có nguy cơ tử vong nếu điều trị muộn. Rối loạn nhịp tim còn tạo điều kiện hình thành cục máu đông gây tắc mạch vành, tắc mạch máu não dẫn tới nhồi máu cơ tim, đột quỵ.

Trường hợp không có triệu chứng, hẹp hoặc hở van tim nhẹ, chưa cần phẫu thuật, theo dõi để phòng bệnh tiến triển. Khi người bệnh hẹp khít van hai lá, bác sĩ xem xét nong van bằng bóng, không phải phẫu thuật. Tuy nhiên, bà Vịnh không thể nong van vì đã cao tuổi, van vôi hóa, đồng thời có kèm hở van nên phương pháp điều trị duy nhất là thay van, bác sĩ Dũng nói.

Van động mạch chủ của bệnh nhân tổn thương nhiều dù hở trung bình, nhưng các bác sĩ hội chẩn quyết định thay cả van động mạch chủ, tránh nguy cơ phải mổ lại trong những năm sau.

Một tuần sau ca mổ, bà Vịnh hết khó thở, đau ngực, nhịp tim ổn định, được xuất viện.

Tim có 4 van gồm van hai lá, van ba lá, van động mạch phổi và van động mạch chủ, đảm nhận nhiệm vụ giữ cho máu chảy theo một hướng qua tim. Các van bị hẹp làm giảm lượng máu cần thiết qua buồng tim. Ngược lại, các van bị hở làm máu trở ngược lại buồng tim thay vì phải tống máu đi nuôi cơ thể. Tình trạng này kéo dài dẫn đến biến chứng suy tim, giãn buồng tim, rối loạn nhịp tim, đột quỵ.

Bác sĩ Dũng cho biết thay hai van tim trong một lần mổ với tình trạng tim bị suy nặng là ca mổ lớn, tiềm ẩn nhiều rủi ro trong và sau mổ như nhiễm trùng, chảy nhiều máu, loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ, thậm chí tử vong.

Bác sĩ hạn chế tối đa mổ tim nhiều lần trong thời gian ngắn. Song rất nhiều trường hợp hẹp hoặc hở cùng lúc nhiều van như bà Vịnh, nếu bác sĩ không đánh giá đúng tổn thương van mà chỉ thay một van, khả năng cao bệnh nhân phải mổ lại sau đó 1-2 năm để thay các van khác. Phẫu thuật tim lần hai khó khăn hơn, người bệnh có nguy cơ tử vong cao.

Sau ca mổ, bệnh nhân cần nghỉ ngơi ít nhất 4 tuần, chế độ ăn giàu dinh dưỡng, vận động thể lực nhẹ nhàng, uống thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ. Sau 4-6 tuần, bệnh nhân có thể làm việc lại, từ nhẹ đến vừa. Ngoài ra, người bệnh cần tái khám định kỳ và theo dõi suốt đời.

Thu Hà