Tác giả - Tác phẩm: Nhật ký của lòng yêu nước 

(Báo Quảng Ngãi)- Trong 21 năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, tuổi trẻ hai miền Nam - Bắc đã dấn thân vì mục tiêu giành lại hòa bình, độc lập dân tộc, trong đó có rất nhiều sinh viên, trí thức, văn nghệ sĩ. Họ đã theo Đảng đến cùng và để lại những dòng nhật ký với niềm tin chiến thắng của dân tộc Việt Nam.

Trong không khí hướng đến kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng Quảng Ngãi, kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, đọc những cuốn nhật ký chiến tranh, chúng ta không khỏi xúc động. Cuốn "Nhật ký chiến tranh" của nhà văn, liệt sĩ, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Chu Cẩm Phong để lại hình ảnh đẹp về người chiến sĩ cách mạng sống và chiến đấu quên mình vì độc lập dân tộc. Sinh ở Quảng Nam, tập kết ra Bắc, sau khi tốt nghiệp Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, từ chối việc đi du học, Chu Cẩm Phong (1941 - 1971) tình nguyện trở về quê trực tiếp cầm bút và chiến đấu. Trong nhật ký nhân 7 năm ngày mình được kết nạp Đảng (8/1/1963 - 8/1/1970), Chu Cẩm Phong viết: “Mình có thể sẽ hy sinh trong mùa xuân lịch sử này lắm... Nhưng dầu thế nào, mình cũng không xê dịch cái phương châm sống của mình: Dũng cảm, say sưa và quên mình như những chiến sĩ cộng sản chân chính đi trước. Dẫu ngã xuống một giờ, nửa giờ trước khi ta giành thắng lợi hoàn toàn, cũng hạnh phúc lắm thay!”. Với văn chương, Chu Cẩm Phong tự xác định: “Mình trước hết là một đảng viên rồi sau đó mới là một người văn nghệ” và tự nguyện hy sinh toàn bộ sức lực, trí tuệ, tài năng phụng sự cho nhiệm vụ giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước: “Công tác văn nghệ sắp đến cũng rất nặng nề và khẩn trương... Hãy đem cả sức lực, trí tuệ và tài năng mình hy sinh cho nhiệm vụ lịch sử này”. Cuốn “Nhật ký chiến tranh" cùng hai tác phẩm khác của Chu Cẩm Phong được truy tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học - nghệ thuật (2007).

Còn với bác sĩ Đặng Thùy Trâm (1942 -1970), sau khi tốt nghiệp Trường Đại học Y Hà Nội năm 1966, chị tình nguyện vào Nam tham gia kháng chiến và đã anh dũng hy sinh tại chiến trường Quảng Ngãi. Trong sổ nhật ký của mình (Nhật ký Đặng Thùy Trâm), chị nêu điều mà bản thân luôn tâm niệm: “Phải phấn đấu để xứng đáng với tên một người cộng sản”. Trong chiến tranh, chị luôn hướng lòng về Đảng dù trải qua mất mát, hy sinh, vẫn vững tin vào chân lý “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”: “Nước mắt chúng ta đã chảy nhiều rồi, xương máu cũng đổ nhiều rồi. Chúng ta có tiếc gì đâu để đổi lấy độc lập, tự do”.

Anh Nguyễn Văn Thạc (1952 -1972) trong cuốn nhật ký “Chuyện đời” (Mãi mãi tuổi hai mươi)  đã lấy Paven Coocsaghin làm mẫu hình lý tưởng của người cộng sản mặc dù anh chưa là một đảng viên: “Paven là một người chân chính, một đảng viên chân chính. Dĩ nhiên rồi, đó phải là người con của giai cấp, suốt đời trung thành với Đảng, và cống hiến cả đời mình cho cách mạng”. Là học sinh giỏi Văn toàn miền Bắc, Nguyễn Văn Thạc đi vào chiến trường với một khát vọng văn chương cháy bỏng, nguyện đem văn chương và máu mình hiến dâng cho sự nghiệp chung của Đảng: “Hãy táo bạo, mạnh dạn ghi chép và viết. Hãy cống hiến cho đời bằng dòng máu và dòng thơ”. Có điều đặc biệt hơn, ngoài những dòng nhật ký, anh đã tiên đoán đúng ngày thắng lợi 30/4/1975 trong một số bức thư gửi bạn: “Chúng ta đừng đi tìm những chân lý sâu xa đơn thuần qua những áng văn và những bài thơ, bài toán. 30/4/1975, T sẽ trả lời cho P câu: Hạnh phúc là gì?”. Rồi trong một lá thư đề ngày 4/9/1971, Thạc (lúc đó, mật danh là Lan) còn nhắc lại rằng: “Như Anh nhớ nhầm rồi Lan bảo ngày 30/4/1975 mới trả lời câu “Hạnh phúc là gì” cơ mà, chứ có phải ngày 11/4/1975 đâu?”. Anh đã tiên đoán đúng ngày giải phóng miền Nam trước đó gần 4 năm.

Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng Quảng Ngãi (24/3/1975 - 24/3/2025), kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), nhắc lại đôi dòng về những cuốn nhật ký chiến tranh để thấy rằng, với tuổi trẻ Việt Nam, nhất là khi đất nước bị ngoại xâm, lý tưởng cộng sản luôn là mục tiêu để cống hiến đến cùng dù có phải hy sinh. Đọc nhật ký chiến tranh để hiểu và để thế hệ trẻ hôm nay tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng của cha anh, góp sức mình xây dựng quê hương, đất nước trong kỷ nguyên phát triển mới.

MAI BÁ ẤN

TIN, BÀI LIÊN QUAN:

 

Nguồn: https://baoquangngai.vn/van-hoa/van-hoc/202503/tac-gia-tac-phamnhat-ky-cua-long-yeu-nuoc-6ba16f4/