Tiền mất, tật mang
Lướt mạng xã hội TikTok, vô tình thấy bác sĩ L. tư vấn sức khỏe, nên chị H. (bị đau dạ dày nhiều năm, ngụ quận Gò Vấp, TPHCM) liền tương tác và được khuyên nhịn ăn sáng để... cải thiện sức khỏe. Tin tưởng và làm theo, chị H. nhịn ăn sáng trong vòng 2 tháng, nhưng bệnh vẫn không thuyên giảm, những cơn đau ngày càng nhiều và nặng hơn.
“Tôi tiếp tục nghe theo một chuyên gia y tế khác, có tầm ảnh hưởng trên mạng xã hội, trang cá nhân có hàng chục ngàn lượt theo dõi, hướng dẫn mọi người phương pháp nhịn ăn nhiều ngày để... giải độc, làm mới cơ thể. Tuy nhiên, mới thực hiện nhịn ăn gần hết ngày thứ 2, tôi cảm thấy chóng mặt, nôn ói, cơ thể kiệt sức phải nhập viện cấp cứu”, chị H. kể lại.
Ở tuổi gần 70, ông Trần Quốc Tiến (ngụ quận Tân Bình, TPHCM) có nhiều bệnh nền nên thường xuyên đi khám sức khỏe định kỳ và mua các loại thuốc, thực phẩm chức năng bổ sung hàng ngày. Một lần, ông lướt mạng xã hội thấy nhiều bài viết, video của các bác sĩ nói về công dụng của tỏi ngâm mật ong. Thấy sản phẩm kết hợp này được ví như “thần dược”, với nhiều công dụng trong phòng ngừa ung thư, tốt cho tim mạch, trị ho, viêm họng, ông Tiến bấm vào đường link kèm dưới bài viết, để mua mật ong và tỏi về ngâm sử dụng.
Tuy nhiên, khi ông tham khảo thêm ý kiến một bác sĩ thì được khuyên không nên dùng mật ong ngâm tỏi để uống hàng ngày, vì dễ gặp phản ứng tiêu cực như rối loạn tiêu hóa, tăng đường huyết, đầy bụng, khó tiêu… Ông Tiến được bác sĩ khuyến cáo, tỏi ngâm mật ong không phải là “thần dược” trị bách bệnh như nhiều người vẫn hay truyền tai, không nên tùy ý sử dụng thường xuyên.
“Lúc này, tôi thấy bản thân mất niềm tin, hoang mang không biết nên nghe ý kiến của ai, vì cả hai đều là bác sĩ tại các bệnh viện lớn”, ông Tiến chia sẻ.
Chọn lọc, thẩm định thông tin
Theo ghi nhận, nhiều tài khoản cá nhân trên mạng xã hội Facebook, TikTok… tự xưng bác sĩ, chuyên gia y tế, dựng lên các video để tư vấn sức khỏe, dinh dưỡng thiếu khoa học, không an toàn, khiến nhiều người làm theo và gặp không ít vấn đề về sức khỏe.
Đơn cử, theo các chuyên gia dinh dưỡng, chế độ ăn kiêng “low-carb extreme” (cắt bỏ hoàn toàn tinh bột) từng gây sốt trên một số diễn đàn có thể gây mất cân bằng dinh dưỡng, giảm chức năng não bộ và tăng nguy cơ suy nhược cơ thể, nhất là đối với người có bệnh nền, người hoạt động nhiều. Hay hàng loạt các bài viết, video clip về anti vaccine (phản đối vaccine), hướng dẫn nhịn ăn để thải độc cơ thể, chữa bệnh bằng các phương pháp đông y phản khoa học…
Theo các chuyên gia y tế, không thể phủ nhận mạng xã hội trở thành kênh phổ biến để chia sẻ kiến thức về sức khỏe, dinh dưỡng và truyền thông y tế đến người dân. Tuy nhiên, việc tiếp nhận thông tin sai lệch, tin tưởng mù quáng vào các lời khuyên không có căn cứ khoa học có thể gây ra nhiều hậu quả, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Bên cạnh đó, nhiều bác sĩ và bệnh viện lớn, uy tín cũng bị kẻ xấu sử dụng, giả mạo tên tuổi và hình ảnh nhằm mục đích lừa đảo, tư vấn để bán thực phẩm chức năng, thuốc đông y gia truyền.
Bác sĩ CKI Hoàng Minh Dũng, Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn (TPHCM) cho biết, việc tư vấn, khám chữa bệnh qua mạng (telemedicine) đang là xu hướng phát triển mạnh mẽ trong y học hiện đại. Tuy nhiên, để có thể chẩn đoán chính xác một bệnh, bác sĩ phải trải qua đủ các bước điều tra bệnh sử, tiền sử, khám lâm sàng và cho bệnh nhân thực hiện những xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết. Thậm chí phải lặp lại quy trình khám - xét nghiệm chuyên sâu nhiều lần mới chẩn đoán chính xác bệnh lý.
“Đối với việc tư vấn dinh dưỡng qua mạng cũng có một số lợi ích nhất định, như giúp người dùng tiếp cận thông tin dễ dàng, tiết kiệm thời gian, người dùng có thể nhận tư vấn nhanh chóng từ chuyên gia dinh dưỡng mà không cần đến trực tiếp bệnh viện hay phòng khám. Tuy nhiên, người dân cần nhận định ai là chuyên gia dinh dưỡng thực thụ, chuyên gia y tế có chuyên môn, có hiểu biết y khoa để tránh đặt niềm tin nhầm chỗ”, bác sĩ CKI Hoàng Minh Dũng chia sẻ.
Hiện nay, ngành y tế đã áp dụng công nghệ thông tin để khám chữa bệnh online cho người dân. Trên cổng thông tin của Bộ Y tế và sở y tế các tỉnh đã công khai thông tin người được hành nghề. Do vậy, trước khi theo dõi, tư vấn sức khỏe trực tuyến, người dân cần kiểm chứng thông tin người tư vấn, không tùy tiện sử dụng các biện pháp chữa bệnh khi chưa được sự tham vấn của bác sĩ.
Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cần vào cuộc “định danh” những tài khoản thực sự có chuyên môn để người dân hiểu đúng vấn đề sức khỏe của mình, không bị dẫn dắt theo những chiêu trò trên mạng xã hội.
Nguồn: https://www.sggp.org.vn/loan-tu-van-suc-khoe-online-post785726.html
Bình luận (0)