១ . នៅថ្ងៃនិទាឃរដូវដ៏កក់ក្តៅ ក្មេងប្រុស និងក្មេងស្រីជាច្រើនបានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅលើឆ្នេរខ្សាច់ក្បែរមាត់ទន្លេ ដើម្បីលេង swing ។ ទង់ជាតិកំពុងអ៊ូអរ ហើយស្គរក៏អ៊ូអរ។ ភ្លាមៗនោះខ្មាំងសត្រូវរត់ចេញពីភ្នំ។ ជនដែលរត់គេចមិនបានទាន់ពេលវេលា ជាពិសេសស្ត្រី និងកុមារី ត្រូវបានសត្រូវចាប់យកទៅកាន់ច្រាំងខាងត្បូងនៃទន្លេ Thu Bon…
ទិដ្ឋភាពនោះត្រូវបានស្រមៃដោយខ្ញុំបន្ទាប់ពីអានបន្ទាត់នៅក្នុង "ប្រវត្តិសាស្រ្តវៀតណាម: Dang Trong 1558-1777" ដោយសាស្រ្តាចារ្យ Phan Khoang: "នៅពេលនោះនៅ Hoa Chau មានទំនៀមទម្លាប់ប្រចាំឆ្នាំនៅនិទាឃរដូវដែលក្មេងប្រុសស្រីទៅប្រមូលផ្តុំគ្នានៅ Ba Duong (?) ដូច្នេះរៀងរាល់ខែធ្នូជនជាតិចាមនឹងលាក់ខ្លួននៅឯក្បាលទឹកនៃតំបន់នេះរហូតដល់ខែទី 1 និងខែនេះ។
មានសញ្ញាសួរបន្ទាប់ពីឈ្មោះកន្លែង Ba Duong ដែលបង្ហាញថាសាស្ត្រាចារ្យ Phan Khoang នៅតែស្ទាក់ស្ទើរបន្តិចអំពីឈ្មោះកន្លែង។ ប៉ុន្តែការកំណត់ពេលវេលាគឺច្បាស់។ “នៅពេលនោះ” ពោលគឺប៉ុន្មានឆ្នាំបន្ទាប់ពី ចេបុងង៉ា ឡើងសោយរាជ្យ ចាម្ប៉ា (១៣៦០)។
រឿង “ប្លន់ និងចាប់ជំរិត” នេះក៏ត្រូវបានលើកឡើងជាពិសេសនៅឆ្នាំ 1361 និង 1366។ ចន្លោះ (របស់ Hoa Chau) ត្រូវបានគណនាពី Phu Loc, Phu Vang (Thua Thien Hue) ដល់ Dai Loc, Dien Ban (Quang Nam) សព្វថ្ងៃនេះ។
នៅពេលនេះ ចូវអូលីទាំងពីរបាន "ត្រឡប់ទៅ" ដាយវៀត អស់រយៈពេលជាងកន្លះសតវត្ស ហើយបានប្តូរឈ្មោះទៅជា ចូវថាន់ និង ចូវហូ ប៉ុន្តែប្រវត្តិសាស្ត្របានកត់ត្រាថា ទឹកដីមិនមានសន្តិភាពតែមួយថ្ងៃទេ។ ចែបុងង៉ា តែងតែដឹកនាំទ័ពទៅប្លន់ ហើយជាច្រើនដងបានទៅគ្រប់ច្រកល្ហក ថាងឡុង បង្កបញ្ហារហូតដល់រាជវង្សត្រានបាត់បង់រាជបល្ល័ង្ក...
ការហែលទឹកក្នុងអតីតកាលធ្វើឱ្យខ្ញុំនឹកឃើញពីភាពទាក់ទាញនៅតាមភូមិតាមបណ្តោយភូមិ Vu Gia - Thu Bon។ ដូចដែលបានរៀបរាប់ដោយអ្នកស្រាវជ្រាវ Pham Huu Dang Dat ភូមិ Chan Son (Dai Loc) គឺជាភូមិមួយក្នុងចំនោមស្រុកដែលមានប្រពៃណីនៃការច្រៀងអក្ខរាវិរុទ្ធ។
“ ទេវកថាជានិស្ស័យរបស់អ៊ឺរ៉ុប/ ជូនពរឆ្នាំថ្មី ញ៉ាំបាយដំណើប និងស៊ុបផ្អែម/ តាលឹមជាតាបសដើមកណ្តូប/ ជូនពរឆ្នាំថ្មី ញ៉ាំស៊ុបផ្អែម និងអង្ករដំណើប ” បទចម្រៀងរបស់ក្រុមតាឡី នៅតែបន្ទរជាមួយក្រុមនឹងជូនពរឆ្នាំថ្មី ឲ្យគ្រប់គ្នាជួបតែសេចក្តីសុខ។ ក៏មានគ្រឿងអលង្កាចាស់ៗសម្រាប់ធ្វើស្រែចំការ តម្បាញ ជាងឈើ ជាងដែក ជួញដូរ។ល។
២ . មិនមែនទាល់តែការបង្រួបបង្រួមចាម្ប៉ា (១៤៧១) ដោយស្តេច ឡេ ថាញតុង ថា ឌៀនបាន - ទឹកដីនៃហូវចូវជាប់ព្រំដែនចាម្ប៉ា - ត្រូវបានរំដោះពិតប្រាកដ។ ក្នុងអំឡុងពេល 160 ឆ្នាំពីឆ្នាំ 1306 ដល់ 1471 ដីពីភាគខាងត្បូងនៃ Hai Van ទៅភាគខាងជើងនៃទន្លេ Thu Bon គឺជាសម័យដែល "សៀវភៅកត់ត្រាតែឈ្មោះប៉ុណ្ណោះ" នេះបើយោងតាមអ្នកស្រាវជ្រាវ Vu Hung ។
"Hoang Viet Nhat Thong Du Dia Chi" បានកត់ត្រាថា ក្នុងរជ្ជកាល Tran ទោះបីជាចូវអូលីពីរទៀតត្រូវបានបើកក៏ដោយ "វាគ្រាន់តែជាទឹកដីសម្រាប់បង្ហាញតែប៉ុណ្ណោះ" ។ “របាក្សត្រនៃរាជវង្ស” ក៏បានកត់ត្រាស្រដៀងគ្នាដែរ៖ “ទោះបីរាជវង្សលី និងត្រានបានយកហូវចូវក៏ដោយ ពីហៃវ៉ាន់ទៅភាគខាងត្បូង វានៅតែជាទឹកដីចាស់របស់ជនជាតិចាម។
បន្ទាប់មក ជាង 80 ឆ្នាំបន្ទាប់ពីការសញ្ជ័យរបស់ Chiem ទេសភាពដ៏ខៀវស្រងាត់ Dien Ban ត្រូវបានពិពណ៌នានៅក្នុង "O Chau Can Luc"៖ "ប្រជាជនមានទ្រព្យសម្បត្តិដោយការធ្វើស្រែ កសិករប្រើក្របីដើម្បីជាន់ឈ្លី… សួនច្បារ Mac Xuyen ដាំផ្កាកុលាបជាច្រើន ជនជាតិ Lang Chau ត្បាញសូត្រពណ៌សច្រើន… ស្ត្រីស្លៀកខោក្រណាត់ Chiem បុរសកាន់កង្ហារចិន)។ គ្រាន់តែស្រមៃមើលថាតើថ្ងៃនិទាឃរដូវមានពណ៌ស្រស់បំព្រង និងរស់រវើកប៉ុណ្ណាជាមួយយុវជន និងយុវនារីក្នុងតំបន់ពង្រីកភាគខាងត្បូង...
“រដូវផ្ការីកមកដល់ ការប្រកួតហែលទឹកត្រូវបានប្រារព្ធឡើង សូត្រ និងអាវផាយមានច្រើនកុះករ” ប្រយោគមួយទៀតក្នុងសេចក្តីសង្ខេបនៃទំនៀមទម្លាប់ក្នុងដីពីខេត្ត Quang Binh ទៅភាគខាងជើងខេត្ត Quang Nam បើកនៅចំពោះមុខទិដ្ឋភាពដ៏ស្ងប់ស្ងាត់ និងអ៊ូអរ។
លោកបណ្ឌិត ឌួង វ៉ាន់អាន ដែលបានកែសម្រួល "អូរចូវកានលូ" នៅឆ្នាំ ១៥៥៥ រៀងរាល់ថ្ងៃបន្ទាប់ពីសម័យប្រជុំតុលាការ គាត់អង្គុយមើលផែនទី ឈ្មោះភូមិ ឃុំ រួចសរសេរកំណាព្យដោយឯកឯងដែលមានឈ្មោះដី ទន្លេ ភ្នំ និងភូមិ។ ស្រុក Dien Ban នៃខេត្ត Trieu Phong នៅពេលនោះមាន 66 ភូមិ ហើយភូមិនីមួយៗត្រូវបានអញ្ជើញយ៉ាងកក់ក្តៅ។
“គីម ក្វាត សើមដោយទឹកសន្សើមពណ៌មាស ធុយឡូនមានពណ៌បៃតងជាមួយភ្លៀង (…) ឡូយសឹន វត្តភូមិឡឺសឺន ស្ថិតនៅលើច្រាំងថ្មចោទនៅតាមផ្លូវ។ Hoai Pho, Cam Pho ផ្ទះស្ទូចនៅក្នុងឬស្សី, បង្អួច ajar បន្តិច; ខេមរះ ផ្ការីកក្នុងបន្ទប់កូនក្រមុំ; ខេម បង្ហាញសម្រស់ញញឹមស្រស់"...
ប្រសិនបើអ្នកដើរលេងកម្សាន្តតាម "អូរចូវកានលូ" ដែលអ្នកបានឆ្លងកាត់ឈ្មោះភូមិថ្មីឥឡូវនេះ៖ Thanh Quyt (ឈ្មោះថ្មីនៃភូមិ Kim Quat ចាស់) - Tuy Loan - Dien Tien - Hoa Tien - Son Pho - Cam Pho - Dien Hong - Hoa Tho ។ ក្រឡេកមើលទៅលើអ័ព្ទ Hai Van Pass អាចមើលឃើញ “ពណ៌ខៀវស្រងាត់ដូចសក់ពពក” ក្រឡេកមើលទៅខាងត្បូង “ឃើញព្រំប្រទល់អូរលី ហើយដឹងថាទឹកដីពិតជាស្រស់ស្អាតជានិច្ច”…
៣ . បេសកកម្មភាគខាងត្បូងរបស់ស្តេច Le Thanh Tong ក៏បានបន្សល់ទុកក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រអក្សរសាស្ត្រផងដែរ កំណាព្យពិពណ៌នាអំពីថ្ងៃដំបូងនៃនិទាឃរដូវនៅតំបន់ព្រំដែន។ នៅរាត្រីពេញបូណ៌មីដំបូងនៃនិទាឃរដូវ កប៉ាល់របស់កងទ័ពដាយវៀតបានបោះយុថ្កានៅជិតគ្នានៅឈូងសមុទ្រដុងឡុង ស្តេចតែងតែសរសេរថា "ហៃវ៉ាន់ ហាយម៉ុន លូធូ" ដែលមានពីរជួរថា "តាំខាន់ដាទីន ដុងឡុងងឿត/ង៉ុកហ្វុងថាញ់ ឡូ ហាកធៀន" (នាឡិកាទីបី យប់ស្ងាត់ ព្រះច័ន្ទដុងឡុងចាំយាម) យប់ហារភ្លឺ។
វាគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ដែលចម្លាក់លៀនធំដែលពណ៌នាអំពីស្តេច Le Thanh Tong ដែលបច្ចុប្បន្នដាក់តាំងនៅសារមន្ទីរ Da Nang បានជ្រើសរើសឆ្លាក់កំណាព្យចិនទាំងពីរនោះ។ អ្នកស្រាវជ្រាវជាមូលដ្ឋានជាច្រើនយល់ស្របថា Dong Long គឺជាឆ្នេរសមុទ្រ Da Nang ។ ប៉ុន្តែ "Lu Hac" នៅតែស្ទាក់ស្ទើរបន្តិច។ តើវាជាឈ្មោះប្រទេសមួយ (ឡកកាក ឧបទ្វីបម៉ាឡេ ឬ លាវ ជាប្រទេសបុរាណនៅផ្នែកខាងក្រោមនៃទន្លេចៅប្រាយ៉ា) ឬ Cape Hạc, Hạc cape in Nam Ô? Mui Hac មើលទៅដូចជាទូកពីចម្ងាយ - "ទូក Lo Hac"...
របងចាស់មានកន្លែងអញ្ចើញច្រើនណាស់ អ្នកគួរទៅលេងសប្បាយ។ ពីលើកំពូលនៃ Hai Van Pass មើលទៅឈូងសមុទ្រ Da Nang អ្នកអាចមើលឃើញកន្លែងដែល Hac Cape ហើយបន្ទាប់មកផ្លាស់ទីទៅភាគខាងត្បូងបន្តិចម្តង ៗ ។ អ្នកអាចទៅគ្រប់ផ្លូវទៅកាន់កំពូលភ្នំថាច់ប៊ី ជាកន្លែងដែលស្តេច Le Thanh Tong បានបង្កើតព្រំដែន Dai Viet និងព្រំដែនសម្រាប់លំហថ្មីនៃខេត្តអធិរាជទី 13 គឺ Quang Nam ។
ប្រភព៖ https://baoquangnam.vn/du-xuan-qua-mien-phen-giau-3147837.html
Kommentar (0)