Cá mờm sữa, hay còn gọi cá mờm cơm, là một loại cá trắng li ti, nhỉnh hơn sợi cước và trong suốt như pha lê, lấp lánh ánh bạc của bình minh trên biển. Khi gọi là cá mờm cơm thì có thể hình dung nó như con cá cơm nhưng nhỏ, dài cỡ 3 phân, thân cá trắng mượt trong veo.
Cá mờm sữa thường được đánh bắt dọc các vùng biển miền Trung. Mùa cá mờm sữa thường bắt đầu từ cuối tháng 2 và kéo dài đến hết tháng 9 âm lịch. Với dân miền biển, cá mờm sữa vào mùa không chỉ là món quà quý của biển về sản lượng mà còn có giá trị dinh dưỡng rất cao đúng kiểu “nhỏ nhưng có võ”.
Cá mờm sữa là thực phẩm lành tính dành cho người già, người ốm mới dậy, phụ nữ sau sinh… và đặc biệt là trẻ nhỏ. Hồi tôi còn nhỏ, mẹ toàn bảo “ăn nhiều cá mờm sữa đi con để thông minh và cao lớn”. Mẹ nói cá mờm sữa li ti nếu ăn được nguyên con sẽ rất giàu canxi, hỗ trợ xương, răng chắc khỏe. Các loại vitamin A, E, Omega 3 và nhiều loại khoáng chất trong cá mờm sữa cũng rất cần thiết cho sự phát triển cả thể chất lẫn trí não.
Có rất nhiều món ngon được chế biến từ cá mờm sữa khiến cho mọi đứa trẻ đều mê tít…, mà ghiền nhất là cá mờm sữa tẩm bột chiên béo thơm giòn rụm. Mớ cá mờm tươi từ biển về được rửa sạch, để thật ráo nước, rồi ướp chút gia vị muối, tiêu, vài hạt đường vàng cho món thanh vị. Nếu muốn bổ sung dưỡng chất thì có thể đập vào một quả trứng gà và đảo đều cùng hỗn hợp cá mờm đã ướp, sau đó rắc bột chiên giòn cho thấm và chiên.
Với cá mờm sữa tẩm bột thì không cần bắt thành từng miếng khi chiên. Chỉ cần đợi dầu nóng vừa thì dùng đũa quánh cá tẩm bột cho vào chảo, tiếp tục dùng đũa khơi nhẹ để miếng cá mỏng dần và ngả vàng chín đều. Món này ăn ngay khi mới chiên nóng giòn là ngon nhất.
Nhớ hồi còn nhỏ, mỗi lần bếp của mẹ bay lên mùi cá mờm cơm chiên bột, dù có biếng ăn đến mấy, tôi cũng hí ha hí hửng cầm sẵn chén cơm nóng hổi trên tay để có mặt ngay tại bếp. Miếng cá béo thơm giòn rụm chưa đến miệng thì đầu lưỡi đã rệu quíu lại và cổ cứ nuốt ừng ực. Bên cạnh món cá mờm tẩm bột chiên, không thể thiếu tô canh cá mờm nấu thơm và cà chua cho vị thanh mát những ngày hè.
Cá mờm sữa còn dư chưa qua chế biến, có thể bày ra rổ và phơi một nắng cho quéo lại, sau đó làm món cá mờm sữa chấy tỏi khô giòn để các bạn nhỏ nhâm nhi ăn vặt. Chỉ cần đợi dầu nóng, cho một ít ớt tỏi băm vào hơi vàng đều, rồi cho mẻ cá mờm phơi một nắng vào đảo nhẹ. Gia vị chỉ cần một tí nước mắm, rắc thêm ít đường vàng cho vừa vị rồi rim lửa riu riu vài phút là cá cũng kịp khô giòn thấm tháp gia vị. Cho cá vào hũ thủy tinh cất tủ lạnh ăn vặt cũng được mà hôm sau ăn cùng cơm nóng đảm bảo ngon!