Vì sao xe mô tô, xe gắn máy trên 5 “tuổi” phải kiểm định khí thải định kỳ?

Ngay sau khi Báo Giao thông đăng tải bài viết: Mô tô, xe gắn máy trên 5 “tuổi” sẽ phải kiểm định khí thải định kỳ, rất nhiều bạn đọc quan tâm đã để lại bình luận. Trong đó, nhiều độc giả thắc mắc chu kỳ kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy được xây dựng như thế nào, đã phù hợp hay chưa.

Về vấn đề này, đại diện Cục Đăng kiểm VN cho biết, Thông tư 47/2024 quy định, chu kỳ kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy đầu tiên là 5 năm tính từ năm sản xuất xe. Với chu kỳ này, Cục Đăng kiểm VN sẽ tự động thực hiện cấp chứng nhận kiểm định khí thải trên cơ sở kết quả chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe mô tô, xe gắn máy trong sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu lấy từ cơ sở dữ liệu của Cục Đăng kiểm VN kết hợp với cơ sở dữ liệu về đăng ký, quản lý xe cơ giới của Bộ Công an.

Chủ xe không phải nộp hồ sơ kiểm định khí thải và không phải mang xe đến cơ sở đăng kiểm để kiểm định khí thải.

Đối với xe mô tô, xe gắn máy sản xuất trên 5 năm đến 12 năm, chu kỳ kiểm định khí thải là 24 tháng/1 lần và xe sản xuất trên 12 năm, chu kỳ kiểm định khí thải là 12 tháng/1 lần.

Đại diện Cục Đăng kiểm VN cho biết, quá trình xây dựng dự thảo Thông tư, Cục Đăng kiểm VN đã phối hợp cùng Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường (KHCN&MT) – Bộ GTVT nghiên cứu, rà soát kỹ từ kinh nghiệm một số nước trong khu vực; kế thừa kết quả nghiên cứu của Viện Khoa học Công nghệ (KHCN) GTVT và Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), để đưa ra chu kỳ kiểm định.

Đối với kiểm định lần đầu, Viện KHCN GTVT đã thực hiện nghiên cứu khảo sát thực tế kiểm tra khí thải cho khoảng 20.000 xe mô tô, xe gắn máy tại 3 thành phố (Hà Nội, TP. HCM và Đà Nẵng). Kết quả kiểm tra cho thấy, đối với các xe mô tô, xe gắn máy có thời gian sử dụng dưới 5 năm (tính theo năm sản xuất, đến thời điểm thực hiện kiểm tra khí thải), mức phát thải chất gây ô nhiễm (HC, CO) hầu như không có thay đổi lớn và vẫn có thể đáp ứng các mức tiêu chuẩn khí thải tại TCVN 6438:2018 về giới hạn lớn nhất cho phép của khí thải của phương tiện giao thông đường bộ.

Đối với các xe có thời gian sử dụng trên 5 năm, phát thải chất gây ô nhiễm có sự gia tăng đáng kể, phụ thuộc vào chế độ bảo dưỡng và tần suất sử dụng phương tiện của chủ xe. Theo kết quả khảo sát về số km trung bình 1 ngày, tần suất sử dụng trung bình, nhóm nghiên cứu của Viện KHCN GTVT đề xuất chu kỳ kiểm định khí thải đối với xe mô tô, xe gắn máy trên 5 năm là 24 tháng. Đề xuất này cũng phù hợp với kết quả kiểm tra thực tế tại 3 thành phố.

Đối với xe mô tô, xe gắn máy quá cũ (thời gian sử dụng trên 12 năm), kết quả kiểm tra thực tế cho thấy tỷ lệ phát thải chất gây ô nhiễm tăng cao.

“Để phòng ngừa việc phát thải chất gây ô nhiễm, cần thực hiện việc kiểm tra khí thải hàng năm (chu kỳ kiểm định 12 tháng) nhằm nâng cao ý thức bảo dưỡng phương tiện (phù hợp với kinh nghiệm của 1 số nước trong khu vực đang thực hiện như: Indonesia, Đài Loan).

Mặt khác, việc quy định chu kỳ kiểm định ngắn hơn đối với xe có thời gian sử dụng cao, tạo động lực chuyển đổi phương tiện, nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ môi trường không khí, đặc biệt là tại các đô thị”, đại diện Cục Đăng kiểm VN nhấn mạnh.