Trang chủKhoa học - Công nghệKhoa họcTrận mưa thiên thạch 3.000 mảnh giúp thiên thạch học ra đời

Trận mưa thiên thạch 3.000 mảnh giúp thiên thạch học ra đời


Trận mưa thiên thạch trút xuống thị trấn L’Aigle ở Pháp năm 1803 cung cấp bằng chứng thuyết phục về sự tồn tại của những tảng đá ngoài hành tinh, đánh dấu sự khởi đầu của ngành thiên thạch học.





Mô phỏng trận mưa thiên thạch năm 1783. Ảnh: Wellcome Collection

Mô phỏng trận mưa thiên thạch năm 1783. Ảnh: Wellcome Collection

Trước những năm 1800, các nhà khoa học vẫn hoài nghi về thiên thạch. Bất chấp những ghi chép lịch sử về thiên thạch từ thời La Mã, việc đá rơi từ trên trời xuống nghe có vẻ không hợp lý với giới chuyên gia thời đó. Đa số cho rằng chúng có nguồn gốc từ Trái Đất, có thể từ hoạt động núi lửa, hoặc hình thành khi các hạt bụi trong khí quyển hợp nhất do sét, theo đề xuất của nhà khoa học René Descartes vào thế kỷ 17.

Năm 1794, nhà vật lý Đức Ernst Chladni đi ngược lại với quan niệm phổ biến và đề xuất trong một cuốn sách rằng thiên thạch có nguồn gốc ngoài Trái Đất. Theo Chladni, chúng là những mảnh vỡ rải rác khắp hệ Mặt Trời và không bao giờ hợp nhất thành các hành tinh. Điều này có thể giải thích cho việc những viên đá lao xuống có vận tốc cao và phát sáng mạnh khi tiến vào khí quyển Trái Đất. Chladni cũng chỉ ra mối tương quan giữa những “quả cầu lửa” được phát hiện và các trường hợp đá lao xuống, cùng với sự tương đồng về vật lý ở những tảng đá thu thập được sau khi rơi.

Giả thuyết của Chladni gây ra nhiều tranh cãi vì mâu thuẫn với quan điểm của cả Isaac Newton lẫn Aristotle về các thiên thể. Những khẳng định của ông cũng thách thức niềm tin phổ biến thời đó rằng ngoài Mặt Trăng, không tồn tại gì khác ngoài các ngôi sao và hành tinh. Một số người tán thành giả thuyết của ông về thiên thạch bắt nguồn từ ngoài Trái Đất, nhưng số khác lại kiên quyết bác bỏ và ủng hộ những cách giải thích khác liên quan đến hoạt động núi lửa, dòng hải lưu hỗn loạn hoặc sét đánh vào quặng sắt.

Vài năm sau khi công trình của Chladni được công bố, các nhà thiên văn bắt đầu có những phát hiện đột phá làm tăng thêm sức thuyết phục cho sự tồn tại của thiên thạch trong hệ Mặt Trời. Năm 1801, nhà thiên văn Giuseppe Piazzi phát hiện Ceres, đánh dấu lần đầu tiên tìm ra tiểu hành tinh. Năm 1802, Heinrich Olbers tiếp tục phát hiện tiểu hành tinh Pallas. Cũng trong năm này, hai nhà hóa học Jacques-Luis de Bournon và Edward C. Howard nghiên cứu kỹ thiên thạch, nhận thấy chúng có thành phần hóa học và hàm lượng khoáng chất khác biệt với đá Trái Đất. Những phát hiện mới này dần củng cố cho quan điểm thiên thạch đến từ ngoài hành tinh.

Đầu giờ chiều ngày 26/4/1803, thị trấn L’Aigle ở Normandy, Pháp, trải qua một sự kiện đặc biệt khi hơn 3.000 mảnh thiên thạch rơi xuống. Viện Hàn lâm Khoa học Pháp nhanh chóng cử nhà khoa học trẻ Jean-Baptiste Biot đi điều tra hiện tượng này. Biot nghiên cứu thực địa kỹ lưỡng, thu thập lời kể đa dạng của những người chứng kiến, phân tích các mẫu đá từ vùng lân cận, cuối cùng đưa ra bằng chứng thuyết phục về nguồn gốc ngoài Trái Đất của những viên đá rơi xuống.





Một mảnh thiên thạch LAigle. Ảnh: Marie-Lan Tay Pamart/Wikimedia Commons

Một mảnh thiên thạch L’Aigle. Ảnh: Marie-Lan Tay Pamart/Wikimedia Commons

Đầu tiên, Biot lưu ý rằng thành phần của những viên đá khác biệt đáng kể so với bất cứ vật liệu địa phương nào, nhưng lại có nhiều điểm tương đồng với những viên đá được tìm thấy trong các vụ thiên thạch rơi trước đây. Điều này gợi ý chúng có chung nguồn gốc ngoài Trái Đất.

Tiếp theo, Biot phỏng vấn nhiều người quan sát và họ chứng thực một cách độc lập rằng đã nhìn thấy mưa thiên thạch. Những người này có xuất thân khác nhau và Biot tin rằng họ không thể hợp tác để bịa đặt mô tả về một sự kiện không xảy ra. Nghiên cứu của Biot khẳng định những viên đá trong trận mưa thiên thạch L’Aigle có nguồn gốc ngoài Trái Đất, đánh dấu sự khởi đầu của ngành thiên thạch học.

Ngày nay, một mảnh thiên thạch L’Aigle cùng với Angers, mảnh thiên thạch khác rơi xuống nước Pháp 19 năm sau, được bảo quản trong căn phòng đặc biệt tại Muséum d’histoire Naturelle d’Angers, một bảo tàng lịch sử tự nhiên của Pháp. Những thiên thạch này là lời nhắc nhở hữu hình về một thời điểm quan trọng trong lịch sử khoa học, khi sự hoài nghi nhường chỗ cho sự chấp nhận và thiên thạch học trở thành một lĩnh vực nghiên cứu chính thống.

Thu Thảo (Theo Amusing Planet)




Source link

Cùng chủ đề

Chuyên gia quốc tế chia sẻ 8 bí quyết đưa Cát Bà phát triển du lịch bền vững

Để phát huy tiềm năng, phát triển bền vững, đảo Cát Bà cần sự chung tay của cả Chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng với 8 việc cần làm ngay. ...

Quan sát mưa sao băng Geminid ở Việt Nam thế nào?

Tuy nhiên, vì trận mưa sao băng này sẽ đạt cực đại ngay trước ngày trăng tròn, nên việc quan sát có thể bị ảnh hưởng. Theo NASA, ánh sáng từ Mặt trăng sẽ làm mờ đi các thiên thạch mờ hơn trong thời gian mưa sao băng đạt cực đại."Tuy nhiên, Geminid nổi tiếng với các thiên thạch sáng và người ta thường phát hiện ra các ngôi sao băng của chùm này trước thời điểm đạt...

“Hành tinh thứ 9” ghi dấu ấn lên Trái Đất trước khi mất tích?

(NLĐO) - Một hành tinh bí ẩn có thể đã tiếp cận Mặt Trời thuở sơ khai với khoảng cách xa hơn Sao Thiên Vương một chút và sắp xếp lại mọi thứ trong hệ sao. ...

Cái gì đã quyết định trật tự quỹ đạo của các hành tinh trong Hệ Mặt trời?

(Dân trí) - Sự tương tác giữa các hành tinh trong Hệ hay những lực tác động liên sao nào đã khiến các hành tinh có vị trí như hiện nay? Lý thuyết mới đây do các nhà khoa học ở Trường Đại học Garett Brown, Canada, đề xuất và cho rằng những vị khách liên sao như vậy có thể đã bay qua và gây ra những thay đổi trong quỹ đạo của các hành tinh trong Hệ Mặt...

Phát triển không gian sinh hoạt chung cho đồng bào từ kết quả cuộc điều tra 53 DTTS ở Nghệ An

Đảm bảo cơ sở vật chất, thiết chế văn hóa, thể thao vùng đồng bào DTTS&MN nhằm tạo ra không gia sinh hoạt chung là chủ trương rất được Nghệ An coi trọng trong những năm qua. Do đó, kết quả điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2024, sẽ là cơ sở để Nghệ An rà soát thực trạng dành nguồn lực nhằm củng cố, xây dựng...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Suntory Pepsico sẽ chuyển 4 dây chuyền từ TP HCM về Long An

4 dây chuyền sản xuất nước có ga và Aquafina với công suất gần 450 triệu lít mỗi năm của Pepsico sẽ chuyển về Long An. Trong báo cáo đánh giá tác động môi trường mới nhất của dự án tại Long An, Công ty TNHH Nước giải khát Suntory PepsiCo Việt Nam (SPVB) cho biết sẽ chuyển 4 dây chuyền sản xuất từ nhà máy tại Quận 12, TP HCM về lắp đặt tại Khu công nghiệp Hựu Thạnh,...

Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt đánh giá phiên đối thoại báo cáo UPR của đoàn Việt Nam

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt cho biết Việt Nam đã có một phiên đối thoại UPR rất thành công với sự tham gia của đông đảo các nước thành viên Liên hợp quốc. Ngày 10/5 (giờ Thụy Sĩ), Nhóm làm việc về Cơ chế rà soát định kỳ phổ quát (UPR) chu kỳ IV của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc đã đồng thuận thông qua Báo cáo quốc gia UPR của Việt Nam. Chia sẻ với...

Khối sỏi san hô chiếm gần hết thận người phụ nữ

TP HCMBà Phương, 59 tuổi, bị sỏi thận nhiều năm, ba tháng nay đau thắt lưng nhiều hơn, bác sĩ phát hiện khối sỏi san hô 7 cm to gần bằng quả thận. Ngày 9/5, thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Tân Cương, Phó khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết khối sỏi san hô nhiều nhánh nằm ở thận phải bệnh nhân, gần...

Venezuela trở thành quốc gia đầu tiên mất tất cả sông băng 

Venezuela từng có 6 sông băng rộng 1.000 km2 vào năm 1910, nhưng chúng nhanh chóng trở thành những vùng băng nhỏ không đủ tiêu chuẩn xếp loại sông băng. Sông băng Humboldt hiện nhỏ đến mức được phân loại là cánh đồng băng. Ảnh: Jorge ferrer Sự biến mất của sông băng cuối cùng, Humboldt, đưa Venezuela về nhất trong cuộc đua trở thành quốc gia đầu tiên trong thời hiện đại chứng kiến toàn bộ sông băng tan...

Cuộc chiến pháp lý dài hơi giữa TikTok với chính phủ Mỹ

TikTok và ByteDance kiện chính phủ Mỹ về đạo luật có thể cấm ứng dụng này, châm ngòi cuộc chiến pháp lý có thể kéo dài đến giữa năm 2025. TikTok và công ty mẹ ByteDance, trụ sở Trung Quốc, ngày 7/5 đệ đơn kiện lên Tòa phúc thẩm liên bang Quận Columbia, sau khi Tổng thống Joe Biden ngày 24/4 ký ban hành Đạo luật Bảo vệ người Mỹ khỏi ứng dụng do đối thủ nước ngoài kiểm...

Bài đọc nhiều

Hiện ra sau 400 triệu năm, quái vật nhiều chân dung gây bối rối

(NLĐO) - Quái vật Palaeospondylus được các nhóm nghiên cứu phân loại vào các nhóm trái ngược nhau, với mô tả hoàn toàn khác nhau về cấu trúc. ...

Có bao nhiêu hành tinh trong vũ trụ?

Các nhà thiên văn học ước tính có khoảng 100.000 tỷ tỷ hành tinh trong vũ trụ dựa trên giả định mỗi ngôi sao có một hành tinh xoay quanh. Giới nghiên cứu mới chỉ phát hiện 5.510 hành tinh trong dải Ngân Hà. Ảnh: NASA Chỉ riêng dải Ngân Hà đã có khoảng 100 tỷ ngôi sao và có hàng nghìn tỷ thiên hà trong vũ trụ. Các nhà thiên văn học phát hiện 5.502 hành tinh quay quanh...

Lý giải tảng đá 4.000 năm cắt đôi thẳng tắp kỳ lạ

Arab SaudiAl Naslaa là một tảng đá cứng rắn đồ sộ trông như thể bị cắt đôi ở chính giữa bởi vũ khí laser. Đây là ví dụ tuyệt vời về lực tác động của tự nhiên. Tảng đá Al Naslaa vào năm 2021. Ảnh: Wikimedia Trên thực tế, giới nghiên cứu cho rằng tảng đá Al Naslaa hình thành hoàn toàn do thiên nhiên, theo IFL Science. Tảng đá cao 6 m nằm trên hai bệ đỡ tự nhiên...

TikTok ‘cầu cứu’ Tòa án Tối cao Mỹ

Ngày 16-12, TikTok đã có nỗ lực cuối cùng để được tiếp tục hoạt động tại Mỹ khi đề nghị Tòa án Tối cao tạm thời chặn đạo luật buộc ByteDance, công ty mẹ của TikTok, phải thoái vốn khỏi TikTok trước ngày 19-1. ...

Ngành công nghiệp bán dẫn trên toàn cầu đang thiếu hụt lao động nữ

Để giải quyết vấn đề thiếu hụt lao động nữ, cần có những thay đổi mang tính hệ thống để khuyến khích phụ nữ theo đuổi sự nghiệp trong lĩnh vực công nghệ bán dẫn ở cấp đại học và thậm chí sớm hơn. Tại một triển lãm thương mại chất bán dẫn quy mô lớn diễn ra tại Tokyo tuần trước, hơn 1.000 công ty, đại diện cho gần như mọi...

Cùng chuyên mục

2025: Lưu lượng 5G sẽ vượt qua 4G

Mạng 5G được dự báo tăng nhanh nhu cầu sử dụng trong thời gian tới, và sẽ vượt qua mạng 4G trong năm 2025. Riêng tại Việt Nam, ông Nguyễn Văn Sơn, giám đốc Trung tâm Dịch vụ di động, Viettel Telecom, cho biết...

TP.HCM thực chiến phòng chống tấn công mạng

Ngày 17-12, TP.HCM khai mạc chương trình 'Diễn tập thực chiến bảo đảm an toàn thông tin mạng TP.HCM 2024'. Trong 5 ngày từ 17 đến 21-12, các đội đóng vai tấn công sẽ liên tục thực hiện các cuộc xâm nhập, khai thác...

Để 5G thực sự là động lực thay đổi cuộc sống

(ĐCSVN) - Với 2 chủ đề “Công nghệ, cập nhật xu hướng” và “Ứng dụng 5G đa ngành”, 14 tham luận tại hội thảo đã chia sẻ những góc nhìn chuyên sâu về hệ sinh thái 5G cũng như cơ hội phát triển điện toán đám mây (cloud) và trí tuệ nhân tạo (AI) trong kỷ nguyên 5G. Ngày 17/12/2024, tại thành phố Hồ Chí Minh, hơn 1.000 đối tác, doanh nghiệp, khách mời đã tham dự sự kiện 5G...

Tấn công mạng ngày càng tinh vi

NDO - Theo Chỉ số an toàn thông tin mạng toàn cầu (GCI) 2024 được Liên minh Viễn thông quốc tế công bố, Việt Nam được xếp vào nhóm các quốc gia bậc 1, bậc cao nhất trong 5 bậc, là nhóm các quốc gia "làm gương", thể hiện cam kết mạnh mẽ về an ninh mạng. Ngày 17/12, Trung tâm Chuyển đổi số Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp Hiệp hội An toàn thông...

Điều kỳ lạ vừa xảy ra ở nơi NASA tin có sự sống ngoài Trái Đất

(NLĐO) - Một "bóng ma" bí ẩn đã xuất hiện, lan rộng rồi lại tuyệt tích sau vài năm ở thế giới sự sống tiềm năng Enceladus. ...

Mới nhất

Các dự án nông nghiệp thắng đậm tại cuộc thi Khởi nghiệp Quốc gia 2024

Sau thời gian tuyển chọn kỹ lưỡng, cuộc thi Khởi nghiệp Quốc gia 2024 đã đi đến hồi kết với nhiều thành tích ấn tượng dành cho các dự án trong mảng nông nghiệp. Các dự án nông nghiệp "thắng đậm" tại cuộc thi Khởi nghiệp Quốc gia 2024Sau thời gian tuyển chọn kỹ lưỡng, cuộc thi Khởi nghiệp Quốc...

Chủ tịch UBCKNN đề nghị các Sở và VSDC đưa hệ thống công nghệ mới vào vận hành

Bà Vũ Thị Chân Phương - Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đề nghị các Sở Giao dịch chứng khoán và VSDC đưa hệ thống công nghệ thông tin mới vào vận hành trong năm 2025. Chủ tịch UBCKNN đề nghị các Sở và VSDC đưa hệ thống công nghệ mới vào vận hànhBà Vũ Thị Chân...

Lộ diện dàn khí tài quân sự của Việt Nam trước thềm Triển lãm quốc phòng quốc tế

Hàng loạt khí tài quân sự của Việt Nam - những sản phẩm của nền tự chủ công nghiệp quốc phòng thuộc 77 đơn vị thành viên Tổng cục Công nghiệp quốc phòng - đã xuất hiện ấn tượng trước thềm Triển lãm...

Nước mắt rơi trong chương trình Gieo mầm tri thức ở tỉnh tận cùng Tổ quốc

Báo Tuổi Trẻ cùng nhà tài trợ đã trao 200 suất học bổng "Gieo mầm tri thức" cho học trò Cà Mau, tiếp bước các em đến trường. ...

Sơ kết 2 năm thực hiện Chương trình giáo dục thường xuyên cấp THPT

Ngày 16/12, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) tổ chức Hội nghị sơ kết 2 năm thực hiện Chương trình giáo dục thường xuyên cấp THPT với sự tham dự của lãnh đạo, chuyên...

Mới nhất