“Exhuma: Quật mộ trùng ma” tạo cơn sốt doanh thu ở Hàn lẫn Việt Nam nhờ câu chuyện kịch tính về lời nguyền quanh ngôi mộ cổ.
* Bài tiết lộ một phần nội dung phim
Ra rạp Việt từ ngày 15/3, phim thu hút đông đảo khán giả từ những suất chiếu sớm, thu về 60 tỷ đồng, theo Box Office – đơn vị quan sát phòng vé độc lập. Toàn cầu, Exhuma là phim Hàn ăn khách nhất từ đầu năm đến nay với doanh thu hơn 62 triệu USD.
Trở lại sau 5 năm kể từ Svaha: The Sixth Finger (Ngón tay thứ sáu) – phim gây sốt năm 2009, đạo diễn Jang Jae Hyun tiếp tục theo đuổi đề tài quỷ dị. Câu chuyện bắt đầu từ ông Park Ji Yong – trưởng nam một gia tộc giàu có – tìm đến hai pháp sư Hwa Rim (Kim Go Eun) và Bong Gil (Lee Do Hyun) cầu cứu vì con trai ông, hậu duệ nhỏ nhất của dòng họ, đang gặp nguy. Hai pháp sư cho rằng điều kỳ lạ xuất phát từ ngôi mộ tổ tiên gia đình này. Trước thù lao hậu hĩnh, họ kết hợp thầy phong thủy Kim Sang Deok (Choi Min Sik) và chuyên gia tang lễ Yong Geun (Yoo Hae In), tìm đến một vùng núi hẻo lánh gần biên giới Hàn – Triều để khai quật mộ.
Quá trình đưa linh cữu lên, một thực thể được giải thoát, tấn công các thành viên gia tộc. Sau khi hỏa táng quan tài, họ ngỡ thế lực tà ác đã được ngăn chặn, song từng sự việc bí hiểm lần lượt xảy ra. Càng tìm hiểu, nhóm nhân vật càng nhận ra uẩn khúc thực chất xuất phát từ mối thù hàng trăm năm trước. Lúc này, một ác linh hùng mạnh khác đang trỗi dậy, buộc bộ tứ phải đối đấu trước nguy cơ đe dọa sự tồn vong của chính người thân họ.
Sức hút của kịch bản chủ yếu nằm ở chất kinh dị được đan cài cùng yếu tố trinh thám, lịch sử. Thể loại trừ tà (exorcism) vốn phổ biến ở Hollywood, song chưa được điện ảnh Hàn chú trọng bằng các dòng phim hành động, tâm lý – hài. Với thế mạnh về đề tài tâm linh, Jang Jae Hyun dẫn dắt khán giả bước vào tác phẩm chia thành nhiều chương. Không khí kỳ bí được xây dựng từ đầu phim với những cảnh khai quật mộ cổ, thầy pháp làm lễ, qua đó giới thiệu sơ lược về thân thế dàn nhân vật.
Không lạm dụng hù dọa bằng âm thanh (jumpscare), phim đi sâu vào các chi tiết mang tính tín ngưỡng để thuyết phục người xem tin vào câu chuyện. Một trong những cảnh ấn tượng nhất phim là pháp sư Hwa Rim (Kim Go Eun) làm lễ trừ tà khi bốc mộ. Diện bộ trang phục truyền thống, trong tiếng trống rền vang, Hwa Rim thực hiện nghi lễ múa đao quanh các lễ vật hiến tế. Đạo diễn lấy cận cảnh khuôn mặt cô nhuộm đỏ vì máu động vật, hay các hành động chém mạnh vào xác lợn.
Khác các tác phẩm Âu Mỹ, Exhuma đậm tính Á Đông nhờ lồng ghép các khái niệm ngũ hành tương sinh, tương khắc. Quy trình khai quật mộ, niềm tin chọn mảnh đất xấu có thể ảnh hưởng đến vượng khí, được lý giải tỉ mỉ qua lời thoại của thầy phong thủy Kim Sang Deok. Trong phim, nhóm thầy pháp thuyết phục gia chủ không hỏa táng quan tài vào ngày mưa với quan niệm linh hồn sẽ không được đầu thai.
Với thời lượng hơn hai giờ, phim không tạo cảm giác dông dài nhờ cách sắp xếp cao trào. Ở nửa đầu, kịch bản thiên về tâm linh – kinh dị khi bóng đen phủ kín gia tộc Park. Nửa sau, khi phản diện chính xuất hiện, phim rẽ hướng sang màu sắc trinh thám. Các nhân vật lần tìm manh mối từ nhiều thế kỷ trước về nguồn gốc của thế lực tà ác này. Từ đây, phim liên hệ đến sự kiện Nhật Bản chiếm đóng bán đảo Triều Tiên đầu thế kỷ 20, với nhiều tình tiết mang tính ẩn dụ.
Trong dàn diễn viên, ngôi sao gạo cội Choi Min Sik nổi bật nhờ nét diễn thâm trầm. Ông đào sâu nhập vai để khắc họa chân dung một bậc thầy phong thủy, từ hành động nếm thử đất mộ đến ánh mắt đau đáu trước biến cố. Một phần ba cuối của phim, Choi Min Sik được dành trọn “đất” diễn trong phân cảnh đối đầu cùng ác linh. Kim Go Eun cũng là điểm sáng với lối diễn tỉnh táo, sắc lạnh. Nhân vật của cô được lý giải cặn kẽ về xuất thân trở thành pháp sư, bên cạnh tình đồng môn cùng sư đệ Bong Gil.
Trong các cảnh cao trào, đạo diễn sử dụng âm thanh từ các bộ gõ, trống để thúc đẩy cảm giác cấp bách, nguy nan. Tác phẩm cũng ghi điểm với các góc máy tĩnh mang nhiều dụng ý, như cảnh ngôi mộ cổ nằm trơ trọi, phía sau là cánh rừng xám xịt.
Về cuối, phim để lộ lỗ hổng vì phần kết chóng vánh. Theo trang Korea Herald, tác phẩm phơi bày nhiều vấn đề song không giải quyết triệt để. Câu chuyện được chia thành hai phần với hai phản diện nhưng thiếu sự kết nối, khiến kịch bản về tổng thể như hai tập rời rạc. Phim cũng mắc một số điểm trừ ở khâu kỹ xảo – như bầy cáo trong rừng, lạm dụng các khung hình màu tối.
Mai Nhật