Trang chủNewsVăn hóa - Xã hộiNước mắm Việt Nam có từ hơn 2.000 năm trước, đúng không?

Nước mắm Việt Nam có từ hơn 2.000 năm trước, đúng không?


Nước mắm là loại gia vị đóng vai trò chủ chốt trong ẩm thực Việt Nam - Ảnh: Michelin Guide 

Nước mắm là loại gia vị đóng vai trò chủ chốt trong ẩm thực Việt Nam – Ảnh: Michelin Guide

Theo Michelin Guide, nước mắm là một loại gia vị không thể thiếu trong ẩm thực châu Á, đặc biệt là ở Đông Nam Á.

Sự đa dạng theo vùng và các sản phẩm xuất khẩu đã làm nổi bật danh tiếng của nước mắm Việt Nam trên thế giới

“Nhưng bạn có biết rằng nước mắm của Việt Nam có lịch sử hơn 2.000 năm, bắt nguồn từ nền văn hóa Đông Sơn và có thể sớm hơn nữa?”, trang này viết.

Ảnh chụp lại từ sách Văn minh vật chất của người Việt của nhà nghiên cứu Phan Cẩm Thượng - Ảnh: ĐẬU DUNG

Ảnh chụp lại từ sách Văn minh vật chất của người Việt của nhà nghiên cứu Phan Cẩm Thượng – Ảnh: ĐẬU DUNG

Nước mắm Việt có từ khi nào?

Tới thời điểm hiện tại, vẫn chưa có một tài liệu xác đáng nào cho biết chính xác nguồn gốc của nước mắm ở nước ta.

Chỉ biết, trong tài liệu mà sử sách để lại, hai chữ nước mắm được đề cập sớm nhất (tới thời điểm hiện tại) trong Đại Việt sử ký toàn thư (Ngô Sỹ Liên soạn).

Cụ thể, trong Đại Việt sử ký toàn thư, ở mục kỷ nhà Lê (Đại Hành hoàng đế) khi nói về năm Đinh Dậu, năm thứ 4 (997) có đoạn: “Trước kia sứ Tống sang thường mượn tiếng cống nước mắm để nhân thể bắt đóng góp”…

Vậy theo sử liệu, trước năm 997, nước ta đã có nước mắm để cống. Còn có từ bao giờ, ra sao, ai là ông tổ của nước mắm ở Việt Nam, vẫn còn là một bí ẩn.

Cũng có ý kiến cho rằng ông Bát Xì (Trần Gia Hòa) ở Phan Thiết là ông tổ của nghề nước mắm ở nước ta. Thông tin này được một vài diễn đàn cũng như các cửa hàng kinh doanh nước mắm chia sẻ lại. Tuy nhiên theo chuyên gia an toàn thực phẩm Vũ Thế Thành, “nói thế là lộng ngôn”.

Trong cuốn Chuyện đời nước mắm  (Nhà xuất bản Phụ Nữ, 2020), ông Vũ Thế Thành dẫn lại một số sử liệu trước đó cho thấy sự tồn tại của nước mắm ở nước ta; trong khi đó “ông Bát Xì khởi nghiệp nghề nước mắm ở Phan Thiết đầu thế kỷ 20”.

Chuyên gia Vũ Thế Thành viết “nước mắm – hiểu theo nghĩa cách làm và hương vị gần giống như nước mắm ngày nay, muộn nhất đã có từ thời chúa Nguyễn”.

Nhưng nơi nào mới là nguồn cội của nước mắm ngày nay? Đó vẫn là một dấu hỏi lớn.

Trở lại mốc thời gian 2.000 năm, thậm chí có thể hơn mà Michelin Guide nói ở trên, phải chăng do họ đồng nhất lịch sử nước mắm Việt và nước mắm phương Tây làm một?

Bởi, “nước mắm” – loại chất lỏng có được từ sự lên men muối và cá – đã có từ thời Hy Lạp cổ đại, với cái tên là “garum”, cách ngày nay khoảng 2.500 năm.

Làm mắm ở Biên hòa, trích từ sách ảnh Indochine profonde của J.P. Dannaud, cao ủy phủ Đông Dương, xuất bản năm 1954

Làm mắm ở Biên hòa, trích từ sách ảnh Indochine profonde của J.P. Dannaud, cao ủy phủ Đông Dương, xuất bản năm 1954

Chọn nước mắm ngon “dễ như ăn bánh”

Bếp trưởng nhà hàng gắn sao Michelin mách “mẹo” chọn các loại nước mắm ngon “dễ như ăn bánh”.

Theo Summer (tên thật: Lê Hạ Uyên) – sáng lập, đồng thời là bếp trưởng nhà hàng Nén Light, một trong những nhà hàng gắn sao Michelin ở TP.HCM, cá nhân cô “thích loại nước mắm cân bằng có vị umami đậm đà hơn”.

Từ nước mắm pha được các loại chấm cả thế giới - Ảnh: Thanh Tuyền/ YÊU BẾP

Từ nước mắm pha được các loại chấm cả thế giới – Ảnh: Thanh Tuyền/ YÊU BẾP

Làm thế nào để chọn được nước mắm ngon? Bếp trưởng Summer mách những tiêu chí sau:

1. Thành phần: Kiểm tra thành phần để đảm bảo nước mắm chỉ được làm từ cá và muối, không có bất kỳ chất phụ gia nhân tạo hay chất bảo quản nào.

2. Hàm lượng đạm: Hàm lượng đạm càng cao thì càng ngon. Theo Lê, tiêu chuẩn nước mắm Việt Nam (TCVN 5107:2003), nước mắm ngon nhất phải có hàm lượng đạm trên 30 độ.

3. Màu sắc: Bếp trưởng gợi ý, nước mắm cao cấp có màu trong, màu hổ phách hoặc nâu đỏ đẹp mắt. Bạn có thể lắc chai nước mắm rồi quay ngược lại, quan sát dưới ánh sáng. Nếu có cặn bám vào đáy chai, cho thấy có sự kết tủa, không nên chọn.

“Lớp cặn này có thể là do muối và các chất phụ gia khác do nhà sản xuất đưa vào”, đầu bếp này khuyến cáo.

4. Hương vị: Hãy tìm vị umami đậm đà có sự cân bằng giữa các vị mặn, ngọt cùng mùi thơm đặc trưng.



Nguồn

Cùng chủ đề

Hoàng tử William từng ăn món từ đuôi bò ở Việt Nam

Bài viết mới nhất của Michelin Guide về bếp trưởng Quang Dũng của Chapter hé lộ chuyện hoàng tử William từng sang Việt Nam và thưởng thức món ăn được chế biến từ đuôi bò. Việt Nam là mảnh đất của ẩm thực đẳng...

Hy vọng nước mắm sẽ vươn tầm thế giới như phở, bánh mì

Nguồn: https://tuoitre.vn/hy-vong-nuoc-mam-se-vuon-tam-the-gioi-nhu-pho-banh-mi-20241023210809994.htm

Michelin Guide giải thích vì sao Việt Nam là xứ sở của ăn chay

Trong bài viết mới nhất, Michelin Guide nói Việt Nam là xứ sở của những món ăn chay ngon tuyệt nhờ vào một nền ẩm thực lấy rau làm thành phần cốt lõi. Việt Nam là thiên đường của người ăn chay Theo Michelin Guide, việc tìm kiếm các món chay thật sự dễ dàng tại đất nước sôi động này. Cẩm nang này cũng giới thiệu một số địa chỉ nổi bật ở Hà Nội với thực đơn chay được các...

Lễ hội nước mắm – Trải nghiệm ẩm thực và tôn vinh di sản của Việt Nam

Giao lưu chuyên gia và đối thoại ẩm thựcLễ hội còn tổ chức nhiều diễn đàn quy tụ các chuyên gia hàng đầu trong ngành ẩm thực, sản xuất nước mắm, cũng như các hợp tác xã và cơ sở chế biến. Đây là dịp để các nhà sản xuất và người tiêu dùng trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của ngành nước mắm truyền thống Việt Nam.Với...

Nước mắm, mắm nêm Việt lọt top 100 loại nước chấm ngon nhất thế giới

Chuyên trang ẩm thực Taste Atlas vừa công bố danh sách 100 loại nước chấm ngon nhất thế giới, trong đó Việt Nam ghi danh với hai loại nước chấm vô cùng gần gũi là nước mắm và mắm nêm. Nước mắm và mắm nêm Việt Nam lọt danh sách 100 nước chấm ngon nhất thế giới Nước mắm Nước mắm đứng hạng 22 với 4.4/5 sao. Nước mắm thường xuất hiện trong các bữa ăn của người Việt - Ảnh: Taste Atlas Nước mắm...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Kêu lô tô trúng thưởng nè, tại lễ hội Việt Nam Xanh

Nhiều khách tham quan háo hức mang nắp chai đến gian hàng SCG đổi lấy con số may mắn, chờ đợi giây phút hồi hộp quay số lô tô trúng thưởng quà xanh. ...

Thủ tướng yêu cầu tập trung xử lý dứt điểm các tồn đọng kéo dài

Xử lý tồn đọng, kéo dài, gồm khẩn trương trình phương án chuyển giao bắt buộc các ngân hàng kiểm soát đặc biệt còn lại. Kết luận phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 10-2024 ngày 9-11, Thủ tướng nhấn mạnh nếu gỡ được...

Sản phẩm xanh độc đáo của SCG hút khách tại Ngày hội Việt Nam Xanh

Không gian xanh của Tập đoàn SCG nằm ngay lối ra vào của Ngày hội Việt Nam Xanh là nơi ‘check-in' ấn tượng với những sản phẩm xanh, thu hút người dân đến trải nghiệm, tham gia những hoạt động náo nhiệt bậc nhất ngày hội. ...

Bệnh viện dã chiến cấp 2 vận chuyển thành công thai phụ trong tình trạng nguy kịch tại Nam Sudan

Bệnh viện dã chiến cấp 2 số 6 của Việt Nam tại Nam Sudan đã vận chuyển bay liên hoàn một thai phụ mang thai đôi trong tình trạng nguy kịch. Thành công này không chỉ là niềm tự hào của đội ngũ...

Chen chân đổi rác lấy quà tại Ngày hội Việt Nam Xanh

Nhiều người dân tại TP.HCM đã đem chai nhựa, vỏ hộp sữa, quần áo cũ đến các gian hàng trong Ngày hội Việt Nam Xanh đổi lấy quà, voucher mua sắm, sen đá… ...

Bài đọc nhiều

Di của ‘Những đứa trẻ trong sương’ tự theo bạn trai hơn 7 tuổi về làm vợ

Nhờ chống lại tục 'bắt vợ', Má Thị Di người dân tộc Mông đã tìm được hạnh phúc bên chồng hơn 7 tuổi. Má Thị Di (thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai) - nhân vật chính trong phim tài liệu Những đứa trẻ trong sương của đạo diễn Hà Lệ Diễm đã có những chia sẻ xúc động về cuộc sống của mình trong tọa đàm "Ra khỏi màn sương" do Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tổ chức. -...

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần

Theo thông tin từ Ban Bảo vệ chăm sóc sức khỏe cán bộ Trung ương, đồng chí Nguyễn Phú Trọng, sinh năm 1944, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, sau thời gian lâm bệnh, mặc dù được Đảng, Nhà...

OpenAI có thể lỗ 44 tỷ USD đến năm 2028

Nếu như những năm đầu thành lập, cả Google và Facebook đều thể hiện sức mạnh tài chính đáng nể thì OpenAI – công ty gần 10 năm tuổi – cho thấy bức tranh trái ngược. Theo hồ sơ tài chính mà The Information thu thập được, nhà phát triển ChatGPT ghi nhận doanh thu tăng trưởng nhanh, có thể đạt 100 tỷ USD năm 2029 song có thể lỗ tổng cộng 44 tỷ USD từ năm 2023 đến...

Ý Lan hát trong đêm nhạc tôn vinh 6 nhạc sĩ nổi tiếng

Ca sĩ Ngọc Châm đã công bố liveshow nhân kỷ niệm chặng đường hơn 20 năm ca hát, 10 năm cô sản xuất chuỗi chương trình tôn vinh tác giả, tác phẩm Vàng son một thuở.Tổng đạo diễn chương trình, nhạc sĩ Nguyễn Quang tiết lộ, đã chọn những ca khúc hay, phù hợp giọng hát của nữ ca sĩ. Sẽ có khoảng 20 ca khúc, được chia thành ba chương, tương ứng với chặng đường hoạt động...

Cùng chuyên mục

Khai mạc Lễ hội thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2024

(CLO) Tối 9/11, Lễ hội thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024 đã chính thức khai mạc tại Quảng trường Cách mạng Tháng Tám (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội). Sự kiện do UBND thành phố chỉ đạo, Sở VHTT Hà Nội, Tạp chí Kiến trúc phối hợp với các đơn vị...

Bệnh viện dã chiến cấp 2 vận chuyển thành công thai phụ trong tình trạng nguy kịch tại Nam Sudan

Bệnh viện dã chiến cấp 2 số 6 của Việt Nam tại Nam Sudan đã vận chuyển bay liên hoàn một thai phụ mang thai đôi trong tình trạng nguy kịch. Thành công này không chỉ là niềm tự hào của đội ngũ...

Show diễn đặc biệt tôn vinh và quảng bá giá trị văn hóa truyền thống Việt Nam

“Sắc màu di sản” là show diễn đặc biệt, nhằm tôn vinh, giới thiệu các giá trị văn hóa truyền thống Việt Nam thông qua thời trang, sẽ diễn ra vào 19 giờ, ngày 16/11, tại không gian nhà cổ 22 Hàng Buồm. (Vietnam+) Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/show-dien-dac-biet-ton-vinh-va-quang-ba-gia-tri-van-hoa-truyen-thong-viet-nam-post992294.vnp

Nam hành khách doạ mở cửa thoát hiểm trên chuyến bay chỉ bởi tiếp viên không đồng ý một yêu cầu này

Trên chuyến bay của Korean Air từ Bangkok (Thái Lan) đến Seoul (Hàn Quốc), một hành khách nước ngoài gây ồn ào khi đòi ngồi ghế gần cửa thoát hiểm của tiếp viên. ...

Báo Nghệ An ra mắt chuyên trang ‘Cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh’

Chiều 9/11, Báo Nghệ An phối hợp với Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh tổ chức ra mắt chuyên trang điện tử đặc biệt về 'Cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh'. Theo tư liệu, những năm 1930 - 1931, dưới sự lãnh đạo của Đảng, phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh đã để lại mốc son chói lọi trong lịch sử cách mạng Việt Nam đầu thế kỷ XX, trở thành biểu tượng anh hùng, kiên trung, bất khuất của...

Mới nhất

Chiến thắng với dự án vì người khiếm thính

Với dự án “Sign by Sign”, hệ thống ngôn ngữ ký hiệu hỗ trợ giao tiếp cho người...

Hà Nội tăng cường các biện pháp phòng, chống lây nhiễm bệnh sởi

Sở Y tế Hà Nội vừa có Công văn số 5405/SYT-NVY gửi các bệnh viện trong và ngoài công lập trên địa bàn Thành phố về việc tăng cường các biện pháp phòng, chống lây nhiễm bệnh sởi trong bệnh viện. Hà Nội tăng cường các biện pháp phòng, chống lây nhiễm bệnh sởiSở Y tế Hà Nội vừa có...

Bất ngờ với giọng hát của ’Người đẹp Tây Đô’ Việt Trinh

Diễn viên Việt Trinh khoe giọng hát mộc mạc với ca khúc “Tầm gửi”, được khán giả khen tình cảm. Trên trang cá nhân, diễn viên Việt Trinh chia sẻ đoạn video hội ngộ vợ chồng nhạc sĩ Trương Lê Sơn - ca sĩ Hoàng Lê Vi. “Ngưỡng mộ hai vợ chồng đã lâu mà nay mới có dịp gặp và...

Phát huy vai trò nòng cốt trong hợp tác Tiểu vùng Mê Công

Việt Nam luôn coi trọng các cơ chế hợp tác tiểu vùng Mê Công, trong đó coi GMS và ACMECS là các cơ chế có ý nghĩa chiến lược, gắn với các đối tác quan trọng hàng đầu; coi...

Hợp tác Việt Nam – EU theo hướng phát triển xanh và bền vững

Việt Nam ngày nay có nhiều điều kiện thuận lợi trong việc đẩy mạnh hợp tác thương mại, thu hút đầu tư, chuyển giao công nghệ, các dự án hỗ trợ từ phía các đối tác EU để đẩy mạnh cơ cấu kinh tế theo hướng xanh và số, hướng vào lĩnh vực phát triển bền vững.

Mới nhất