Mỹ mở đường, Ukraine - Nga đồng ý ngừng bắn hạn chế

Nga và Ukraine đã nhất trí cơ bản về một thỏa thuận ngừng bắn hạn chế, song các bên vẫn cần làm rõ hơn phạm vi và thời hạn của thỏa thuận.

Một ngày sau cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Mỹ Donald Trump khuya 19.3 (giờ VN) có cuộc gọi với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nhằm đạt được một thỏa thuận ngừng bắn.

Chờ thống nhất điều khoản

Theo thông báo của ông Trump trên mạng xã hội, cuộc gọi "rất tốt" kéo dài gần 1 giờ đồng hồ, trong đó phần lớn là bàn về những điều đã đạt được với ông Putin, nhằm dung hòa những điều kiện của Nga và Ukraine. Sau đó, trong tuyên bố chung đăng trên trang web của Nhà Trắng, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và Cố vấn an ninh quốc gia Mike Waltz cho biết ông Trump và ông Zelensky còn đánh giá tình hình tiền tuyến. Tổng thống Ukraine đề nghị Mỹ cung cấp thêm hệ thống phòng không để bảo vệ dân thường và lãnh đạo Mỹ nói sẽ giúp tìm những hệ thống ở châu Âu.

Điện đàm Trump-Zelensky 'rất tốt', Nga-Ukraine tố nhau vi phạm thỏa thuận

Hai tổng thống đồng ý với việc ngừng tấn công hạ tầng năng lượng và nhất trí sẽ điều nhóm kỹ thuật đến Ả Rập Xê Út trong những ngày tới để thảo luận chi tiết hơn việc thực thi và mở rộng việc ngừng bắn ra biển Đen, hướng đến ngừng bắn toàn diện. Trước đó, Tổng thống Putin đồng ý ngừng tấn công hạ tầng năng lượng trong 30 ngày. Riêng việc ngừng bắn toàn diện, lãnh đạo Nga ủng hộ nhưng với điều kiện phải lập cơ chế giám sát, phương Tây dừng viện trợ quân sự cho Ukraine, đồng thời Kyiv ngừng huy động quân và tái trang bị.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đóng vai trò trung gian quan trọng trong đàm phán ngừng bắn giữa Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Ukraine Zelensky

Theo AP, cả ba bên đang có góc nhìn chưa thống nhất liên quan phạm vi của việc ngừng bắn hạn chế. Tổng thống Zelensky cho biết các quan chức Mỹ và Ukraine sẽ đối thoại vào cuối tuần này để làm rõ cơ sở hạ tầng nào sẽ được bảo vệ theo thỏa thuận. Về phía Kyiv, ông Zelensky mong muốn các bên ngừng tấn công hạ tầng năng lượng và các hạ tầng dân sự khác như đường sắt, cảng biển. Đặc phái viên Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff thông báo phái đoàn Mỹ và Nga sẽ đối thoại tại Ả Rập Xê Út vào cuối tuần nhưng không nêu rõ phía Ukraine có tham gia không.

Liên minh giám sát

Chuyên gia an ninh năng lượng Olga Khakova tại tổ chức nghiên cứu chính sách Hội đồng Đại Tây Dương (Mỹ) cho rằng một thỏa thuận ngừng bắn hạn chế sẽ là tín hiệu tích cực nhưng Mỹ cần giám sát việc vi phạm tiềm tàng. Ông Zelensky cũng cho rằng thỏa thuận sẽ thành công nếu Mỹ đảm nhiệm việc này, theo Reuters.

Nga tự diệt UAV của mình sau khi ông Putin nói chuyện với ông Trump

Trong khi đó, khoảng 30 chỉ huy quân sự của các nước trong ngày 20.3 tham dự hội nghị tại Anh nhằm thảo luận kế hoạch lập lực lượng gìn giữ hòa bình tại Ukraine, theo AFP. Thủ tướng Anh Keir Starmer và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đang dẫn dắt nỗ lực lập một liên minh các nước đồng lòng tham gia bảo vệ thỏa thuận ngừng bắn tiềm tàng giữa Nga và Ukraine. Ông Starmer và ông Macron nói Anh và Pháp sẵn sàng đưa binh sĩ sang Ukraine. Chính phủ Anh cho hay một số lượng đáng kể các quốc gia đang chuẩn bị làm điều tương tự nhưng không nêu cụ thể con số.

Trước đó, Nga tuyên bố không chấp nhận sự hiện diện của binh sĩ nước ngoài tại Ukraine như một phần của thỏa thuận ngừng bắn. Một phát ngôn viên của Thủ tướng Anh hôm đầu tuần nói rằng các nước có thể đóng góp bằng nhiều cách như hỗ trợ kỹ thuật, hậu cần, cung cấp sân bay và căn cứ cho lực lượng gìn giữ hòa bình.

Mỹ muốn tiếp quản nhà máy điện hạt nhân Ukraine

Trong thông báo hôm qua, Nhà Trắng cho biết Tổng thống Trump đã gợi ý Tổng thống Zelensky cân nhắc giao lại quyền sở hữu các nhà máy điện của Ukraine cho Mỹ để đảm bảo an ninh lâu dài. Ông Trump nói rằng Mỹ có thể rất hữu ích trong việc điều hành các nhà máy đó với chuyên môn của mình, đồng thời khẳng định việc Mỹ sở hữu các nhà máy sẽ là "sự bảo vệ tốt nhất". Sau đó, ông Zelensky cho biết việc thảo luận chỉ tập trung vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, cơ sở đang do Nga kiểm soát. Theo Reuters, lãnh đạo Ukraine nói rằng sẵn sàng thảo luận việc Mỹ tham gia hiện đại hóa và đầu tư vào nhà máy này nếu nó được giao lại cho Kyiv.

Nguồn: https://thanhnien.vn/my-mo-duong-ukraine-nga-dong-y-ngung-ban-han-che-185250320225221327.htm