(CLO) Nghi lễ và trò chơi kéo co làng Hữu Chấp là hoạt động cố kết cộng đồng, tôn vinh sức mạnh đoàn kết trong lao động sản xuất, chống giặc ngoại xâm.
Cứ vào ngày mồng 4 tháng Giêng hàng năm, người dân làng Hữu Chấp (nay thuộc phường Hòa Long, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh) lại tổ chức hội thi kéo co bằng thân cây tre vô cùng độc đáo.
Lễ hội kéo co làng Hữu Chấp được tổ chức hàng năm vào những ngày đầu xuân mới, để thể hiện lòng biết ơn, tưởng nhớ công đức của 5 vị Thành Hoàng làng có công trong cuộc kháng chiến chống giặc Lương xâm lược vào thế kỷ VI.
Trai đinh trong làng rước “dây kéo” từ đình làng ra sân. Ảnh: V.Giang
Nét độc đáo trong hội thi kéo co làng Hữu Chấp là không thi kéo bằng dây, mà dùng cả thân cây tre làm dây kéo.
Tương truyền xưa kia, người dân Hữu Chấp có nghề kéo gỗ thuê ở các làng bên sông, rất được các phường kéo gỗ ở các nơi tín nhiệm. Vì vậy mà lễ hội làng có tục kéo co. Đây là hoạt động quan trọng mang tính cố kết cộng đồng, tôn vinh sức mạnh đoàn kết trong lao động sản xuất, chinh phục thiên nhiên, chống giặc ngoại xâm qua suốt chiều dài lịch sử dân tộc.
Năm nay, cây tre sử dụng trong hội thi được chọn mua tại tỉnh Bắc Giang từ trước Tết Nguyên đán nửa tháng. Việc lựa chọn tre làm dây kéo được người dân tiến hành hết sức cẩn trọng và tỉ mỉ.
Hai cây tre được chọn phải đạt các tiêu chuẩn: thẳng, không quá già cũng không quá non, ngọn nở, lá bông, thân cây không bị kiến đục, sâu. Tre được róc mấu, cành gọn gàng rồi dùng mảnh sành cạo sạch tinh tre để lộ phần cật trắng. Hai đầu của hai cây tre được cắt vuông vắn không được dập gãy, tổng số đốt của cây tre phải là số lẻ.
Thành viên hai đội vật tay trước khi vào trận đấu. Ảnh: Báo Bắc Ninh
Để việc kéo co được tiến hành thuận lợi, người dân còn làm hai đòn tay ngang biểu trưng cho hai hướng Đông và Tây, làm điểm tỳ lực cho người chơi bám vào để kéo.
Giữa điểm giao kết hai gốc tre, có ba hình tròn xoắn trôn ốc tết bằng lạt, kích thước to nhỏ khác nhau, người dân địa phương gọi đó là hình con nhện. Khi làm xong, dây kéo tre được treo lên phía trước cửa nhà tiền tế của đình làng để báo cáo với Thành Hoàng việc chuẩn bị cuộc thi đã hoàn tất.
Theo truyền thống, nghi thức kéo co ở Hữu Chấp luôn phải vận hành theo hướng Đông - Tây. Trong đó đội hình kéo co là những thanh niên khỏe mạnh trong làng, chia làm hai bên Đông và Tây, mỗi bên 35 người nam tuổi từ 30-37, khỏe mạnh và gia đình không có tang bụi.
Cuộc thi diễn ra cùng với ban nhạc là các bô lão đánh chiêng trống, 4 ông Hóa cầm cờ lệnh và 4 ông Vè làm nhiệm vụ cầm trịch.
Hai đội dồn sức thi đấu dưới sự cổ vũ của nhân dân và du khách. Ảnh: Báo Bắc Ninh
Trò chơi diễn ra sôi động, đông vui, náo nhiệt. Hai đội kéo 3 keo, người dân đứng xung quanh hò reo, cổ vũ chờ đến keo thứ ba thì ùa vào kéo cho đội bên Đông giành phần thắng với niềm tin bên Đông thắng thì Thánh sẽ phù hộ cho mùa màng bội thu.
Với những giá trị truyền thống về văn hóa, lịch sử, nghi lễ và trò chơi kéo co làng Hữu Chấp đã được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia và được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa đa Quốc gia năm 2015.
Thế Vũ
Nguồn: https://www.congluan.vn/hao-hung-hoi-thi-keo-co-lang-huu-chap-post332620.html
Bình luận (0)