Châu Nam CựcCá voi lưng gù lặn xuống biển và thổi những cột bong bóng hướng lên trên, tạo thành chiếc bẫy để giam giữ con mồi.
Cặp cá voi lưng gù tạo lưới bong bóng. Video: Piet van den Bemd
Nhiếp ảnh gia Piet van den Bemd sử dụng drone ghi hình cảnh tượng độc đáo tại vùng biển xanh thẫm của châu Nam Cực, Science Alert hôm 10/1 đưa tin. Những khối bong bóng màu xanh nhạt nổi lên, tạo thành hình dạng rất giống đường xoắn ốc Fibonacci – mẫu hình toán học nổi tiếng thường xuyên xuất hiện trong thế giới tự nhiên, từ thực vật đến động vật. Khi đường xoắn ốc hoàn thành, Bemd mới nhận ra tác giả là một cặp cá voi lưng gù. Chúng ngoi lên giữa hình xoắn ốc, há rộng chiếc miệng khổng lồ để kiếm ăn.
Hơn 30 năm qua, giới nghiên cứu đã công nhận cá voi lưng gù sử dụng bong bóng như một công cụ. Đôi khi, bong bóng dùng để đe dọa đối thủ, thậm chí có thể là một hình thức giải trí. Khi khác, cá voi lại tạo ra những “bức tường” bong bóng khổng lồ để giam giữ cá và sinh vật hình tôm vào những không gian ngày càng thu hẹp. Đây là chiến thuật “kiếm ăn bằng lưới bong bóng”, được thực hiện với sự hợp tác giữa hai hoặc nhiều con cá voi lưng gù.
Trong chiến thuật kiếm ăn bằng lưới bong bóng, cá voi lặn sâu xuống, đồng thời thổi bong bóng hướng lên trên. Khi phối hợp nhóm, một con cá voi thường đảm nhận vai trò thổi bong bóng chính, trong khi những con khác bơi xung quanh và dồn cá vào chiếc bẫy này.
Sau khi cá bị dồn lại, cá voi há to miệng và bắt đầu nuốt con mồi. Chúng thường lao xuyên qua tâm vòng xoắn ốc. Chiến lược này có vẻ được truyền dạy giữa các cá thể, nhưng do lối sống lẩn tránh của cá voi lưng gù nên hiếm khi con người có thể ghi lại bằng camera. Đến nay, chiến lược kiếm ăn bằng lưới bong bóng chủ yếu được ghi nhận trong các quần thể cá voi ở Bắc bán cầu.
Các nhà khoa học nghiệp dư với drone đang giúp thay đổi điều này. Những thước phim từ trên cao cung cấp cho giới khoa học nhiều thông tin giá trị về cuộc sống của cá voi. Ở Nam bán cầu, drone đã ghi hình một số trường hợp cá voi lưng gù kiếm ăn bằng lưới bong bóng trong vài năm gần đây.
Thu Thảo (Theo Science Alert)
