Xét nghiệm đo nồng độ hydro trong hơi thở được dùng để chẩn đoán các bệnh như hội chứng ruột kích thích, hội chứng loạn khuẩn ở ruột non, không dung nạp lactose.
Các loại đường trong chế độ ăn uống hàng ngày như fructose, lactose nếu không được hấp thụ ở ruột non sẽ di chuyển đến đại tràng, được vi khuẩn đường ruột lên men, tạo thành khí methane hoặc hydro hoặc cả hai.
ThS.BS.CKII Lê Thanh Quỳnh Ngân, Trưởng khoa Nội tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết xét nghiệm methane hydro được sử dụng khi nghi ngờ người bệnh mắc hội chứng ruột kích thích, kém hấp thu carbohydrate (không dung nạp đường lactose, fructose, sucrose hoặc sorbitol), hội chứng loạn khuẩn ở ruột non, khó tiêu chức năng, chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu. Người mắc bệnh viêm ruột mạn tính, viêm tụy mạn, không dung nạp sữa và các sản phẩm từ sữa cũng có thể làm xét nghiệm này.
Để chuẩn bị cho xét nghiệm methane hydro, người bệnh nhịn ăn ít nhất 6-8 giờ trước khi đo, không nội soi đại tràng hay uống thuốc kháng sinh trong vòng một tháng trước đó, tránh uống các loại thuốc nhuận tràng trong vòng một tuần. Hạn chế thực phẩm có đường (sữa, bánh kẹo, mật ong, trái cây), không hút thuốc lá trong quá trình đo. Kết quả xét nghiệm có sau 2-3 giờ.
Để thực hiện, người bệnh hít thở vào máy phân tích hơi thở. Trước khi thổi vào ống thở, người bệnh hít sâu, nín hơi khoảng 10-15 giây rồi thổi mạnh vào ống thở. Sau đó uống nước đường lặp lại các bước trên khoảng 5-6 lần.
Bác sĩ lấy mẫu hơi thở trong vài giờ tiếp theo, mỗi lần lấy cách nhau khoảng 15-30 phút. Trong khoảng thời gian này, người bệnh cần hạn chế vận động thể chất, ghi lại các triệu chứng tiêu hóa gặp phải như đau bụng, đầy hơi, xì hơi…
Bác sĩ Ngân cho biết mức hydro được tính bằng đơn vị ppm (parts-per-million), khác nhau tùy từng bệnh cụ thể. Mức hydro bình thường trong hệ tiêu hóa khỏe mạnh là dưới 16 ppm. Nếu kết quả đo được cao hơn con số này, người bệnh có thể có các vấn đề về tiêu hóa kém hấp thu carbohydrate, loạn khuẩn ở ruột non… Tùy vào kết quả, bác sĩ chẩn đoán và phương pháp điều trị phù hợp.
Theo bác sĩ Ngân, xét nghiệm methane hydro không xâm lấn, hầu như không gây ra tác dụng phụ. Tuy nhiên, khi hít thở vào máy phân tích và uống nước đường, người bệnh có thể cảm thấy khó chịu ở bụng.
Xét nghiệm này không khuyến cáo thực hiện cho trẻ em dưới hai tuổi, trừ khi có chỉ định từ bác sĩ nhi khoa hoặc tiêu hóa.
Lê Thùy
Độc giả đặt câu hỏi về bệnh tiêu hóa tại đây để bác sĩ giải đáp |