Kon TumXã Ngọk Wang, huyện Đăk Hà cấp bò giống cho 108 hộ, song bò bị người dân chê nhỏ, ốm đói, không đúng chương trình được phê duyệt.
Một tháng trước, 108 hộ nghèo, cận nghèo và mới thoát nghèo được chính quyền xã Ngọk Wang cấp 108 con bò theo chương trình hỗ trợ bò cái sinh sản, thuộc mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc và miền núi giai đoạn 2021-2030.
Theo kế hoạch phê duyệt, mỗi con bò giống trị giá 16,5 triệu đồng, từ 17 đến 20 tháng tuổi, nặng 1,4-1,5 tạ, tổng kinh phí 1,7 tỷ đồng. Bò giống được Cơ sở sản xuất kinh doanh Nhân Phát (TP Kon Tum) cung ứng. Người nuôi phải trả lại 35% (5,7 triệu đồng) trong hai năm.
Đầu tháng 11, vợ chồng chị Si Y Si, 26 tuổi, ở thôn Đăk Duông cùng các hộ dân háo hức lên thôn để nhận bò. Tuy nhiên, họ bất ngờ khi thấy con bò được giao quá nhỏ, ốm yếu, lộ xương chậu và xương sườn. “Tôi nghĩ đó chỉ là con bê chứ không phải bò, nếu với số tiền 16,5 triệu đồng gia đình có thể tự mua được hai con như thế”, chị Y Si nói.
Vợ chồng người Hre sau đó đành miễn cưỡng nhận, vì nghĩ “nếu cố gắng chăm sóc” tốt thì nó nhanh béo khỏe trở lại. Nhưng đưa về nuôi được một thời gian, bò vẫn ốm yếu, lười ăn và hoảng loạn nên họ phản ánh lên trưởng thôn.
Trưởng thôn A Hoàng, chịu trách nhiệm ghi chép danh sách những hộ nhận bò và tiếp nhận ý kiến phản hồi của người dân trên địa bàn. Đợt giao bò lần đầu, ông nhận thấy đơn vị cung ứng bò cho các hộ nghèo không đồng đều, nhiều con nặng 1,2-1,4 tạ, nếu mua trong làng, khoảng dưới 10 triệu đồng một con. Cỡ bò này phải nuôi 2-3 năm mới có thể sinh sản, trong khi người nuôi phải trả lại tiền đối ứng trong hai năm.
“Sau khi ý kiến lên xã, hai hôm trước đơn vị cung ứng đã đổi lại 15 con bò giống cấp cho bà con trong làng trước đó”, ông Hoàng nói, cho biết, những lần trước người dân đến bốc thăm trúng con nào nhận con đó. Đợt vừa rồi người dân được nhận bò ở trạm cân, nếu trên 1,7 tạ các hộ mới ký nhận con giống.
Ông Ngô Tấn Khoa, chủ tịch UBND xã Ngọk Wang, cho biết sau khi rà soát bò cấp ở 5 thôn không đủ trọng lượng, chính quyền (chủ đầu tư dự án) phối hợp đơn vị cung ứng cấp đổi 23 con bò giống cho 23 hộ và đang tiếp tục rà soát.
Theo ông Khoa, việc cấp bò giống không đạt chuẩn do xã thiếu chặt chẽ trong quá trình thực hiện. “Sơ suất là xác định trọng lượng những con nhỏ nhất (đo bằng thước đo FAO – đo ở vùng ngực phía sau chân trước), đối với những con lớn chỉ ước lượng bằng mắt thường”, ông Khoa nói.
Cũng theo lãnh đạo xã Ngọk Wang, bò được chở từ Kon Tum lên địa phương bị hoảng loạn, gây khó khăn trong việc xác định trọng lượng. Bên cạnh đó, quá trình chăm sóc, chuồng trại của người dân chưa đảm bảo, dẫn đến việc bò chậm phát triển, sụt cân.
Ông Hà Tiến, Chủ tịch UBND huyện Đăk Hà, cho biết huyện đã chỉ đạo ngành chức năng vào cuộc kiểm tra, nếu có vi phạm sẽ xử lý nghiêm.
Trần Hóa