Việt Nam luôn tuân thủ, thực thi đầy đủ, có trách nhiệm các quy định của UNCLOS

Sáng 10/12, tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS) có hiệu lực.

Phát biểu tại sự kiện, Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ cho biết: “Là một quốc gia ven biển, với đường bờ biển dài trên 3.260 km và hàng nghìn hòn đảo lớn nhỏ, trong đó có hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, Việt Nam luôn nhận thức rõ ràng vai trò và tầm quan trọng của biển đối với hòa bình, an ninh và phát triển của đất nước. Việc tôn trọng và thực thi đầy đủ, có trách nhiệm các quy định của UNCLOS hoàn toàn phù hợp và nhất quán với chủ trương, chính sách của Việt Nam từ trước đến nay”.

Theo ông Nguyễn Minh Vũ, nhằm thực thi UNCLOS, Việt Nam những năm qua từng bước hoàn thiện hệ thống pháp luật về biển và đại dương, trong đó có Luật biển Việt Nam năm 2012, ban hành các văn bản, chiến lược, kế hoạch xây dựng chính sách phục vụ nhu cầu phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam, đồng thời vận dụng các quy định trong UNCLOS để xác định các vùng biển và ranh giới biển, quản lý và sử dụng biển.

Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ nhấn mạnh: “Với tinh thần thượng tôn pháp luật, Việt Nam chủ trương kiên trì giải quyết các bất đồng trên biển bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS”. 

Thực hiện chủ trương này, Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu trong việc giải quyết các vấn đề phân định biển với các nước láng giềng, như cùng với Thái Lan giải quyết vấn đề phân định biển trong Vịnh Thái Lan 1997 – Hiệp định phân định biển đầu tiên của ASEAN sau khi Công ước có hiệu lực. 

Việt Nam cũng là nước đầu tiên và duy nhất cho đến nay có Hiệp định phân định biển với Trung Quốc – phân định Vịnh Bắc Bộ năm 2000. 

Ngoài ra, Việt Nam cùng với Indonesia giải quyết vấn đề phân định thềm lục địa và sau đó là vùng đặc quyền kinh tế lần lượt vào năm 2003 và năm 2022, làm phong phú thêm thực tiễn giải quyết vấn đề phân định biển theo quy định của Công ước.

Bên cạnh đó, Việt Nam còn tích cực tham gia các hoạt động trong khuôn khổ các cơ chế quốc tế được thành lập theo Công ước, đóng góp nhiều sáng kiến nổi bật, được cộng đồng quốc tế ghi nhận, thể hiện vai trò của Việt Nam tại các diễn đàn quốc tế và khu vực có liên quan đến biển và đại dương, như tại các tiến trình đại dương và luật biển của Liên hợp quốc.

Việt Nam từng đảm nhiệm vị trí thành viên của Hội đồng Cơ quan quyền lực quốc tế về đáy đại dương, có những đóng góp thực chất trong tiến trình Toà án Luật biển Quốc tế cho ý kiến tư vấn về biến đổi khí hậu và luật pháp quốc tế, tham gia tích cực quá trình đàm phán và sớm ký Hiệp định về bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học biển tại vùng biển nằm ngoài phạm vi vùng tài phán quốc gia – văn kiện quốc tế gần đây nhất liên quan đến việc thực thi Công ước.

Việt Nam cũng tiến cử các chuyên gia dày dặn kinh nghiệm và trình độ chuyên môn cao tham gia vào các cơ quan được thành lập trong khuôn khổ UNCLOS, trong đó có việc PGS.TS Đào Việt Hà trúng cử vào Uỷ ban Pháp lý và Kỹ thuật, Cơ quan quyền lực quốc tế về đáy đại dương, và đề cử ứng viên cho vị trí thẩm phán Toà án Quốc tế về Luật biển (ITLOS) nhiệm kỳ 2026 – 2035.

Tại Liên hợp quốc, Việt Nam cùng Phái đoàn đại diện của 11 nước đồng sáng lập nhóm các nước bạn bè UNCLOS với hơn 100 nước thành viên từ tất cả các khu vực địa lý nhằm thúc đẩy việc thực thi Công ước.

Công ước Liên hợp quốc về Luật biển – UNCLOS, văn kiện điều chỉnh các hoạt động trên biển và đại dương, chiếm hơn 70% bề mặt trái đất, chính thức có hiệu lực vào ngày 16/11/1994.

Hiện nay với 170 thành viên, UNCLOS trở thành văn kiện pháp lý quan trọng hàng đầu và là một trong những thành tựu lớn nhất về luật pháp quốc tế của cộng đồng quốc tế.