Bánh phu thê

Bánh phu thê mang ý nghĩa tình cảm vợ chồng bền chặt: Lớp lá dừa bọc ngoài bánh tượng trưng cho sự che chở và bảo vệ lẫn nhau. Lá được xoắn theo hình âm dương, với nhân bánh dẻo dính, tượng trưng cho sự hài hòa, sinh sôi nảy nở, con đàn cháu đống. Vỏ bánh làm từ bột lọc trong suốt, “ôm” lấy nhân đậu xanh và dừa, thể hiện sự gắn bó, đồng lòng, dù khó khăn vẫn luôn sát cánh cùng nhau. Bánh có vị ngọt và sắc màu tươi sáng, là lời chúc phúc, mong muốn cuộc sống đôi trẻ luôn tươi vui, tràn ngập tiếng cười.

Bánh phu thê có nguồn gốc từ ngoài Bắc, sau đó “đi” vào Huế. Ngày trước, bánh dùng để tiến vua, rồi dần dần lưu truyền rộng rãi trong dân gian. Bánh phu thê Huế có nhiều sự khác biệt, biến tấu cho hợp với thị hiếu người Huế và những nguyên liệu sẵn có nơi đây. Bánh được gói bằng lá dừa, tạo thành hình vuông hay ngũ giác đặc sắc, trong khi bánh phu thê miền Bắc còn được gói trong lá dong hay bọc bằng miếng ni lông trong suốt. Bánh phu thê Huế làm từ bộc lọc giáo nhão, bánh miền Bắc thì bằng gạo nếp. Nhân bánh phu thê xứ Huế ngoài đậu xanh, sợi dừa còn có thêm sợi cà rốt thái nhỏ. Bánh Huế ngọt thanh, nhẹ nhàng; bánh miền Bắc thì ngọt đậm và bùi béo hơn.

Ngoại hình của bánh phu thê ngay từ đầu đã gây ấn tượng. Những nghệ nhân xứ Huế bọc bánh rất tài tình, tạo thành những hình thù đẹp mắt mà chỉ cần cố định bằng một mảnh tăm nhỏ. Đôi khi tôi lỡ tay làm vỏ bánh bị bung ra một chút, và không thể gói lại đẹp như trước. Trên mâm bánh phu thê đón dâu người Huế thường dán thêm chữ “hỉ” bằng Hán tự, như cầu chúc những điều may mắn và tốt đẹp sẽ đến với đôi trẻ. Mâm bánh được sắp xếp càng công phu, đẹp mắt thì càng thể hiện được thành ý, tình cảm của nhà trai.

Bánh làm bằng bột lọc nên trong suốt, nhìn thấy cả phần nhân đậu xanh thấp thoáng và những sợi dừa, sợi cà rốt uốn lượn độc đáo. Bánh rất đẹp nên hồi bé mỗi khi được tặng tôi chẳng vội ăn ngay, phải ngắm nghía một lúc cho thỏa, bóc thật khéo để giữ được sự “tròn đầy”.Bánh có mùi thơm thoang thoảng, thanh mát của lá dừa quyện với đậu xanh, nhẹ nhàng như cơn gió mát lành giữa mùa thu. Bột lọc hòa quyện rất khéo với sự bùi dẻo của đậu xanh ngọt ngào, thêm sợi dừa, sợi cà rốt sần sật càng thêm thích miệng. Bánh phu thế ở Huế ngọt vừa, không quá gắt, như một khởi đầu nhẹ nhàng cho câu chuyện tình yêu. Bánh tuy không có xuất xứ từ Cố đô nhưng với những biến tấu tinh tế và sáng tạo, bánh phu thê vẫn có chỗ đứng trong kho tàng ẩm thực phong phú đất Thần kinh.

Bài, ảnh: Thục Đan