MỹCác kiểu bay của thợ săn bão có thể trông giống chiếc hộp và ngôi sao, nhưng chúng phục vụ mục đích chuyên dụng đối với mỗi cơn bão.
Kiểu bay hình chữ Alpha rất phổ biến đối với các thợ săn bão. Ảnh: CNN
Thợ săn bão không bay xa khỏi cơn bão như máy bay thương mại thường làm. Thay vào đó, họ tiến thẳng vào cơn bão, dù không phải bay vòng quanh ngẫu nhiên, theo CNN. Có hai nhóm thợ săn bão độc lập là Cục quản lý đại dương và khí quyển quốc gia Mỹ (NOAA) và Lực lượng không quân dự bị Mỹ (USAF). Cả hai tổ chức tiến hành các nhiệm vụ bay vào bão nhiệt đới để ghi lại dữ liệu vô giá cho những chuyên gia dự đoán ở Trung tâm bão quốc gia (NHC). Đối với thợ săn bão, có hai loại nhiệm vụ chính là cố định và đầu tư.
Nhiệm vụ cố định
Nhiệm vụ cố định được thiết kế để hệ thống tiếp xúc với đặc điểm bão nhiệt đới như áp thấp nhiệt đới, bão nhiệt đới và cuồng phong. Mục tiêu chính là đánh dấu trung tâm của hoàn lưu, theo dõi sức gió và thay đổi áp suất, cùng nhiều yếu tố khác mà vệ tinh trong vũ trụ không thể đo chi tiết đầy đủ. Đối với nhiệm vụ cố định, Alpha là kiểu bay phổ biến nhất dùng để thu thập dữ liệu trong bão nhiệt đới.
“Kiểu bay Alpha là cách bay tiêu chuẩn của chúng tôi trong nhiệm vụ cố định, vì vậy mọi người quen thuộc với nó nhất”, thiếu tá Jeremy DeHart, nhà khí tượng học và cán bộ thời tiết trinh sát trên không ở Phi đoàn trinh sát thời tiết 54, cho biết. Kiểu bay này bao gồm hai chặng bay theo đường chéo. Khi hoàn tất, đường bay tạo thành biểu tượng Alpha trong tiếng Hy Lạp khi bao gồm cả đường giao cắt.
Phương hướng địa lý là những điểm tiêu chuẩn trên la bàn, bao gồm đông, tây, nam, bắc. Hướng đường chéo chỉ các hướng đông bắc, đông nam, tây bắc, tây nam. Cơn bão càng lớn mạnh càng dễ bay vào. “Theo quan điểm của tôi trong vai trò nhà khí tượng học trên máy bay, kiểu Alpha là kiểu dễ bay nhất. Do chúng tôi thường bay kiểu này trong cơn bão mạnh, không có nhiều nghi vấn về tâm bão”, DeHart chia sẻ. “Tất nhiên có thể chuyến bay rất rung lắc, nhưng cuối ngày chúng tôi chỉ bay qua tâm bão để thu thập dữ liệu và gửi cho NHC”.
Nhiệm vụ xác nhận
Mục đích chính của nhiệm vụ xác nhận là xác định liệu một hệ thống có đáp ứng định nghĩa về xoáy thuận nhiệt đới hay không, đó là những cơn bão chưa có tên hay bất kỳ đặc điểm cấu trúc nhiệt đới thực sự nào. Đối với nhiệm vụ xác nhận, NHC thường gửi tọa độ ước tính về nơi được cho là tâm của hoàn lưu. Đó là điểm khởi đầu mà các nhiệm vụ thường nhắm tới. Tuy nhiên, về bản chất nhiệm vụ xác nhận hơi khá linh hoạt về kiểu bay, đơn giản do loại bão trên có quá nhiều điều chưa chắc chắn. “Chúng tôi không bao giờ biết mình sẽ đi đâu, nhưng chúng tôi luôn phải nghĩ trước 1- 2 bước”, DeHart chia sẻ.
Các kiểu bay hình chữ X, hình Delta và hình hộp. Ảnh: NOAA
Thợ săn bão của không quân Mỹ có rất nhiều kiểu bay để lựa chọn trong nhiệm vụ xác nhận như hình chữ X, biểu tượng Delta và hình hộp. Theo DeHart, những nhiệm vụ này rất lý tưởng đối với cơn bão yếu và không chắc chắn. Trong khi hình X có thể giống kiểu Alpha, máy bay bay ở độ cao thấp hơn nhiều, khoảng 15 – 30 m. Sau khi hệ thống trở thành bão nhiệt đới hoặc cuồng phong, thợ săn bão bắt đầu bay ở độ cao lớn hơn từ 1.524 – 3.048 m tùy theo độ mạnh của bão.
Tầm bay của kiểu Delta và hình hộp thường ở độ cao 1.524 m hoặc thấp hơn. “Kiểu Delta và hình hộp tương tự nhau ở chỗ chúng tôi sẽ bay quanh rìa tâm bão theo dự đoán để xem có thể quan sát gió ở cả 4 góc cơn bão, hé lộ một hoàn lưu khép kín hay không. Nếu tìm ra hoàn lưu khép kín, chúng tôi có thể tìm tâm bão
NOAA tập trung vào nghiên cứu
Đội săn bão của NOAA cũng bay trong các nhiệm vụ cố định và xác nhận, nhưng họ thường có định hướng nghiên cứu. Họ bay theo nhiều kiểu đặc biệt, với nhiều loại máy bay, tùy theo nhiệm vụ được giao. Ngoài ra, họ còn bay trong loại nhiệm vụ thứ 3 mang tên nhiệm vụ khái quát. Đối với nhiệm vụ cố định, NOAA thường bay theo hình số 4, số 4 đảo ngược hoặc hình bướm. Theo Jonathan Shannon, chuyên viên quan hệ công chúng ở Văn phòng trung tâm vận hành máy bay của NOAA, hình số 4 và hình bướm thường dùng để tìm trung tâm của hoàn lưu bão.
Đối với nhiệm vụ xác nhận, máy bay bay theo hình máy cắt cỏ hoặc hình xoắn ốc vuông nếu khu vực họ đang kiểm tra có những đặc điểm nhiệt đới. Paul Flaherty, giám đốc khoa học ở Trung tâm vận hành máy bay của NOAA chia sẻ bay kiểu máy cắt cỏ giúp họ lập bản đồ khu vực rộng. Sau khi xác định đầy đủ hoàn lưu, họ sẽ chuyển sang bay hình số 4 dựa trên vị trí tâm mới phát hiện. Bay hình xoắn ốc vuông là nhiệm vụ khảo sát nhằm cung cấp quan sát về cấu trúc và đặc điểm, bao gồm thông tin về tâm lốc xoáy nếu có.
Ngoài ra, kiểu mô hình bay thứ ba thường được dùng để lấy mẫu khí quyển xung quanh, giúp các nhà dự báo xác định hướng di chuyển của cơn bão. Kiểu sao 1 tập trung vào quét rìa ngoài của hệ thống bão trong khi kiểu sao 2 giúp tìm ra chu vi gần tâm hoàn lưu.
Bất kể đội săn bão thuộc cơ quan nào, nhiệm vụ bay của họ tạo thành nền tảng của Trung tâm bão quốc gia, vốn phụ trách thông tin thiết yếu về cơn bão. NHC nhận dữ liệu và dùng nó để hướng dẫn và khuyến cáo người dân về độ mạnh của bão.
An Khang (Theo CNN)
