Đối diện với nhiều rủi ro từ thế giới, doanh nghiệp Việt cần chuẩn bị về cả tầm nhìn và năng lực, đồng thời, phía chính quyền cần cải cách thể chế, từ thực tiễn đi vào chính sách và ngược lại.
Kinh tế Việt Nam 2024 với nhiều điểm sáng
Tại Tọa đàm “Kinh tế Vĩ mô Việt Nam: Nhìn lại 2024 và triển vọng 2025” do Viện Nghiên cứu Kinh tế và chính sách (VEPR) phối hợp cùng VnEconomy tổ chức, TS. Nguyễn Quốc Việt, Phó Viện trưởng VEPR, nhận định, nền kinh tế toàn cầu 2024 đã có xu hướng “hạ cánh mềm” sau đại dịch Covid-19, nhờ các chính sách thắt chặt tiền tệ, giá năng lượng thấp và áp lực chuỗi cung ứng giảm lạm phát toàn cầu đã giảm và ổn định.
Còn tại Việt Nam, dù được đánh giá tiếp tục là một năm “kinh tế buồn” nhưng nhìn tổng thể, nền kinh tế Việt Nam 2024 vẫn xuất hiện nhiều tín hiệu tích cực.
Trong đó, dòng vốn FDI là điểm sáng. Tính đến đầu tháng 12/2024, Việt Nam đã thu hút được 174 dự án FDI trong lĩnh vực bán dẫn với tổng vốn đăng ký gần 11,6 tỷ USD. Ngoài ra, thống kê vào cuối tháng 11, tổng vốn FDI đăng ký đã đạt 31,4 tỷ USD, tăng 1% so với cùng kỳ năm trước. Vốn thực hiện đạt 21,68 tỷ USD, tăng hơn 7%, đây cũng là mức cao nhất trong 5 năm qua.
Còn với dòng vốn nội địa, niềm tin của doanh nghiệp trong nước ngày càng tăng khi khu vực tư nhân chiếm tỷ trọng cao trong việc giúp tăng trưởng tổng thu Ngân sách Nhà nước; 9 tháng đầu năm 2024, đầu tư tư nhân đã tăng 7,1%.
Từ những điểm sáng đó, ông Việt cho biết, các dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam đều kỳ vọng về tiềm năng phát triển của nền kinh tế trong năm 2025, dự kiến đạt mức 6,5% đến từ tăng trưởng của đầu tư công, đầu tư tư nhân và hoạt động xuất nhập khẩu.
Bên cạnh cơ hội tăng trưởng từ các nhóm đầu tư và hoạt động kinh doanh trên, biến động từ sự suy yếu của đồng USD và chính sách giảm lãi suất của Cục dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ hỗ trợ kinh tế vĩ mô, thuận lợi cho xuất khẩu, từ đó, tận dụng chính sách thương mại mới của Hoa Kỳ, giúp kinh tế Việt Nam nâng vị thế cạnh tranh toàn cầu.
Tuy nhiên, rủi ro từ thế giới cũng đặt ra nhiều thách thức cho Việt Nam. Theo đó, ông Việt cho rằng, biến động kinh tế thế giới, các chính sách bảo hộ thương mại từ tân Tổng thống Mỹ và các nước lớn có thể làm giảm tăng trưởng cho kinh tế Việt Nam.
Điển hình là các xung đột địa chính trị, chiến tranh thương mại, chiến tranh công nghệ; biến động lạm phát và tỷ giá sẽ ảnh hưởng mạnh tới tăng trưởng toàn cầu, nhất là trong lĩnh vực xuất khẩu (trong đó có Việt Nam).
Ngoài ra, các chuyên gia cho biết thêm một số thách thức khác, gồm: Xu hướng tăng trưởng chậm lại tại các nước đối tác lớn như: Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản,… ảnh hưởng trực tiếp tới xuất nhập khẩu, du lịch; Các doanh nghiệp chủ yếu còn gặp nhiều khó khăn từ pháp lý, chi phí, đơn hàng không đồng đều và thiếu bền vững, yêu cầu xanh hóa và số hóa ngày càng khắt khe…
Để kinh tế Việt Nam “vượt cơn gió ngược” trong năm 2025
TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn Tài chính, Tiền tệ Quốc gia, chỉ ra những tác động tới nền kinh tế Việt Nam từ các chính sách của ông Donald Trump – tân Tổng thống Mỹ sẽ chính thức nhậm chức vào ngày 20/1 tới.
Đối với cơ hội, ông Lực nêu rõ, chính sách giảm thuế và tăng đầu tư hạ tầng sẽ giúp kích cầu tiêu dùng, đầu tư, giúp tăng nhu cầu hàng hóa dịch vụ xuất khẩu cho Việt Nam; Cạnh tranh chiến lược thương mại – công nghệ gia tăng, tạo ra xu hướng dịch chuyển vốn đầu tư vào Việt Nam…
Tuy nhiên, song song với đó là những thách thức lớn như việc thay đổi chính sách thuế, làm tăng lạm phát Mỹ và toàn cầu khiến Fed cùng các Ngân hàng Trung ương trì hoãn việc hạ lãi suất, làm tăng áp lực lạm phát, lãi suất, tỷ giá và dịch chuyên sự đầu tư gián tiếp từ các nước mới nổi tại Việt Nam; Kiểm soát nhập cư sẽ tác động đến lĩnh vực du lịch và du học của Việt Nam…
Vì vậy, để chuẩn bị cho kỷ nguyên vươn mình cũng như đối diện trước những thách thức trên, đồng thời nắm bắt tốt cơ hội, ông Lực đưa ra một số giải pháp cụ thể.
Đối với các tổ chức doanh nghiệp, cần tận dụng tốt các chính sách hỗ trợ về thuế, phí và lãi suất… để cơ cấu lại hoạt động, kiểm soát rủi ro tài chính và dòng tiền; Nắm bắt xu hướng lớn, cụ thể là xu hướng phát triển kép “xanh hóa và số hóa”, xây dựng và nhất quán thực hiện chiến lược chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và ESG; Đa dạng hóa thị trường, đối tác, chuỗi cung ứng, sản phẩm – dịch vụ, nguồn vốn cho chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn; Nâng cao năng lực quản trị năng lực, quản lý rủi ro: pháp lý, tài chính, thông tin – dữ liệu, hàng hóa… và năng lực cạnh tranh: nguồn nhân lực, chuyển đổi số, chiến lược, sản phẩm – dịch vụ, chuyển đổi xanh,…
Tổng kết lại, ông Nguyễn Quốc Việt nhấn mạnh, để giúp nền kinh tế Việt Nam “vượt cơn gió ngược”, cần có sự phối hợp từ cả Chính phủ và doanh nghiệp. Tập trung chủ yếu vào việc ổn định vĩ mô gắn với phục hồi tăng trưởng nhanh và mạnh mẽ hơn; tránh tư duy nóng vội, chủ quan; ban hành các chính sách thận trọng, có đánh giá tác động đa chiều và lộ trình rõ ràng.
Cải cách và tinh gọn bộ máy Nhà nước hướng tới hệ thống thể chế và quản lý Nhà nước hiệu quả, hiện đại, minh bạch, dễ hiểu và dễ thực thi để giảm rủi ro chi phí, kinh doanh.
Lấy các mô hình tăng trưởng mới và xu hướng thương mại đầu tư toàn cầu làm định hướng để thúc đẩy động lực bền vững của nền kinh tế.
Nguồn: https://pnvnweb.dev.cnnd.vn/de-kinh-te-viet-nam-vuot-con-gio-nguoc-trong-nam-2025-20250103162555129.htm