Suy tim diễn biến thầm lặng, điều trị khó khăn kéo dài tạo gánh nặng cho hệ thống y tế, người bệnh và gia đình.
PGS.TS Phạm Nguyễn Vinh, Phó chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam, cho rằng suy tim là hậu quả của rất nhiều nguyên nhân, dẫn đến tim không thể đẩy máu đi được hoặc tim không thể chứa máu, với các biểu hiện thường gặp là khó thở, mệt mỏi, nhịp tim nhanh, loạn nhịp tim, chóng mặt.
Ước tính, hiện Việt Nam có hàng triệu người bị suy tim. Chi phí điều trị rất lớn, tạo gánh nặng cho bệnh nhân, gia đình và hệ thống y tế.
Một trong những bệnh nhân được PGS. Vinh điều trị là ông Hùng 63 tuổi, quê Bến Tre, mắc chứng rối loạn nhịp tim và suy tim do bệnh cơ tim giãn nở cả 4 buồng tim. Huyết áp của ông thường xuyên thấp, thỉnh thoảng có cơn đau tức ngực, mệt mỏi và khó thở.
Ông Hùng được chẩn đoán suy tim từ 2018, với dấu hiệu đau thắt ngực và tình cờ phát hiện trong đợt kiểm tra sức khỏe định kỳ. Đến nay, ông phải nhập viện ba lần do suy tim cấp với mỗi đợt 10 ngày. Hiện, mỗi tháng ông đều phải từ Bến Tre lên TP HCM tái khám nhằm theo dõi sức khỏe của tim và hiệu quả của thuốc điều trị, tiêu tốn khoảng 8-12 triệu đồng. Ngoài ra, cơ thể ông sa sút, ăn ngủ kém, mọi việc nặng nhọc đều phải nhờ người khác giúp đỡ.
“Suy tim đang tạo gánh nặng kinh tế rất lớn cho khu vực. Đặc biệt, việc thiếu nhận thức về bệnh tật và thiếu các xét nghiệm dấu ấn phát hiện bệnh sớm khiến việc điều trị khó khăn”, ông David Sim, chuyên gia tư vấn cấp cao của Khoa Tim mạch, Trung tâm Tim mạch Quốc gia, Singapore, chia sẻ với báo chí tại Hội nghị Tim mạch Châu Á – Thái Bình Dương (APSC), hôm 15/7.
Theo báo cáo của Hội Tim mạch châu Á – Thái Bình Dương, trong khoảng thời gian từ 1990 đến 2019, tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương tăng từ 23% lên 35%. Châu Á chịu gánh nặng lớn về tử vong do bệnh tim mạch, chiếm 58% số ca tử vong trên toàn cầu. Trong đó, suy tim là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong.
Ông Sim cho biết tỷ lệ tử vong trong vòng 5 năm sau khi được chẩn đoán suy tim là 50%, cao hơn nhiều so với nhiều loại ung thư. Bệnh nhân ở Châu Á – Thái Bình Dương mắc suy tim phải nằm viện từ 5 đến 12,5 ngày và lên tới 15% bệnh nhân phải nhập viện trở lại trong vòng 30 ngày. Khoảng 13,3 triệu người sống với suy tim trên khắp khu vực. Ước tính chi phí tại Châu Á – Thái Bình Dương lên đến 48 tỷ USD chỉ từ việc nhập viện do suy tim.
Dân số khu vực châu Á – Thái Bình Dương đang ngày càng già đi nhanh chóng, kết hợp với việc tăng nguy cơ mắc suy tim do các yếu tố liên quan đến lối sống như béo phì, cao huyết áp và tiểu đường. Những điều này đang thúc đẩy sự gia tăng về mức độ phổ biến của suy tim trong khu vực.
“Do đó, suy tim là một vấn đề sức khỏe thầm lặng ngày càng tăng tại châu Á – Thái Bình Dương cần được nhận thức rộng rãi hơn”, ông Sim nói.
Hiện, trong khu vực, việc chẩn đoán suy tim thường dựa trên các dấu hiệu và triệu chứng lâm sàntaoj g, có thể do hạn chế trong việc tiếp cận các kỹ thuật hình ảnh và xét nghiệm dấu ấn sinh học tim mạch. 50% trường hợp, bệnh nhân có thể bị chẩn đoán sai dẫn đến những tác động tiêu cực, như chăm sóc hoặc điều trị không đúng, gây gánh nặng và tăng chi phí cho hệ thống chăm sóc y tế.
Do đó, theo Hiệp hội tim mạch châu Á – Thái Bình Dương, tương lai của việc quản lý suy tim tốt ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương yêu cầu cải thiện cả trong nhận thức, chẩn đoán và điều trị.
Theo PGS Vinh, Việt Nam đã chuẩn hóa được việc chẩn đoán hội chứng suy tim. Hiện nay, đa số các tỉnh đều có thể chẩn đoán sớm và điều trị tương đối đúng nhờ Hội Tim mạch Việt Nam và các chương trình đào tạo liên tục từ trường Đại học. PGS.TS Vinh cũng cho rằng nhờ những tiến bộ của cận lâm sàng, các bác sĩ đã có những phương tiện chẩn đoán, như máy siêu âm tim, điện tâm đồ, x-quang ngực và chỉ điểm sinh học giúp chẩn đoán xác định và chẩn đoán phân biệt suy tim. Tuy nhiên, nhận thức của người dân vẫn chưa đủ về bệnh, cần nâng cao nhiều.
Suy tim thường gặp ở người cao tuổi, tuy nhiên trẻ sơ sinh cũng có thể suy tim do bệnh tim bẩm sinh. Bên cạnh đó một số người có nguy cơ mắc suy tim cao như cao huyết áp, hút thuốc lá, ít vận động… “Vì vậy để phòng bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, theo dõi sức khỏe định kỳ để được chẩn đoán và điều trị sớm”, PGS.TS Vinh khuyến cáo.
Mỹ Ý
*Tên nhân vật được thay đổi