Ăn quá nhiều, mất cân bằng dinh dưỡng, bỏ bữa, lưu trữ đồ ăn nhiều là những thói quen thường gặp nhưng cần hạn chế dịp Tết.
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Anh Duy Tùng, Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome, cho biết ăn uống thiếu khoa học trong dịp Tết dẫn đến quá tải, rối loạn tiêu quá, tăng cân, làm nặng hơn các bệnh nền mạn tính. Tiệc tùng, giờ giấc không ổn định khiến nhiều người không ăn uống điều độ.
Mất cân bằng trong các bữa: Ăn quá nhiều chất này nhưng lại thiếu chất kia là tình trạng thường gặp trong ngày Tết. Bánh chưng, thịt kho trứng, thịt nguội, các món nhiều dầu mỡ, bánh kẹo thường có trong các bữa ăn Tết, nhưng thiếu trái cây, rau xanh làm mất cân bằng dinh dưỡng. Cơ thể tích tụ nhiều tinh bột, chất đạm, chất béo dù trong thời gian ngắn.
Ăn quá nhiều: Ăn uống thả ga có thể dẫn đến khó tiêu, đầy bụng, trào ngược dạ dày. Nhiều thực phẩm trong ngày Tết thuộc nhóm giàu đạm, chất béo, tinh bột, có hàm lượng calo cao. Trong khi đó, thời gian làm việc, vận động ít nên tiêu thụ năng lượng ít hơn. Ăn uống thả ga cũng dễ dẫn đến tăng đột ngột nồng độ đường, mỡ trong máu.
Bỏ bữa hoặc ăn dồn bữa: Các cuộc vui chơi, thăm viếng có thể phá vỡ quy tắc ăn uống thường ngày. Bỏ bữa, ăn dồn bữa dễ gây đau dạ dày, giảm lượng đường trong máu, ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất. Ăn dồn bữa làm tăng gánh nặng cho hệ tiêu hóa, dẫn đến khó tiêu, tăng cân nhanh.
Tích trữ quá nhiều thức ăn: Bảo quản thực phẩm không đúng cách có thể khiến thức ăn bị hư hỏng, dễ gây bệnh khi ăn vào. Thực phẩm tích trữ lâu dễ bị mất chất, biến đổi mùi vị làm mất cảm giác ngon miệng.
Ăn bên ngoài: Ăn uống tại các hàng quán trong các cuộc đi chơi, nhất là những món tái sống, có thể không đảm bảo an toàn vệ sinh. Vi khuẩn, ký sinh trùng có thể có trong thịt lợn, gà, vịt… nhiễm bệnh. Ví dụ lợn có thể nhiễm liên cầu khuẩn hay các bệnh nguy hiểm khác không thể nhận biết bằng mắt thường.
Bác sĩ Tùng khuyến cáo gia đình nên tăng cường thêm rau xanh, trái cây (nguồn cung cấp vitamin, chất xơ…) vào mỗi bữa ăn ngày Tết. Có thể ăn thêm những thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa như sữa chua, đu đủ. Đảm bảo cân bằng 4 nhóm chất (đạm, bột đường, chất béo, vitamin và khoáng chất). Nên hạn chế các món chiên xào nhiều dầu mỡ, ưu tiên dùng món luộc, hấp hoặc salad. Trong mỗi bữa ăn, không nên ăn quá nhiều, không ăn liên tục một món (như bánh chưng, thịt kho tàu).
Mỗi người nên chọn dùng thực phẩm chứa ít chất bảo quản, nấu đến đâu ăn đến đó. Các món dưa muối, thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều muối không được khuyến khích dùng nhiều. Cần cảnh giác, không ăn món tái sống, nhất là tiết canh.
Mỗi người cần hạn chế sử dụng nhiều rượu bia, nước ngọt, tăng cường uống nước lọc, nước ép trái cây tươi ít ngọt. Bác sĩ dinh dưỡng có thể tư vấn thêm từng người để xây dựng khẩu phần khoa học, phù hợp với từng nhu cầu và tình trạng sức khỏe.
Kim Thành