Sắc Xuân Tết Việt


Sự đa dạng sắc màu mà Tết Việt có được trước hết xuất phát từ cách tổ tiên ta lựa chọn thời điểm dân gian quen gọi là ăn Tết. Đó là buổi giao thời giữa mùa Đông và mùa Xuân, đặc biệt là giao thời giữa năm cũ và năm mới theo lịch Âm, dựa trên chu kỳ và vị trí của Mặt Trăng so với Trái Đất. 

Sự lựa chọn đó có thể nói là tuyệt vời bởi nó hội đủ ba yếu tố thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Các nước xung quanh ta như Lào, Campuchia, Thái Lan cũng có tục ăn Tết mừng năm mới nhưng lại diễn ra vào giữa tháng 4 dương lịch, cuối mùa Xuân, chuẩn bị sang tiết Lập Hạ.

Thế cho nên, nói đến Tết Việt là nói đến mùa Xuân. Tự bao giờ hai khái niệm này đồng nhất, tuy hai mà một: đón Tết/ đón Xuân, mừng năm mới/ mừng Xuân mới,…

Việt Nam được xem là cái nôi của nền văn minh lúa nước. Cây lúa không chỉ mang lại sự no đủ mà còn là cội nguồn làm nên văn hoá Việt.

sac xuan.jpeg
Mùa Xuân trở thành mùa của lễ hội. Ảnh: Nguyễn Huế

Ngày xưa, cha ông ta trồng lúa phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên, thời vụ trở thành yếu tố hết sức quan trọng trong việc canh tác của nhà nông. Mỗi năm chỉ có hai vụ lúa: chiêm và mùa. Sau khi thu hoạch vụ mùa xong, nông dân lại tất bật lo chuẩn bị vụ chiêm cho kịp thời vụ.

Thường thì vào thời điểm giáp Tết Nguyên Đán, việc đồng áng đã vãn, cũng vừa lúc đất trời chuyển giao mùa, chuyển giao thời gian. Đông tàn, Xuân sang, năm mới đến. Người dân tất bật chuẩn bị đón Tết, dành những gì tốt đẹp nhất để mừng Xuân, mừng năm mới sau một năm làm lụng vất vả, cực nhọc.

Mùa Xuân vì thế trở thành mùa của lễ hội với bao háo hức, đợi chờ: “Tháng Giêng là tháng ăn chơi…” cho bõ những tháng ngày vất vả với công việc đồng áng; mùa của khát khao hạnh phúc, an vui: “Lộc biếc, mai vàng, Xuân hạnh phúc/ Đời vui, sức khỏe, Tết an khang” với mong ước một năm mới tốt lành.

Tết là dịp đặc biệt để nhà nhà sum họp, mọi người thăm hỏi, động viên, chúc tụng nhau, cùng nhau thưởng thức những món ăn truyền thống trong không khí ấm áp của đất trời đang chuyển sang Xuân, thoảng mùi hương trầm dịu ngọt, tỏa lan khắp đường thôn, ngõ xóm.

Nhìn lại lịch sử mấy ngàn năm của dân tộc, những mốc son quan trọng, những chiến công hiển hách thường diễn ra – cứ như là được sắp đặt trước – vào dịp Tết Nguyên đán và mùa Xuân. Cho nên có một sự trùng hợp chắc không phải là ngẫu nhiên: Tết và mùa Xuân luôn gắn liền với những chiến công hiển hách trong sự nghiệp đấu tranh bảo vệ Tổ quốc của ông cha ta.

Điều đó có thể lý giải từ những đặc điểm rất riêng của một quốc gia có bề dày văn hiến hàng ngàn năm, có vị thế địa chính trị đặc biệt, luôn phải đương đầu với mọi thử thách để giữ cho vẹn toàn non sông, đất nước.

Xuân Canh Tý năm 40, Hai Bà Trưng dựng cờ khởi nghĩa chống lại ách thống trị của giặc Đông Hán. Xuân Nhâm Tuất 542, Lý Bí dựng cờ khởi nghĩa chống lại ách đô hộ của nhà Lương. Đặc biệt, Xuân Giáp Tý 544, sau khi đánh bại quân Lương, Lý Bí lên ngôi Hoàng đế, đặt tên nước là Vạn Xuân. Cắt nghĩa ra, “Vạn” theo cách nghĩ của ông cha là con số biểu thị cho sự trường tồn, “Xuân” là mùa xuân, mùa của sự sinh sôi nảy nở, cũng có thể hiểu là năm. Tên nước mang ý nghĩa sâu sắc: “mong xã tắc được bền vững muôn đời”, đất nước này vạn kỷ mùa xuân.

Rồi Xuân Kỷ Hợi 939, Ngô Quyền xưng vương lấy hiệu là Ngô Vương, mở đầu thời kì độc lập tự chủ của các triều đại phong kiến Việt Nam; Xuân Đinh Tỵ 1077, Lý Thường Kiệt chiến thắng quân xâm lược Tống lần thứ hai, non sông vang vọng hào khí: “Nam quốc sơn hà Nam đế cư/ Tiệt nhiên phân định tại thiên thư/ Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm/ Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư”.

Ba mùa Xuân của các năm 1258, 1285, 1288 gắn liền với những chiến công oanh liệt của quân và dân nhà Trần đánh tan quân Nguyên – Mông xâm lược và tên tuổi lẫy lừng của người anh hùng dân tộc Trần Quốc Tuấn, để cho “Sơn hà thiên cổ điện kim âu” (Non sông nghìn thuở vững âu vàng – Trần Nhân Tông).

Mùa Xuân Mậu Tuất 1418, Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa chống lại ách đô hộ của nhà Minh. Mười năm sau, Xuân Mậu Thân 1428, những tên xâm lược Minh cuối cùng bị quét sạch khỏi bờ cõi, núi sông lại thêm một lần nữa vang vọng âm hưởng hào hùng của Bình Ngô đại cáo: “Đem đại nghĩa để thắng hung tàn/ Lấy chí nhân để thay cường bạo”, cho giang sơn “Muôn thuở nền thái bình vững chắc”.

Xuân Kỷ Dậu 1789, chỉ trong 5 ngày đêm Tết Nguyên đán, bước chân thần tốc của đại quân Tây Sơn dưới sự chỉ huy tài tình của Quang Trung – Nguyễn Huệ, đã quét sạch 20 vạn quân xâm lược Thanh ra khỏi bờ cõi. Non sông vọng mãi lời hịch của người anh hùng áo vải: “Đánh cho để dài tóc/ Đánh cho để đen răng/ Đánh cho nó chích luân bất phản/ Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn/ Đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ!”.

Bước sang thời hiện đại, Tết cổ truyền của dân tộc cũng gắn liền với những mùa Xuân lịch sử.

Xuân Canh Ngọ 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời. Từ đó, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác, viết tiếp những trang sử vẻ vang, làm rạng rỡ thêm mùa Xuân Đất Nước và sắc Xuân Tết Việt.

Xuân Mậu Thân 1968, đánh dấu cuộc Tổng tiến công và nổi dậy đồng loạt của quân và dân miền Nam; Xuân Quý Sửu 1973, chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không” buộc Mỹ phải tuyên bố chấm dứt ném bom phá hoại miền Bắc; chấp nhận ký Hiệp định Pari lập lại hòa bình ở Việt Nam và rút quân về nước; Xuân Ất Mão 1975, mở đầu bằng Chiến dịch Tây Nguyên và cuối cùng là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, làm nên đại thắng mùa Xuân, giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.

Từ khi nước nhà giành được độc lập, hằng năm mỗi khi Tết đến, Xuân về, đồng bào và chiến sĩ cả nước lại có thêm niềm vui mới, háo hức chờ đợi phút giao thừa thiêng liêng: đón nghe thơ chúc Tết của Bác.

Những bài thơ chúc mừng năm mới của Người thể hiện tinh thần lạc quan cách mạng, vừa mang tính thời sự, định hướng chiến lược: “Chống Mỹ hai miền đều đánh giỏi/ Tin mừng thắng trận nở như hoa”, “Vì độc lập, vì tự do/ Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”; vừa như một lời tiên tri, động viên, cổ vũ đồng bào và chiến sĩ cả nước vượt qua gian khổ hy sinh, anh dũng “Tiến lên! Toàn thắng ắt về ta”, đưa cuộc trường chinh giải phóng dân tộc đến đích cuối cùng:  “Bắc Năm sum họp, Xuân nào vui hơn”.

Nguyễn Duy Xuân

‘Chấn hưng văn hóa’ ngay từ những chuyện nhỏNói chấn hưng văn hóa thấy to tát, nhưng đặt trong những hoàn cảnh cụ thể của đời sống sẽ thấy nó thực sự có ý nghĩa thiết thực.



Nguồn

Cùng chủ đề

Tôn vinh nghề thêu Hà Nội qua bộ sưu tập áo dài ‘Đường thêu của mẹ’

Bộ sưu tập áo dài (BST) Đường thêu của mẹ ra mắt vào thời điểm chào đón năm...

Mùa xuân trên Thành phố Hồ Chí Minh nhìn từ flycam

Sống giữa Sài Gòn hoa lệ, mùa xuân tràn ngập bao điều rực rỡ. Rất nhiều cung bậc cảm xúc cho mùa xuân – mùa của đất trời hội tụ, cây lá đâm chồi nảy lộc. Chính vì thế, vietnam.vn giới thiệu bộ ảnh về mùa xuân trên thành phố Hồ Chí Minh nhìn từ flycam vẫn hiện diện nhưng với một hơi thở mới mẻ, hiện đại hợp thời hơn.  Tác giả Nguyễn Hồng Phong với bộ ảnh "...

Tốc độ, quy mô phát triển của Việt Nam cực kỳ ấn tượng

Kể từ khi đến đây vào mùa Hè năm ngoái, Đại sứ Ireland tại Việt Nam Deirdre Ní Fhallúin đã bị ấn tượng bởi sự năng động và tràn đầy năng lượng của Thủ đô Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Thành công của Việt Nam trong việc chia sẻ rộng rãi lợi ích phát triển trong xã hội và giảm nghèo thực sự đáng chú ý...

1.000 người Pháp ở thành phố Lorient dự Tết Việt

Mặc dù có nhiều điểm tương đồng với văn hoá tết ở một số nước châu Á khác, song Tết Việt Nam với những giá trị văn hoá, tinh thần truyền thống được lưu giữ giữa dòng chảy hội nhập đã để lại ấn tượng tốt đẹp trong mắt bè bạn quốc tế. “Tết Việt” hay rộng hơn là “Hồn Việt” đã thu hút hơn 1.000 người Pháp ở thành phố Lorient, miền Tây Bắc nước Pháp, đến với...

Du lịch Ninh Bình khởi sắc đầu năm

Tại khu du lịch Đảo Khê Cốc, thuộc di sản Tràng An, đây là sản phẩm du lịch mới của tỉnh nhằm tái hiện lại không gian văn hóa của người tiền sử tại Tràng An. Sản phẩm này chính thức đi vào khai thác phục vụ du khách trong dịp Tết Nguyên đán năm nay đã chào đón đông đảo du khách trong nước và quốc tế. Gia đình bà Lin Pao Yu, du khách Đài Loan...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Lãnh đạo THACO tham dự Lễ bế mạc Giải Bóng đá sinh viên Đại học quốc gia – TP.HCM

Ngày 1/12, tại sân vận động TP. Dĩ An, tỉnh Bình Dương diễn ra trận chung kết và Lễ bế mạc Giải Bóng đá sinh viên Đại...

MUÔN KIỂU NGHỈ DƯỠNG TẠI NOVAWORLD HO TRAM

Đến với NovaWorld Ho Tram, bạn sẽ có đa dạng lựa chọn lưu trú, nghỉ dưỡng với những trải nghiệm tuyệt vời cho mọi sở thích. Từ những căn villa biển sang trọng với nội thất đẳng cấp, rộng rãi và đầy đủ tiện nghi, cho đến nghỉ dưỡng thư giãn tuyệt đối kết hợp chăm sóc sức khoẻ tại Minera Hot Springs Binh Chau, nơi dòng nước khoáng nóng giúp bạn giải tỏa căng thẳng và hồi...

BỘ TRƯỞNG GTVT: DỐC TOÀN LỰC ĐỂ CUỐI NĂM 2025 HOÀN THÀNH SÂN BAY LONG THÀNH

"Giờ chỉ là lúc bàn làm, không bàn đến khó khăn. Tất cả phải tập trung để hoàn thành theo kế hoạch", Bộ trưởng Trần Hồng Minh nhấn mạnh khi kiểm tra tiến độ dự án sân bay Long Thành, chiều 10/12. Tháng 7/2025, máy bay có thể cất/hạ cánh ở Long Thành Chiều 10/12, Bộ trưởng Trần Hồng Minh cùng đoàn công tác Bộ GTVT đã làm việc với các đơn vị liên quan về tiến độ dự án...

Hòa Phát vào Top 50 Công ty kinh doanh hiệu quả nhất Việt Nam năm thứ 13 liên tiếp

Ngày 11/12/2024, Tập đoàn Hòa Phát đã được vinh danh Top 50 Công ty kinh doanh hiệu quả nhất Việt Nam 2024. Đây là năm thứ 13 liên tiếp, Hòa Phát có mặt trong danh sách này.    Ông Trần Văn Hòa, Giám đốc Chi nhánh Tập đoàn Hòa Phát tại TP Hồ Chí Minh nhận chứng nhận top 50 công ty kinh doanh hiệu quả nhất Việt Nam 2024 Top 50 là một bảng xếp hạng uy tín do Tạp chí...

Bài đọc nhiều

Ngắm pháo hoa giao thừa rực sáng trên khắp cả nước

Đồng hồ điểm đúng 0h ngày mùng 1 Tết âm lịch (tức 10/2), pháo hoa tầm cao bắn rợp trời tại hồ Hoàn Kiếm (Ảnh: Thành Đông).Đây là điểm bắn pháo hoa tầm cao kết hợp tầm thấp thường niên, thu hút đông đảo nhân dân Thủ đô và du khách đổ về chật kín xung quanh hồ Hoàn Kiếm để đón xem (Ảnh: Tiến Tuấn).Các bạn trẻ thích thú ghi lại hình ảnh pháo hoa, chia sẻ với...

Cô gái Trung Quốc phát hiện vì sao vóc dáng con gái Việt Nam mảnh mai

Từ lâu, ngoại hình mảnh mai đã trở thành thước đo cho vẻ đẹp của hầu hết phụ nữ châu Á trong đó có cả Trung Quốc và Việt Nam. Tại những quốc gia này, các cô gái luôn muốn sở hữu ngoại hình mảnh mai và có xu hướng muốn giảm cân để sắc vóc trở nên nhẹ nhàng hơn.Cũng từ "tiêu chuẩn về cái đẹp" này, Tiểu Bồi, cô gái đến từ thành phố Nam Ninh...

Hà Nội, TP HCM vắng vẻ sáng mùng 1 Tết

Nhiều tuyến đường trung tâm Hà Nội, TP HCM vắng lặng, yên bình, người dân dậy sớm tập thể dục, gặp mặt đầu xuân và chụp hình kỷ niệm. Từ 7h, phố cổ Tạ Hiện, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, lác đác người diện áo dài chụp ảnh kỷ niệm. Đây là địa chỉ quen thuộc được người dân Thủ đô tìm đến trong mỗi dịp lễ, Tết. "Cả nhóm tôi hẹn nhau từ trước Tết sẽ mặc áo dài và đi...

Cây cảnh “rồng giận dỗi” ở Nghệ An

Hai cây cảnh cắt tỉa hình rồng nằm trên vỉa hè đường Nguyễn Sỹ Sách, đoạn ngã tư giao với đại lộ Lê Nin, thành phố Vinh, Nghệ An, là cây gừa (còn gọi là cây si quả nhỏ).  Source link

Mùa xuân trên những chuyến tàu, chuyến bay mang hai chữ “Công đoàn”

Năm ngoái, Nghệ An là một trong hai điểm cuối của chương trình Chuyến bay 0 đồng do Tổng LĐLĐVN kết hợp với một số doanh nghiệp tổ chức. Chuyến bay đã mang theo niềm vui, hân hoan và hạnh phúc được trở về quê hương của 230 lao động người Nghệ An có hoàn cảnh khó khăn, nhiều năm chưa được đón Tết sum vầy cùng người thân. Theo kế hoạch chương trình “Hành trình Tết Công đoàn -...

Cùng chuyên mục

3 cách làm nước chấm gà luộc ngon cho ngày Tết Nguyên đán

1. Cách làm nước chấm gà luộc với sữa đặc a. Nguyên liệu làm nước chấm gà luộc với sữa đặc Sữa đặc Quất: 4 quả Ớt: 1 quả Gia vị: Đường, tiêu, muối,… b. Cách làm nước chấm gà luộc với sữa đặc ngon Bước 1: Sơ chế qua nguyên liệu Quất rửa sạch, cắt đôi rồi vắt lấy nước cốt để chế biến. Ớt rửa sạch và để ráo nước. Bước 2: Làm nước chấm Cho 1 thìa cà phê muối, nửa thìa cà phê đường,...

Chùa cổ Vạn Niên hơn 1000 tuổi bên hồ Tây, có bức tượng Phật 600kg từ ngọc quý

Chùa Vạn Niên nằm ven bờ phía tây hồ Tây, có địa chỉ cổng phụ là 364 đường Lạc Long Quân, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội. Chùa Vạn Niên, xưa có tên là Vạn Tuế, được xây dựng vào thế kỷ 11 dưới thời Lý, tức, tới nay đã hơn 1.000 năm tuổi. Chùa Vạn Niên không quá rộng lớn, nhưng nằm ở gần hồ Tây nên cảnh quan thoáng đãng, không khí trong lành. Đây là...

Nghìn du khách tập trung ngắm phúc khí cầu hình rồng dài 10m bay lên trời

Sáng 22/2, hàng nghìn người dân và du khách quốc tế đổ về Chùa Ông (Thất phủ cổ Miếu) ở TP Biên Hoà, Đồng Nai, tham dự hoạt động thả phúc khí cầu, một trong những sự kiện của lễ hội chùa Ông năm 2024. Tại buổi thả phúc khí cầu ở lễ hội chùa Ông năm nay, điểm nhấn ấn tượng nhất là màn thả phúc khí cầu hình rồng dài 10m, mang đến cho hàng nghìn người...

Độc đáo hội thổi cơm thi làng Thị Cấm

Tương truyền, vào đời Vua Hùng thứ 18, khi đất nước có giặc ngoại xâm, tướng quân Phan Tây Nhạc được Vua Hùng giao thống lĩnh quân binh đi đánh giặc. Tướng quân Phan Tây Nhạc lĩnh ý vua, nhận đủ quân số và gấp rút ngày đêm luyện rèn binh sĩ. Việc hành quân gấp gáp, nếu binh sĩ không được ăn đúng bữa thì khó có sức đuổi giặc. Ông nghĩ ra cách tổ chức thi...

Mới nhất

Tương lai của người Kurd ở Syria sau “kỷ nguyên Assad”

(CLO) Sự sụp đổ của Chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad dẫn đến việc hình thành một chính phủ chuyển tiếp, mang lại tương lai mới cho người dân Syria. Hiện...

Đại học Trà Vinh thăng hạng ấn tượng trong bảng xếp hạng UI GreenMetric 2024

Trường Đại học Trà Vinh vừa ghi dấu ấn mạnh mẽ trong bảng xếp hạng UI GreenMetric World University Rankings 2024 khi đạt vị trí 133/1.477, tiếp tục thăng hạng so với năm 2023 và giữ vững vị thế trong top 200 đại học xanh, phát triển bền vững hàng đầu thế giới. Đây là năm thứ năm...

Bánh chưng Giang Sơn Đông đạt sản phẩm OCOP 3 sao năm 2023

Nếu như ai một lần đi qua dốc Truông Dong, xóm Tân Thịnh, xã Giang Sơn Đông, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An để một lần được thưởng thức chiếc bánh chưng nóng hổi ở đây, mọi người hẳn sẽ nhớ mãi hương vị thơm ngon được làm từ gạo nếp, nhân đỗ xanh, thịt lợn sạch cùng tiêu,...

Lực lượng nắm quyền muốn giải tán mọi nhóm vũ trang ở Syria

Ông Ahmed al-Sharaa, thủ lĩnh của nhóm Hayat Tahrir al-Sham (HTS) dẫn đầu lực lượng lật đổ Tổng thống Syria Bashar al-Assad hôm...

Tổng thống Putin cáo buộc phương Tây đang đẩy Nga vượt qua “lằn ranh đỏ”

Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 16/12, đã đưa ra những phát biểu mạnh mẽ và cứng rắn, cáo buộc các quốc gia phương Tây, đặc biệt là Mỹ và các đồng minh trong NATO, đã liên tục có những hành động khiêu khích, gây áp lực, và “đẩy Nga vào thế khó”.  Theo ông, những hành động này...

Mới nhất

Nhân sự và tài chính