Nhiều tiện ích, nhưng cần quản lý và kiểm soát chặt

Nhiều lợi ích

Ước tính, thị trường thuốc online Việt Nam năm 2024 đạt khoảng 5 – 8% thị phần bán thuốc và đang tăng trưởng với tốc độ khá nhanh. Bộ Công thương ghi nhận, có hơn 1.000 cơ sở kinh doanh dược thực hiện bán thuốc online.

Các chuyên gia y tế và doanh nghiệp dược phẩm cho rằng, khi được quản lý và kiểm soát chặt chẽ, việc mua bán thuốc online có thể mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng. Mua thuốc online giúp người tiêu dùng tiết kiệm thời gian và công sức, đặc biệt là đối với những người sống ở khu vực xa trung tâm hoặc không có nhiều thời gian đến hiệu thuốc. Chỉ cần vài thao tác trên điện thoại hoặc máy tính, khách hàng có thể dễ dàng chọn lựa và mua các loại thuốc cần thiết mà không cần phải di chuyển.

Bên cạnh đó, mua thuốc online cung cấp lựa chọn phong phú về sản phẩm, từ các loại thuốc phổ biến, đến các sản phẩm chăm sóc sức khỏe đặc biệt, những loại thuốc ít gặp hoặc không dễ tìm thấy ở các cửa hàng truyền thống. Điều này giúp người tiêu dùng dễ dàng tìm ra sản phẩm phù hợp với nhu cầu cá nhân.

Một trong những nhược điểm của việc mua thuốc online là vấn đề giao hàng. Nếu không được giao đúng hạn, người bệnh có thể bị ảnh hưởng đến quá trình điều trị.

Với sự tham gia của nhiều nhà cung cấp và hiệu thuốc online, người tiêu dùng có thể so sánh giá và tìm được những sản phẩm có giá cả hợp lý. Ngoài ra, nhiều website cung cấp các chương trình khuyến mãi và giảm giá, giúp giảm bớt chi phí cho người mua. Chưa kể, nhiều nền tảng mua thuốc online còn cung cấp dịch vụ tư vấn trực tuyến từ các dược sỹ hoặc bác sỹ. Điều này giúp người tiêu dùng có thêm thông tin và sự hỗ trợ khi lựa chọn thuốc, giảm thiểu các sai sót trong việc sử dụng thuốc.

Trước nhiều ý kiến cho rằng, việc bán thuốc kê đơn ở các nhà thuốc hiện nay còn chưa kiểm soát được, nếu thuốc được bán online sẽ càng khó kiểm soát hơn, đại diện FPT Retail nêu quan điểm, mua thuốc qua môi trường điện tử sẽ minh bạch và giúp cơ quan chức năng dễ dàng kiểm soát hơn rất nhiều, ví dụ, nội dung tư vấn có thể được ghi âm, việc vận chuyển thuốc được theo dõi hành trình chi tiết.

Ngoài ra, việc giao nhận thuốc với người bệnh có đối chiếu qua hình ảnh, chứng thực xác nhận về số lượng, chất lượng và lưu giữ bằng chứng trên môi trường điện tử phục vụ truy xuất vài tháng sau đó vẫn khả thi. Đặc biệt, trong tình huống có sự cố ngoài ý muốn, thì việc truy xuất đường đi của hàng hóa sẽ đơn giản và chính xác hơn rất nhiều.

Minh bạch trong giao dịch

Theo đa số doanh nghiệp kinh doanh dược phẩm, việc bán thuốc online có thể mang lại sự minh bạch và dễ dàng kiểm soát hơn so với việc mua thuốc trực tiếp tại các nhà thuốc. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo, hoạt động này vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt là về chất lượng thuốc và tình trạng lạm dụng thuốc. Người bệnh mua thuốc qua mạng có thể thiếu sự giám sát của bác sỹ, dẫn đến nguy cơ sử dụng thuốc không đúng cách hoặc sai mục đích. Vì vậy, các nền tảng bán thuốc online cần phải đảm bảo chất lượng thuốc, xác minh đơn thuốc một cách chính xác và cung cấp đầy đủ thông tin tư vấn cho người dùng.

Khi mua thuốc online, người tiêu dùng phải cung cấp thông tin cá nhân và thông tin thanh toán, điều này có thể tiềm ẩn rủi ro về bảo mật. Nếu các website không đảm bảo an toàn thông tin, người mua có thể gặp phải tình trạng lừa đảo hoặc rủi ro liên quan đến bảo mật tài khoản.

Một trong những nhược điểm của việc mua thuốc online là vấn đề giao hàng. Nếu không được giao đúng hạn, người bệnh có thể bị ảnh hưởng đến quá trình điều trị. Ngoài ra, việc giao hàng không đúng yêu cầu hoặc không đúng sản phẩm cũng có thể xảy ra.

Để khắc phục những hạn chế nêu trên, theo bác sỹ Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm Oxy cao áp Việt Nga (Bộ Quốc phòng), cần có sự phối hợp giữa các cơ quan như Cục Quản lý dược và Bộ Công thương để kiểm soát chất lượng thuốc, đồng thời nâng cao nhận thức của người dân về việc sử dụng thuốc. Mua thuốc online cần được thực hiện tại các cơ sở uy tín và người tiêu dùng cần hiểu rõ về loại thuốc mình sử dụng, có sự tham vấn của các dược sỹ.

Ông Nguyễn Hữu Trọng, Tổng thư ký Hội Tin học Y tế Việt Nam nhấn mạnh, các cơ quan chức năng cần kiểm tra, giám sát và công nhận các ứng dụng, sàn thương mại điện tử đáp ứng được các quy định của pháp luật.

Việc cho phép bán thuốc kê đơn qua mạng mang lại nhiều tiện ích, nhưng cũng đặt ra yêu cầu cao về quản lý và kiểm soát. Các cơ quan chức năng cần phải tăng cường giám sát và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm để bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Các nền tảng bán thuốc online cần phải đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng và minh bạch trong giao dịch để người tiêu dùng có thể tin tưởng và sử dụng dịch vụ này một cách an toàn.