Việc giới chức Thái Lan giục nông dân giảm trồng lúa để tiết kiệm nước đang đe dọa nguồn cung gạo toàn cầu, trong bối cảnh Ấn Độ cấm xuất khẩu.
Tại Thái Lan, lúa được trồng chủ yếu ở miền Trung. Tuy nhiên, theo thông báo từ Tổng thư ký Văn phòng Tài nguyên Nước Quốc gia Surasri Kidtimonton, chính phủ nước này đang khuyến khích người dân ở đây chuyển sang trồng các loại thực vật khác cần ít nước hơn.
Thái Lan đang ghi nhận lượng mưa giảm sút trong bối cảnh thời tiết năm sau được dự báo khô hạn vì El Nino. Tổng lượng mưa tại miền Trung nước này hiện thấp hơn 40% mức bình thường. Việc hạn chế trồng lúa sẽ giúp bảo đảm nước cho sinh hoạt của các hộ gia đình, Surasri cho biết.
Tuy nhiên, động thái này cũng sẽ đe dọa nguồn cung gạo toàn cầu trong bối cảnh Ấn Độ cấm xuất khẩu một số loại gạo. Thái Lan hiện là nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới, sau Ấn Độ.
Cả UAE và Nga gần đây cũng đều thông báo ngừng bán gạo ra nước ngoài, chỉ một tuần sau lệnh cấm tương tự từ Ấn Độ.
Tháng trước, giá gạo tại châu Á đã lên cao nhất hơn 3 năm do lệnh cấm xuất khẩu của Ấn Độ. Gạo hiện là lương thực thiết yếu cho hơn 3 tỷ người. Việc giá sản phẩm này cao lên có thể khiến sức ép lạm phát tăng theo.
“Không thể yêu cầu người dân ngừng trồng lúa khi giá sản phẩm đang tốt. Chúng tôi còn lo ngại hơn về việc lượng mưa không đều trong giai đoạn tháng 8-10 có thể làm giảm sản lượng gạo trong mùa thu hoạch chính”, Chookiat Ophaswongse – Chủ tịch Hiệp hội Các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan cho biết trên Bloomberg.
Trước đó, chính phủ Thái Lan đã cảnh báo El Nino có thể gây ra lượng mưa thấp bất thường và khuyến cáo nông dân chỉ trồng một vụ lúa, thay vì hai, trong năm nay. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng sự thiếu hụt nguồn cung từ Thái Lan có thể được bù đắp bởi Việt Nam. Xuất khẩu gạo của Việt Nam được dự báo vượt kế hoạch năm nay.
Số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy trong 6 tháng đầu năm, Việt Nam xuất khẩu gạo nhiều hơn 21% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, lượng hàng bán sang Philippines, Trung Quốc và Indonesia đều tăng cao.
Dẫu vậy, nhiều chuyên gia cho rằng lượng gạo từ Việt Nam không nhiều đến mức có thể đáp ứng được mọi nhu cầu. Thậm chí Hiệp hội Lương thực Việt Nam giữ nguyên quan điểm “chỉ nên xuất tối đa 6,5 triệu tấn gạo trong năm nay”. Nguyên nhân là Việt Nam cũng bị ảnh hưởng do biến đổi khí hậu khiến một số nơi thu hoạch lúa bị đổ gãy. Giờ nếu tăng kế hoạch xuất khẩu, nguồn nhập từ Ấn Độ bị hụt vì quốc gia này cấm xuất, còn nguồn bù đắp từ Campuchia sẽ không đủ.
Hà Thu (theo Bloomberg)
