Sao Hỏa bị đĩa mặt trời che khuất, khiến NASA không thể liên lạc với robot tự hành và tàu vũ trụ bay trên quỹ đạo hành tinh đỏ.
Robot Perseverance sẽ tiếp tục thu thập mẫu vật để gửi về Trái Đất sau thời gian mất tín hiệu. Ảnh: NASA
Những robot tự hành và tàu quanh quanh sao Hỏa mất tín hiệu trong vài tuần do Trái Đất không thể liên lạc với hành tinh đỏ. Đó là do sao Hỏa di chuyển ra phía sau Mặt Trời, dẫn đến gián đoạn đường truyền tín hiệu giữa các phương tiện và NASA trên Trái Đất. Sự gián đoạn liên lạc này kéo dài từ ngày 11 đến ngày 25/11, theo NASA. NASA sẽ tiếp tục nhận cập nhật tình trạng ngắn gọn từ robot tự hành trong khoảng thời gian trên, trừ hai ngày sao Hỏa khuất toàn bộ phía sau đĩa Mặt Trời, dẫn tới mất tín hiệu hoàn toàn với robot tự hành.
Khi sao Hỏa và Trái Đất ở hai phía ngược nhau của Mặt Trời, sự kiện đó được gọi là giao hội Mặt Trời, xảy ra hai năm một lần do tốc độ quỹ đạo khác biệt của hai hành tinh. Sao Hỏa mất 687 ngày Trái Đất để hoàn thành quỹ đạo quanh Mặt Trời. Trong thời gian đó, sao Hỏa ở điểm xa Trái Đất nhất (khoảng 402 triệu km), xa hơn nhiều do với điểm gần nhất là 54,6 triệu km.
Khi sao Hỏa ở quá gần Mặt Trời (quan sát trên bầu trời Trái Đất), tín hiệu vô tuyến truyền giữa hai hành tinh có thể di chuyển qua vành nhật hoa, lớp khí gas ion hóa cực nóng ở ngoài cùng của Mặt Trời. Điều này có thể làm gián đoạn và xáo trộn tín hiệu truyền từ Trái Đất tới và truyền đi từ robot sao Hỏa, dẫn tới thất lạc dữ liệu và hành vi kỳ quặc có thể đe dọa robot tự hành.
Lần gần nhất sự kiện tương tự xảy ra là từ ngày 2 đến 16/10/2021 và 28/8 – 7/9/2019. “Các kỹ sư của chúng tôi đã chuẩn bị cho sự kiện giao hội trước nhiều tháng. Tàu vũ trụ sẽ vẫn thu thập dữ liệu khoa học ở sao Hỏa, một số phương tiện sẽ tìm cách truyền dữ liệu về Trái Đất”, Roy Gladden, quản lý Mạng lưới truyền tín hiệu sao Hỏa ở Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực của NASA tại Pasadena, California, cho biết.
Tuy nhiên, robot thám hiểm và tàu bay quanh quỹ đạo sẽ không ngừng hoạt động mà tiếp tục thu thập dữ liệu để truyền về sau, vận hành nhờ chế độ tự lái. Các đội kiểm soát nhiệm vụ của NASA mất nhiều tháng chuẩn bị danh sách cần làm cho tất cả phương tiện.
Robot Perseverance và Curiosity sẽ ở nguyên tại chỗ, nhưng vẫn tiếp tục theo dõi thay đổi điều kiện bề mặt, thời tiết và bức xạ của sao Hỏa, trong khi trực thăng Ingenuity sẽ sử dụng camera màu để nghiên cứu sự dịch chuyển của cát. Trên quỹ đạo, tàu Mars Reconnaissance và Odyssey sẽ chụp ảnh bề mặt sao Hỏa, còn tàu MAVEN sẽ thu thập dữ liệu tương tác giữa khí quyển của hành tinh đỏ và Mặt Trời.
An Khang (Theo Newsweek)
