Nhà lãnh đạo Vjosa Osmani của Kosovo phát biểu tại Moldova ngày 1.6
Tham dự hội nghị cấp cao ở Moldova với hơn 40 nhà lãnh đạo châu Âu ngày 1.6, Tổng thống Aleksandar Vucic của Serbia và nhà lãnh đạo Vjosa Osmani của Kosovo đều phớt lờ đối phương ngay cả khi họ chỉ đứng cách nhau vài mét trên thảm đỏ, theo Reuters.
Cả hai bên đang hứng chịu áp lực quốc tế trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng mới nhất giữa chính quyền Kosovo, khu vực mà sắc dân Albania chiếm đa số, với cộng đồng người Serb vốn phân bố chủ yếu ở phía bắc khu vực này.
Bạo lực bùng phát hồi đầu tuần sau khi chính quyền Kosovo, được hỗ trợ bởi các đơn vị cảnh sát đặc biệt, đã bổ nhiệm các thị trưởng người Albania tại các đô thị phía bắc. Các thị trưởng đã được bầu trong cuộc bầu cử mà tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu chỉ đạt 3,5%, sau khi người Serb tẩy chay việc này.
Tại sao căng thẳng sắc tộc bùng lên ở Kosovo?
Bà Osmani cho rằng Belgrade đang cố gắng làm mất ổn định tại Kosovo. Bà cáo buộc ông Vucic hậu thuẫn cho các băng nhóm tội phạm ở miền bắc Kosovo. Đây là lực lượng mà bà cho rằng phải chịu trách nhiệm cuối cùng về các cuộc đụng độ làm bị thương 30 binh sĩ gìn giữ hòa bình NATO và 52 người Serb tham gia biểu tình.
“Tổng thống Vucic cần ngừng hỗ trợ các băng nhóm tội phạm ở Kosovo. Đó là điều ông ấy cần làm nếu thực sự muốn hòa bình. Ông ấy vẫn chưa thể hiện điều đó”, bà nói.
Serbia đã bác bỏ cáo buộc đó. Tham dự hội nghị ở Moldova, ông Vucic tỏ ra không mạnh mẽ như bà Osmani trong các phát biểu của mình. Song ông nói chính quyền Kosovo nên bãi nhiệm “các thị trưởng” tại các đô thị phía bắc và tuyên bố các đơn vị cảnh sát đặc biệt của Kosovo đã hiện diện ở đó bất hợp pháp.
“Serbia sẽ cố gắng hết sức để khiến xoa dịu căng thẳng. Điều đó có nghĩa là chúng tôi sẽ cố gắng thuyết phục người Serb hành động một cách bình tĩnh và hòa bình”, ông nói.
Tổng thống Aleksandar Vucic của Serbia tại Moldova ngày 1.6
Người Serb ở phía bắc Kosovo từ lâu đã yêu cầu thực hiện thỏa thuận năm 2013 do Liên minh Châu Âu (EU) làm trung gian để thành lập một hiệp hội các đô thị tự trị trong khu vực của họ.
Bà Osmani và ông Vucic dự kiến có các cuộc gặp riêng với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Olaf Scholz bên lề hội nghị của Cộng đồng Chính trị Châu Âu, một cơ quan gồm hơn 40 quốc gia được thành lập vào năm ngoái.
Song không có dấu hiệu nào cho thấy ông Vucic và bà Osmani sẽ gặp nhau. Ông Vucic nói ông thậm chí còn không biết ai sẽ đại diện Kosovo tham dự hội nghị.
NATO đã quyết định triển khai thêm 700 lính gìn giữ hòa bình tới Kosovo để đối phó với cuộc khủng hoảng và tổng thư ký của liên minh, Jens Stoltenberg, ngày 1.6 cho biết họ sẵn sàng điều động thêm lực lượng.
Lính NATO bị thương trong đụng độ bạo lực ở Kosovo
“NATO sẽ tiếp tục cảnh giác. Chúng tôi sẽ ở đó để đảm bảo một môi trường an toàn và yên ổn, đồng thời cũng để xoa dịu và giảm thiểu căng thẳng”, ông nói với các phóng viên bên lề cuộc họp của các ngoại trưởng NATO ở Oslo, Na Uy.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cùng ngày kêu gọi Kosovo và Serbia lập tức thực hiện các bước để giảm thiểu căng thẳng, cảnh báo rằng tình hình hiện tại cản trở tiến trình hội nhập châu Âu – Đại Tây Dương của cả hai bên.
