Iran tuyên bố hoàn tất thỏa thuận mua sắm tiêm kích đa năng Su-35S, trực thăng tấn công Mi-28 và máy bay huấn luyện do Nga sản xuất.
“Kế hoạch biên chế tiêm kích Su-35S, trực thăng tấn công Mi-28 và máy bay huấn luyện phản lực Yak-130 cho các đơn vị chiến đấu của Iran đã hoàn tất”, Thứ trưởng Quốc phòng Iran Mehdi Farahi cho biết hôm 28/11, nhưng không tiết lộ số lượng máy bay được đặt mua từ Nga.
Iran đang biên chế hơn 180 tiêm kích các loại do Mỹ, Liên Xô và Trung Quốc sản xuất, trong đó uy lực nhất là hàng chục chiến đấu cơ hạng nặng F-14A được Washington bàn giao trước năm 1979. Tuy nhiên, nguồn cung linh kiện bị hạn chế khiến Tehran phải tìm phương án bổ sung lực lượng, dù đã tự chế tạo được nhiều phụ tùng và vũ khí cho F-14A.
Tư lệnh không quân Iran Hamid Vahedi cuối năm ngoái thông báo nước này đang xem xét mua tiêm kích Su-35S của Nga.
Tehran đầu tháng 9 thông báo đã tiếp nhận loạt máy bay Yak-130, loại phi cơ chuyên dùng huấn luyện phi công cho tiêm kích hiện đại như Su-35S, và triển khai chúng tại căn cứ Shahid Babaei ở miền trung đất nước. Giới chức quốc phòng Iran sau đó nói rằng quá trình bàn giao lô máy bay là một phần trong các thỏa thuận quân sự với Nga.
Nga và Iran bắt đầu hợp tác quân sự từ năm 2001, nhưng ngừng lại từ tháng 3/2016 sau khi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thông qua nghị quyết cấm xuất khẩu công nghệ liên quan tới hệ thống triển khai vũ khí hạt nhân tới Iran, cấm Iran xuất khẩu khí tài và cấm các nước bán nhiều loại vũ khí thông thường cho quốc gia này.
Hội đồng Bảo an tháng 8/2020 bác đề xuất gia hạn lệnh cấm bán vũ khí cho Iran do Mỹ đưa ra. Điều này giúp Nga cung cấp cho Iran các loại vũ khí hiện đại sau khi lệnh cấm vận hết hiệu lực. Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden nhận định Nga và Iran đang phát triển “quan hệ quốc phòng toàn diện”.
Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby hồi tháng 5 nhận định Nga và Iran mở rộng quan hệ đối tác quốc phòng “ở mức độ chưa từng thấy”, cho rằng cho điều này “có hại cho Ukraine, khu vực Trung Đông và cộng đồng quốc tế”.
Vũ Anh (Theo Tasnim, Reuters)