Hoàn thiện cơ chế, chính sách đầu tư cho các ngành khoa học, công nghệ cao

Sáng 20.3, Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã làm việc với Trường Đại học Phenikaa về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, giai đoạn 2021 - 2024. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Đinh Công Sỹ chủ trì cuộc làm việc.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Đinh Công Sỹ chủ trì cuộc làm việc với Trường Đại học Phenikaa sáng 20.3. Ảnh: Nghĩa Đức

Tiền thân là là Trường Đại học Thành Tây, thành lập năm 2007, Trường Đại học Phenikaa định hướng phát triển thành một đại học đa ngành, đa lĩnh vực theo các tiêu chuẩn quốc tế; một đại học trải nghiệm, gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo, nghiên cứu khoa học và khởi nghiệp, vì sự phát triển của cộng đồng; xây dựng môi trường học thuật tự do sáng tạo, phản biện, có sự bình đẳng trong việc tiếp cận đại học chất lượng cao; mỗi cá nhân chỉ cần có năng lực, có ước mơ và khát vọng lớn, dám nghĩ - dám làm đều sẽ được tạo điều kiện tốt nhất và có cơ hội ngang nhau để hiện thực hóa năng lực bản thân và ước mơ của mình.

Tính đến thời điểm hiện tại, tổng số ngành đào tạo toàn trường là 76 ngành, trong đó đại học 51 ngành, thạc sĩ 15 ngành; tiến sĩ 10 ngành. Số ngành mở mới giai đoạn 2021 -2024 là 47 ngành, trong đó đại học 27 ngành, thạc sĩ 10 ngành, tiến sĩ 10 ngành. Một số chương trình đào tạo của trường đang triển khai đánh giá ngoài (kiểm định) theo tiêu chuẩn châu Âu (5 chương trình theo chuẩn ABET, 03 chương trình theo chuẩn FIBAA). Các lĩnh vực đào tạo chính của Trường Đại học Phenikaa là: Kỹ thuật, Công nghệ thông tin, Y - Dược, Kinh tế, Ngoại ngữ - Khoa học xã hội.

GS.TS. Phạm Thành Huy - Hiệu trưởng Trường Đại học Phenikaa cho biết, mặc dù là trường đại học tư thục nhưng nhà trường mạnh dạn tập trung đầu tư các ngành STEM như thiết kế vi mạch, bán dẫn, AI... Ảnh: Nghĩa Đức

Nhà trường hiện có 981 giảng viên làm việc toàn thời gian, bao gồm cả giảng viên cơ hữu và giảng viên hợp đồng, trong đó 24 giáo sư, chiếm 2,3% tổng số giảng viên, và 90 phó giáo sư, chiếm 9,2%. Tỷ lệ giảng viên/sinh viên đạt 1/24,4, tương ứng 981 giảng viên giảng dạy cho 23.936 sinh viên.

Đầu tư mạnh cho các nhóm nghiên cứu

Theo báo cáo, trình độ và năng lực nghiên cứu khoa học của giảng viên là một trong những điểm mạnh nhất của Trường Đại học Phenikaa hiện nay. Xuất phát từ quy hoạch và tiêu chuẩn tuyển dụng đối với giảng viên của Trường dành ưu tiên cao cho các ứng viên có học vị tiến sỹ, có kinh nghiệm và năng lực giảng dạy, có khả năng nghiên cứu và công bố quốc tế. Các giảng viên của trường đang chủ trì triển khai thực hiện trên 40 đề tài nghiên cứu cấp nhà nước hoặc quốc tế; gần 150 đề tài và dự án nghiên cứu cấp cơ sở. Tỷ số bài đăng tạp chí trên cán bộ cơ hữu là 0,9 bài/người/năm.

Hoạt động nghiên cứu của Trường Đại học Phenikaa được tổ chức theo mô hình các nhóm nghiên cứu, trong đó các nhóm nghiên cứu mạnh và nghiên cứu tiềm năng được lựa chọn với những tiêu chuẩn rất cao và chặt chẽ đối với Trưởng nhóm. Mỗi nhóm nghiên cứu mạnh và nghiên cứu tiềm năng được nhà trường đầu tư trang thiết bị nghiên cứu với mức đầu tư trung bình 4 tỷ đồng với nhóm nghiên cứu mạnh và 2 tỷ đồng đối với nhóm nghiên cứu tiềm năng.

Đại diện Trường Đại học Phenikaa tham dự cuộc làm việc. Ảnh: Nghĩa Đức

Đến 2024, Trường Đại học Phenikaa đã thành lập được 11 nhóm nghiên cứu mạnh và 18 nhóm nghiên cứu tiềm năng. Với mô hình này, các giảng viên của trường được khuyến khích thành lập các nhóm nghiên cứu; được giao quyền chủ động trong công tác phát triển đội ngũ, tuyển nghiên cứu sau tiến sĩ, tuyển nghiên cứu sinh và học viên cao học, kèm theo chế độ cụ thể cho các postdoc, nghiên cứu sinh và học viên cao học. Học viên cao học tham gia nghiên cứu đã có công bố khoa học trên các tạp chí thuộc cơ sở dữ liệu WoS và Scopus.

Nhờ đó, Trường Đại học Phenikaa hiện đứng top 1 trong bảng xếp hạng Nature Index, top 5 trường đại học trên bảng xếp hạng Scimago, top 10 IPstar về số lượng bằng sáng chế và giải pháp hữu ích. Trong gần 100 sáng chế được cấp bằng, hơn 15% đã được chuyển giao vào thực tiễn.

Hợp tác với doanh nghiệp, tìm cơ hội thực tập, việc làm cho sinh viên

Trong giai đoạn 2021 - 2024, Trường Đại học Phenikaa đã tăng cường quan hệ hợp tác với doanh nghiệp trong và ngoài nước nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và tìm kiếm, kết nối cơ hội thực tập, việc làm cho sinh viên sau tốt nghiệp.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Thị Mai Hoa tìm hiểu về định hướng đào tạo của nhà trường để đáp ứng yêu cầu học tập suốt đời trong bối cảnh khoa học - công nghệ thay đổi nhanh chóng. Ảnh: Nghĩa Đức

Nhà trường thường xuyên hợp tác hơn 180 doanh nghiệp trong và ngoài nước (tính riêng các doanh nghiệp, đối tác ký biên bản thoả thuận hợp tác), gồm các lĩnh vực: Kinh tế, Ngoại ngữ, Sức khỏe, Công nghệ và Kỹ thuật… Một số doanh nghiệp hợp tác tiêu biểu như: Công ty chứng khoán SSI, Vietcombank, BIDV, VPBank, MISA, Pasal, Izone, Dược phẩm Long Châu, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, Bệnh viện Đa khoa Hà Đông, FPT Software, RikkeiSoft, SAPO, Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Hải, Công ty TNHH Wistron Infocomm, Công ty TNHH Goertek Vina, LG Innotek, Tập đoàn DENSO, Công ty Hitachi Energy.

Theo đó, doanh nghiệp phối hợp triển khai các hoạt động trải nghiệm doanh nghiệp, tiếp nhận sinh viên thực tập, tuyển dụng sinh viên sau tốt nghiệp, trao học bổng doanh nghiệp cho sinh viên. Doanh nghiệp tham gia chia sẻ cùng sinh viên trong các chương trình, sự kiện, cuộc thi, tài trợ cho các hoạt động sinh viên.

Các chương trình học bổng đào tạo cán bộ nguồn phối hợp cùng doanh nghiệp được nhà trường triển khai thường xuyên cùng các đối tác như Tập đoàn Hồng Hải, LG INNOTEK Hải Phòng, công ty Goertek Vina, Công ty cổ phần tập đoàn Golden Gate, Công ty phần mềm FPT…

Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Thị Mai Thoa, thành viên Đoàn giám sát, đề nghị nhà trường làm rõ một số quy định pháp luật thiếu tính khả thi, đặc biệt trong áp dụng tại các trường tư thục, như yêu cầu cao về chuẩn hóa giảng viên nhưng không hỗ trợ cơ chế tài chính đi kèm. Ảnh: Nghĩa Đức

Nhà trường đã xây dựng chính sách thu hút chuyên gia, giảng viên người nước ngoài đến làm việc tại trường như: hỗ trợ nhà ở, sinh hoạt phí hàng tháng, cơ sở vật chất phục vụ sinh hoạt, phương tiện đi lại…; chính sách thu hút sinh viên quốc tế theo học tại trường như trao học bổng toàn phần cho lưu học sinh. 10 giảng viên nước ngoài đã và đang làm việc tại Trường Đại học Phenikaa.

Phát huy thế mạnh, đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực

Từ thực tế hoạt động, Trường Đại học Phenikaa kiến nghị hoàn thiện cơ chế, chính sách đầu tư cho giáo dục đại học, nhất là các ngành khoa học, công nghệ cao, các lĩnh vực công nghệ mũi nhọn. Có chính sách khuyến khích, hỗ trợ các trường đại học kết nối với doanh nghiệp để đào tạo theo nhu cầu; khuyến khích doanh nghiệp tham gia đào tạo, cung cấp học bổng, cấp kinh phí cho sinh viên thực tập và nghiên cứu. Cho phép các trường đại học ngoài công lập thí điểm các mô hình giáo dục đại học linh hoạt, kết hợp với đào tạo thực tế…

Ban hành các chính sách hỗ trợ phát triển nhân lực chất lượng cao gắn với nhu cầu thực tế của doanh nghiệp và thị trường lao động; đẩy mạnh tự chủ đại học, tạo điều kiện cho các trường xây dựng chương trình đào tạo linh hoạt, phù hợp với xu hướng phát triển khoa học - công nghệ. Hỗ trợ tài chính, ưu đãi thuế cho các trường đại học có hoạt động nghiên cứu và đào tạo nhân lực chất lượng cao; xây dựng các quỹ học bổng, hỗ trợ tài chính cho sinh viên xuất sắc và giảng viên có thành tích cao trong nghiên cứu…

Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội làm việc với Trường Đại học Phenikaa sáng 20.3. Ảnh: Nghĩa Đức

Đoàn giám sát đánh giá cao sự chuẩn bị chu đáo của Trường Đại học Phenikaa để làm việc với Đoàn. Nội dung báo cáo cơ bản bám sát yêu cầu của đề cương. Tại buổi làm việc, đại diện Trường Đại học Phenikaa cũng đã cung cấp, bổ sung nhiều thông tin, số liệu; làm rõ thêm một số nội dung mà Đoàn giám sát quan tâm, yêu cầu. Những thông tin ghi nhận được sau buổi làm việc sẽ được tổng hợp, phục vụ xây dựng nội dung báo cáo kết quả giám sát.

Ghi nhận những kết quả Trường Đại học Phenikaa đạt được thời gian qua, đặc biệt trong khuyến khích giảng viên, sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học, Đoàn giám sát mong muốn và đề nghị nhà trường tiếp tục phát huy thế mạnh, vừa thực hiện tầm nhìn, sứ mệnh, vừa đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực cao, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Cụ thể, tăng cường nguồn lực, tập trung đầu tư cho một số ngành/nghề đào tạo trọng điểm/chất lượng cao, then chốt, đáp ứng nhu cầu về nhân lực trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế, như công nghệ bán dẫn, công nghệ sinh học, AI... Xây dựng các chương trình đào tạo theo đơn đặt hàng với doanh nghiệp trong và ngoài nước. Duy trì và mở rộng liên kết với các trường đại học hàng đầu để trao đổi sinh viên và giảng viên…

Nhật Linh