Startup Mỹ đạt thành tựu ấn tượng về an toàn hàng không khi hoàn thành hệ thống hạ cánh tự động đầu tiên trên thế giới theo cơ chế “tự quay” (autorotation).
Skyryse trình diễn hạ cánh máy bay trực thăng bằng hệ thống tự quay tự động. Video: Skyryse
Startup Mỹ Skyryse cho biết, đầu năm 2024, họ sẽ hé lộ mẫu trực thăng đầu tiên trang bị hệ thống điều khiển mới của công ty. Hệ thống bao gồm một số tính năng an toàn, trong đó có hệ thống tự quay hoàn toàn tự động đầu tiên trên thế giới giúp hạ cánh khẩn cấp, Interesting Engineering hôm 15/11 đưa tin.
Tự quay (autorotation) là quy trình khẩn cấp cho phép phi công hạ cánh trực thăng một cách nhẹ nhàng và có kiểm soát khi động cơ dừng hoạt động. Cơ chế này gồm một loạt thao tác và kỹ thuật nhằm tận dụng năng lượng tích trữ từ độ cao, tốc độ bay và tốc độ cánh quạt để làm chậm quá trình lao xuống và hạ cánh.
Khi động cơ hỏng, trước tiên, phi công cần lập tức thả cần điều khiển chung để giảm lực cản lên cánh quạt phía trên, đảm bảo nó tiếp tục quay. Chỉ có tối đa vài giây để thực hiện thao tác này sau khi động cơ bị hỏng. Bộ ly hợp tự động sẽ tách cánh quạt chính khỏi động cơ. Tiếp theo, phi công cần đạp bàn đạp phải, vì việc mất mô-men xoắn của động cơ sẽ khiến trực thăng bắt đầu xoay sang trái.
Sau đó, phi công phải tìm ra tốc độ bay giúp máy bay ở trên không trung trong thời gian dài nhất có thể (thường khoảng 111 km/h, nhưng tùy thuộc từng máy bay), rồi chọn một vị trí để hạ cánh khẩn cấp. Tiếp theo, phi công cần thực hiện những thao tác điều khiển tinh tế và phức tạp để đưa máy bay nhẹ nhàng đáp xuống vị trí đó.
Hệ thống mới của Skyryse hợp lý hóa quy trình này, giúp xoay xở kể cả trong những tình huống khó khăn nhất. Hệ thống sử dụng các cảm biến và bộ điều khiển bay dự phòng độc quyền để kịp thời phát hiện sự cố hỏng động cơ. Sau khi được kích hoạt, hệ thống sẽ tự động thực hiện hàng loạt thao tác – từ điều chỉnh độ nghiêng, căn chỉnh mũi máy bay, đến kiểm soát tính ổn định và hạ cánh nhẹ nhàng.
Skyryse trình diễn thành công hệ thống tự quay hoàn toàn tự động tại Cơ sở Trình diễn và Thử nghiệm Bay của hãng ở Los Angeles ngày 22/7. Tổ chức Kỷ lục Guinness Thế giới đã chính thức công nhận đây là lần hạ cánh bằng cơ chế tự quay tự động đầu tiên của máy bay trang bị cánh quạt.
Công nghệ mới giúp giảm rủi ro liên quan đến hỏng động cơ – sự cố đòi hỏi phi công phải hành động nhanh chóng và chính xác. Với quy trình tự quay thủ công, phi công chỉ có vài giây tiến hành các thao tác điều khiển phức tạp để hạ cánh. Hệ thống của Skyryse không chỉ phát hiện sự cố hỏng động cơ ngay lập tức mà còn tiến hành tự quay với hiệu quả tốt, duy trì tốc độ quay của cánh quạt chính cao hơn, nhờ đó cung cấp cho phi công nhiều năng lượng dự trữ hơn.
Thu Thảo (Theo Interesting Engineering)
