Cơ quan trao giải cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Ba: “Nghiên cứu của những người đoạt giải đã tạo ra các xung ánh sáng ngắn đến mức chúng được đo bằng atto giây, do đó chứng minh rằng các xung này có thể được sử dụng để cung cấp hình ảnh về các quá trình bên trong nguyên tử và phân tử”.
Giải Nobel Vật lý, được công bố tại thủ đô Stockholm của Thụy Điển vào sáng thứ Ba theo giờ địa phương, là giải Nobel thứ hai được công bố trong mùa Nobel 2023, sau giải Nobel Sinh học và Y học được công bố vào hôm thứ Hai.
Cụ thể, giải thưởng về y học đã thuộc về Katalin Kariko và Drew Weissman, các nhà nghiên cứu công nghệ mRNA (RNA thông tin), giúp nhanh chóng tạo ra vắc xin COVID-19 hiệu quả, giúp ngăn chặn được đại dịch và cứu sống hàng triệu người.
Các giải thưởng về hóa học, văn học và hòa bình dự kiến sẽ được trao lần lượt vào thứ Tư, thứ Năm và thứ Sáu tại Stockholm. Giải thưởng về kinh tế sẽ được công bố vào ngày 9 tháng 10.
Năm ngoái, Alain Aspect, John Clauser và Anton Zeilinger đã giành giải Nobel Vật lý 2022 cho công trình nghiên cứu về sự “vướng víu lượng tử”, theo đó hai hạt liên kết với nhau bất kể khoảng cách giữa chúng, một điều khiến chính nhà bác học Albert Einstein cũng phải lo lắng và gọi chúng là những “hạt ma quái”.
Giải thưởng Nobel được thành lập theo di chúc năm 1895 của nhà phát minh chất nổ kiêm doanh nhân giàu có người Thụy Điển là Alfred Nobel. Giải thưởng Kinh tế được thành lập năm 1968 là giải Nobel duy nhất không có trong di chúc.
Người chiến thắng sẽ nhận được văn bằng chứng nhận đoạt giải Nobel, huy chương vàng và khoản tiền vừa được tăng lên khoảng 1 triệu USD. Mỗi văn bằng là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, được tạo ra bởi các nghệ sĩ và nhà thư pháp Thụy Điển và Na Uy.
Những người đoạt giải Nobel 2023 sẽ được nhận các giải thưởng này trong một buổi lễ chính thức vào ngày 10 tháng 12.
Hoàng Hải (theo Nobel Price, AJ, Reuters)