Điều gì đã khiến giá một loài thủy sản giàu dinh dưỡng giảm đồng loạt ở Việt Nam, Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia?

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), giá tôm nguyên liệu tại các tỉnh khu vực ĐBSCL có xu hướng giảm mạnh kể từ tháng 5 đến nay. Cụ thể, tôm sú loại 20 – 30 con/kg thương lái mua với giá 250.000 đồng/kg, giảm khoảng 40.000 đồng/kg. Tôm sú 50 con/kg cách đây 1 tháng có giá khoảng 130.000 – 135.000 đồng/kg, hiện giảm còn 95.000 đồng/kg.

Tôm thẻ chân trắng loại 100 con/kg, thương lái mua giá 66.000 – 70.000 đồng/kg, giảm khoảng 20.000 đồng/kg. Tôm thẻ loại 50 – 60 con/kg giá 73.000 đồng, giảm 30.000 đồng/kg. Tôm thẻ loại 70 – 80 con/kg giá 70.000 đồng/kg, giảm 25.000 đồng/kg.

Tương tự, giá tôm thẻ chân trắng tại các tỉnh Cà Mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Bến Tre… cũng đang ở mức thấp, giảm mạnh so với đầu năm.

Theo bà Kim Thu, chuyên gia thị trường tôm của VASEP, nguyên nhân của việc giá tôm giảm mạnh theo một số doanh nghiệp và thương lái là do nguồn cung vượt cầu. Bên cạnh đó, tôm đang vào vụ mùa, thời tiết thuận lợi nên sản lượng thu hoạch lớn; cùng đó, các công ty thu mua tôm xuất khẩu giảm sản lượng. 

Hoạt động xuất khẩu tôm của doanh nghiệp cũng phải đối mặt với không ít khó khăn do nhu cầu thị trường chậm, chuỗi cung ứng bị tắc nghẽn do giá cước vận tải tăng và thiếu container, căng thẳng Biển Đỏ.

Trong khi đó, giá tôm từ Ấn Độ, Indonesia, Ecuador đang chào giá thấp. Giá tiêu thụ trên thị trường thế giới vẫn thấp và tôm Ecuador tiếp tục được bán với giá ngày càng rẻ.

Giá tôm nguyên liệu từ các nguồn cung lớn trên thế giới đều giảm. Giá tôm nguyên liệu tại Trung Quốc trong tuần 25 (17-23/6/2024) giảm xuống gần mức thấp nhất trong 1 thập kỷ do sản lượng đạt đỉnh theo mùa. Tôm cỡ 60 con/kg giảm 22% và tôm cỡ 80 con giảm 25% so với tuần trước đó. Giá hiện đang ở gần mức thấp nhất trong thập kỷ được ghi nhận lần cuối vào mùa hè năm 2020 trong đại dịch COVID-19. Sản lượng tôm của Trung Quốc dự kiến vẫn cao trong tháng 6 và tháng 7.

Giá tôm Ecuador trong tuần 24 (10-16/6/2024) đạt khoảng 3,90 USD/kg đối với loại 20/30 và 3,50 USD/kg đối với loại 30/40. Giá tôm cỡ 40/50, 50/60, 60/70, 70/80 và 80/100 không đổi ở mức 3,30 USD/kg, 3,15 USD/kg, 2,80 USD/kg, 2,30 USD/kg và 1,90 USD/kg.

Nguồn cung dư thừa khiến giá bán giảm mạnh, điều này cũng ảnh hưởng đến lợi nhuận và khả năng duy trì hoạt động bền vững của người nuôi.

Tại Indonesia, giá tôm nguyên liệu tiếp tục giảm ở tất cả các cỡ trong tuần 25. Giá hiện đã giảm 10% đối với tôm cỡ 30 con và 8% đối với tôm cỡ 60 con trong 5 tuần.

Giá tôm nguyên liệu ở Indonesia đã giảm do các nhà chế biến cố đẩy giá xuống khi Mỹ áp dụng thuế chống bán phá giá mới.

Giá tôm thời gian tới chưa rõ ràng, vì bên cạnh yếu tố nhu cầu thị trường còn tùy thuộc vào vụ chính của các cường quốc tôm như Eucador, Ấn Ðộ, Việt Nam. Riêng Ecuador càng khó đoán định hơn do họ có thể nuôi tôm được quanh năm.

Theo một số doanh nghiệp, giá tôm có tăng trở lại hay không vẫn chưa thể nói trước được, nhưng khả năng giá tôm giảm thêm sẽ rất khó xảy ra, bởi gần đây đã có vài doanh nghiệp nâng giá thu mua. Chuyên gia của VASEP dự báo, giá tôm nguyên liệu có khả năng sẽ tăng trở lại muộn nhất vào tháng 8 khi qua vụ thu hoạch chính ở các nguồn cung trên thế giới, nhu cầu từ các thị trường tích cực hơn chuẩn bị cho giai đoạn cuối năm.

Cơ quan chức năng đã có khuyến cáo người nuôi ổn định tâm lý, tránh thu hoạch tôm nuôi ồ ạt, duy trì thả nuôi ổn định với mật độ thưa hơn, kéo dài thời gian nuôi để tăng kích cỡ tôm thu hoạch size lớn, đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm, tăng giá bán, từ đó tăng hiệu suất đầu tư. Hoặc có thể tăng mật độ nuôi để tăng sản lượng thu hoạch, tiến hành thu tỉa dần, số lượng còn lại trong ao sẽ có môi trường thuận lợi tăng trưởng nhanh hơn. Chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan nắm bắt tình hình diễn biến giá tôm nguyên liệu, phân tích hiệu quả sản xuất từng cỡ tôm thu hoạch, dự báo diễn biến nhu cầu của thị trường tiêu thụ.