Bên cạnh nỗ lực từ các VĐV, chiến thắng của đội tiếp sức Việt Nam ở nội dung 4x400m nữ ở giải vô địch châu Á tuần này con in đậm dấu ấn chiến thuật từ ban huấn luyện.
Thứ tự xuất phát của tổ chạy 4x400m ngày 16/7 lần lượt là Nguyễn Thị Ngọc, Hoàng Thị Minh Hạnh, Nguyễn Thị Huyền và Nguyễn Thị Hằng. Diễn biến cuộc đua sau đó có hai chi tiết khác thường. Thứ nhất, Ngọc chạy đầu tiên và bị các VĐV Sri Lanka, Ấn Độ, Nhật Bản bỏ cách xa. Thứ hai, chủ lực Nguyễn Thị Huyền, thay vì chạy lượt cuối như nhiều giải trước, lần này chạy thứ ba.
Thông thường các đội sẽ nộp danh sách thi đấu và thứ tự chạy của VĐV trước giờ thi đấu 90 phút. Các HLV phải tính toán chiến thuật của đội nhà, đồng thời phán đoán các đội khác dùng chiến thuật thế nào. “Các đội đã quá quen với việc Huyền chạy cuối, nên lần này chúng tôi quyết định thay đổi”, HLV Vũ Ngọc Lợi của tổ 4x400m nói với VnExpress. Ông Lợi chính là người phát hiện và dìu dắt Huyền từ khi cô còn là VĐV trẻ đến vị thế ngôi sao hiện tại.
Nội dung tiếp sức 4x400m quy định rằng nếu có ít hơn 5 đội thi đấu, VĐV xuất phát chỉ cần chạy hết một đường cong 120m, từ phía khán đài A sang khán đài B theo thứ tự phân làn ban đầu, rồi có thể chuyển sang làn số 1 – làn trong cùng. Còn nếu có 5 đội trở lên thi, như chung kết 4x400m tại giải châu Á 2023 ngày 16/7, tất cả VĐV phải chạy 400m + 120m thì mới có thể “chuyển làn”.
HLV Ngọc Lợi chọn Nguyễn Thị Ngọc chạy ngay lượt đầu vì xuất phát tốt là điểm mạnh của VĐV này. Và cô được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ, dù thực tế trên đường chạy cho thấy Ngọc có lúc bị các đối thủ bỏ xa. Cựu kỷ lục gia chạy 400m Việt Nam, ông Trịnh Đức Thanh, hiện là Trưởng Bộ môn Điền kinh TP HCM, phân tích: “Việc khán giả xem và thấy có những lúc Ngọc bị bỏ khá xa là điều bình thường trong chạy tiếp sức, vì có thể đối thủ bố trí chân chạy chủ lực thi ngay lượt đầu. Nhưng tiếp sức là cuộc chơi của đồng đội, của những toan tính chiến thuật, nên cục diện sẽ thay đổi rất nhanh”.
Thực tế cuộc đua cũng trở nên gay cấn ngay lượt chạy thứ hai, khi Hoàng Thị Minh Hạnh vượt qua mốc 120 mét được đánh dấu rồi chuyển dần vào làn chạy số 1 thu hẹp khoảng cách và gây sức ép lên các đối thủ. Hình ảnh Minh Hạnh tả xung hữu đột chuyển từ làn ngoài vào làn trong cùng rồi sau đó lại dịch chuyển khỏi làn này để trao gậy cho Nguyễn Thị Huyền chạy lượt thứ ba bắt đầu đẩy sự kịch tính của cuộc đua lên cao.
Tại SEA Games 32 trên đất Campuchia hồi tháng 5, Nguyễn Thị Huyền vuột chiếc HC vàng nội dung chủ lực 400m một phần vì cô phải chạy ở làn số 7 – làn gần trong cùng. HLV Vũ Ngọc Lợi giải thích thêm: “Huyền mạnh ở khả năng bứt tốc qua đối thủ ở đoạn cuối, tức có lợi thế nhất nếu chạy sau đối thủ một khoảng vừa phải và có tầm quan sát tốt. Nếu chạy ở những làn ngoài như làn số 7, Huyền sẽ không thể phát huy điểm mạnh này ở những đoạn đầu tiên”.
Xét về thành tích gần đây, thông số của Nguyễn Thị Hằng và Nguyễn Thị Huyền gần tương đương, nhưng HLV Vũ Ngọc Lợi cho rằng để Nguyễn Thị Huyền chạy lượt thứ ba sẽ có những lợi thế riêng. Ông cũng tin Minh Hạnh sẽ chọn được vị trí tốt nhất cho Huyền xuất phát. Mặt khác, ở các lượt chạy thứ hai và thứ ba, quãng đường chạy của VĐV sẽ có tăng một chút, chứ không chỉ là 400m theo đúng số đo vòng sân. Những chân chạy tốt nhất có thể giúp đội tạo lợi thế ngay cả ở những quãng đường dài hơn 400m này. Và điều quan trọng nhất là Huyền sẽ phát huy tối đa sở trường bứt tốc gây sức ép lên các đối thủ chạy trước. Trong trường hợp các đối thủ tính toán áp lực đua tranh lớn nhất sẽ đến ở lượt chạy thứ 4 mà Huyền thường đảm nhận, việc VĐV này chạy lượt thứ ba lại có thêm yếu tố bất ngờ.
Thực tế cho thấy tính toán của HLV Vũ Ngọc Lợi đã phát huy hiệu quả. Nhận gậy từ đồng đội và xuất phát sau hai đối thủ, nhưng Huyền lần lượt vượt lên rồi bỏ cách chân chạy Nhật Bản cùng lượt khoảng 10 mét. Điều này tạo lợi thế lớn để Nguyễn Thị Hằng, ở lượt chạy cuối, bứt tốc mạnh mẽ. Dù VĐV Sri Lanka Dissanayaka cũng tăng tốc dũng mãnh đoạn gần cuối, với tâm lý vững vàng của một VĐV đang vào độ chín về phong độ, Hằng đã bảo toàn lợi thế mà các đồng đội tạo ra để cán đích khi đồng hồ điểm 3 phút 32 giây 36. Sri Lanka về nhì với 3 phút 33 giây 27, còn Ấn Độ xếp thứ ba với 3 phút 33 giây 73.
“Khoảng cách từ 10 mét trở lên với các đối thủ với cự ly 400m là rất khó để san lấp. Tâm lý vững vàng và sắp xếp chiến thuật quá hợp lý đã giúp tổ chạy 4x400m chiếm được lợi thế, rồi giữ vững để đạt kết quả tốt nhất”, HLV Lê Thanh Hùng, kiện tướng quốc gia 2 cự ly 800m và 1.500m, cho hay.
HLV Vũ Ngọc Lợi thừa nhận HC vàng 4x400m nữ châu Á vừa rồi là một trong những chiến thắng giàu cảm xúc nhất trong sự nghiệp. Tuy nhiên, ông cũng tin tưởng tổ 4x400m này còn có thể nâng cao hơn nữa thành tích, khi kết hợp được cả sức trẻ và độ chín của các VĐV.
Thái Ca