Ngày 15/2, Financial Times đưa tin, bà Lieve Mostrey, Giám đốc điều hành của Euroclear – công ty dịch vụ tài chính có trụ sở tại Bỉ – chỉ trích kế hoạch G7 sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để viện trợ và tái thiết Ukraine.
 |
| Việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để tái thiết Ukraine có vẻ hấp dẫn nhưng có ảnh hưởng rất lớn. Ảnh minh họa. (Nguồn: FT) |
Bà Mostrey cho rằng, ý tưởng nói trên của Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) gần giống với một hình thức tịch thu tài sản gián tiếp và làm tăng sự phức tạp của việc sử dụng tài sản của thực thể khác làm tài sản thế chấp.
Giám đốc điều hành Euroclear nhấn mạnh hơn nữa những tác động tiềm tàng của những hành động như vậy đối với hệ sinh thái tài chính rộng lớn hơn, đặc biệt liên quan đến niềm tin vào Euroclear, thị trường vốn châu Âu và đồng Euro như một loại tiền tệ.
“Tôi tin tưởng rằng sự thận trọng, hợp lý sẽ chiếm ưu thế”, bà nêu quan điểm.
Phương Tây đang tiến gần hơn đến việc thu giữ khoảng 300 tỷ USD dự trữ của Ngân hàng Trung ương Nga (CBR). Phía Mỹ đã thúc đẩy việc tịch thu toàn bộ số tiền và trao cho Ukraine, đồng thời thông qua luật có hiệu lực vào tháng 12.
Tuy nhiên, châu Âu tỏ ra miễn cưỡng hơn rất nhiều. Một số quốc gia thuộc Liên minh châu Âu (EU) nhiều lần bày tỏ lo lắng về những thiệt hại sẽ gây ra cho hệ thống ngân hàng châu Âu và niềm tin của giới đầu tư vào đồng Euro.
Hiện tại, có khoảng 2/3 số tiền bị đóng băng là ở châu Âu, với phần lớn được đầu tư vào tài sản do Euroclear nắm giữ.
Brussels đã đưa ra nhiều thỏa hiệp khác nhau. Ngày 12/2, Hội đồng châu Âu (EC) lệnh cho tất cả ngân hàng, tổ chức tài chính nắm giữ tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga từ 1 triệu Euro (1,08 triệu USD) trở lên phải giữ số tiền lãi tích lũy sau các biện pháp trừng phạt của EU trong các tài khoản riêng biệt.
EC đồng thời cấm các tổ chức trên xử lý bất kỳ khoản lãi hoặc lợi nhuận nào từ các tài sản bị phong tỏa của Moscow.
Các quan chức Brussels giải thích, động thái này mở đường cho Hội đồng ra quyết định về việc thiết lập một khoản đóng góp tài chính cho ngân sách EU từ khoản lãi này để hỗ trợ Kiev trong giai đoạn hiện nay cũng như trong quá trình phục hồi và tái thiết sau này.
Kế hoạch này được cho là sẽ giữ nguyên nguyên tắc và tài sản của CBR.
Euroclear cho hay, số tiền thu được ước tính lên tới hơn 4 tỷ Euro mỗi năm. Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba đã ngay lập tức hoan nghênh quyết định, đồng thời kêu gọi những nước ủng hộ tiến xa hơn.
Một đề xuất khác của châu Âu nhằm khai thác nguồn vốn gốc hiện đang được thảo luận là sử dụng tài sản bị phong tỏa làm tài sản thế chấp.
Dù vậy, bà Mostrey vẫn bày tỏ sự hoài nghi về khả năng phản ứng của CBR đối với các biện pháp như vậy.
Tờ Foreign Policy cũng nhận thấy, việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để tái thiết Ukraine có vẻ hấp dẫn nhưng có ảnh hưởng rất lớn. Đóng băng, thu giữ các khoản dự trữ của CRB đi kèm với những tác động về kinh tế, tài chính và địa chính trị cần được cân nhắc kỹ lưỡng.
Phản ứng về các đề xuất của EU, ngày 14/2, chính phủ Nga cảnh báo sẽ có hành động pháp lý phù hợp nếu phương Tây tịch thu tài sản của nước này.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitri Peskov tuyên bố, việc tịch thu tài sản thuộc về nước khác bằng cách này hay cách khác đều sẽ có tác động đến nền kinh tế thế giới.
Ông đồng thời cảnh báo, Nga sẽ đáp trả bằng hành động pháp lý: “Lập trường của Nga rất đơn giản và rõ ràng. Phương Tây đang tìm cách chiếm đoạt tài sản của Nga. Đây là một nỗ lực hòng xâm phạm tài sản riêng và là bất hợp pháp. Nga sẽ đáp trả bằng hành động pháp lý phù hợp tất cả những ai tham gia vào việc đưa ra và thực hiện các quyết định đó.
Chúng tôi đã nhiều lần nói rằng các quyết định trưng thu tài sản thuộc sở hữu của người khác sẽ ảnh hưởng đến luật pháp, triển vọng phát triển kinh tế và môi trường đầu tư nói chung. Điều này có thể trở thành một cú sốc nghiêm trọng đối với những trụ cột của nền kinh tế thế giới”, người phát ngôn Điện Kremlin nhấn mạnh.
