Trang chủKhoa học - Công nghệKhoa họcChủ tịch hội đồng VinFuture: 'Nhà khoa học Việt sánh ngang thế...

Chủ tịch hội đồng VinFuture: ‘Nhà khoa học Việt sánh ngang thế giới’


VinFuture lần đầu vinh danh nhà khoa học Việt Nam khi phổ biến giống lúa cao sản, mang đến cuộc sống tốt đẹp hơn cho hàng triệu người, theo chủ tịch hội đồng giải thưởng.

Sau lễ trao giải diễn ra vào tối ngày 20/12, GS. Sir Richard Henry Friend, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture có buổi trò chuyện cùng VnExpress. Ông đánh giá, chiến thắng của các phát minh được vinh danh tại Lễ trao giải VinFuture 2023 hoàn toàn xứng đáng và thuyết phục. Giải thưởng cũng cho thấy tầm vóc của nhà khoa học Việt thông qua những công trình đột phá, mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho hàng triệu người.





GS. Sir Richard Henry Friend phát biểu tại lễ trao giải ngày 20/12. Ảnh: Quỹ VinFuture

GS. Sir Richard Henry Friend phát biểu tại lễ trao giải ngày 20/12. Ảnh: Quỹ VinFuture

Vì sao VinFuture trao giải thưởng cao nhất cho phát minh về sản xuất năng lượng sạch bằng pin mặt trời và lưu trữ bằng pin lithium-ion?

– Chiến thắng của đề cử này là hoàn toàn thuyết phục. 2023 được ghi nhận là năm nóng nhất trong lịch sử 125.000 năm qua. Liên Hợp Quốc cũng lên tiếng cảnh báo về việc thế giới chính thức bước vào “kỷ nguyên nung nóng toàn cầu”. Chưa bao giờ chống biến đổi khí hậu trở nên cấp thiết như hiện nay. Hiện cũng là thời điểm then chốt cho những hành động vì khí hậu.

Thật may mắn, chúng ta đang chứng kiến sự tiến bộ vượt bậc trong sản xuất và sử dụng năng lượng sạch – chìa khóa để giảm phát thải toàn cầu. Khoảng 10 năm trước tôi còn cho rằng ý tưởng này khó khả thi vì quá đắt đỏ. Nhưng nay, mọi thứ đang thay đổi rất nhanh.

Chúng ta đã giảm được chi phí và cải thiện hiệu suất ở hai lĩnh vực quan trọng – sản xuất và lưu trữ năng lượng sạch. Pin mặt trời đang trở thành một trong những phương thức sản xuất năng lượng chủ đạo. Đồng thời, pin lithium-ion đã trở nên đủ nhẹ và đủ tin cậy để có thể tích hợp trong mọi loại thiết bị, hiện diện trong mọi ngôi nhà với 15 tỷ thiết bị di động, 26 triệu ôtô điện khắp thế giới.

Cải tiến đột phá trong sản xuất năng lượng xanh bằng pin mặt trời và lưu trữ bằng pin lithium-ion đã giúp đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang năng lượng tái tạo, giảm thiểu biến đổi khí hậu toàn cầu. Điều này cũng tạo nền tảng cho một thế giới di động, đa kết nối; mở ra các cơ hội mới trong việc tiếp cận năng lượng sạch với chi phí phải chăng. Thông qua đó, công trình góp phần đáng kể vào sự phát triển công bằng và bền vững trên toàn cầu. Đó là lý do đề cử xứng đáng được vinh danh cao nhất tại VinFuture năm nay.

Nghiên cứu về pin lithium-ion từng đoạt giải Nobel Hóa học năm 2019. Vì sao VinFuture vinh danh một công trình cũ?

– Hai công trình thắng giải không phải là một. VinFuture đặt các nghiên cứu trong bức tranh tổng thể rộng lớn hơn. Trong nhiều trường hợp, những tiến bộ cơ bản có thể đã được tìm ra cách đây một thời gian. Nhưng chúng chỉ thực sự chứng minh được tầm quan trọng và tạo ra giá trị đột phá khi kết hợp với những tiến bộ khác, trong một bối cảnh đặc biệt.

Để dễ hình dung, nghiên cứu giành Giải thưởng Chính năm 2021 có hai yếu tố, mRNA và hạt nano lipid; chúng ta cần cả hai để tạo ra vắc xin mRNA. Năm 2022, với công nghệ mạng toàn cầu, chúng tôi không chỉ tôn vinh phần mềm hay các giao thức mà ghi nhận tầm quan trọng của cả cơ sở hạ tầng và khả năng truyền tải thông tin trên khoảng cách xa, mật độ rất cao.

Tương tự, Giải thưởng Chính VinFuture 2023 không trao cho phát minh riêng lẻ về pin mặt trời hay pin lithium-ion. VinFuture tôn vinh tổ hợp phát minh kiến tạo nền tảng bền vững cho năng lượng xanh.

Thông qua ba Giải thưởng Chính đã được trao, chúng tôi muốn khẳng định quan điểm rằng, tuy có nhiều sáng kiến thuộc các lĩnh vực khác nhau, ở những thời điểm khác nhau nhưng chúng ta luôn cần hơn một yếu tố để tạo nên sự thay đổi mang tính bước ngoặt. Lăng kính đó khiến VinFuture rất khác biệt với nhiều giải thưởng khác.





GS. Sir Richard Henry Friend trong văn phòng làm việc. Ảnh: NVCC

GS. Sir Richard Henry Friend trong văn phòng làm việc. Ảnh: NVCC

Năm nay, lần đầu tiên có một nhà khoa học Việt Nam được VinFuture vinh danh, điều này có ý nghĩa gì?

– Giải Đặc biệt dành cho nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển thể hiện rất rõ hai trong nhiều giá trị cốt lõi của VinFuture: “Công bằng” và “Toàn cầu”. Công trình trao giải năm nay đáp ứng xuất sắc các tiêu chí đó.

Lĩnh vực chúng tôi đã chọn là một phần rất quan trọng của Cách mạng Xanh. Các phát kiến trong công trình này đã đưa năng suất nông nghiệp tăng ngoạn mục, giúp hàng triệu người thoát khỏi đói nghèo. Và quan trọng hơn, lúa gạo nuôi sống hàng tỷ người trên trái đất. Việt Nam đang là một trong ba quốc gia xuất khẩu gạo lớn nhất toàn cầu.

Sự thay đổi mang tính bước ngoặt, đưa Việt Nam từ một quốc gia thiếu đói trở thành một vựa lúa của thế giới có sự đóng góp quan trọng của những nhà khoa học tiên phong như GS. Gurdev Singh Khush và GS. Võ Tòng Xuân. Một người có công lớn trong việc phát triển các giống lúa ưu việt, một người có đóng góp quan trọng trong việc phổ biến chúng trên đồng ruộng. Vì thế, tôi cho rằng sự ghi nhận của VinFuture là đúng đắn và xác đáng. Giải thưởng cũng cho thấy nhà khoa học Việt hoàn toàn có thể sánh ngang với các trí tuệ hàng đầu thế giới.

Ông đánh giá thế nào về uy tín quốc tế cũng như tác động toàn cầu của VinFuture?

– Tôi nghĩ uy tín và tác động của VinFuture trên phạm vi toàn cầu rất tốt. Mùa giải đầu tiên, chúng tôi nhận 599 đề cử, mùa hai 970 đề cử, đến mùa 3 con số tăng mạnh lên 1.389, gấp gần ba lần mùa một.

Bên cạnh đó, số lượng đối tác đề cử của VinFuture tăng hơn bốn lần so với mùa giải đầu tiên, từ gần 1.200 lên hơn 5.200. Điểm đặc biệt, 1/5 những “người đồng hành” của VinFuture là các học giả trong top 2% nhà nghiên cứu hàng đầu được trích dẫn nhiều nhất thế giới. Điều đó cho thấy uy tín và tầm vóc của VinFuture cũng như sự quan tâm, đón nhận nồng nhiệt mà cộng đồng khoa học thế giới.

– VinFuture đặt ra sứ mệnh thúc đẩy khoa học phụng sự nhân loại. Điều này hiện thực hóa ra sao qua ba mùa giải?

– Với việc thu hút hàng nghìn đề cử chất lượng mỗi mùa giải và quy tụ những trí tuệ khoa học xuất chúng đến Việt Nam tham gia các sự kiện trong Tuần lễ khoa học công nghệ, VinFuture đã thực sự trở thành một “địa chỉ đỏ” với giới nghiên cứu toàn cầu. Lễ trao giải VinFuture cũng trở thành một sự kiện được cộng đồng khoa học quốc tế trông đợi vào mỗi dịp cuối năm.

Có lẽ, một trong những điều làm nên sức hút của VinFuture chính là tầm nhìn khác biệt của những nhà sáng lập – tôn vinh những phát kiến làm thế giới tốt đẹp hơn.

Giới nghiên cứu toàn cầu thường có áp lực phải tham gia vào một lĩnh vực đang “hot”. Thực tế, nếu nhìn hành trình khoa học của những chủ nhân Giải thưởng VinFuture thì có thể thấy họ không nhất thiết phải được tôn vinh sớm. Nhưng họ đều là những người tiên phong, dũng cảm làm những điều khác biệt. Theo cách đó, VinFuture đang góp phần quan trọng trong việc cổ vũ và khích lệ nghiên cứu, đổi mới sáng tạo vì những mục tiêu tốt đẹp cho loài người.

Ngày nay, chúng ta đang có xu hướng quá tách biệt giữa những người làm việc trong ngành công nghiệp với những người chỉ nghiên cứu. Đây là hiện tượng chỉ mới xuất hiện trong 50 năm trở lại đây. Tôi cho rằng, để mọi thứ hoạt động tốt thì cần kết nối cả hai. Lăng kính liên ngành rất khác biệt của VinFuture đã tạo ra một làn gió mới, góp phần từng bước thay đổi tư duy nghiên cứu trên toàn cầu.

Minh Tú




Source link

Cùng chủ đề

Giải thưởng VinFuture là tấm gương phản chiếu đổi mới toàn cầu

Tôn vinh sáng kiến có tác động thực tếHai chủ nhân khác của Giải Đặc biệt VinFuture mùa 2 (năm 2022) là TS. Demis Hassabis và TS. John Jumper cũng vừa thắng giải Nobel Hóa học 2024.Trước đó,...

Giải thưởng VinFuture hứa hẹn mang đến sự bất ngờ thú vị

Theo GS. Sir Richard Henry Friend, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture, công tác chấm giải của Hội đồng đã hoàn thành từ tháng 9 và những Chủ nhân Giải thưởng VinFuture sắp tới sẽ mang đến sự bất ngờ thú vị. VinFuture bước vào mùa giải thứ 4 với gần 1.500 đề cử đến từ hơn 80 quốc gia và vùng lãnh thổ, hơn 9.000 nhà khoa học trở thành đối tác đề cử. Chủ tịch Hội đồng...

GS. Sir. Richard Henry Friend: Giải VinFuture sẽ mang đến nhiều bất ngờ, thú vị

GS. Sir. Richard Friend, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture, nhận định số lượng đề cử năm nay không chỉ tăng mà còn trải dài trên nhiều lĩnh vực khác nhau, cho thấy sự đón nhận ngày càng tích cực của cộng đồng khoa học thế giới.Ông cũng chia sẻ rằng công tác chấm giải của Hội đồng hoàn thành từ tháng 9 và những Chủ nhân Giải thưởng VinFuture sắp tới sẽ mang đến sự bất...

Điểm chung trong tầm nhìn toàn cầu của giải thưởng VinFuture và Nobel

Giải Nobel Hóa học 2024 với công trình sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để "giải mã" cấu trúc của hầu hết các loại protein được cộng đồng nghiên cứu quan tâm đặc biệt bởi ý nghĩa to lớn. Cấu trúc protein được coi là bài toán “nửa thế kỷ” của cộng đồng khoa học cũng như cả thế giới trong đó nút thắt lớn nhất là dự đoán cấu trúc protein mà không cần thí nghiệm. Đặc...

Hai Chủ nhân Giải thưởng VinFuture nhận giải Nobel Hóa học 2024

Vào chiều ngày 9/10/2023 (giờ Việt Nam), TS. Demis Hassabis (Anh) và TS. John Jumper (Hoa Kỳ) – đồng Chủ nhân Giải Đặc biệt VinFuture dành cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới 2022 –...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt đánh giá phiên đối thoại báo cáo UPR của đoàn Việt Nam

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt cho biết Việt Nam đã có một phiên đối thoại UPR rất thành công với sự tham gia của đông đảo các nước thành viên Liên hợp quốc. Ngày 10/5 (giờ Thụy Sĩ), Nhóm làm việc về Cơ chế rà soát định kỳ phổ quát (UPR) chu kỳ IV của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc đã đồng thuận thông qua Báo cáo quốc gia UPR của Việt Nam. Chia sẻ với...

Khối sỏi san hô chiếm gần hết thận người phụ nữ

TP HCMBà Phương, 59 tuổi, bị sỏi thận nhiều năm, ba tháng nay đau thắt lưng nhiều hơn, bác sĩ phát hiện khối sỏi san hô 7 cm to gần bằng quả thận. Ngày 9/5, thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Tân Cương, Phó khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết khối sỏi san hô nhiều nhánh nằm ở thận phải bệnh nhân, gần...

Venezuela trở thành quốc gia đầu tiên mất tất cả sông băng 

Venezuela từng có 6 sông băng rộng 1.000 km2 vào năm 1910, nhưng chúng nhanh chóng trở thành những vùng băng nhỏ không đủ tiêu chuẩn xếp loại sông băng. Sông băng Humboldt hiện nhỏ đến mức được phân loại là cánh đồng băng. Ảnh: Jorge ferrer Sự biến mất của sông băng cuối cùng, Humboldt, đưa Venezuela về nhất trong cuộc đua trở thành quốc gia đầu tiên trong thời hiện đại chứng kiến toàn bộ sông băng tan...

Cuộc chiến pháp lý dài hơi giữa TikTok với chính phủ Mỹ

TikTok và ByteDance kiện chính phủ Mỹ về đạo luật có thể cấm ứng dụng này, châm ngòi cuộc chiến pháp lý có thể kéo dài đến giữa năm 2025. TikTok và công ty mẹ ByteDance, trụ sở Trung Quốc, ngày 7/5 đệ đơn kiện lên Tòa phúc thẩm liên bang Quận Columbia, sau khi Tổng thống Joe Biden ngày 24/4 ký ban hành Đạo luật Bảo vệ người Mỹ khỏi ứng dụng do đối thủ nước ngoài kiểm...

HLV Văn Sỹ Sơn: ‘V-League cần kiểm tra doping cầu thủ’

Quảng NamSau sự việc năm cầu thủ Hà Tĩnh bị bắt vì sử dụng ma tuý, HLV Văn Sỹ Sơn cho rằng cần tăng cường kiểm tra doping ở V-League. Hôm qua, Công an tỉnh Hà Tĩnh thông cáo về việc bắt giữ 10 người có hành vi tổ chức, sử dụng trái phép chất ma túy diễn ra vào ngày 4/5 tại một khách sạn trên địa bàn thành phố Hà Tĩnh. Trong đó có năm cầu thủ...

Bài đọc nhiều

OpenAI chuẩn bị chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp vì lợi nhuận

DNVN - Theo thông tin từ Bloomberg ngày 4/11, OpenAI đang trong giai đoạn đàm phán ban đầu với Văn phòng Tổng Chưởng lý California để thay đổi cấu trúc tổ chức, hướng tới mô hình hoạt động vì lợi nhuận. ...

Apple nghiên cứu khả năng phát triển kính thông minh cạnh tranh với Meta

Theo nguồn tin thân cận, dự án mang mật danh Atlas được bắt đầu từ tuần trước, tập trung thu thập phản hồi từ nhân viên Apple về sản phẩm kính thông minh. Apple đang nghiên cứu khả năng tham gia thị trường kính thông minh bằng cách tiến hành khảo sát nội bộ về các sản phẩm hiện có, đặt nền móng cho việc cạnh tranh với Meta Platforms Inc. trong...

Mô hình AI mới từ OpenAI sắp ra mắt với kỳ vọng tạo đột phá

DNVN - OpenAI hiện đang phát triển một mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) mới với tên gọi Orion. Các chuyên gia dự báo rằng, mô hình này sẽ mở ra nhiều ứng dụng đột phá trong AI, từ xử lý ngôn ngữ tự nhiên cho đến tạo nội dung tổng hợp. ...

Trí tuệ nhân tạo khiến khả năng viết của con người suy giảm trong vòng 20 năm tới

DNVN - Chuyên gia máy tính kiêm tác giả sách Paul Graham cảnh báo rằng trong vòng 20 năm tới, khả năng viết của con người sẽ dần biến mất. ...

Cùng chuyên mục

Triển lãm ngành công nghiệp bán dẫn 2024: Bước tiến tham gia chuỗi giá trị toàn cầu

DNVN - Phát biểu khai mạc Triển lãm ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam 2024 (SEMIExpo Viet Nam 2024) sáng ngày 7/11, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng khẳng định, triển lãm là sự kiện đánh dấu bước tiến quan trọng của Việt Nam trong nỗ lực tham...

FPT hợp tác cùng EDC thúc đẩy kết nối doanh nghiệp Canada-Việt Nam

NDO - FPT sẽ hỗ trợ các công ty Canada phát triển thị trường, khai phá các cơ hội kinh doanh mới. Bên cạnh đó, trong ba năm tới, FPT cũng sẽ kết nối ít nhất 20 công ty Canada với các công ty thành viên của mình để cùng hợp tác và mở rộng hoạt động tại thị trường Việt Nam. Export Development Canada (EDC) và FPT vừa ký kết biên bản ghi nhớ (MOU) trong khuôn...

Sẽ đẩy mạnh số hóa, dùng AI phục vụ công tác pháp điển

NDO - Ngày 5/11, Bộ Tư pháp công bố Bộ pháp điển Việt Nam sau 10 năm triển khai thực hiện. Trao đổi với báo chí, Thứ trưởng Tư pháp Đặng Hoàng Oanh cho biết, với 45 chủ đề được sắp xếp khoa học, công phu, Bộ Pháp điển Việt Nam sẽ là công cụ tra cứu, tìm kiếm các quy định pháp luật hữu ích cho người dân, doanh nghiệp. NDO - Ngày 5/11,...

Trợ lý ảo của Công an Quảng Ninh được công nhận là sáng kiến cải cách hành chính cấp Bộ

Ngày 6/11, Công an tỉnh Quảng Ninh thông tin, Bộ Công an đã ban hành Quyết định số 8071/QĐ-BCA chính thức công nhận sáng kiến “Trợ lý ảo (AI) trên máy tính hỗ trợ thực hiện dịch vụ...

Phấn đấu 80% công nghệ, giải pháp quản lý, quy trình kỹ thuật đóng góp giảm thiểu khí nhà kính

(ĐCSVN) – Chương trình khoa học công nghệ cấp quốc gia giai đoạn đến năm 2030 "Nghiên cứu KHCN phục vụ mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 tại Việt Nam" đặt mục tiêu 80% công nghệ, giải pháp quản lý, quy trình kỹ thuật đóng góp giảm thiểu khí nhà kính so với mức phát thải cơ sở trong lĩnh vực áp dụng. Bộ KH&CN vừa phê duyệt chương trình KHCN cấp quốc gia giai đoạn đến...

Mới nhất

Giá cà phê sẽ ra sao sau quyết định thời điểm thực thi EUDR của EU?

Vài ngày tới, EU sẽ đưa ra quyết định chính thức về thời điểm thực thi EUDR. Giá cà phê trong nước và thế giới sẽ có ảnh hưởng như thế nào? Từ đầu năm đến nay, mỗi một động thái thay đổi của EU về việc thi hành quy định EUDR đều đã tác động...

Việt Nam có 17 trường đại học lọt top trường chất lượng tại châu Á

Bảng xếp hạng các trường đại học thuộc top chất lượng hàng đầu châu Á vừa được tổ chức QS World University Rankings (Anh) công bố. ...

Hướng tuyến của đường sắt tốc độ cao qua sân bay Long Thành thế nào?

Đường sắt tốc độ cao sẽ theo trục cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây khi đi đến địa bàn huyện Cẩm Mỹ (Đồng Nai) sẽ rẽ trái vào đường trục trung tâm sân bay Long Thành để tới nhà ga. ...

Thủ tướng: ‘Xây dựng một tiểu vùng Mekong mở rộng đổi mới, sáng tạo’

Sáng 7/11, Hội nghị Thượng đỉnh chương trình hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS) lần thứ 8 đã khai mạc trọng thể tại Trung tâm Hội nghị Hải Cánh, thành phố Côn Minh, tỉnh Vân Nam, Trung QuốcTham dự hội nghị có Người đứng đầu Chính phủ/Trưởng đoàn các nước Campuchia, Lào, Myanmar Thái Lan, Trung Quốc, Việt...

Tuần lễ sản phẩm OCOP 2024 thu hút hơn 600 sản phẩm đặc trưng các vùng miền

Khoảng 638 sản phẩm OCOP đã được giới thiệu tại Tuần lễ sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng các vùng - miền năm 2024 tại TP Hồ Chí Minh. Ngày 6/11, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Hồ Chí Minh phối hợp các đơn vị liên quan tổ chức Lễ khai mạc “Tuần lễ sản phẩm...

Mới nhất