Chiến tranh và căng thẳng địa chính trị làm bùng nổ nhu cầu vũ khí toàn cầu, đạt mức kỷ lục 632 tỷ USD

Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), tổng doanh thu từ vũ khí và dịch vụ quân sự của 100 công ty vũ khí lớn nhất thế giới đã đạt 632 tỷ USD vào năm 2023, tăng 4,2% so với năm trước.

Mặc dù doanh thu đã giảm trong năm 2022 khi các nhà sản xuất vũ khí phải đối mặt với việc tăng cường sản xuất để đáp ứng nhu cầu tăng cao, nhiều công ty đã nỗ lực nâng cao sản lượng trong năm 2023, theo các tác giả báo cáo.

Một dấu hiệu rõ ràng về nhu cầu tăng mạnh là lần đầu tiên trong lịch sử, toàn bộ 100 công ty vũ khí lớn đều có doanh thu vượt qua 1 tỷ USD.

Lorenzo Scarazzato, nhà nghiên cứu về Chi tiêu quân sự và Sản xuất vũ khí của SIPRI, cho biết: “Doanh thu từ vũ khí đã tăng mạnh vào năm 2023 và xu hướng này có thể tiếp tục vào năm 2024”.

Ông cũng nhấn mạnh rằng doanh thu của 100 công ty vũ khí hàng đầu vẫn chưa phản ánh đầy đủ nhu cầu hiện tại và nhiều công ty đang tiến hành tuyển dụng, điều này cho thấy họ lạc quan về triển vọng doanh thu trong tương lai.

Viện nghiên cứu này cũng cho rằng các công ty nhỏ hơn đã thực hiện tốt hơn trong việc đáp ứng nhu cầu từ các cuộc xung đột ở Gaza và Ukraine, cũng như sự gia tăng căng thẳng ở Đông Á và các chương trình tái vũ trang ở các khu vực khác.

Nan Tian, Giám đốc Chương trình sản xuất vũ khí và chi tiêu quân sự của SIPRI, cho biết: “Nhiều công ty trong số này chuyên về một thành phần nhất định hoặc phát triển các hệ thống đòi hỏi chuỗi cung ứng đặc biệt, giúp họ có thể phản ứng nhanh chóng”.

Trong số các nhà sản xuất lớn, các công ty của Mỹ chứng kiến doanh số tăng 2,5% và chiếm gần một nửa doanh thu vũ khí toàn cầu, với 41 công ty Mỹ nằm trong top 100. Tuy nhiên, hai công ty lớn nhất thế giới trong ngành vũ khí, Lockheed Martin và RTX (trước đây là Raytheon Technologies), lại báo cáo sự giảm nhẹ trong doanh thu, lần lượt là 1,6% và 1,3%.

Tian cho biết các công ty khổng lồ này thường phụ thuộc vào chuỗi cung ứng phức tạp và nhiều tầng, điều này khiến họ dễ bị ảnh hưởng bởi những thách thức về chuỗi cung ứng trong năm 2023.

Tại châu Âu, doanh thu của các nhà sản xuất vũ khí chỉ tăng trung bình 0,2%, tuy nhiên, một số tập đoàn lớn vẫn thực hiện các hợp đồng cũ, khiến doanh thu chưa phản ánh đúng mức độ tăng trưởng đơn đặt hàng. Các nhà sản xuất vũ khí châu Âu đã chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ từ nhu cầu đạn dược, pháo binh và hệ thống phòng không, đặc biệt là liên quan đến xung đột ở Ukraine.

Doanh số của các tập đoàn vũ khí Nga tăng mạnh, chủ yếu nhờ vào sự gia tăng 49% trong doanh thu của Rostec, với tổng doanh thu của hai tập đoàn Nga trong bảng xếp hạng tăng 40%.

Tại Trung Đông, các công ty vũ khí cũng hưởng lợi từ các cuộc xung đột, với doanh thu tăng trung bình 18%. Các nhà sản xuất Israel và Thổ Nhĩ Kỳ ghi nhận doanh số tăng mạnh, với ba công ty Israel đạt doanh thu kỷ lục và ba công ty Thổ Nhĩ Kỳ, đặc biệt là Baykar, chứng kiến mức tăng trưởng vượt bậc nhờ nhu cầu từ Ukraine và các khoản đầu tư quốc phòng của Thổ Nhĩ Kỳ.

Tại châu Á, sự tái vũ trang rõ rệt ở Hàn Quốc và Nhật Bản, với các công ty Hàn Quốc có mức tăng trưởng doanh thu trung bình 39% và các công ty Nhật Bản là 35%. Ngược lại, doanh thu của các nhà sản xuất vũ khí Trung Quốc chỉ tăng nhẹ 0,7% “trong bối cảnh nền kinh tế đang chậm lại”, mặc dù tổng doanh thu của họ vẫn đạt 103 tỷ USD.

Ngọc Ánh (theo Fortune)