(Báo Quảng Ngãi)- Cá thài bai có thể chế biến nhiều món, nhưng theo nhiều thực khách thì ngon nhất vẫn là món cá thài bai hấp xúc bánh tráng.
Làm món cá thài bai hấp rất đơn giản. Cá đánh bắt được, hoặc mua ở chợ về đem rửa rồi cho vào tô, thêm ít muối, ít nước mắm trộn đều để chừng năm phút cho ngấm. Sau đó, cho cá vào nồi hấp cách thủy chừng mươi phút là nhắc nồi xuống cho vào ít tiêu, ít rau hành ngò là thơm lừng, chỉ còn bày ra bàn để mời thực khách. Khách cứ việc thong thả, dùng bánh tráng bẻ thành miếng xúc cá đưa vào miệng. Vị béo của cá, bánh tráng, cộng với mùi thơm của tiêu, hành ngò trở thành dư vị khó quên.
Món cá thài bai hấp. |
Tôi đã từng theo một lão ngư đi đánh bắt cá thài bai trên sông Trà Khúc. Khác với mọi loài cá, cá thài bai đơm ngược. Người dân ở đôi bờ sông mang cọc ra sông đóng rồi trải những tấm đăng. Bầy cá thài bai từ hạ lưu bơi ngược dòng, gặp tấm đăng thì cứ thế men theo và cuối cùng chui vào những chiếc đó đơm ngược dòng nước. Cứ chiều hôm trước đặt những chiếc đó ở sông, thì sớm hôm sau đi thăm và mở đó lấy cá về.
Theo những cư dân vùng hạ lưu sông Trà Khúc, ngày xưa, khi sông chưa xây đập dâng Thạch Nham, khi đôi bờ sông Trà còn có những bờ xe nước quay đều đưa nước lên đồng thì cá thài bai có nhiều. Mùa đánh bắt cá thài bai bắt đầu từ tháng Giêng cho đến cuối tháng Ba âm lịch.
Cá thài bai nhỏ bằng cọng tăm nên xưa kia, người có nhiều đăng, nhiều đó sau một đêm cũng chỉ đánh bắt được chừng năm bảy kílôgam là nhiều. Cá đánh bắt được đem kho mặn rắc tiêu để ăn với cháo, hoặc hấp xúc bánh tráng cho cả nhà ăn hay đãi khách. Khi đánh bắt cá được kha khá thì đem đi bán.
Bây giờ, cuộc sống khác xưa, nguồn cá tôm nơi biển khơi và sản vật trên núi có nhiều, thực khách tha hồ lựa chọn. Đập dâng Thạch Nham được xây dựng, lấy nguồn nước của sông Trà Khúc tưới tắm cho cánh đồng ở các địa phương trong tỉnh nên con nước sông Trà không ào ạt như xưa và loài cá thài bai càng ít nên món ngon càng khó kiếm hơn. Cũng chính vì thế, các mẹ, các chị – những người từng thưởng thức cá thài bai, khi đi chợ thấy bán cá thài bai liền mua về chế biến cho người nhà dùng. Còn trong các nhà hàng ở Quảng Ngãi, thực khách muốn thưởng thức món cá thài bai hấp xúc bánh tráng thì thường phải đặt trước để nhà bếp lo liệu. Đến khi thưởng thức, câu chuyện về con sông Trà, về cá thài bai thế nào cũng được kể và bàn rôm rả.
CẨM THƯ
TIN, BÀI LIÊN QUAN: