Dân ca quan họ Bắc Ninh được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Ảnh : Sưu tầm[/caption] Một trong những yếu tố cần thiết để bảo tồn di sản phi vật thể là sự gắn kết của cộng đồng với chính di sản của mình. Khi người dân địa phương thấy được giá trị và tự hào về những di sản mà họ sở hữu, họ sẽ tự nguyện bảo vệ và tiếp nối di sản cho các thế hệ sau. Như trường hợp của hát Ca trù ở Bắc Giang hay Quan họ Bắc Ninh, chính sự đồng thuận và quyết tâm của cộng đồng đã giúp cho các di sản này không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ. Họ tích cực tham gia vào các hoạt động bảo tồn, truyền dạy, và biểu diễn, đồng thời tổ chức những buổi sinh hoạt để nhắc nhở và ghi nhận giá trị văn hóa của chính họ. Bảo tàng là nơi kết nối cộng đồng với di sản một cách hiệu quả. Các cộng đồng địa phương có thể hợp tác cùng bảo tàng để giới thiệu di sản của mình thông qua các triển lãm hoặc trưng bày những hiện vật đặc trưng. Một số bảo tàng quốc tế đã áp dụng phương pháp này, như Bảo tàng cộng đồng Anacostia ở Washington, nơi người dân địa phương trực tiếp tham gia vào quá trình lên ý tưởng, tổ chức và kể câu chuyện về di sản của chính họ. Cách tiếp cận này mang đến trải nghiệm sống động cho khách tham quan, đồng thời giúp cộng đồng địa phương tự hào về di sản văn hóa của mình và thấy mình có trách nhiệm trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị ấy. [caption id="" align="alignnone" width="800"]
Bảo tồn văn hoá phi vật thể dựa vào cộng đồng. Sưu tầm[/caption] Với sự phát triển nhanh chóng của xã hội hiện đại, một số di sản có thể mất dần tính phù hợp hoặc không còn được thực hành rộng rãi. Tuy nhiên, thay vì để di sản dần mai một, cộng đồng địa phương có thể chọn cách biến đổi và thích nghi, như tổ chức những buổi biểu diễn Nhã nhạc cung đình phục vụ du khách, đồng thời duy trì các buổi lễ truyền thống để bảo toàn tính nguyên bản. Sự linh hoạt trong bảo tồn giúp các di sản được lưu giữ và tiếp tục phát triển theo những cách thức phù hợp với đời sống hiện đại. Cộng đồng địa phương có thể làm rất nhiều điều để bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể, từ thực hành, truyền dạy, đến tổ chức các hoạt động cộng đồng và hợp tác với bảo tàng. Trong quá trình này, ý thức về giá trị di sản và lòng tự hào của cộng đồng là yếu tố quyết định, giúp di sản văn hóa tồn tại bền vững và sống động, trở thành nguồn lực quý báu cho sự phát triển văn hóa dân tộc. Với sự hỗ trợ từ chính quyền và các tổ chức xã hội, các cộng đồng địa phương sẽ tiếp tục góp phần bảo vệ và lan tỏa những giá trị văn hóa phi vật thể, để di sản luôn là niềm tự hào, là sợi dây kết nối giữa quá khứ và tương lai, giữa truyền thống và hiện đại.
Hoàng Anh
Bình luận (0)