Tổ chức Nghiên cứu Vũ trụ Ấn Độ đang nỗ lực đưa tàu đáp xuống bề mặt Mặt Trăng, một nhiệm vụ quan trọng với vị thế nước này trong lĩnh vực không gian.
Nhiệm vụ Chandrayaan-3 phóng lên từ Trung tâm Vũ trụ Satish Dhawan. Video: Space
Tên lửa LVM3 đưa trạm đổ bộ Vikram của nhiệm vụ Chandrayaan-3 bay lên từ Trung tâm Vũ trụ Satish Dhawan lúc 16h05 ngày 14/7 (giờ Hà Nội). Trạm đổ bộ tăng dần độ cao, sau đó khai hỏa động cơ vào ngày 31/7 để hướng tới Mặt Trăng. Nó đi vào quỹ đạo quanh Mặt Trăng hôm 5/8.
Vikram tiếp tục tới gần Mặt Trăng hơn vào ngày 20/8, sau khi hoàn thành thao tác de-boosting (giảm tốc để điều chỉnh vị trí trên quỹ đạo) cuối cùng. Với thao tác này, trạm đổ bộ đã tới quỹ đạo mà điểm gần Mặt Trăng nhất là 25 km và xa nhất là 134 km. Nó dự kiến đáp xuống bề mặt Mặt Trăng lúc 19h34 ngày 23/8 (giờ Hà Nội).
Vikram nhắm đến cực nam Mặt Trăng, nơi có thể tồn tại băng nước hữu ích cho việc chế tạo nhiên liệu đẩy hoặc duy trì sự sống. Vikram mang theo một robot nhỏ gọi là Pragyan.
Vikram cao khoảng 2 m và nặng hơn 1.700 kg tính cả robot tự hành Pragyan nặng 26 kg. Chiếm một phần lớn khối lượng của Vikram là nhiên liệu đẩy. Nếu hạ cánh thành công, bộ đôi này dự kiến hoạt động trong khoảng hai tuần, thực hiện hàng loạt thí nghiệm như phân tích quang phổ về thành phần khoáng chất của bề mặt Mặt Trăng.
Những nỗ lực trong quá khứ
Chandrayaan-1, nhiệm vụ Mặt Trăng đầu tiên trong chương trình Chandrayaan của Ấn Độ, phóng vào năm 2008. Nhiệm vụ gồm một tàu quỹ đạo bay quanh Mặt Trăng ở độ cao 100 km để lập bản đồ địa chất, khoáng vật và hóa học của Mặt Trăng. Sau khi con tàu hoàn thành mọi mục tiêu của nhiệm vụ chính, quỹ đạo được nâng lên 200 km vào tháng 5/2009. Nhiệm vụ kết thúc khi các chuyên gia mất liên lạc với nó cuối tháng 8/2009.
Năm 2019, Ấn Độ thử sức đưa tàu đáp xuống Mặt Trăng nhưng thất bại. Tàu quỹ đạo của nhiệm vụ Chandrayaan-2 triển khai thành công, nhưng trạm đổ bộ và robot bị phá hủy khi đâm xuống Mặt Trăng ở nơi gần với vị trí hạ cánh dự kiến của Chandrayaan-3.
Mô phỏng tàu vũ trụ Chandrayaan-2 hoạt động trên quỹ đạo Mặt Trăng. Ảnh: Space
Địa hình gồ ghề là một thách thức cho các tàu muốn đáp xuống cực nam Mặt Trăng. Các nhà khoa học ISRO cho biết, họ đã thực hiện những điều chỉnh để tăng khả năng hạ cánh thành công cho nhiệm vụ Chandrayaan-3, trong đó có bổ sung một hệ thống giúp mở rộng khu vực hạ cánh tiềm năng. Trạm đổ bộ cũng mang nhiều nhiên liệu hơn và trang bị chân đế cứng chắc hơn, chịu được va chạm.
Một nhiệm vụ khác nhắm tới khu vực gần cực nam Mặt Trăng là Luna-25 của Nga. Tuy nhiên, nhiệm vụ này đã thất bại khi tàu Luna-25 đâm xuống bề mặt Mặt Trăng, không thể hạ cánh hôm 21/8 như kế hoạch. ispace, startup vũ trụ tư nhân Nhật Bản, cũng thất bại trong nỗ lực hạ cánh xuống Mặt Trăng hồi tháng 4.
Nhiệm vụ giúp nâng cao vị thế
Nếu thành công, nhiệm vụ Chandrayaan-3 sẽ đưa Ấn Độ trở thành nước thứ 4 trên thế giới hạ cánh xuống bề mặt Mặt Trăng, chỉ sau Liên Xô, Mỹ và Trung Quốc. Nhiệm vụ cũng đánh dấu sự nổi lên của Ấn Độ trong vai trò một cường quốc vũ trụ, ngay trước khi diễn ra các cuộc bầu cử của nước này cho năm tới.
Chính quyền của Thủ tướng Narendra Modi cũng đang tìm cách thúc đẩy đầu tư vào các vụ phóng vũ trụ tư nhân và các hoạt động kinh doanh liên quan đến vệ tinh. Ấn Độ mong muốn các công ty vũ trụ tư nhân của nước này tăng thị phần trên thị trường phóng quốc tế lên gấp 5 lần trong thập kỷ tới.
Khi Chandrayaan-3 phóng lên, Modi chia sẻ rằng ISRO đang viết một chương mới trong sử thi không gian của Ấn Độ, thúc đẩy những ước mơ và tham vọng của mỗi người Ấn Độ. ISRO dự định truyền hình trực tiếp quá trình hạ cánh của nhiệm vụ, bắt đầu vào lúc 18h50 ngày 23/8 (giờ Hà Nội).
Thu Thảo (Theo Reuters, Space)
