Phi hành gia Sunita Williams ngồi trên cáng và giơ ngón tay cái khi trở về Trái đất sau hành trình 4 tháng trên ISS hồi năm 2012 - Ảnh: NASA
Dự kiến ngày 18-3, hai phi hành gia của Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) là Sunita Williams và Butch Wilmore sẽ trở về Trái đất trong một con tàu của Công ty SpaceX, kết thúc nhiệm vụ kéo dài bất thường hơn 9 tháng trên Trạm Vũ trụ quốc tế (ISS).
Khi khoang tàu đưa họ trở về mở ra, các phi hành gia được đưa ra ngoài trên cáng. Trang LiveScience dẫn lời các chuyên gia cho biết lý do khiêng bằng cáng không liên quan đến sứ mệnh của bà Williams và ông Wilmore trên ISS. Đây chỉ đơn giản là giao thức mà tất cả phi hành gia phải tuân theo.
Khi trở về từ không gian, các phi hành gia không thể lập tức đi lại được. Đó là do những thay đổi tạm thời đối với cơ thể khi ở trong không gian - một thực tế buộc NASA phải áp dụng quy trình an toàn nghiêm ngặt cho phi hành gia.
"Nhiều người trong số họ không muốn được đưa ra bằng cáng nhưng buộc phải làm như vậy", ông John DeWitt, cựu khoa học gia cấp cao của NASA, cho biết.
Giống như những người say tàu xe, các phi hành gia có thể cảm thấy chóng mặt và buồn nôn khi trở lại Trái đất. Ông DeWitt giải thích rằng chủ yếu vì lý do này mà phi hành gia được khiêng bằng cáng như một biện pháp phòng ngừa.
Nguyên nhân là do cơ thể các phi hành gia đã thay đổi để thích nghi với môi trường không trọng lực trong không gian và bị lực hấp dẫn từ Trái đất ảnh hưởng trở lại khi trở về.
Theo ông DeWitt, sẽ có sự thay đổi đáng kể đối với hệ tiền đình - liên quan đến cảm giác mất thăng bằng - khi ở lâu trong không gian và hệ tiền đình cũng mất thời gian để thích nghi lại khi về đến Trái đất.
Ngoài ra, các phi hành gia làm việc trong không gian, đặc biệt là trong thời gian dài, cũng đối mặt với nguy cơ mất cơ, xương. Việc thiếu các hoạt động dưới tác động của trọng lực (của Trái đất) trong không gian khiến cơ của họ yếu và teo theo thời gian.
Để phản ứng lại trước những tác động nói trên và các tác động khác liên quan đến chuyến bay vũ trụ, các phi hành gia nói chung, bao gồm cả bà Williams và ông Wilmore, đã phải tuân theo chế độ tập thể dục hằng ngày với bộ thiết bị phù hợp trên ISS.
"Đã tập luyện suốt chín tháng qua. Chúng tôi cảm thấy khỏe mạnh và sẵn sàng để đương đầu với trọng lực của Trái đất", phi hành gia Williams cho biết.
Bà Williams và ông Wilmore là một phần trong sứ mệnh Crew-9 bên cạnh phi hành gia Nick Hague của NASA và phi hành gia Aleksandr Gorbunov của Cơ quan Vũ trụ Nga Roscosmos, những người sẽ trở về Trái đất trên tàu Dragon của SpaceX hôm nay 18-3.
Chuyến bay trở về này cũng khép lại chuyến lưu trú bất ngờ kéo dài 9 tháng của bà Williams và ông Wilmore sau khi tàu vũ trụ Starliner của Công ty Boeing gặp trục trặc khiến NASA phải đưa tàu rỗng về Trái đất và họ bị kẹt lại trên ISS.
Tác động của các chuyến bay dài ngày trong không gian lên cơ thể con người là một lĩnh vực nghiên cứu đang được quan tâm. Hiện tại, phi hành gia người Nga Valeri Polyakov đang giữ kỷ lục có thời gian liên tục ở trong không gian dài nhất là 437 ngày, tức hơn 14 tháng, trên trạm vũ trụ Mir (hiện đã ngừng hoạt động) vào năm 1994 và 1995.
Nguồn: https://tuoitre.vn/vi-sao-cac-phi-hanh-gia-tro-ve-trai-dat-phai-ngoi-cang-20250318102734745.htm
Bình luận (0)