TP.HCM làm được gì sau 4 tháng có cơ chế đặc thù?

Sáng 26.11, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp thứ nhất của Ban chỉ đạo triển khai Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội (có hiệu lực từ tháng 8.2023) về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM. Ban chỉ đạo được thành lập theo quyết định 850 của Thủ tướng (gọi tắt là Ban chỉ đạo 850), do Thủ tướng Phạm Minh Chính là trưởng ban chỉ đạo.

Báo cáo tại phiên họp, ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND TP.HCM cho biết đến nay có 2/11 nhiệm vụ của các bộ ngành Trung ương đã hoàn thành, các nhiệm còn lại đang được thực hiện, dự kiến hoàn thành trong năm nay. Riêng nghị định phân cấp quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực cho TP.HCM, thì Bộ Nội vụ dự kiến hoàn thành trong quý I/2024.

Đối với 22 nhiệm vụ của UBND TP.HCM, đến nay có 7 nhiệm vụ đã hoàn thành, 4 nội dung cơ bản hoàn thành, các nội dung còn lại dự kiến hoàn thành trước ngày 31.12.

Một số cơ chế, chính sách đã thực thi gồm: bố trí vốn hỗ trợ giảm nghèo, giải quyết việc làm (đã bố trí 2.796 tỉ đồng, giải ngân 1.560 tỉ đồng); chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức mở rộng thêm một số hội đặc thù và cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn; tổ chức bộ máy TP.Thủ Đức; tăng số lượng phó chủ tịch UBND cho 3 huyện, TP.Thủ Đức và 52 phường, xã.

Ông Mãi đánh giá thời gian qua có sự tập trung, quyết liệt, hoàn thành khối lượng lớn công việc nhưng một số nhiệm vụ thể chế hóa còn chậm. Một số nội dung mới chưa có khung pháp lý cần thời gian nghiên cứu và sự phối hợp đa ngành, khối lượng công việc cần thực hiện quá tải so với bộ máy, đội ngũ thành phố.

Chủ tịch TP.HCM kiến nghị Chính phủ sớm ban hành các nghị định về phân cấp quản lý nhà nước, quy định lãi vay dự án BT (xây dựng – chuyển giao). Các bộ ngành hướng dẫn việc thực hiện cơ chế, chính sách ưu đãi nhà đầu tư chiến lược, điện mặt trời áp mái, ủy quyền cấp lý lịch tư pháp…

Vận dụng những gì thông thoáng nhất cho TP.HCM

Trao đổi tại phiên họp, đại diện Bộ Tài chính cho biết việc thanh toán dự án BT bằng tiền không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (luật PPP) nên không có cơ sở để khẳng định thẩm quyền trình tự, thủ tục ký kết và quản lý hợp đồng BT.

Chưa kể, việc ký kết, quản lý hợp đồng BT còn có các ý kiến khác nhau của các bộ ngành là áp dụng theo luật Xây dựng, luật Đầu tư nên khó khăn khi xây dựng dự thảo nghị định.

Về lãi vay dự án BT, đại diện Bộ Tài chính cho biết UBND TP.HCM đề xuất áp dụng trong và sau thời gian xây dựng dự án, Nghị quyết 98/2023 thì quy định thanh toán lãi vay sau thời gian hoàn thành. Căn cứ Nghị định 10/2020 xác định chi phí lãi vay, Bộ Tài chính xây dựng dự thảo theo hướng hỗ trợ lãi vay sau khi hoàn thành, còn trong thời gian xây dựng thì áp dụng theo luật Xây dựng.

Khi nghe đến vướng mắc này, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh khi ban hành cơ chế đặc thù thì phải vận dụng những gì thông thoáng nhất, chứ có cơ chế đặc thù rồi mà còn vướng cả rừng quy định, rồi còn chờ thống nhất với nhau thì còn gì là đặc thù nữa.

Theo ông, không có nghị quyết, văn bản nào bao phủ hết được thực tiễn đời sống, tại thời điểm xây dựng cũng chưa lường trước hết được. Do vậy, tinh thần chung là đã đặc thù thì vận dụng những gì thông thoáng nhất, đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát, không để tham nhũng, tiêu cực về mặt chính sách.

Thủ tướng lưu ý Bộ Tài chính khi làm văn bản thấy không thông thì phải báo cáo phó thủ tướng phụ trách, còn nếu không thông nữa thì báo cáo Thủ tướng theo quy chế làm việc của Chính phủ.

“Bây giờ vướng luật PPP, luật Xây dựng, vướng hết cả thì cần gì ban hành cơ chế đặc thù nữa”, Thủ tướng nói, đồng thời yêu cầu khi tháo gỡ phải có đầu ra, chứ không thắt nút lại.

Về quy định lãi vay dự án BT, Thủ tướng yêu cầu cố gắng ban hành trong tháng 12.2023, khi ban hành rồi thì TP.HCM phải làm được, có công cụ để yên tâm thực hiện.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị các bộ, ngành giải quyết dứt điểm. “Ngồi ở đây bàn để tháo gỡ, bàn có đầu ra, bàn để thực hiện nghị quyết cho tốt. Phải có tư tưởng tấn công, thứ nhất là phân cấp, thứ 2 là xóa bỏ thủ tục rườm rà, thứ 3 là làm cho công việc đơn giản”, ông nói thêm.