Tọa đàm về tạo đòn bẩy vốn để các công ty công nghệ bứt phá trong kỷ nguyên số

Tọa đàm có sự hiện diện của đại diện lãnh đạo Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Ngoại giao, Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, đại diện các định chế tài chính quốc tế, các cơ quan ngoại giao tại Việt Nam, cùng nhiều chuyên gia kinh tế, tài chính, đại diện một số hiệp hội doanh nghiệp, đại diện cộng đồng doanh nghiệp start-up công nghệ, doanh nghiệp công nghệ tài chính (fintech)… và đông đảo các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Trong kỷ nguyên số hóa toàn cầu, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo không chỉ tạo động lực mà còn là chìa khóa để Việt Nam vươn mình phát triển. Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, ban hành ngày 22/12/2024, đã khẳng định rõ: Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là “đột phá ưu tiên hàng đầu” trong mô hình tăng trưởng mới của đất nước.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu này, cần một hệ thống tài chính mạnh mẽ, trong đó thị trường vốn đóng vai trò trung tâm - không chỉ cung cấp nguồn lực tài chính mà còn tạo niềm tin cho nhà đầu tư, giúp phát triển các doanh nghiệp tư nhân nội địa, phát triển trung tâm tài chính quốc tế và góp phần quan trọng vào việc tăng trưởng hai con số theo sự chỉ đạo của lãnh đạo Đảng và Nhà nước.

Ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cho biết: “Kinh nghiệm từ các quốc gia phát triển cho thấy, sau thời gian đầu ươm tạo, các doanh nghiệp công nghệ lớn trong nước đều giữ vị trí then chốt trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Chính vì vậy, cuộc tọa đàm ngày hôm nay sẽ tập trung thảo luận về vai trò của thị trường vốn trong việc hỗ trợ sự phát triển và đổi mới cho các công ty công nghệ tại Việt Nam; thảo luận về các xu hướng hiện tại trong đầu tư mạo hiểm và đầu tư tư nhân vào lĩnh vực công nghệ tại Việt Nam và Đông Nam Á, cũng như kỳ vọng của các nhà đầu tư”.

Các quốc gia dẫn đầu về công nghệ như Hoa Kỳ, Trung Quốc hay Singapore đều sở hữu thị trường vốn phát triển, cho phép các start-up công nghệ huy động vốn công chúng thông qua chào bán công khai lần đầu (IPO), từ đó tạo ra những “kỳ lân” – các công ty định giá hơn 1 tỷ USD. Tại Việt Nam, dù hệ sinh thái khởi nghiệp đã phát triển mạnh mẽ, số lượng “kỳ lân” vẫn còn hạn chế do những vướng mắc trong cơ chế hỗ trợ, đặc biệt là việc khơi thông dòng vốn. Tính đến cuối năm 2021, Việt Nam có 4 kỳ lân công nghệ được công nhận: VNG, MoMo, VNLife (VNPay) và Sky Mavis – đưa Việt Nam đứng thứ ba ở Đông Nam Á, sau Singapore và Indonesia.

Viện Chiến lược phát triển kinh tế số (IDS) nhận định, hiện nay Việt Nam đã có một số công ty công nghệ có tiềm năng cạnh tranh trên trường quốc tế, song các doanh nghiệp này không thể lớn do gặp rào cản về huy động vốn để phát triển quy mô. Cụ thể, theo quy định của Luật Chứng khoán số 54/2019/QH14 năm 2019, để thực hiện IPO trên sàn chứng khoán Việt Nam, doanh nghiệp cần bảo đảm có lợi nhuận trong 2 năm liên tiếp trước khi đăng ký IPO và không có lỗ lũy kế. Quy định này là rất khó thực hiện đối với các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ, bởi giai đoạn đầu tư ban đầu thường kèm theo thua lỗ tạm thời do chi phí đầu tư cao cho nghiên cứu và phát triển.

Để đưa Việt Nam trở thành trung tâm phát triển công nghiệp công nghệ số, với ít nhất 5 doanh nghiệp công nghệ số đạt tầm cỡ quốc tế đến năm 2030 như Nghị quyết số 57-NQ/TW đặt ra, tọa đàm tập trung gợi mở các vấn đề vướng mắc từ chính thực tiễn, qua đó đề xuất các giải pháp cụ thể và có thể tiến hành được ngay.

Ban tổ chức kỳ vọng, với nhiều thông tin cụ thể, thiết thực, những bài học kinh nghiệm, những khuyến nghị chính sách có giá trị thực tiễn cao, tọa đàm sẽ đóng góp vào quá trình thực hiện Nghị quyết số 57 – một quyết sách quan trọng được ví như “Khoán 10” của thế kỷ 21.

Nhấn Cập nhật để xem nội dung mới nhất

19/03/2025 08:30

Bắt đầu tọa đàm

MC: Kính thưa quý vị đại biểu, các vị khách quý,

Ngày hôm nay chúng ta hiện diện ở đây trong cuộc tọa đàm này để cùng nhau đóng góp ý kiến, tham mưu và giải pháp cụ thể cho các cơ quan hoạch định chính sách và quản lý nhà nước nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị ban hành ngày 22/12/2024 thành các chủ trương, chính sách phù hợp, có thể áp dụng ngay vào thực tiễn.

Có thể nói đây là một trong những tọa đàm đầu tiên nhận diện vấn đề và đóng góp các giải pháp thiết thực để triển khai một nghị quyết quan trọng, có tính chất mở đường cho nền kinh tế tăng trưởng và phát triển trong bối cảnh mới.

Trong quá trình chuẩn bị tọa đàm này, chúng tôi đã rất đồng tình với cách tiếp cận mà Viện Chiến lược Phát triển Kinh tế số (IDS) đặt ra, đó là tạo đột phá từ thị trường vốn, từ đó kích hoạt một loạt các giải pháp khác nhằm giải quyết rất nhiều vấn đề đang gây vướng mắc đối với hoạt động phát triển khoa học-công nghệ và chuyển đổi số.

Kính thưa quý vị,

Việt Nam được đánh giá là một trong những hệ sinh thái khởi nghiệp năng động và phát triển nhanh trong khu vực Đông Nam Á. Trong những năm qua, nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp đã nhận được những khoản đầu tư lớn từ các quỹ đầu tư trong nước và nước ngoài.

Để đạt được kết quả này, vai trò của Nhà nước trước đây và trong bối cảnh hiện nay là vô cùng quan trọng. Trải qua hơn 20 năm hình thành và phát triển, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo dựa trên khoa học-công nghệ của Việt Nam ngày càng được cải thiện, với các thành tố chính trong hệ sinh thái từng bước được nâng cao cả về số lượng và chất lượng. Hành lang pháp lý dần hình thành và hoàn thiện. Số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp tăng trưởng nhanh theo thời gian, và số lượng các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp cũng tăng nhanh ở cả khu vực tư nhân và khu vực công.

Bên cạnh nguồn vốn của doanh nhân khởi nghiệp, nguồn vốn cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã phát triển với nhiều loại hình như quỹ đầu tư. Nhà đầu tư thiên thần, nguồn vốn từ các tập đoàn, doanh nghiệp lớn, vốn vay từ các ngân hàng, quỹ tài chính.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là thị trường vốn tại Việt Nam nhìn chung chưa phát triển đồng bộ, vì vậy chưa cung cấp đầy đủ các sản phẩm tài chính phù hợp với nhu cầu đặc thù của nhiều đối tượng trên thị trường, đặc biệt là các startup công nghệ.

Có thể nói, lợi ích chính của thị trường vốn trong việc giúp huy động nguồn vốn dài hạn với chi phí phù hợp vẫn chưa được phát huy đầy đủ. Hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ trong những năm qua, nhưng số lượng kỳ lân startup được định giá trên 1 tỷ đô vẫn còn khiêm tốn.

Tính đến cuối năm 2021, Việt Nam có 4 kỳ lân công nghệ được công nhận là VNG, MoMo, VNLife (VNPay) và Sky Mavis, đưa Việt Nam đứng thứ ba ở Đông Nam Á, sau Singapore và Indonesia.

Dù là một bước tiến đáng kể, con số này vẫn chưa phản ánh đúng tiềm năng của nền kinh tế Việt Nam và số lượng startup đổi mới sáng tạo đang phát triển. Với các nước trong khu vực, Việt Nam vẫn còn khoảng cách đáng kể về số lượng công ty đạt mốc tỷ đô.

Từ thực tế đó, ngày hôm nay, Báo Nhân Dân phối hợp với Viện Chiến lược Phát triển Kinh tế số (IDS) tổ chức Tọa đàm “Tạo đòn bẩy thị trường vốn để các công ty công nghệ Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên số”. Qua đó,tạo diễn đàn thảo luận, hiến kế, góp phần hoàn thiện chính sách, kiến tạo thị trường vốn sôi động, hướng tới mục tiêu có ít nhất 10 “kỳ lân” công nghệ vào năm 2030 như kỳ vọng của Nghị quyết số 57. Đây cũng chính là một bài toán chiến lược để Việt Nam định vị mình trong cuộc đua đổi mới sáng tạo toàn cầu.

Đến với Tọa đàm hôm nay, xin trân trọng giới thiệu các vị đại biểu, khách quý.

1. Về phía đại diện lãnh đạo bộ, ban ngành, địa phương: xin trân trọng giới thiệu

- Bà Phạm Thúy Chinh - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, tài chính của Quốc hội

- Ông Hoàng Minh - Thứ trưởng Khoa học & Công nghệ.

- Ông Nguyễn Thành Công - Đại biểu chuyên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội

- Ông Trương Minh Huy Vũ - Viện trưởng Phát triển Kinh tế TP Hồ Chí Minh.

2. Đại diện các cơ quan ngoại giao, xin trân trọng giới thiệu:

- Bà Lynne Gadkowski - Tham tán Kinh tế Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam.

- Bà Trần Hương Giang - Đại diện Đại sứ quán Vương quốc Anh tại Việt Nam.

3. Về phía Báo Nhân Dân, xin trân trọng giới thiệu

- Ông Lê Quốc Minh - Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam.

- Ông Quế Đình Nguyên - Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Tổng Biên tập Báo Nhân Dân

- Ông Phan Văn Hùng - Phó Tổng Biên tập Báo Nhân Dân

- Ông Vũ Mai Hoàng - Trưởng ban Công nghệ Báo Nhân Dân

Cùng các đồng chí trong Tập thể lãnh đạo Báo và lãnh đạo các ban chuyên môn của Báo Nhân Dân.

4. Về phía Viện Chiến lược Phát triển Kinh tế số (IDS), xin trân trọng giới thiệu:

- Tiến sĩ Trần Văn - Viện trưởng IDS.

- Tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên - Chủ tịch Hội đồng Khoa học Viện IDS, Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Nguyên Tổ trưởng Tổ tư vấn của Thủ tướng.

Tham dự tọa đàm còn có các chuyên gia, đại diện quỹ đầu tư trong nước và quốc tế, đại diện một số doanh nghiệp công nghệ. Cùng với đó là đông đảo các cơ quan thông tấn báo chí.

Xin cảm ơn sự tham dự của các quý vị - những người quyết định cho thành công của Tọa đàm hôm nay!

Buổi tọa đàm ngày hôm nay được phát trực tuyến trên Báo Nhân Dân điện tử nhandan.vn.

Để mở đầu chương trình, xin kính mời Ông Lê Quốc Minh - Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam phát biểu khai mạc Tọa đàm. Xin kính mời Ông!

19/03/2025 08:40

Ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam phát biểu khai mạc:

Kính thưa quý vị đại biểu, các vị khách quý tham dự tọa đàm!

Ngày hôm nay, chúng ta hiện diện ở đây, trong cuộc tọa đàm này để cùng nhau đóng góp ý kiến, tham mưu giải pháp cụ thể cho các cơ quan hoạch định chính sách và quản lý nhà nước, nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, ban hành ngày 22/12/2024 thành các chủ trương, chính sách phù hợp, có thể áp dụng ngay vào thực tiễn.

Có thể nói, đây là một trong những tọa đàm đầu tiên nhận diện vấn đề và đóng góp các giải pháp thiết thực để triển khai Nghị quyết quan trọng, có tính chất mở đường cho nền kinh tế tăng trưởng và phát triển trong bối cảnh mới. Trong quá trình chuẩn bị cho tọa đàm này, chúng tôi rất đồng tình với cách tiếp cận mà Viện Chiến lược Phát triển kinh tế số (IDS) đặt ra. Đó là tạo đột phá từ thị trường vốn, từ đó kích hoạt một loạt các giải pháp khác nhằm giải quyết rất nhiều vấn đề đang gây vướng mắc đối với hoạt động phát triển khoa học-công nghệ và chuyển đổi số.

Kính thưa quý vị,

Việt Nam được đánh giá là một trong những hệ sinh thái khởi nghiệp năng động và phát triển nhanh trong khu vực Đông Nam Á. Trong những năm qua, nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp đã nhận được những khoản đầu tư lớn từ các quỹ đầu tư trong nước và nước ngoài. Để đạt được kết quả này, vai trò “bà đỡ” của Nhà nước trước đây và trong bối cảnh hiện nay là rất quan trọng.

Trải qua hơn 20 năm hình thành và phát triển, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo dựa trên khoa học-công nghệ của Việt Nam ngày càng được cải thiện, với các thành tố chính trong hệ sinh thái từng bước được nâng cao cả về số lượng và chất lượng. Hành lang pháp lý dần được hình thành và hoàn thiện; số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp tăng trưởng nhanh qua thời gian; số lượng các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp cũng tăng nhanh ở cả khu vực tư nhân và khu vực công...

Bên cạnh nguồn vốn của doanh nhân khởi nghiệp, nguồn vốn cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã phát triển với nhiều loại hình, như quỹ đầu tư; nhà đầu tư thiên thần; nguồn vốn từ các tập đoàn, doanh nghiệp lớn; vốn vay từ các ngân hàng, quỹ tài chính…

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là thị trường vốn tại Việt Nam nhìn chung chưa phát triển đồng bộ, vì vậy chưa cung cấp đầy đủ các sản phẩm tài chính phù hợp với nhu cầu, đặc thù của nhiều đối tượng trên thị trường, đặc biệt là các start-up công nghệ.

Kinh nghiệm từ các quốc gia phát triển cho thấy, sau thời gian đầu ươm tạo, các doanh nghiệp công nghệ lớn trong nước đều giữ vị trí then chốt trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Các đơn vị này hứa hẹn sẽ trở thành một trong những động lực quan trọng, có khả năng “ghé vai” cùng Nhà nước để hỗ trợ hệ sinh thái khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong kỷ nguyên mới. Khó khăn lớn nhất đối với các đơn vị này đã được Ban Tổ chức tọa đàm nhận diện, đó chính là thiếu nguồn vốn lớn từ khu vực kinh tế tư nhân.

Chính vì vậy, cuộc tọa đàm ngày hôm nay sẽ tập trung thảo luận về vai trò của thị trường vốn trong việc hỗ trợ sự phát triển và đổi mới cho các công ty công nghệ tại Việt Nam; thảo luận về các xu hướng hiện tại trong đầu tư mạo hiểm và đầu tư tư nhân vào lĩnh vực công nghệ tại Việt Nam và Đông Nam Á, cũng như kỳ vọng của các nhà đầu tư. Đồng thời, chia sẻ các bài học quan trọng từ những thương vụ huy động vốn thành công ở các quốc gia khác.

Tọa đàm cũng sẽ đi sâu vào hành trình thực tế của cả doanh nghiệp và nhà đầu tư khi tiếp cận thị trường vốn tại Việt Nam, từ đó gợi mở các vấn đề vướng mắc từ chính thực tiễn, để đề xuất các giải pháp cụ thể và có thể xử lý ngay, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Kính thưa quý vị,

Có thể thấy, các mục tiêu của Nghị quyết số 57 đặt ra khá cao và nhiều thách thức, nhưng vẫn có tính khả thi bởi Việt Nam đã có quá trình hơn 10 năm triển khai các chính sách về khởi nghiệp công nghệ, đổi mới sáng tạo, đồng thời đã ươm tạo được thế hệ start-up đầu tiên có khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Điều đó cho thấy khi bắt tay vào thực hiện Nghị quyết số 57, chúng ta đã có sự khởi đầu thuận lợi, mang tính nền tảng cả về lý luận và thực tiễn.

Tôi hy vọng rằng, những thông tin, kiến thức và ý kiến thảo luận trong buổi tọa đàm hôm nay sẽ thúc đẩy chúng ta tìm ra những hướng đi mới và sáng tạo.

Cuối cùng, tôi xin chúc buổi tọa đàm thành công tốt đẹp và hy vọng rằng mỗi chúng ta sẽ ra về với nhiều thông tin bổ ích cùng những kết nối mới mẻ.

Xin chân thành cảm ơn và chúc tọa đàm thành công!

19/03/2025 08:48

MC: Xin cảm ơn ông Lê Quốc Minh đã gợi mở nhiều vấn đề để thảo luận về những giải pháp phát triển thị trường vốn nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo của Việt Nam.

Kính thưa quý vị, tham dự tọa đàm, có đại diện lãnh đạo Đảng và Nhà nước, chúng tôi xin trân trọng giới thiệu bà Phạm Thúy Chinh - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, tài chính của Quốc hội có ý kiến phát biểu định hướng cho nội dung tọa đàm hôm nay.

19/03/2025 08:50

Bà Phạm Thúy Chinh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế tài chính Quốc hội

Kính thưa đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân

Thưa quý vị đại biểu,

Thay mặt Ủy ban Kinh tế, tài chính của Quốc hội, tôi xin chúc tọa đàm "Tạo đòn bẩy thị trường vốn để các công ty công nghệ Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên số" do Báo Nhân Dân phối hợp cùng Viện Chiến lược phát triển kinh tế số (IDS) tổ chức thành công tốt đẹp.

Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, ban hành ngày 22/12/2024, đã khẳng định rõ, phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là yếu tố quyết định phát triển của các quốc gia; là điều kiện tiên quyết, thời cơ tốt nhất để nước ta phát triển giàu mạnh, hùng cường trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của Dân tộc.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, Nghị quyết 57 đã yêu cầu khẩn trương, quyết liệt hoàn thiện thể chế; xóa bỏ mọi tư tưởng, quan niệm, rào cản đang cản trở sự phát triển; đưa thể chế thành một lợi thế cạnh tranh trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; yêu cầu khẩn trương sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện đồng bộ các quy định pháp luật về khoa học, công nghệ, đầu tư, … để giải phóng các nguồn lực cho phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia.

Trong những ngày gần đây, từ khóa được tìm kiếm nhiều nhất là nghị quyết 57, chuyển đổi số quốc gia. Theo tinh thần đó, việc Báo Nhân dân và Viện Chiến lược phát triển kinh tế số chủ động lựa chọn vấn đề phát huy thị trường vốn cho DN đổi mới sáng tạo công nghệ để trao đổi thẳng thắn về những vấn đề của thực tiễn mới đang đặt ra là hết sức cần thiết.

Dước góc độ của cơ quan lập pháp trong lĩnh vực kinh tế, tài chính, chắc chắn những thông tin từ cuộc tọa đàm này sẽ hết sức có ích cho việc nghiên cứu, xem xét, quyết định chính sách trong xây dựng hệ thống văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến thị trường vốn với vai trò trung tâm, vừa cung cấp nguồn lực tài chính cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo công nghệ, vừa tạo niềm tin cho nhà đầu tư.

Buổi chiều hôm nay, Quốc hội cũng triển khai họp chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ trong chuyển đổi số. Có sự cam kết của tập đoàn Viettel trong ứng dụng công nghệ vào chuyển đổi số.

Nghị quyết 57 đã xác định đây là cuộc cách mạng sâu sắc, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực khoa học công nghệ; được triển khai quyết liệt, kiên trì, đồng bộ, nhất quán, lâu dài với những giải pháp đột phá, mang tính cách mạng, với người dân và doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể, nguồn lực, động lực chính, trong đó thể chế là điều kiện tiên quyết, cần hoàn thiện và đi trước một bước.

Do đó, việc đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật về thị trường vốn cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo để vừa bảo đảm yêu cầu quản lý và đồng thời khuyến khích phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là hết sức cần thiết để cùng với nguồn lực tài chính công, đảm bảo tốc độ tăng trưởng GDP của nước ta trong những năm tới đạt 2 con số, hướng tới đạt các mục tiêu chiến lược vào năm 2030, 2045.

Tuy nhiên, dù Nhà nước có cố gắng đến mấy, thì tỷ trọng đầu tư công trong tổng mức đầu tư toàn xã hội vẫn chỉ mang tính dẫn dắt, là vốn mồi cho các tiêu chí về trần nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài, khả năng trả nợ của ngân sách nhà nước, và đầu tư từ khu vực tư nhân vẫn đóng vai trò quan trọng nhất.

Theo mục tiêu của Nghị quyết số 57, đến năm 2030, quy mô kinh tế quốc tế số đạt tối thiểu 30% GDP. Kinh phí dành cho nghiên cứu phát triển (R&D) đạt 2% GDP, trong đó kinh phí xã hội sẽ chiếm tới 60%. Thể chế hóa quan điểm trên, ngay tại kỳ họp bất thường lần thứ 9 vừa qua, Quốc hội đã thông qua nhiều nghị quyết nhằm tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế. Đặc biệt, Nghị quyết số 193 ngày 19/2/2025 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã thể chế hóa Nghị quyết 57 một cách cụ thể với nhiều chính sách quan trọng.

Tôi có thể kể đến như việc cho phép tổ chức khoa học công nghệ công, nghiên cứu khoa học công nghệ công lập, và các cơ sở giáo dục đào tạo công lập được phép thành lập, tham gia góp vốn và điều hành các doanh nghiệp để ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học. Việc chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, cũng như việc cấp kinh phí nghiên cứu phát triển khoa học công nghệ theo cơ chế quỹ. Và khoán chi nghiên cứu khoa học công nghệ, quyền sở hữu, quản lý, sử dụng kết quả nghiên cứu khoa học công nghệ, và đặc biệt là thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, là vấn đề tồn tại từ rất nhiều năm.

Ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, ưu đãi thuế thu nhập cá nhân trong nghiên cứu khoa học công nghệ sử dụng ngân sách trung ương để triển khai các nền tảng số dùng chung và chỉ định thầu các dự án chuyển đổi số, hỗ trợ kinh phí cho doanh nghiệp chuyển đổi nhanh 5G đến hết năm 2025. Chính sách phát triển các viễn thông kết nối quốc tế trên biển do doanh nghiệp Việt Nam tham gia góp vốn hoặc làm chủ đầu tư, và không giới hạn phần vốn góp thí điểm có kiểm soát dịch vụ viễn thông, sử dụng vệ tinh, quỹ đạo tầm thấp, và hỗ trợ tài chính xây dựng nhà máy đầu tiên để phục vụ nghiên cứu, đào tạo, sản xuất chip bán dẫn. Mức hỗ trợ sẽ lên tới không quá 10.000 tỉ đồng, và doanh nghiệp được quyền trích trên 10%. Chi phí sản xuất kinh doanh để thực hiện dự án này sẽ không quá 20% chi phí của mình.

Trong dự kiến chương trình lập pháp của kỳ họp thứ 9 tới đây, Quốc hội sẽ tiếp tục hoàn thiện các luật như Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Đầu tư, Luật Khoa học và Công nghệ. Vấn đề huy động nguồn lực tài chính của xã hội cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, và chuyển đổi số cũng sẽ được quan tâm xem xét.

Tôi hy vọng rằng với kết quả của cuộc tọa đàm này, cùng với sự chủ động và quyết tâm của các nhà khoa học, các chuyên gia, sẽ có nhiều đóng góp cho công tác hoàn thiện thể chế, tạo đòn bẩy cho thị trường vốn, và hiện thực hóa quan điểm, chủ trương của Đảng về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, và chuyển đổi số quốc gia.

Với tinh thần đó, tôi xin kính chúc buổi tọa đàm của chúng ta thành công tốt đẹp. Kính chúc các quý vị đại biểu sức khỏe, hạnh phúc, và thành công.

Xin trân trọng cảm ơn.

19/03/2025 08:52

MC: Xin cảm ơn bà Phạm Thúy Chinh với những định hướng quan trọng để các nhà quản lý, chuyên gia, nhà đầu tư và doanh nghiệp tập trung thảo luận làm rõ vấn đề.

Kính thưa quý vị đại biểu!

Với tầm nhìn đến năm 2030, Nghị quyết số 57 đặt mục tiêu đưa Việt Nam vào nhóm ba nước dẫn đầu Đông Nam Á về năng lực cạnh tranh số, trở thành trung tâm phát triển công nghiệp công nghệ số, với ít nhất 5 doanh nghiệp công nghệ số đạt tầm cỡ quốc tế. Định hướng chiến lược này còn là lời kêu gọi mạnh mẽ nhằm đưa Việt Nam chuyển từ nền kinh tế dựa vào lao động chi phí thấp sang nền kinh tế tri thức, dựa trên đổi mới sáng tạo.

Xin kính mời Ông Nguyễn Đức Kiên - Chủ tịch Hội đồng Khoa học Viện IDS, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, nguyên Tổ trưởng Tổ tư vấn của Thủ tướng - trình bày tham luận đầu tiên với chủ đề: “Tầm quan trọng của Nghị quyết 57 và tác động tới sự phát triển khoa học công nghệ của Việt Nam”.

Xin kính mời Ông!

19/03/2025 09:32

Tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên - Chủ tịch Hội đồng Khoa học Viện IDS, Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Nguyên Tổ trưởng Tổ tư vấn của Thủ tướng:

Tầm quan trọng của Nghị quyết 57 và tác động tới sự phát triển khoa học công nghệ của Việt Nam

Kính thưa đồng chí Lê Quốc Minh, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, thưa các đồng chí lãnh đạo của Bộ Biên tập và các Ban của Báo Nhân Dân,

Thưa các đồng chí lãnh đạo các bộ, ban, ngành, các Ủy ban của Quốc hội, cùng tất cả quý vị tham gia tọa đàm về Nghị quyết 57.

Nghị quyết này đã ra đời và đến nay đã được các cơ quan chức năng có trách nhiệm ban hành. Rất nhiều nghị quyết triển khai, như trong tham luận của đồng chí Phạm Thúy Chinh đã nói rõ. Quốc hội trong kỳ họp bất thường lần thứ 9 cũng đã triển khai một loạt các văn bản pháp quy để thực hiện Nghị quyết 57 của Trung ương.

Hôm nay, khi trình bày tầm quan trọng của Nghị quyết 57, có thể đối với nhiều người, điều này sẽ là thừa, nhưng để bắt đầu một cuộc tọa đàm, bao giờ chúng ta cũng phải trình bày quan điểm về vấn đề này. Theo phân công của các đồng chí lãnh đạo phụ trách tọa đàm, tôi xin phép được trình bày tóm tắt những vấn đề có liên quan đến nội dung mà hôm nay chúng ta sẽ trao đổi.

Về bối cảnh, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã được các học giả và chính trị gia trên thế giới xác định là bắt đầu từ năm 2012. Khái niệm này được hình thành trong một cuộc triển lãm khoa học-công nghệ tại Cộng hòa Liên bang Đức.

Trong bối cảnh đó, ngay trong nhiệm kỳ của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã dành hẳn một buổi để nghe báo cáo về cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Đến nay, chúng ta đã có một nghị quyết chuyên đề về phát triển khoa học-công nghệ, đặc biệt là trong lĩnh vực chuyển đổi số kinh tế.

Chúng ta đã đạt được rất nhiều thành tích trong quá trình áp dụng khoa học-công nghệ vào phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Có lẽ ở đây, anh Hoàng Minh, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, là người có nhiều trải nghiệm nhất trong lĩnh vực thành công nhất trong quá trình đổi mới của chúng ta, đó là thực hiện phương châm "đi tắt, đón đầu" và chủ động hội nhập kinh tế quốc tế trong viễn thông.

Từ một nước sử dụng hoàn toàn thiết bị viễn thông, điện thoại, chúng ta đã chuyển hẳn sang điện thoại tổng đài điện tử E10. Như vậy, bối cảnh của chúng ta là đã có những thành công và kinh nghiệm để thực hiện những bước đột phá.

Mục tiêu của Nghị quyết 57 cũng giống như quá trình chỉ đạo của Tổng Bí thư trong thời gian qua, tức là lấy mục tiêu chia ngược lại quá trình quỹ thời gian và nguồn lực để thực hiện, nhằm đạt được mục tiêu cao nhất với quyết tâm lớn nhất để thực hiện nhiệm vụ mà Nghị quyết Đại hội Đảng đề ra.

Điều này không giống như trình độ trước đây. Chúng tôi đánh giá rằng Nghị quyết 57 này cũng giống như quá trình thực hiện Nghị quyết 18 vừa qua, là chúng ta thực hiện từ trên xuống, chứ không phải như cách ngày xưa, khi chúng ta học nghị quyết, là Trung ương có nghị quyết xong thì từ chi bộ bắt đầu triển khai học tập từ chi bộ lên rồi đến Đảng ủy, chúng ta mới quay trở lại.

Cách đặt vấn đề của mục tiêu và cách triển khai có sự đổi mới trong nội dung chính. Đặt vấn đề rất đơn giản: chỉ có hai mục tiêu là vào tốp ba của ASEAN vào năm 2030. Như vậy, quỹ thời gian chúng ta còn có 6 năm, và kinh tế số chiếm 30% GDP. Nếu chia quỹ thời gian sáu năm đó để phân ra các nhiệm vụ mà chúng ta phải hoàn thành trong từng năm, để đạt được mục tiêu cuối cùng, chúng ta cần đạt được mục tiêu cụ thể là có 10 kỳ lân, doanh nghiệp kỳ lân vào năm 2030. Hiện tại, chúng ta mới có 4, còn thiếu 6.

Như vậy, cần đạt được là 6 tỷ đô la, vốn tối thiểu của các doanh nghiệp này. Cách đặt vấn đề như vậy rất cụ thể và từ đó giúp các cơ quan thực hiện. Tổ chức thực hiện Nghị quyết của Đảng có những bước đi cụ thể hơn, và điều quan trọng nhất là nó định hướng cho chúng ta những công việc phải làm. Tiếp theo về Nghị quyết 57, có ba hướng lớn nhất. Đây chính là một nghị quyết quay trở lại từ thời kỳ những năm 1960, khi chúng ta gọi cách mạng khoa học công nghệ là then chốt. Lần này, Nghị quyết 57 lại một lần nữa tái khẳng định cách mạng khoa học công nghệ là then chốt, nhưng lần này tập trung vào kinh doanh số, chuyển đổi số và ứng dụng số vào tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội và kinh tế.

Có thể nói, nếu như năm 1987-1988, chúng ta bắt đầu sau khoán 100 của Ban Bí thư, thì chúng ta có Chỉ thị khoán 10 của Bộ Chính trị về khoán đến người lao động trong lĩnh vực nông nghiệp. Nhiều nhà nghiên cứu đã coi Nghị quyết 57 này là một bước quan trọng. Là một bước đột phá trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đặc biệt trong chuyển đổi số, mọi người hay dùng hình tượng so sánh đây là một hình thức khoán 10 trong lĩnh vực công nghệ số.

Cái quan trọng nhất ở đây là Nghị quyết định hướng cho các cơ quan, tổ chức triển khai thực hiện quản lý theo mục tiêu đặt ra, không theo các chi phí và trình tự thông thường, trao quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm cho các doanh nghiệp. Đây là điều mà ngay trong hội nghị bất thường, trong cuộc họp kỳ họp bất thường thứ 9 của Quốc hội, như Phó Chủ nhiệm Thúy Chinh đã trao đổi, Quốc hội đã có một nghị quyết chuyên đề về khoa học và công nghệ. Ở đây, nhiều người đã làm các đề tài nghiên cứu khoa học.

Các đồng chí thấy rằng thời gian để làm nghiên cứu khoa học của một chủ nhiệm đề tài thì dành cho đề tài tương đương với thời gian ông dành để đi quyết toán các tài chính và các thủ tục. Để quyết toán một đề tài, đối với những 57, đã có một cách đột phá. Quốc hội cũng đã triển khai 57 thành các văn bản pháp quy để giám sát và thực hiện đến mục tiêu cuối cùng, không chỉ trong quá trình hành động. Điều này khuyến khích các nhà khoa học tập trung toàn lực vào nghiên cứu, vào sở trường của mình để tạo ra kết quả. Những người làm công tác quản lý, đặc biệt là quản lý tài chính, sẽ lấy kết quả đầu ra cuối cùng làm thước đo cho toàn bộ quá trình giao khoán hoặc thuê các hoạt động nghiên cứu khoa học.

Và như vậy, với Nghị quyết 57, nó tạo điều kiện cho các cơ quan triển khai thực hiện Nghị quyết Đảng đã mạnh dạn tăng cường đầu tư nghiên cứu và phát triển. Bản thân Nghị quyết và các văn bản triển khai Nghị quyết cũng đã nâng mức vốn từ ngân sách nhà nước để phục vụ nghiên cứu phát triển cao hơn, và quy chế hoạt động của nó cũng mở rộng hơn. Bên cạnh đó, chúng ta phải nói rằng Nghị quyết đã mở ra cơ hội thu hút ba doanh nghiệp công nghệ hàng đầu đầu tư vốn.

Nghị quyết cũng đặt ra một vấn đề rất mới là nâng cao năng suất lao động, nâng cao tính hiệu quả của các dịch vụ công, làm cho mọi người dân ở khắp các miền của Tổ quốc không bị giới hạn bởi địa lý hay khoảng cách, và đều được hưởng những dịch vụ công.

Một trong những triển khai mới nhất là dịch vụ y tế vùng xa, các cơ sở y tế của chúng ta hiện nay đang triển khai tích cực, đặc biệt là bệnh viện của các trường tuyến đầu. Bệnh viện Trường Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh đều đã triển khai rất mạnh mẽ.

Chúng ta hy vọng rằng tác động của Nghị quyết 57 sẽ toàn diện cả về lĩnh vực nghiên cứu phát triển, chuyển giao công nghệ, hợp tác quốc tế và ứng dụng vào thực tiễn. Rất nhiều đội ngũ những người làm công tác của thành phố, đặc biệt là trong lĩnh vực truyền thống.

Chúng ta có thể nói là Nghị quyết của Đảng qua Nghị quyết 57 này và qua cách triển khai của các cơ quan thực hiện. Tôi thấy Nghị quyết của Đảng là một văn kiện có tính chất tổng thể, nó thể hiện mối quan hệ tổng thể, tương tác lẫn nhau trong toàn bộ nền kinh tế. Do đó, trong việc thực hiện tinh thần của Nghị quyết 57, trong quá trình triển khai thực hiện, các cơ quan của Quốc hội và Đảng đã có những phương thức năng động, sáng tạo và lấy yếu tố hiệu quả làm mục tiêu hàng đầu. Việc này đã được thể hiện qua các văn bản pháp lý mà Quốc hội ban hành.

Chúng ta kỳ vọng rằng Nghị quyết 57 sẽ là một động lực hỗ trợ cho khoa học công nghệ của Việt Nam nói chung và chuyển đổi số nói riêng. Đặc biệt, nó sẽ tạo ra những hành lang pháp lý chắc chắn trong việc huy động vốn để đảm bảo được mục tiêu mà chúng ta đặt ra. Nó sẽ được thể hiện trong văn bản Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 14 này, từ 2026 đến 2030.

Chúng ta phấn đấu tốc độ tăng trưởng kinh tế của chúng ta đạt hai con số; đây là một thách thức rất lớn. Nếu không có các biện pháp đột phá, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam như vậy, thì đầu tư là một trong những giải pháp quan trọng để thúc đẩy nền kinh tế phát triển, đạt được cơ hội tăng trưởng như Nghị quyết Đại hội Đảng đã đặt ra. Chúng tôi hy vọng rằng với phần trình bày tóm tắt tinh thần của Nghị quyết 57 và thực tế mà các cơ quan của Quốc hội và Chính phủ đã triển khai trong ba tháng qua buổi tọa đàm ngày hôm nay cũng mang tinh thần như vậy. Kiên quyết, khoa học và sáng tạo để có thể chúng ta góp một phần nhỏ bé của mình vào quá trình phát triển của đất nước.

Xin trân trọng cảm ơn các quý vị.

---

Bạn đọc có thể đọc nội dung tóm tắt bài thuyết trình của Tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên tại đây

19/03/2025 09:45

MC: Kính thưa quý vị!

Với dân số trăm triệu người, tầng lớp trung lưu ngày càng tăng trong một nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ, Việt Nam đang sở hữu những lợi thế cạnh tranh độc đáo để hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài.

Làm thế nào để tận dụng những lợi thế này? Chúng tôi xin kính mời Bà Nguyễn Ngọc Anh - Tổng Giám đốc SSI Asset Management - trình bày tham luận với chủ đề: “Định vị Việt Nam là điểm đến hàng đầu cho đầu tư nước ngoài vào công nghệ”.

Xin kính mời Bà!

19/03/2025 09:46

Bà Nguyễn Ngọc Anh, Tổng Giám đốc SSI Asset Management:

Định vị Việt Nam là điểm đến hàng đầu cho đầu tư nước ngoài vào công nghệ

Trước tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn đặc biệt đến Báo Nhân Dân đã tổ chức buổi tọa đàm này và rất hy vọng chúng ta sẽ có những kết quả tích cực.

Chúng ta đã đưa ra những vấn đề bước đầu để trao đổi, tìm ra giải pháp nhằm hỗ trợ triển khai và phát triển ngành công nghệ của Việt Nam.

Trước tiên, xin điểm lại một số thành công của kinh tế Việt Nam trong 20 năm vừa qua. Tăng trưởng kinh tế Việt Nam liên tục dẫn đầu khu vực trong 2 thập kỷ qua. Năm 2024, tăng trưởng kinh tế Việt Nam đạt trung bình 7,1%, gần như gấp đôi mức trung bình của thế giới. Mức tăng trưởng bình quân của thế giới trong năm 2024 là 3,2%. Đây là những thành công không thể phủ nhận trong suốt thời gian vừa qua. Tuy nhiên, chúng ta định vị đóng góp của lĩnh vực công nghệ như thế nào trong nền kinh tế?

Trong nhiều năm qua, chúng tôi nhận thấy các doanh nghiệp start-up tại Việt Nam có xu hướng thành lập công ty ở nước ngoài. Mặc dù hoạt động kinh doanh tại Việt Nam, họ vẫn thành lập các doanh nghiệp ở nước ngoài, cụ thể là tại Singapore, để thực hiện các hoạt động huy động vốn một cách thuận lợi hơn. Đó là xu hướng thứ nhất.

Xu hướng thứ hai, chúng tôi nhận thấy các kỳ lân và các doanh nghiệp gần đạt mức kỳ lân thường đặt ra câu hỏi: Liệu họ có thể huy động vốn tại các thị trường nước ngoài hay không, thay vì đặt câu hỏi rằng họ có thể huy động vốn và niêm yết tại thị trường Việt Nam?

Đây là những câu hỏi mà chúng tôi nhận được từ hệ thống doanh nghiệp start-up và hệ thống doanh nghiệp kỳ lân. Và thực sự gần như không có một doanh nghiệp nào đặt mục tiêu, hoặc niềm tin rằng sẽ thực hiện được huy động vốn và niêm yết tại thị trường Việt Nam.

Trong năm 2024, chúng ta chỉ có 1 đợt IPO, và lượng huy động vốn thì gần như rất nhỏ so với Malaysia hay Indonesia.

Và nếu chúng ta đặt câu hỏi, trong 10 năm vừa qua có doanh nghiệp công nghệ nào thực hiện IPO tại thị trường Việt Nam hay không, thì có lẽ câu trả lời là không. Như vậy có nghĩa là thị trường chứng khoán Việt Nam chưa phải là một kênh dẫn vốn cho các doanh nghiệp công nghệ.

Đây là một câu hỏi lớn, vì ngay tại các năm 2017, 2018, 2019 là thời điểm đỉnh cao của IPO tại Việt Nam, nhưng chúng ta cũng không thấy các doanh nghiệp công nghệ.

Sau đó, từ thời điểm năm 2020 cho đến nay là thời điểm yên ắng của thị trường IPO Việt Nam, các doanh nghiệp công nghệ của Việt Nam cũng không xuất hiện trên bản đồ IPO của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Trước thực trạng này, chúng ta cần phải đưa ra giải pháp để biến thị trường chứng khoán Việt Nam trở thành một kênh dẫn vốn hiệu quả cho các doanh nghiệp công nghệ.

Nếu nhìn vào thị trường huy động vốn tư nhân, chúng ta thấy rằng đối với thị trường Đông Nam Á, tăng trưởng huy động vốn tư nhân của ngành công nghệ là 11%. Tuy nhiên, xu hướng huy động vốn của ngành công nghệ tại Việt Nam lại đang giảm, chỉ còn 372 triệu USD trong năm 2024.

Trong thực tế, từ năm 2020 đến năm 2025, hoạt động huy động vốn nói chung ở thị trường Việt Nam chỉ tập trung vào 2 ngành chính: Tài chính và Chăm sóc sức khỏe, mà không chú trọng đến ngành Công nghệ.

Đây cũng là một vấn đề mà chúng ta cần xem xét, lý do vì sao vốn đầu tư vào các start-up công nghệ không đổ vào Việt Nam.

Đối với thị trường chứng khoán niêm yết, nếu chúng ta nhìn thấy mục tiêu công nghệ số đến năm 2030 sẽ đóng góp 30% vào nền kinh tế, thì hiện nay, theo thống kê, hệ thống doanh nghiệp ICT, hệ thống doanh nghiệp công nghệ niêm yết trên thị trường Việt Nam chỉ chiếm 6,3% tổng giá trị giao dịch của thị trường.

Trong tốp 30 doanh nghiệp lớn nhất tại Việt Nam, chỉ có một cái tên công nghệ duy nhất, đó là FPT.

Nếu VN-Index là một cái hàn thử biểu đúng của nền kinh tế, có nghĩa là chúng ta có thể đánh giá rằng nó đang rơi vào khoảng 5-6% đối với cả đóng góp của doanh nghiệp ICT trong tổng nền kinh tế nước nhà.

Mục tiêu của chúng ta là đến năm 2030, con số này sẽ là 30%. Chúng ta có thể thấy rằng đây là một khoảng cách rất xa từ thời điểm này cho đến 5 năm nữa. Không chỉ là câu chuyện vốn hóa, mà số lượng doanh nghiệp niêm yết cũng rất hạn chế: 16 doanh nghiệp trong tổng số 1.610 công ty hiện nay đang được niêm yết và đăng ký giao dịch trên sàn, có nghĩa là chỉ có 1% được niêm yết và đăng ký giao dịch trên sàn chứng khoán hiện nay là các doanh nghiệp công nghệ.

Chúng tôi nhận được rất nhiều yêu cầu từ các nhà đầu tư nước ngoài. Họ nói rằng Việt Nam rất tiềm năng về công nghệ và muốn đầu tư vào ngành công nghệ. Tuy nhiên, họ không có doanh nghiệp để đầu tư. Đó cũng là một vấn đề trong việc khơi thông nguồn vốn của các doanh nghiệp công nghệ tại Việt Nam.

Quay trở lại với đặc thù của doanh nghiệp công nghệ, tôi nghĩ rằng không chỉ riêng doanh nghiệp Việt Nam, mà đây là đặc thù của doanh nghiệp công nghệ toàn thế giới. Đặc biệt, trong các doanh nghiệp công nghệ, họ không có tài sản hay bất động sản. Điều đó dẫn đến việc tiếp cận vốn vay truyền thống rất khó khăn. Đây là một rào cản rất lớn trong việc tiếp cận vốn của doanh nghiệp công nghệ.

Thứ hai, doanh nghiệp công nghệ tăng trưởng nhanh và nhu cầu vốn lớn, tuy nhiên việc giới thiệu tiềm năng bản thân là một vấn đề tương đối trừu tượng đối với các doanh nghiệp công nghệ, dẫn đến một rào cản khiến họ khó tiếp cận với các nguồn vốn truyền thống.

Thứ ba, trong các giai đoạn đầu, và thậm chí đối với doanh nghiệp khởi nghiệp tại Việt Nam hiện nay, vẫn còn đang trong tình trạng lỗ, mặc dù định giá rất cao về mặt giá trị, sản phẩm.

Quay trở lại câu chuyện về IPO hoặc câu chuyện niêm yết, trong các năm vừa qua, chỉ có 16 doanh nghiệp niêm yết và đăng ký giao dịch trên thị trường chứng khoán.

Hiện, đang có 3 sàn: Upcom, HoSE và HNX. Đối với cả 2 sàn HoSE và HNX, tất cả đều có những yêu cầu liên quan đến lợi nhuận, và gần như các doanh nghiệp công nghệ rất ít có thể đạt được yêu cầu này.

Đối với sàn Upcom, xu hướng là mở hơn. Tuy nhiên, Upcom là một nền tảng mà bất kỳ doanh nghiệp đại chúng nào cũng có thể tham gia, không có sự phân biệt giữa doanh nghiệp đại chúng thông thường và doanh nghiệp công nghệ; không có những tiêu chí đặc biệt để nhà đầu tư có thể xác định rằng đây là một sản phẩm công nghệ và họ sẽ áp dụng những định giá riêng cho sàn này. Đối với Upcom, chúng ta không có các tiêu chí như vậy.

Thứ hai, thanh khoản của sàn Upcom cũng rất thấp vì nhiều lý do, dẫn đến việc nhà đầu tư nước ngoài gần như không hoạt động ở thị trường Upcom. Đối với các doanh nghiệp khi niêm yết, điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến định giá, nên thông thường, các doanh nghiệp công nghệ không mong muốn lên sàn Upcom. Điều này sẽ ảnh hưởng ngay đến giá trị đánh giá của công ty.

Đây là những vấn đề liên quan đến sàn giao dịch và quy định hiện hành của Việt Nam, dẫn đến việc hạn chế đối với các doanh nghiệp công nghệ.

Trong khi đó, các trung tâm tài chính lớn trên thế giới đã linh hoạt hóa điều kiện niêm yết, cho phép doanh nghiệp công nghệ chưa có lợi nhuận tiếp cận vốn dễ dàng hơn để thúc đẩy tăng trưởng.

Thí dụ như một quốc gia rất phát triển như Mỹ, họ đã xây dựng một sàn Nasdaq riêng cho các doanh nghiệp công nghệ, với những điều kiện riêng phù hợp với đặc thù của doanh nghiệp công nghệ. Điều này cho phép các doanh nghiệp công nghệ có thể niêm yết trên sàn và giúp các nhà đầu tư nhận biết đây là một sàn riêng cho công nghệ, áp dụng đúng tất cả các tiêu chí định giá của doanh nghiệp công nghệ.

Ngay tại châu Á, Trung Quốc và Ấn Độ đã đi đầu trong việc nới lỏng điều kiện lợi nhuận IPO, hỗ trợ mạnh mẽ khả năng tiếp cận vốn cho các doanh nghiệp công nghệ sáng tạo.

Trung Quốc đã nới lỏng yêu cầu lợi nhuận, cho phép công ty công nghệ chưa có lợi nhuận niêm yết trên STAR Market (Thượng Hải); tương tự, Ấn Độ áp dụng quy định linh hoạt cho start-up công nghệ trên Innovators Growth Platform (NSE) và SME trên NSE Emerge.

Xu hướng này cũng được phản ánh tại Đông Nam Á, khi hàng loạt quốc gia đã chủ động thành lập các sàn giao dịch với quy định linh hoạt hơn, mở đường cho doanh nghiệp công nghệ tăng trưởng nhanh tiếp cận nguồn vốn hiệu quả.

Sàn Catalist (Singapore), ACE Market (Malaysia), Acceleration Board (Indonesia) và Live Exchange (Thái Lan) hướng đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) và startup công nghệ có tiềm năng tăng trưởng, thể hiện cam kết thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp và tăng trưởng kinh tế khu vực.

Tôi xin phép đề xuất rằng, cổ phiếu Chính phủ có thể được cân nhắc để hỗ trợ các doanh nghiệp công nghệ trong quá trình huy động vốn.

Bên cạnh đó, chúng ta cũng có thể cân nhắc việc xây dựng một sàn giao dịch chuyên nghiệp cho các doanh nghiệp công nghệ. Chúng ta có thể xem xét đến việc thứ hai là mô hình kỹ thuật viên quay về OCITI và ICT, và cụ thể là tại Việt Nam hiện nay.

Về vấn đề thuế, có một rào cản thuế 20% đối với tất cả các quỹ đầu tư khi họ đặt tại Việt Nam đối với nhà đầu tư nước ngoài. Trong khi nếu họ để tiền ở nước ngoài, họ chỉ phải chịu mức thuế 10%. Đó là câu chuyện thứ nhất.

Câu chuyện thứ hai là có những vấn đề liên quan đến việc vận hành quỹ, liên quan đến việc tăng, giảm vốn cam kết, và có một số chi tiết kỹ thuật khác dẫn đến rào cản. Mặc dù rất muốn thành lập quỹ tại Việt Nam, nhưng cũng không thể triển khai thành lập được, và gần như tất cả các công ty đều thành lập ở nước ngoài và thực hiện đầu tư hoạt động từ nước ngoài vào Việt Nam.

Ngoài ra, đối với cả các hệ thống doanh nghiệp start-up, có thêm một giải pháp nữa là rất nhiều hệ thống doanh nghiệp start-up, đặc biệt là các doanh nghiệp hiện nay, thực hiện phát hành token. Chúng tôi không có số liệu thống kê chi tiết, tuy nhiên, qua trao đổi với hệ thống doanh nghiệp start-up, đây là một hướng đi rất hiệu quả về mặt vốn nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro, cần một hành lang pháp lý cụ thể để bảo đảm quản trị rủi ro cho các hoạt động này.

Bài phát biểu của tôi xin phép được ngắn gọn như vậy, và tôi cũng có một số đề xuất. Rất mong các quý vị ở đây sẽ cần có một ý kiến để sau này cùng góp ý và trao đổi.

Xin cảm ơn!

---

Bạn đọc có thể đọc nội dung tóm tắt bài thuyết trình của Bà Nguyễn Ngọc Anh tại đây

19/03/2025 09:47

MC: Kính thưa quý vị!

Một trong những rào cản lớn nhất đối với các công ty công nghệ Việt Nam hiện nay là khả năng tiếp cận thị trường vốn. Để làm rõ vấn đề này, tôi xin trân trọng kính mời Tiến sĩ Trần Văn - Viện trưởng Viện Chiến lược Phát triển Kinh tế số (IDS) - trình bày tham luận: “Tổng quan các vấn đề vướng mắc đối với hoạt động Huy động vốn (IPO) của doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ để phát triển thành công tại Việt Nam”.

Xin kính mời Tiến sĩ Trần Văn!

19/03/2025 09:48

Tiến sĩ Trần Văn, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính–Ngân sách của Quốc hội, Viện trưởng Viện Chiến lược Phát triển Kinh tế số (IDS)

Huy động vốn cho Start-up: vai trò của nới lỏng điều kiện IPO

Start-up cần vốn tăng trưởng để thúc đẩy phát triển công nghệ đổi mới sáng tạo nhưng gặp rào cản. Thị trường vốn có thể giúp start-up phát triển, nhưng điều kiện IPO tại Việt Nam còn hạn chế. Các nước phát triển đã nới lỏng điều kiện niêm yết để hỗ trợ start-up vươn mình trở thành kỳ lân công nghệ. Câu hỏi đặt ra: Việt Nam có thể học gì từ kinh nghiệm quốc tế?

Đã có nhiều phương thức ở quy mô nhỏ…

Huy động vốn cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo công nghệ (doanh nghiệp start-up) như thế nào luôn là câu chuyện đau đầu nhất cho các nhà khởi nghiệp. Đã gọi là khởi nghiệp, có nghĩa là “bắt đầu” một sự nghiệp. Nếu chỉ là “mua đầu chợ, bán cuối chợ” một số sản phẩm hàng hóa, dịch vụ hữu hình nào đó, thì có lẽ bỏ tiền ra hay đi vay để làm có thể không khó nếu chứng minh được hiệu quả của nó. Thế nhưng chữ “khởi nghiệp” mà ta nói ở đây lại gắn với “sáng tạo” công nghệ, nghĩa là công nghệ rất mới, chưa có tiền lệ, có thể “thắng” và cũng có thể “thua”. Với loại hình khởi nghiệp này, không dễ huy động vốn.

Các doanh nghiệp start-up thường huy động vốn bằng mấy cách. Đơn giản nhất là tự bỏ tiền ra làm (bootstrapping) hay huy động tiền từ gia đình và bạn bè (FFF-Family, Friends & Fools). Quan trọng là thỏa thuận rõ các điều kiện vay để tránh xung đột lợi ích sau này. Huy động kiểu này cũng không được nhiều.

Tiếp đến là huy động vốn từ các nhà đầu tư tư nhân (angel investor) dựa trên sự tin tưởng vào ý tưởng, giải pháp và sản phẩm của doanh nghiệp start-up, bỏ tiền (với điều kiện thường dễ hơn so với vay ngân hàng), kinh nghiệm, quan hệ vào doanh nghiệp ở giai đoạn đầu đổi lấy tỷ lệ sở hữu, quản lý doanh nghiệp, áp lực kỳ vọng lãi, triển vọng phát triển… rồi huy động vốn đầu tư mạo hiểm (venture capital) khi các nhà đầu tư tin vào tiềm năng tăng trưởng mạnh của doanh nghiệp start-up để đổi lấy cổ phần, sẵn sàng chịu rủi ro để có thể kiếm được lợi nhuận lớn nếu dự án khởi nghiệp thành công, nhưng lại gắn với việc đàm phán phức tạp, kéo dài.

Rồi vay ngân hàng, tuy không dễ vì các ngân hàng luôn yêu cầu lịch sử tín dụng ổn định mà doanh nghiệp start-up không thể có được, lãi suất lại cao, phải có tài sản bảo đảm hoặc bảo lãnh.

Ở nước ta, những hình thức huy động vốn này khá phổ biến, quy định pháp luật cũng rõ ràng.

Các hình thức huy động khác như vườn ươm doanh nghiệp (incubator) thì khá cạnh tranh, yêu cầu chặt chẽ, hạn chế về lĩnh vực đã được quy định ở Luật Công nghệ cao, Quy chế Khu công nghệ cao ban hành kèm theo Nghị định 99/2003/NĐ-CP, hay huy động từ các nền tảng đầu tư cũng đều có thể được thực hiện vì có quy định.

Khó khăn huy động vốn của start-up tại Việt Nam

- Quy định pháp lý chưa thuận lợi.

- Luật chứng khoán yêu cầu “không lỗ lũy kế” trước khi niêm yết.

- Khó thoái vốn cho nhà đầu tư: Thiếu kênh thoái vốn qua IPO khiến nhà đầu tư chùn bước.

Ít phổ biến hơn hoặc chưa rõ nét, hoặc chưa có quy định rõ ràng về pháp luật có lẽ là các hình thức:

(1) Huy động vốn từ cộng đồng (crowdfunding) là phương thức huy động vốn mới nhằm tăng khả năng thực hiện các dự án khác nhau, thường là các ý tưởng kinh doanh mới, ở giai đoạn đầu triển khai các doanh nghiệp start-up nhỏ và siêu nhỏ, từ nguồn lực của một nhóm người sẵn sàng tài trợ những khoản tiền nhỏ qua một kênh huy động dựa trên nền tảng internet.

(2) Nguồn hỗ trợ, trợ cấp của các tổ chức thuộc nhà nước, các quỹ và doanh nghiệp lớn và thường là không hoàn lại để thực hiện một số các dự án với những tiêu chí nhất định. Cách này cũng khá phức tạp, khắt khe về thủ tục, quy trình nộp hồ sơ, xem xét.

(3) Nhận vốn đầu tư từ các doanh nghiệp, tập đoàn lớn. Cách này có khả năng được đầu tư dài hạn, có thể nhận được sự hỗ trợ tích cực khi tham gia thị trường. Tuy nhiên, phải chia sẻ lợi nhuận hoặc cam kết cho các tập đoàn sử dụng sản phẩm, dịch vụ. Mô hình của Hàn Quốc thể hiện rất rõ mối quan hệ này.

Ở Việt Nam có một số quy định tại Luật Doanh nghiệp, Luật Khoa học-Công nghệ, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp… nhưng chưa tập trung, chưa rõ, nhất là đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư của Nhà nước, đối với các dự án nghiên cứu phát triển công nghệ cao, công nghệ mới có khả năng rủi ro cao, dễ mất vốn hoặc khó thu hồi vốn.

Yêu cầu đáp ứng thực tiễn ở giai đoạn phát triển mới…

Tất cả các hình thức huy động đó cũng chỉ đáp ứng được một giai đoạn nhất định khi quy mô của doanh nghiệp start-up còn khá khiêm tốn. Trong quá trình phát triển, các start-up đều hướng đến việc huy động vốn từ công chúng (IPO) và coi đây là thước đo thành công và cột mốc đánh dấu sự trưởng thành của start-up, trở thành một doanh nghiệp hoàn thiện đóng góp đầy đủ cho nền kinh tế-xã hội đất nước.

Thế nhưng, theo quy định của Luật Chứng khoán, các doanh nghiệp muốn chào bán chứng khoán lần đầu ra công chúng (IPO) nhằm mục đích niêm yết trên sàn chứng khoán phải đáp ứng điều kiện hoạt động kinh doanh 2 năm liên tục liền trước năm IPO, đồng thời không có lỗ lũy kế tính đến năm đăng ký chào bán.

Đây là khó khăn hay thậm chí là hàng rào kỹ thuật không thể vượt qua đối với doanh nghiệp start-up công nghệ, vì giai đoạn đầu tư ban đầu của doanh nghiệp start-up thường kèm theo thua lỗ tạm thời do chi phí cao cho nghiên cứu và phát triển.

Đối với các doanh nghiệp start-up quy mô lớn, rất lớn như các kỳ lân công nghệ lại càng khó vì số vốn cần huy động thường rất lớn, vài chục, vài trăm triệu USD.

Quy định của Luật Chứng khoán đặt ra nhằm mục đích bảo đảm chất lượng chứng khoán niêm yết, bảo vệ các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán khỏi nguy cơ thua lỗ khi đầu tư vào các doanh nghiệp kém hiệu quả, vô hình trung đang cản trở các doanh nghiệp start-up công nghệ Việt Nam tiếp cận thị trường vốn để phát triển, các nhà đầu tư mất đi cơ hội đầu tư vào các start-up công nghệ cho dù họ có đầy đủ thông tin doanh nghiệp và chấp nhận rủi ro để đầu tư.

Mà thật ra, với trình độ của công nghệ hiện nay, thì nhiều khi sản phẩm vô hình (giải pháp, bí quyết công nghệ) được định giá chính xác, có khi còn chính xác hơn cả sản phẩm hữu hình (bất động sản, hạ tầng giao thông, năng lượng…).

Tác động tích cực khi nới lỏng điều kiện IPO

- Khi start-up công nghệ dễ dàng IPO, họ có thể huy động vốn công khai để đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), … mà không bị áp lực phải có lợi nhuận ngay lập tức.

- Khi điều kiện IPO linh hoạt hơn, quỹ đầu tư nước ngoài sẽ sẵn sàng rót vốn vào start-up công nghệ Việt Nam vì có kênh thoái vốn rõ ràng.

- Khi start-up huy động được vốn từ IPO, họ có thể mở rộng hoạt động, thu hút nhân tài, phát triển công nghệ mới, từ đó tăng trưởng GDP và tạo việc làm chất lượng cao

Chính vì nhận thấy được những vướng mắc, rào cản “khó gỡ” đang kìm hãm sự phát triển của khoa học-công nghệ, nhất là trong lĩnh vực start-up chuyển đổi số như vậy, nên Nghị quyết số 57-NQ/TW đã coi thể chế, nhân lực, hạ tầng, dữ liệu và công nghệ chiến lược là những nội dung trọng tâm, cốt lõi, trong đó thể chế là điều kiện tiên quyết, cần hoàn thiện và đi trước một bước.

Vậy thì để các doanh nghiệp start-up công nghệ tham gia thị trường vốn, chúng ta phải sửa đổi, bổ sung những quy định gì của pháp luật?

Với cách tiếp cận theo yêu cầu của Nghị quyết số 57-NQ/TW là đổi mới tư duy xây dựng pháp luật bảo đảm yêu cầu quản lý và khuyến khích đổi mới sáng tạo, loại bỏ tư duy "không quản được thì cấm" cũng như cần sửa đổi, bổ sung Luật Chứng khoán, có thể là một chương riêng về điều kiện cho các start-up công nghệ có thể huy động vốn trên thị trường.

Cũng có thể là sửa đổi, bổ sung trong Luật Khoa học-Công nghệ, Luật Công nghệ cao, Luật Doanh nghiệp, hay quy định trong văn bản quy phạm pháp luật về các trung tâm tài chính quốc tế, khu vực Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng tới đây… để có thể bao quát được các hình thức huy động vốn của doanh nghiệp start-up công nghệ như đã trình bày ở trên.

Đó chính là tinh thần cách mạng, tiến công không ngừng nghỉ để vượt qua những “điểm nghẽn” theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm là tiếp tục đẩy mạnh việc hoàn thiện cơ chế, thể chế chính sách, bảo đảm nguồn lực, nhân lực triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW. Nhiệm vụ này phải được tiến hành khẩn trương, đồng bộ, hiệu quả, hoàn thành trong quý II/2025.

Còn một cơ hội nữa là song song với việc ban hành danh mục công nghệ chiến lược của Việt Nam và chương trình quốc gia phát triển công nghệ-công nghiệp chiến lược theo yêu cầu của Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tại phiên họp thứ hai của Ban Chỉ đạo ngày 4/3 mới đây, thì vấn đề huy động vốn để phát triển công nghệ chiến lược sẽ được giải quyết theo hướng tích cực nhất, tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp start-up công nghệ ngay trên thị trường vốn trong nước, thay vì phải tìm kiếm cơ hội IPO để huy động vốn trên thị trường vốn nước ngoài như một số doanh nghiệp start-up đang làm hiện nay.

Chỉ có như vậy, chúng ta mới thực hiện được yêu cầu của Nghị quyết số 57-NQ/TW là “tháo gỡ các điểm nghẽn, rào cản, giải phóng các nguồn lực, khuyến khích, phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia”, đưa “thể chế thành một lợi thế cạnh tranh trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số”.

Fintech có thể là khái niệm mới của 10-15 năm trước đây, còn hiện nay nó đã trở thành một trong những nền tảng thiết yếu của quá trình chuyển đổi số, bộ phận cấu thành của nền kinh tế số, bởi lẽ ở đâu mà chẳng phải dùng đến công nghệ tài chính số.

Cho nên, nếu không giải quyết được bài toán IPO cho các doanh nghiệp start-up công nghệ số, trong đó có doanh nghiệp fintech thì khó có thể nói đến thành công của cuộc cách mạng Công nghiệp lần thứ 4, của quá trình chuyển đổi số, xây dựng và phát triển nền kinh tế số, chính phủ số, xã hội số, công dân số, làm nền tảng tăng trưởng với tốc độ 2 con số trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Tôi nghĩ rằng, các cơ quan quản lý Nhà nước và các cơ quan chủ trì xây dựng các dự án luật này cũng cần chủ động. Hoặc nếu trong trường hợp các cơ quan quản lý Nhà nước có sự chậm trễ, thì các đại biểu Quốc hội cũng có thể có những sáng kiến lập pháp để chủ động đề xuất việc sửa đổi, bổ sung các luật. Hôm nay, chúng ta đã được nghe và cảm nhận được tác động thực sự của nó đến sự phát triển của đất nước trong giai đoạn tới, đặc biệt là đối với khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Xin cảm ơn và kính chúc sức khỏe quý vị đại biểu!

---

Bạn đọc có thể đọc nội dung tóm tắt bài thuyết trình của Tiến sĩ Trần Văn tại đây

19/03/2025 10:05

MC: Thưa quý vị!

Những phân tích về xu hướng đầu tư mạo hiểm và tư nhân, cùng các bài học từ những thị trường phát triển như Thung lũng Silicon, Trung Quốc, Singapore hay Indonesia, đã đặt nền móng cho một câu hỏi quan trọng hơn: Làm thế nào để dòng vốn quốc tế ấy thật sự trở thành bệ phóng giúp các công ty công nghệ Việt Nam vươn lên tầm cỡ khu vực và thế giới?

Đây chính là chủ đề mà chúng ta sẽ cùng khám phá tiếp theo. Xin kính mời Ông Il-Dong Kwon - Giám đốc Điều hành Công ty Tư vấn Boston Consulting Group Việt Nam - trình bày tham luận với chủ đề: “Làm sao để Việt Nam có nhiều công ty công nghệ kỳ lân hơn?”.

Xin kính mời Ông!

19/03/2025 10:06

Ông Il-Dong Kwon - Giám đốc Điều hành Công ty Tư vấn Boston Consulting Group Việt Nam

Làm thế nào để Việt Nam có nhiều công ty công nghệ kỳ lân hơn?

Kính thưa ông Lê Quốc Minh, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân,

Kính thưa các đại biểu từ các cơ quan nhà nước Việt Nam cũng như các tổ chức,

Cảm ơn quý vị đã mời tôi đến tham dự tọa đàm ngày hôm nay. Tôi xin trình bày tham luận với chủ đề: Làm thế nào để chúng ta có thể phát triển nhiều công ty công nghệ kỳ lân ở Việt Nam.

BCG là một tập đoàn tư vấn, và chúng tôi làm việc với các tập đoàn lớn cũng như các chính phủ để giúp họ có thể chuyển đổi trong hành trình số của mình. Chúng tôi đã làm việc hơn 11 năm ở Việt Nam, hỗ trợ cho các doanh nghiệp cũng như các cơ quan Chính phủ Việt Nam. Tôi cũng đã làm việc hơn 20 năm trong lĩnh vực tư vấn cho các quốc gia trên thế giới. Cách đây khoảng 5 năm, tôi đã chuyển đến sinh sống hẳn ở Việt Nam, bởi vì tôi đặc biệt tin tưởng vào tiềm năng của thị trường Việt Nam và cũng rất yêu thích con người ở nơi đây.

Có thể nói rằng trong chương trình của chúng ta đã đề cập đến rất nhiều vấn đề như IPO cũng như các công ty start-up công nghệ. Tuy nhiên, tôi muốn nói đến một bức tranh rộng hơn, đó là hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam, cũng như những yếu tố cơ bản quan trọng để giúp chúng ta có thể thúc đẩy nhiều hơn các công ty kỳ lân ở Việt Nam.

Như quý vị có thể thấy, hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu đã chứng kiến sự bùng nổ của thị trường vào năm 2021, khi mà chúng ta có đại dịch Covid-19. Cũng như ở Việt Nam, chúng ta có thể thấy nền kinh tế toàn cầu trong vài năm vừa qua cũng gặp rất nhiều khó khăn, và chính vì vậy, số lượng IPO cũng như thoái vốn của những công ty start-up đã giảm trong thời gian vừa qua.

Như quý vị cũng có thể thấy, trí tuệ nhân tạo là một chủ đề được quan tâm lớn. Chính vì vậy, chúng ta có thể thấy rất nhiều đầu tư tập trung vào trí tuệ nhân tạo. Phần mềm dữ liệu cũng là một lĩnh vực quan trọng và đang tăng trưởng.

Công nghệ y tế có thể nói là một chủ đề lớn trong bức tranh công nghệ toàn cầu, và chúng ta có thể thấy điều này cũng là một chủ đề được chú trọng ở thị trường Việt Nam trong thời gian vừa qua. Điều này cũng phản ánh qua số lượng các IPO cũng như các công ty kỳ lân được tạo ra trong thị trường toàn cầu trong những năm vừa qua.

Qua các tham luận trước, chúng ta có thể thấy số lượng các thương vụ tại Việt Nam cũng có những dấu hiệu rất tích cực. Chúng ta cũng thấy những xu hướng khởi sắc trong thời gian gần đây khi nhìn vào vốn đầu tư và vị trí xếp hạng.

Ảnh hưởng từ bối cảnh toàn cầu, hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam cũng cho thấy những xu hướng tương tự. Chúng ta thấy rất nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, phần mềm và dữ liệu.

Về trí tuệ nhân tạo, đối với lĩnh vực thương mại điện tử và bán lẻ, tốc độ tăng trưởng tương đối ổn định. Khi chúng tôi mới đến Việt Nam, chỉ có Momo, nhưng bây giờ chúng ta có thể thấy không chỉ có tên tuổi Momo mà còn nhiều tên tuổi khác. Công nghệ giáo dục cũng có sự tăng trưởng rất tốt trong thời gian vừa qua, và công nghệ y tế cũng đã tăng trưởng mạnh.

Nói về số lượng kỳ lân, chúng ta thấy có bốn kỳ lân ở Việt Nam, nhưng cũng có những thế hệ doanh nghiệp start-up có thể sớm trở thành kỳ lân.

Tôi muốn nhấn mạnh rằng các công ty kỳ lân mang lại giá trị to lớn cho Việt Nam. Khi chúng ta có thêm các công ty kỳ lân, chúng ta có thể thu hút vốn và nhân tài tới Việt Nam. Ngoài ra, các công ty kỳ lân cũng thúc đẩy đổi mới sáng tạo và củng cố hệ sinh thái khởi nghiệp. Ngoài ra, các công ty kỳ lân cũng tạo ra cơ hội tăng trưởng kinh tế và việc làm.

Tôi xin chuyển sang nội dung tiếp theo của bài trình bày, đó là làm thế nào để Việt Nam có thêm nhiều kỳ lân trong thời gian tới?

Khi chúng ta muốn tăng số lượng công ty kỳ lân, chúng ta phải nhớ rằng có một số yếu tố cốt lõi mà chúng ta đã nói về vốn. Chúng ta đã thảo luận về cách tạo đòn bẩy trên thị trường vốn, nhưng còn có những yếu tố căn bản khác nữa.

Đầu tiên, thị trường phải sôi động, có tiềm năng và dư địa để phát triển. Tính chất của thị trường là phải giàu tiềm năng và có khả năng ứng dụng công nghệ thông tin, tỷ lệ ứng dụng công nghệ số cũng phải cao, sẵn sàng đón nhận sản phẩm mới.

Chúng ta cũng cần lưu ý rằng vốn không chỉ là huy động đủ vốn, mà còn phải là thị trường có tính thanh khoản cao, tạo cơ hội thoái vốn hấp dẫn.

Yếu tố thứ ba là nhân tài. Điều quan trọng nhất vẫn là con người; con người làm việc, con người tạo ra kết quả, con người vận hành thị trường vốn, và con người quản lý thị trường vốn. Chính vì vậy, nhân tài là một khía cạnh mà chúng ta cần tập trung vào để phát triển, nhằm xây dựng và thu hút các kỳ lân.

Và cuối cùng là đổi mới sáng tạo. Những chính sách của chúng ta hỗ trợ như thế nào cho đổi mới sáng tạo và bảo vệ tinh thần đổi mới sáng tạo ra sao, đó là điều quan trọng.

Nhìn vào Việt Nam, chúng ta có thể thấy thị trường Việt Nam thuận lợi cho các startup công nghệ. Bởi vì chúng ta có một thị trường tăng trưởng nhanh với một trăm triệu dân, và một điểm thú vị là chúng ta có dân số vàng. Ngoài ra, chúng ta cũng có tầng lớp trung lưu ngày càng tăng và tốc độ áp dụng công nghệ rất nhanh. Khi tôi mới đến Việt Nam cách đây nhiều năm, tôi đã rất ngạc nhiên khi thấy số lượng người sử dụng điện thoại thông minh và máy tính bảng. Việt Nam còn là một nền kinh tế tăng trưởng nhanh, và nhìn từ góc độ thị trường, chúng ta có thể thấy đây là một thị trường mà các nhà đầu tư thông minh sẽ muốn đầu tư.

Tiếp theo là khía cạnh vốn; chúng ta đã nói đến số lượng thương vụ và mức độ vốn hóa, như các diễn giả khác đã đề cập. Vì vậy, tôi sẽ không đi sâu vào khía cạnh vốn.

Nhưng như đã nói, ngoài khía cạnh thị trường vốn, chúng ta còn có những yếu tố khác cũng rất quan trọng, đó là đầu tư. Tại sao chúng ta lại gặp khó khăn trong việc sử dụng thị trường vốn để thúc đẩy sự phát triển của các công ty công nghệ?

Thứ nhất, chúng ta có những khó khăn. Từ cái khuôn khổ pháp lý, tôi nghĩ rằng quý vị ở đây là những người đặc biệt quan tâm đến việc làm sao có thể tháo gỡ những rào cản về mặt pháp lý, về mặt thể chế để tạo điều kiện cho thị trường vốn phát triển.

Còn về khía cạnh rủi ro, chúng ta cần phải tối thiểu hóa rủi ro, và nhà đầu tư sẽ xem xét mức độ rủi ro mà họ sẵn sàng chấp nhận trong bối cảnh này trên thị trường.

Chúng ta cũng có thể thấy rằng có những dòng vốn mang tính cơ hội. Chúng ta cũng có thể có những câu chuyện liên quan đến việc mua bán khiến chúng ta mất niềm tin đối với nhà đầu tư. Việc xây dựng niềm tin bao giờ cũng rất quan trọng. Chính vì vậy, những người thao túng thị trường cần phải bị trừng phạt để thể hiện sự nghiêm túc của cơ quan nhà nước trong việc bảo vệ thị trường và xây dựng niềm tin đối với nhà đầu tư. Đây là một yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy thị trường vốn. Chúng ta cần phải tạo dựng và bảo vệ niềm tin và tiếp tục duy trì điều đó.

Khía cạnh thứ ba mà chúng ta cần phải xem xét chính là nhân tài. Khi tôi đến Việt Nam, có một câu chuyện rất quen thuộc mà tôi thường nghe, đặc biệt là khi nói chuyện với các lãnh đạo của các công ty toàn cầu khi họ đến với thị trường Việt Nam. Ở Việt Nam, có một điều mà chúng ta sẽ phải rất tự hào, đó chính là Việt Nam có rất nhiều nhân tài với những động lực mạnh mẽ và mong muốn thành công.

Ngày càng có nhiều học sinh theo học tại các trường cao cấp và đào tạo ở những trường hàng đầu của thế giới. Như vậy, nguồn cung nhân lực công nghệ và kỹ thuật số của Việt Nam rất mạnh mẽ. Số lượng sinh viên tốt nghiệp mỗi năm từ các khoa và trường kỹ thuật cũng ngày càng tăng. Khi chúng ta có những nhân tài trên thị trường như vậy, chúng ta cần phải thu hút và giữ chân các nhân tài này.

Chúng ta có thể học hỏi từ các bài học của Trung Quốc và Singapore. Ví dụ, với chính sách "rùa biển" của Trung Quốc, đây là một sáng kiến rất lớn trong 20 năm qua của họ. Chính sách này mời gọi những nhân tài của Trung Quốc từ nước ngoài trở về quê hương, và có rất nhiều cơ chế ưu đãi, ưu tiên, khuyến khích dành cho những nhân tài này. Đặc biệt, nó đã góp phần tạo ra động lực rất mạnh mẽ cho sự phát triển của các công nghệ AI và dữ liệu lớn ở Trung Quốc trong những năm qua.

Singapore cũng tương tự như vậy; đây cũng là một điểm đến hàng đầu cho nhân tài toàn cầu. Họ có những cơ chế mà chúng ta có thể tham khảo và học tập, như cơ chế cấp phép lao động linh hoạt hoặc thuế thu nhập hấp dẫn cho những nhân tài trong lĩnh vực công nghệ.

Vậy thì, từ góc nhìn của Việt Nam, chúng ta làm như thế nào để thu hút thêm nhân tài? Làm thế nào để tạo ra nhiều nhân tài từ các trường đại học, từ các cơ sở giáo dục và đào tạo của Việt Nam? Làm thế nào để thu hút những người tài của Việt Nam từ nước ngoài trở về quê hương, hoặc thậm chí là thu hút những người tài nước ngoài đến với Việt Nam? Đây là một phần rất quan trọng, bởi vì mặc dù Việt Nam có rất nhiều nhân tài, nhưng lượng nhân tài trong nước của chúng ta không đủ. Trong vòng 5 đến 10 năm tới, chúng ta phải thu hút được nhiều nhân tài hơn nữa.

Trong việc thúc đẩy chi tiêu cho đổi mới sáng tạo thông qua hỗ trợ chính sách, cũng như theo tinh thần của Nghị quyết 57, chúng ta có Quyết định 127 của Thủ tướng Chính phủ, quyết định 1236 và quyết định 130 của Thủ tướng về các chương trình và các chiến lược khác nhau để phát triển AI, phát triển blockchain thì đó là những nền tảng về mặt chính sách vững chắc để giúp cho Việt Nam có thể triển khai và hướng đến mục tiêu quan trọng này. Như vậy, quy định hay luật pháp là một việc, nhưng việc thực hiện và triển khai trên thực tế càng quan trọng hơn trong mắt nhìn của các nhà đầu tư.

Cuối cùng, để kết luận lại, chúng ta cũng đã nhìn thấy những dữ liệu rất ấn tượng về sự phát triển của các start-up công nghệ Việt Nam và sự xuất hiện của những kỳ lân. Những kỳ lân tiếp theo của Việt Nam có khả năng xuất hiện trong các lĩnh vực công nghệ và đổi mới sáng tạo như AI, phần mềm hay Fintech. Việt Nam hiện nay đang hội tụ nhiều yếu tố thành công để tạo ra các ky mới như thị trường nhân lực, tài năng và trọng tâm đổi mới sáng tạo.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều dư địa để chúng ta có thể phát triển trong tương lai. Chúng ta cần khai thác tốt những thế mạnh của mình và khắc phục những điểm yếu, những khoảng cách hiện nay để tạo điều kiện tốt hơn cho các kỳ lân xuất hiện ở Việt Nam, thúc đẩy phát triển kinh tế của đất nước.

Xin cảm ơn quý vị đã lắng nghe phần trình bày của tôi.

---

Bạn đọc có thể đọc nội dung tóm tắt bài thuyết trình của Ông Il-Dong Kwon tại đây

19/03/2025 10:15

MC: Kính thưa quý vị!

Với chia sẻ của các diễn giả, chúng ta nhận diện được tiềm năng to lớn của Việt Nam trong việc thu hút dòng vốn quốc tế và xây dựng các công ty công nghệ “kỳ lân”. Tuy nhiên, không thể bỏ qua những thách thức thực tế: từ cơ chế pháp lý phức tạp, thị trường vốn chưa đủ sức hấp dẫn, cho đến những khoảng trống trong hệ sinh thái khởi nghiệp.

Vậy làm thế nào để phá vỡ những rào cản này?

Đây chính là nội dung trọng tâm của phiên thảo luận với chủ đề: “Làm thế nào thu hút các nhà đầu tư lớn đến Việt Nam để thúc đẩy phát triển các công ty công nghệ”.

Điều hành phiên thảo luận sẽ do TS Nguyễn Đức Kiên, Nguyên Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ và Ông Vũ Mai Hoàng – Trưởng Ban Công nghệ, Báo Nhân Dân.

Tham gia thảo luận, tôi xin trân trọng giới thiệu các diễn giả đại diện cho góc nhìn của nhà đầu tư và doanh nghiệp:

- Ông Đỗ Minh - Đại diện Quỹ đầu tư Warburg Pincus, một trong những quỹ đầu tư tư nhân hàng đầu thế giới.

- Bà Nguyễn Thùy Dương - Chủ tịch Công ty tư vấn Ernst & Young (EY).

- Ông Bùi Thành Trung - Phó Tổng Giám đốc cấp cao Công ty Chứng khoán TVS, với kinh nghiệm sâu rộng về thị trường vốn và các giải pháp tài chính cho doanh nghiệp.

- Bà Manisha Shah - Phó Tổng Giám đốc Tài chính cấp cao Momo.

- Ông Chris Chae - Giám đốc Điều hành NEXTRANS.

Kính thưa quý vị, để bắt đầu phiên thảo luận, tôi xin giới thiệu ông Vũ Mai Hoàng - Trưởng Ban Công nghệ, Báo Nhân Dân:

Xin kính mời ông!

19/03/2025 10:20

Ông Vũ Mai Hoàng, Trưởng Ban Công nghệ, Báo Nhân Dân.

Kính thưa quý vị!

Phiên thảo luận này không chỉ dừng lại ở việc nhìn nhận thực trạng thị trường vốn Việt Nam - với những vấn đề như thủ tục đầu tư phức tạp, hạn chế sở hữu nước ngoài, hay các rào cản trong chính sách IPO khiến nhiều startup công nghệ không thể tiếp cận nguồn vốn công chúng. Chúng ta sẽ còn cùng nhau phân tích những thách thức lớn như: sự suy giảm đầu tư quốc tế, cạnh tranh gay gắt từ các thị trường như Singapore hay Indonesia, và những khoảng trống trong hệ sinh thái khởi nghiệp, từ mạng lưới cố vấn đến các chương trình tăng tốc.

Quan trọng hơn, các diễn giả sẽ cùng bàn luận về những giải pháp thiết thực: Làm sao để startup Việt Nam trở nên “đủ điều kiện đầu tư” trong mắt các Quỹ đầu tư mạo hiểm (Venture Capital) và Quỹ Đầu tư tư nhân (Private Equity - PE)? Nhà đầu tư lớn cần gì - từ đội ngũ sáng lập mạnh, mô hình kinh doanh rõ ràng, đến sự minh bạch trong quản trị? Và làm thế nào để cải thiện chính sách IPO, tăng cường kế hoạch phát hành cổ phần thuộc sở hữu của người lao động (ESOP), hay thậm chí xây dựng một thị trường giao dịch thứ cấp dành riêng cho cổ phiếu start-up, qua đó mở ra nhiều lựa chọn thoái vốn hấp dẫn hơn?

Để khởi động phiên thảo luận đầy hứa hẹn này, tôi xin trân trọng kính mời Tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên sẽ dẫn dắt chúng ta đến với những trao đổi thực tiễn, sâu sắc từ các diễn giả.

Xin kính mời Tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên!

19/03/2025 10:21

Tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên:

Câu hỏi đầu tiên tôi muốn đặt ra cho diễn giả, dựa trên kinh nghiệm và quan sát của quý vị, đâu là những thách thức lớn nhất trong việc triển khai vốn vào hệ sinh thái công nghệ từ góc độ nhà đầu tư, hoặc tiếp cận vốn từ góc độ công ty khởi nghiệp?

Ông Chris Chae, Giám đốc điều hành của NEXTRANS

Năm 2015 là năm đầu tiên tôi đến Việt Nam, và lúc đó tôi bắt đầu làm việc với trường đại học ở Việt Nam. Lúc đấy, tôi nhận ra rằng, ở trường Đại học Bách khoa có rất nhiều người giỏi, rất nhiều người tài. Vì vậy, tôi đã quyết định rằng, tôi sẽ phải ở đây để tiếp tục đóng góp vào giai đoạn phát triển tiếp theo của Việt Nam.

Chúng tôi là một quỹ đầu tư tăng trưởng, và chúng tôi đã đầu tư vào 38 doanh nghiệp ở Việt Nam và 20 doanh nghiệp ở Mỹ. Chúng tôi có kinh nghiệm ở các thị trường vốn khác nhau, cả vốn đầu tư mạo hiểm, vốn đầu tư thiên thần, và vốn đầu tư tư nhân ở các thị trường khác nhau trên thế giới.

Ở Việt Nam, chúng tôi đã đầu tư vốn vào 38 doanh nghiệp trong các lĩnh vực hoạt động khác nhau. Năm 2015, chúng tôi chỉ đầu tư 10 triệu USD. Từ năm 2018 đến nay, chúng tôi đã đầu tư hơn 200 triệu USD và đầu tư vào các công ty khởi nghiệp.

Chúng tôi hoạt động rất tích cực, đặc biệt là trong giai đoạn đầu cho các công ty start-up.

Sau đó, khi đến vòng gọi vốn A và B, các doanh nghiệp cũng đã thể hiện rằng họ có nhu cầu cần phải tăng vốn để phát triển.

Nếu như doanh nghiệp đã chứng minh khả năng mở rộng của họ, thì lúc đó họ sẽ cần phải huy động vốn trong khoảng 10 đến 30 triệu USD. Sau đó, họ có thể mở rộng ra, thậm chí là ngoài phạm vi quốc gia.

Tại thời điểm gọi vốn ở vòng B, họ rất muốn mời được các nhà đầu tư toàn cầu. Họ cần 10-15 triệu USD, và khi đó, chúng tôi xác định rằng đây là một cơ hội tốt để có thể đầu tư vào những doanh nghiệp đổi mới sáng tạo như MoMo hay những doanh nghiệp tương tự.

Một trong những kỳ vọng và mong muốn của chúng tôi là có thể thâm nhập sâu hơn vào thị trường. Để cho doanh nghiệp có thể hiểu rõ nhu cầu của các nhà đầu tư, bản thân các nhà đầu tư cũng rất mong muốn doanh nghiệp hiểu được kỳ vọng từ phía chúng tôi.

Về phía nhà đầu tư, mong muốn có lợi nhuận, còn phía doanh nghiệp mong muốn được tăng trưởng. Vì vậy, cần phải chứng minh khả năng và tiềm năng từ cả hai phía. Tuy nhiên, cơ hội ở đây vẫn chưa được mở ra. Chúng tôi mong rằng doanh nghiệp sẽ có thể huy động được nhiều hơn 2 tỷ, 3 tỷ USD.

Về cơ hội ở Việt Nam, các nhà đầu tư lớn nước ngoài luôn đặt câu hỏi làm thế nào để tìm ra các địa chỉ đầu tư ở Việt Nam, làm thế nào để giúp họ đến được với Việt Nam. Tôi nghĩ rằng những kinh nghiệm mà chúng tôi có được từ các thị trường khác trong khu vực có thể là những điểm tham chiếu rất hữu ích cho Việt Nam.

Ông Minh Đỗ, đại diện Warburg Pincus

Đã 12 năm qua từ khi có mặt tại Việt Nam và đầu tư vào MoMo, đầu tư vào một loạt quỹ đầu tư mạo hiểm, chúng tôi cũng đã thấy những vấn đề mà Việt Nam phải đối mặt.

Mục đích là chúng ta có một thị trường tốt ở mỗi giai đoạn, như anh Christian nói, họ sẽ cần những loại vốn đầu tư khác nhau để có thể tăng trưởng.

Chính vì vậy, nếu chúng ta nhìn vào từng giai đoạn, chúng ta có thể xem xét thị trường vốn đã có được các yếu tố khác nhau ấy chưa? Chúng ta sẽ cần phải nghiên cứu, và do đó, chúng tôi cũng đi theo chu kỳ phát triển của các doanh nghiệp start-up để có thể thu hút được các quỹ đầu tư, các nhà đầu tư họ đầu tư vào Việt Nam.

Lúc đó, có một danh mục các doanh nghiệp ở mỗi giai đoạn phát triển như vậy, các start-up ở mỗi giai đoạn phát triển để chúng ta có thể thu hút những đối tượng nhà đầu tư phù hợp. Ngoài ra, điều này cũng tạo ra những cơ hội thoái vốn hấp dẫn để chúng ta không bị khóa chặt dòng vốn và tạo ra sự năng động trên thị trường.

Luật Chứng khoán đưa ra một số quy định mà tôi nghĩ là chặt chẽ đối với các doanh nghiệp start-up, chẳng hạn như không có lỗ lũy kế.

Chúng tôi cũng hiểu rằng ý định của các nhà làm luật là muốn bảo đảm sự ổn định. Nhưng đối với các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ, tương lai của họ không bị quyết định bởi lỗ lũy kế cho đến thời điểm này. Như vậy, họ có thể có những lỗ lũy kế, nhưng vẫn có tiềm năng phát triển và thu hút được các nhà đầu tư.

Chính vì vậy, chúng ta nên để cho nhà đầu tư tự đánh giá sự tương tác này, thay vì hạn chế đối tượng có thể niêm yết.

Tôi nghĩ rằng, cần có những sửa đổi về mặt chính sách để tạo thuận lợi hơn cho các start-up, giúp họ có thể niêm yết trên thị trường và đẩy nhanh quá trình này, đẩy nhanh khả năng tạo thêm cơ hội thoái vốn ở mỗi giai đoạn cho các nhà đầu tư.

Ngoài ra, thu hút và giữ chân người tài cũng rất quan trọng. Chúng ta biết rằng, hoạt động trong trí tuệ nhân tạo có thể được trả lương rất cao trong khu vực. Chính vì vậy, để thu hút các start-up và tài năng trong lĩnh vực này, các cơ chế chính sách tạo ra khả năng trả lương và giữ chân người tài cũng là điều rất quan trọng. Xin cảm ơn.

Bà Manisha Shah, Phó Tổng Giám đốc Tài chính Cấp cao của MoMo

Vâng, tôi hoàn toàn đồng ý với ý kiến của anh Minh và anh Chris.

Hiện nay, tôi đã làm việc với Momo được 7 năm và trải qua 3 vòng gọi vốn. Với mỗi vòng gọi vốn, chúng tôi có rất nhiều quỹ tư nhân cũng như quỹ bảo hiểm tiếp cận với chúng tôi.

Thông thường, quá trình này mất nhiều tháng, và các quỹ phải chi rất nhiều tiền để nghiên cứu về các hợp đồng. Họ rất quan tâm đến Momo, nhưng cuối cùng, các nhà đầu tư của họ ở Mỹ lại không quyết định đầu tư, vì lo lắng về tính thanh khoản hoặc khả năng thoái vốn trong vòng 5, 10 hoặc 15 năm. Cuối cùng, họ quyết định không đầu tư.

Chúng tôi cũng đủ may mắn khi có một đối tác lớn đến với chúng tôi, nhưng những ứng dụng khác ở Việt Nam lại không nhanh chóng như vậy.

Mô hình kinh doanh là cực kỳ quan trọng, và khi các nhà đầu tư đầu tư vào chúng tôi, họ đã giúp chúng tôi đánh giá tình hình và nhận thức ra vấn đề, làm việc với các đối tác là ngân hàng để vay tiền từ ngân hàng.

Khi tôi đến Việt Nam vào năm 2018, tôi không hiểu biết nhiều về Việt Nam, tôi chẳng hiểu gì về MoMo. Tôi tìm hiểu và biết được câu chuyện của MoMo.

Về tài chính toàn diện, tôi biết một chút thôi, nhưng tôi rất sợ. Tôi ngại rằng trước đây tôi làm việc ở ngân hàng. Tôi có sự chắc chắn và hiểu rõ rằng tôi có một sự an toàn về công việc của mình trong vòng 10 đến 15 năm nữa.

Tuy nhiên, khi làm việc với một công ty start-up, những người tài năng cũng muốn có sự chắc chắn như vậy.

Tôi nghĩ rằng, điều quan trọng là hành lang pháp lý cũng như các chính sách khuyến khích cần được cải thiện để mang lại sự tin tưởng cho các bên liên quan.

19/03/2025 10:45

Tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên: Theo cảm nhận của các vị thì môi trường đầu tư dành cho các công ty tìm kiếm vốn đã phát triển như thế nào, và quý vị nhận thấy những tín hiệu tích cực nào cho thấy khả năng tiếp cận vốn được cải thiện?

Ông Vũ Mai Hoàng: Đối với câu hỏi này, Ban tổ chức xin được dành cho Ông Bùi Thành Trung - Công ty cổ phần Chứng khoán Thiên Việt: Với 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thị trường tài chính, ông Trung là Phó Tổng Giám đốc Cấp cao tại Công ty cổ phần Chứng khoán Thiên Việt (TVS). Ông có chuyên môn sâu về quản lý nguồn vốn, thị trường tiền tệ, thu nhập cố định, phái sinh và thị trường vốn, phục vụ các tổ chức tài chính và khách hàng doanh nghiệp.

Ông Bùi Thành Trung - Phó Tổng Giám đốc Cấp cao tại Công ty cổ phần Chứng khoán Thiên Việt (TVS)

Trước tiên, Thiên Việt là một trong những công ty chứng khoán trên thị trường Việt Nam, nổi bật trong lĩnh vực đầu tư tư nhân cũng như đầu tư mạo hiểm.

Với sự phát triển của thị trường Việt Nam trong những năm gần đây, chúng tôi nhận thấy rằng thị trường vốn cũng như thị trường vốn nợ và thị trường vốn chủ đang phát triển rất mạnh mẽ. Gần đây, với tác động của Nghị quyết 57 kèm theo các đề án phát triển 2 trung tâm tài chính quốc tế ở Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, chúng tôi nhận thấy cơ hội đang rất mở cho các công ty công nghệ cũng như các công ty Fintech trong thời gian sắp tới có những cơ hội phát triển mạnh mẽ hơn nữa.

Kèm theo một số tiến triển gần đây, thí dụ như các thay đổi về mặt luật cho phép các nhà đầu tư nước ngoài không cần phải Q-funding để có thể vào được thị trường Việt Nam, cũng như thử nghiệm các công nghệ mới cho việc áp dụng giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam, chúng tôi hy vọng rằng, thanh khoản trên thị trường sẽ phát triển đáng kể, cũng như thu hút nhiều hơn nữa các nhà đầu tư vào thị trường Việt Nam.

Thời gian vừa qua, chúng tôi nhận thấy một số điểm như sau: Trước tiên, một giao dịch đầu tư, một nghiệp vụ đầu tư vào một công ty thông thường sẽ kéo dài khoảng 5 đến 7 năm, do đó, việc đưa vốn vào Việt Nam, ngoài rủi ro về mặt đối tượng đầu tư, các nhà đầu tư cũng rất quan tâm đến công cụ bảo hiểm rủi ro tài chính.

Đây cũng là một điều mà từ phía Công ty Chứng khoán Thiên Việt, khi làm việc với các nhà đầu tư, cũng như từ kinh nghiệm đầu tư từ phía công ty, chúng tôi mong muốn thị trường các công cụ tài chính, bảo hiểm rủi ro trên thị trường Việt Nam phát triển.

Tôi nghĩ rằng các công cụ bảo hiểm rủi ro tỷ giá, bảo hiểm rủi ro về mặt tài chính nên có những cởi mở hơn nữa cho thị trường Việt Nam. Đặc biệt là khi Việt Nam đưa Trung tâm Tài chính quốc tế tại Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng vào vận hành, các công cụ bảo hiểm rủi ro tài chính sẽ giúp các nhà đầu tư yên tâm hơn trong quá trình đưa vốn vào thị trường Việt Nam cũng như đầu tư.

Điểm thứ hai mà chúng tôi nhận thấy: Khi đầu tư vào thị trường Việt Nam, các nhà đầu tư nhìn thấy những điều như chị Manisha Shah đã nói đến về thanh khoản bên Neshan. Chúng tôi hy vọng rằng, khi thanh khoản của thị trường Việt Nam được phát triển hơn nữa, chúng ta sẽ có thể thu hút được các nhà đầu tư, không chỉ là các nhà đầu tư, tổ chức đang có mặt ở đây, mà hy vọng có cả các nhà đầu tư cá nhân.

Chúng tôi hy vọng các nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp cũng có thể tham gia sâu hơn vào thị trường chứng khoán Việt Nam.

Bà Nguyễn Thùy Dương – Chủ tịch Công ty Cổ phần Tư vấn Ernst & Young Consulting Việt Nam; Lãnh đạo Phụ trách Chiến lược Dịch vụ Tài chính Ngân hàng Ernst & Young (EY) Asean; Lãnh đạo Dịch vụ Tư vấn và Dịch vụ Tài chính Ngân hàng EY Việt Nam, với gần 25 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực kiểm toán và tư vấn cho các ngân hàng, công ty tài chính, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư và công ty quản lý quỹ.

Hôm nay tôi đến đây với ba vai, thứ nhất tôi liệt kê rất nhiều các dự án để hỗ trợ ngân hàng nhà nước trong việc nghiên cứu và cập nhật, đưa ra chính sách về chuyển đổi số trong ngành ngân hàng, đây là dự án kéo dài 5 năm với ngân hàng nhà nước, đồng thời tôi đã tham gia tư vấn rất nhiều trong dự thảo luật, nghị định.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng có nói là chúng ta đã sẵn sàng cho việc đó, thì EY đã từng tham vấn cho ngân hàng nhà nước cũng như cho bộ kế hoạch đầu tư về việc các chỉ số sẵn sàng về chuyển đổi số như thế nào.

Người ta thường hay nói: Bao giờ cho một việc chúng ta cần có thời gian chuẩn bị, và mọi thứ chỉ có thể xảy ra khi thiên thời địa lợi nhân hòa, và tôi nghĩ chúng ta đã chuẩn bị rất lâu và đây là thời điểm chín muồi, tất cả những việc như thế này xảy ra cùng một lúc, ví dụ các anh chị có thể nhìn thấy sự quyết tâm rất cao của chính phủ, của đảng, nhà nước, trong việc ra các nghị quyết mang tầm chiến lược quan trọng của quốc gia, nâng cao vị thế của quốc gia đặc biệt trong kỹ thuật chuyển đổi số.

Thứ hai, với vai trò là công ty kiểm toán, Techcombank hay Momo cũng là khách hàng của chúng tôi, chúng tôi nhận thấy giống như anh Tổng Biên tập Lê Quốc Minh có đề cập, không có định nghĩa cụ thể nào dành cho công ty khởi nghiệp, tất cả các chế độ kế toán có liên quan cần phải được cập nhât, đúng bản chất của doanh nghiệp. Bởi vì bây giờ mình nếu áp dụng tất cả các quy định hiện tại, hoặc là cũng với doanh nghiệp lớn, hoặc cùng doanh nghiệp SMI nó sẽ có độ vênh, thứ nhất giữa kỳ vọng của nhà đầu tư nước ngoài, khi họ yêu cầu báo cáo phải được thực hiện báo cáo theo chuẩn mực kế toán quốc tế thì đang chưa có nhiều điểm khớp với kế toán Việt Nam.

Đối với luật kết toán hiện nay có nhiều điểm cần thay đổi, làm sao có thể hỗ trợ được, ví dụ cách ghi nhận doanh thu, hoặc ghi nhận chi phí đôi với doanh nghiệp là đơn vị khởi nghiệp. Thứ ba, dưới vai trò là đơn vị tư vấn, đơn vị trung gian giữa các quỹ đầu tư nước ngoài với Việt Nam, hoặc các công ty khởi nghiệp muốn tìm kiếm nguồn vốn, muốn kêu gọi các nguồn vốn đầu tư, tôi thấy có hai xu hướng, thứ nhất bản chất tất cả các công ty quỹ, các nguồn nước ngoài, giống như công ty rất to, họ có rất nhiều quỹ khác khi họ tới Việt Nam, họ cảm thấy rất hào hứng khi họ tiếp xúc với lãnh đạo chính phủ Việt Nam, họ rất hào hứng và cởi mở chào đón các nhà đầu tư đến Việt Nam.

Càng ngày niềm hào hứng rơi rụng dần, không phải bởi vì mọi người không muốn làm , bởi vì mọi người có tâm thế trên nóng dưới lạnh nó sẽ không bao giờ có thể xảy ra được, khi mà ở trên tất cả các lãnh đạo đều muốn chào đón các nhà đầu tư nhưng bản chất ở dưới, khi mà các cơ chế, khung pháp lý hiện nay chưa cho các anh chị làm việc trực tiếp với các đơn vị đầu tư, hoặc hỗ trợ các đơn vị khởi nghiệp và các công ty start up, có rất nhiều chính sách, có nhiều sự e ngại, hoặc nên nhìn nhận các deal như thế nào.

Có thực sự là thách thức của doanh nghiệp không? Bởi vì khi kêu gọi nhà đầu tư, giống như MOMO, VNPAY, VNJ, hay các doanh nghiệp khác, mình muốn trở thành một cô gái, tự bản thân mình phải thay đổi rất nhiều, và đây là một cuộc chơi hết sức tốn kém. Như chị Manisha đã nói, để đủ hấp dẫn trong mắt nhà đầu tư, bản chất các doanh nghiệp cũng phải đầu tư rất nhiều.

Thứ nhất là về bộ máy, về hệ thống quản trị, làm thế nào để có thể minh bạch hơn, bởi vì tất cả các công ty startup ban đầu chỉ là một nhóm các anh em chơi với nhau. Những người có đồng chí hướng tập hợp lại và đưa ra những sản phẩm hoặc dịch vụ mà họ nghĩ sẽ phục vụ tốt cho thị trường.

Nhưng ngày mai, nếu có các quỹ đầu tư vào, họ không thể hoạt động theo kiểu quy mô gia đình được nữa. Họ phải có lớp lang, quy chế, và quy định cụ thể. Rất nhiều công ty buộc phải thuê CEO, CFO, hoặc những chuyên gia từ nước ngoài có kinh nghiệm quốc tế, và phải chấp nhận trả một số tiền rất lớn để nâng cao vị thế của công ty mình trong mắt nhà đầu tư cũng như trong mắt người quản lý.

Tôi nghĩ rằng đây sẽ là sự phối hợp giữa ba yếu tố. Thứ nhất là về chiến lược cũng như sự quyết tâm của lãnh đạo Chính phủ. Thị trường vốn Việt Nam không chỉ đơn thuần là Bank Basec Co, mà còn là một nền kinh tế chủ yếu dựa vào nguồn vốn ngân hàng. Nó sẽ phải mở rộng ra các kênh dẫn vốn khác.

Bản thân tất cả các công ty muốn ra ngoài và kêu gọi nhà đầu tư cũng cần phải chuẩn bị cho mình rất nhiều về tài lực, nguồn lực, cũng như ý chí để sẵn sàng cho cuộc chơi mang tính mở rộng hơn. Bởi vì đây không chỉ là của một nhóm nhỏ những người muốn tham gia, mà chúng ta sẽ phải mở tung hết. Chúng ta sẽ phải để cho tất cả mọi người đều nhìn thấy chúng ta đang làm thế nào.

Tuy nhiên, không phải công ty nào cũng sẵn sàng cho việc này. Có rất nhiều công ty khi tìm đến với chúng tôi để tư vấn thì rất háo hức. Một nửa thì đã đi về. Bởi vì họ nghĩ rằng họ không thể nào làm được, với tinh thần làm thế nào để có thể hỗ trợ cho bản thân. Chính phủ và các cơ quan hiện nay đang đưa ra các quyết sách cũng như hỗ trợ cho nhà đầu tư. Làm thế nào để có sự hiểu biết hơn về thị trường Việt Nam cũng như cho các công ty khởi nghiệp, tôi nghĩ rằng đó sẽ phải là sự kết hợp của cả ba yếu tố.

Chúng ta cần hướng tới mục tiêu cuối cùng là nâng cao sự tiếp cận của thị trường vốn Việt Nam, cũng như giúp đỡ cho các công ty công nghệ có thể tiếp cận các nguồn vốn hấp dẫn. Tôi nghĩ rằng điều này sẽ cần thêm thời gian, và đây sẽ là lúc mà chúng ta có thể bắt đầu cân nhắc đến những vấn đề này. Bởi vì khi chúng ta bàn mãi về những khó khăn hoặc bàn đến rất nhiều vấn đề, thì thường mọi người sẽ hỏi:

Chúng ta bắt đầu từ đâu? Quan điểm của tôi là chúng ta bắt đầu từ những thứ vô cùng đơn giản. Từ những thứ đơn giản như vậy, nó có thể dẫn đến những câu chuyện lớn hơn. Tuy nhiên, không thể nào bắt đầu một câu chuyện lớn khi mà chúng ta còn quá nhiều việc rất đơn giản mà chưa bắt đầu.

PGS, TS. Nguyễn Văn Thạo - nguyên Trợ lý Chủ tịch nước, nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng lý luận Trung ương

Cám ơn các anh lãnh đạo Báo Nhân Dân. Thưa anh Nguyễn Đức Kiên, lãnh đạo của Nghị viện Chiến lược Phát triển Kinh tế số, tôi không phải là người làm chính sách, tôi đã nghỉ hưu rồi, tôi chỉ phát biểu cảm tưởng thôi. Là một người có thể tự nhận là một cán bộ nghiên cứu, nguyên là cán bộ nghiên cứu.

Trước hết, tôi rất cảm ơn anh Minh và anh Kiên đã mời tôi tham dự tọa đàm rất ý nghĩa này. Tôi rất quan tâm. Tôi thấy chủ đề của hội thảo cực kỳ hay và có ý nghĩa, rất cấp bách, rất cần thiết; và đặc biệt khi chúng ta chuẩn bị bước vào kỷ nguyên mới mà Đảng ta đã xác định qua Nghị quyết 57, khẳng định khoa học và công nghệ là then chốt.

Như anh Minh đã nói vấn đề bây giờ không phải là bàn cần làm gì nữa mà chúng ta phải bàn kỹ, phải làm thế nào! Cho nên, các anh chọn được chủ đề là Tạo đòn bẩy về vốn để các công ty công nghệ Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên số, theo tôi nó rất hẹp so với chủ đề chung của Nghị quyết 57, cũng như rất hẹp so với chiến lược để bứt phá vươn mình của đất nước. Nhưng có thể nói đây vẫn là lĩnh vực rất then chốt trong việc thực hiện Nghị quyết 57.

Bây giờ, muốn phát triển bứt phá được thì phải gọi là các công nghệ số, các doanh nghiệp số công nghệ cao. Trước đây, chúng ta cứ nói là khởi nghiệp, nhưng nếu khởi nghiệp; như anh Minh nói rất đúng, khởi nghiệp là lập nghiệp, làm một việc đổi mới sáng tạo mới, nhưng không thể công nghệ cao thì không đi xa được, không bứt phá được.

Qua 3 đến 4 tham luận, tôi rất trăn trở, nói chung là hơi lo và hơi buồn, là những công nghệ, những doanh nghiệp công nghệ cao mà chúng ta IPO và gọi vốn trên thị trường chứng khoán là thấp.

Trong hai năm 2024 và vài năm gần đây, chỉ có một, hai doanh nghiệp công nghệ gọi vốn thành công. Mà không phải là không có vốn. Tôi nói không phải là thiếu vốn, mà như một chuyên gia vừa nói, là người ta có vốn, người ta rất muốn đầu tư vào công nghệ Việt Nam, doanh nghiệp Việt Nam, nhưng họ không tìm thấy những doanh nghiệp xứng đáng để đầu tư. Điều này thật sự là lo lắng và buồn.

Bây giờ nhìn vào thế giới, thấy rằng những ngành công nghiệp ở các nền kinh tế phát triển và có những doanh nghiệp bứt phá phải là những doanh nghiệp công nghệ. Bây giờ, Tesla là ông Elon Musk, như ông Bill Gates... Những doanh nghiệp công nghệ này đột phá chỉ trong khoảng 10 năm đến 20 năm.

Vừa rồi, Thủ tướng Chính phủ rất nhạy bén, đã gặp các doanh nghiệp lớn của Việt Nam phù hợp với chiến lược bứt phá của chúng ta. Chúng ta dựa vào doanh nghiệp tư nhân phát triển mạnh mẽ, nhưng trong số những doanh nghiệp lớn mà Thủ tướng Chính phủ gặp thì rất ít là những doanh nghiệp khoa học công nghệ. Chủ yếu là doanh nghiệp bất động sản, doanh nghiệp tài chính, ngân hàng và chủ yếu là doanh nghiệp về thương mại, doanh nghiệp công nghệ của chúng ta rất hiếm, rất ít.

Còn những doanh nghiệp mới khởi nghiệp thì lại cần những nhà đầu tư "thiên thần", các công ty đầu tư mạo hiểm. Nếu mà bàn rộng đến chỉ tập trung vào chứng khoán thì phải tạo ra đòn bẩy. Phải mở rộng hơn, không chỉ là IPO, mà chúng ta chỉ nói tới những doanh nghiệp công nghệ đã tương đối thành đạt rồi. Huy động vốn chủ yếu là IPO thì rất chuẩn, nhưng nếu là doanh nghiệp khởi nghiệp thì cần phải rộng hơn một chút nữa.

Tôi có một nguyện vọng đối với các doanh nghiệp công nghệ của chúng ta hiện nay. Cái khó là vốn, thì phải đổi mới, phải hoàn thiện thể chế, đổi mới thể chế để tạo ra môi trường. Các anh nói rất đúng, rất hay, nhưng tôi nghĩ rằng còn một điều tôi cho rằng là khó. Hơn nữa, vốn không phải là cái khó nhất; cái khó nhất đó là tài năng khoa học công nghệ. Không có tài năng khoa học công nghệ, không hình thành nên công ty, thì không có ai gọi vốn cả. Phải có những tài năng về khoa học công nghệ, và đây là những hạt nhân cần thiết như ông Bill Gates, ông Mark Zuckerberg, ông Elon Musk, và ông Jack Ma.

Chỉ khi có những người như vậy, thì mới có thể phát triển công nghiệp, doanh nghiệp khởi nghiệp, và doanh nghiệp công nghệ. Điều này gắn liền với sự phát triển khoa học công nghệ và giáo dục đào tạo, mà không phải một ngày, hai ngày là có thể làm được.

Cho nên, tôi kiến nghị rằng nếu có điều kiện. Sau hội thảo hôm nay, vấn đề là vốn tạo đòn bẩy về thị trường vốn. Báo Nhân Dân và Viện Chiến lược Phát triển Kinh tế số bàn về phát triển nhân tài, khoa học công nghệ, đào tạo, bồi dưỡng, phát hiện và thu hút. Trước mắt, chúng ta cần tạo điều kiện cho những tài năng mà chúng ta đã có trong nước và nước ngoài, đồng thời thu hút những tài năng khoa học công nghệ từ thế giới và đầu tư vào Việt Nam.

Tuy nhiên, lâu dài, chúng ta cần có chiến lược phát triển khoa học công nghệ và chiến lược giáo dục đào tạo để xây dựng một đội ngũ nhân tài.

19/03/2025 11:10

Tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên:

Nếu được khuyến nghị một giải pháp duy nhất, các vị cho rằng đâu là giải pháp trọng tâm mà Việt Nam nên ưu tiên để thu hút thêm đầu tư và mở rộng quy mô ngành công nghệ?

Ông Chris Chae - Giám đốc điều hành của NEXTRANS

Vâng, xin cảm ơn câu hỏi của quý vị.

Năm 1995, GDP của Hàn Quốc chỉ có 510,511 tỷ USD. Năm 1995 cũng là năm Hiệp hội Đầu tư Mạo hiểm của Hàn Quốc được thành lập, đánh dấu thời điểm mà vốn đầu tư mạo hiểm bắt đầu được mang đến cho các doanh nghiệp Hàn Quốc. Họ đã phát triển và tìm ra cách để phát triển các sản phẩm tại Hàn Quốc.

Tháng 5/1996, Chính phủ Hàn Quốc và Hiệp hội Đầu tư Mạo hiểm của Hàn Quốc đã phối hợp để đưa ra một luật đặc biệt nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp để khuyến khích đầu tư nhưng chưa phát huy được hiệu quả.

Sau khi có những thay đổi bắt buộc, các thành viên trên thị trường đã cùng nhau phát triển, mở rộng thị trường lớn hơn. Rất nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu thực hiện các dự án.

Cho đến năm 1998, Chính phủ và Hiệp hội đầu tư mạo hiểm đã đề xuất với Chính phủ Hàn Quốc ban hành một luật mới để hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp.

Luật này được ban hành rất nhanh, thể hiện rõ quyết tâm của Chính phủ trong việc nuôi dưỡng và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ở Hàn Quốc. Đã có hàng nghìn doanh nghiệp IPO, mỗi năm có khoảng 124 doanh nghiệp thực hiện IPO trên thị trường.

Khi nhà đầu tư nhận thấy thị trường có nhiều tiềm năng, họ chỉ cần có một cánh cửa an toàn để tham gia thị trường. Khi chúng ta có một thị trường với các yếu tố pháp lý tốt, đó sẽ là giải pháp mà tất cả các bên cùng có lợi. Doanh nghiệp sẽ có được vốn, nhà đầu tư có thể đầu tư khi có sự chắc chắn trong tương lai, và họ có thể yên tâm hơn. Điều này sẽ dẫn đến thành công cho tất cả các bên.

Xin cảm ơn.

19/03/2025 11:25

TS Nguyễn Đức Kiên kết luận phần thảo luận

Xin cảm ơn ông Chris Chae đã chia sẻ kiến nghị về việc tạo hành lang pháp lý để có một cánh cửa an toàn cho các nhà đầu tư. Chúng tôi xin ghi nhận tất cả những ý kiến đóng góp.

Chúng tôi sẽ chuyển các ý kiến đóng góp tại cuộc thảo luận này đến các cơ quan, các nhà chức trách, nhằm có được những dự thảo luật tốt nhất, đáp ứng yêu cầu của cả nhà đầu tư, doanh nghiệp và xã hội.

Kính thưa quý vị, sau phiên thảo luận, tuy ngắn nhưng chúng ta đã tập hợp được đội ngũ chuyên gia và có một chủ đề tương đối hẹp trong một môi trường nghị quyết rất rộng. Điều này giúp chúng ta tạo ra bước đi đầu tiên đột phá trong quá trình thực hiện nghị quyết.

Đến thời điểm này, chúng ta có thể thấy rằng doanh nghiệp khởi nghiệp nói chung, và doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ ở bất kỳ quốc gia nào, ở bất kỳ quy mô nào, đều gặp phải khó khăn. Thách thức đầu tiên là việc tìm kiếm thị trường. Và có công nghệ thì nguồn vốn hỗ trợ ở đâu? Đó là một trong những câu hỏi đầu tiên thường được đặt ra đối với các doanh nghiệp khởi nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ. Bởi vì tài sản lớn nhất của các doanh nghiệp công nghệ chính là trí tuệ, chính là chất xám.

Khi lượng hóa nó ra các văn bản luật về kế toán, về kiểm toán thì rất khó để định lượng. Ở đây, chúng ta nói rằng đối với các nhà đầu tư, khi đầu tư vào lĩnh vực các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ, họ quan tâm đến tương lai và xu thế phát triển của doanh nghiệp cũng như của thị trường.

Chính các nhà đầu tư khi đầu tư vào đây sẽ đánh giá tính khả thi và tính phổ cập của chất xám mà các nhà đầu tư công nghệ, các doanh nghiệp khởi nghiệp có ý tưởng và phương pháp triển khai. Như vậy, qua một số ví dụ... mà các chuyên gia đã cho thấy ở Việt Nam, chúng ta đã có những doanh nghiệp thành công trong việc giải quyết các vấn đề mà các chuyên gia đặt ra.

Tuy nhiên, điều chúng ta mong muốn không chỉ là 3-4 doanh nghiệp xử lý thành công những bất cập đó, mà là hỗ trợ đảm bảo tính khả thi cho tất cả các doanh nghiệp công nghệ khởi nghiệp, giúp họ có khả năng tồn tại và phát triển cao hơn như các doanh nghiệp bình thường. Đó là mục tiêu của chúng ta ngày hôm nay.

Tôi muốn nhấn mạnh rằng tôi hoàn toàn chia sẻ ý kiến của nhiều vị đã phát biểu, tức là trong bối cảnh hiện nay của Việt Nam, vốn không phải là một vấn đề lớn. Vấn đề là phương thức huy động vốn và xử lý niềm tin của các nhà đầu tư khi họ đầu tư vào lĩnh vực rất khó định lượng này mới là điều các nhà hoạch định chính sách phải quan tâm.

Cách đây 2 ngày, trong bài viết về phát triển kinh tế tư nhân, đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng của Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm, đã nhấn mạnh rằng phải có những chính sách khuyến khích và định hướng doanh nghiệp tư nhân vào các loại công nghiệp để tránh việc đầu tư có tính chất ngắn hạn mang tính chất đầu cơ.

Như vậy, một lần nữa, cơ quan điều hành cao nhất của đất nước đã khẳng định rằng tam giác ba trụ cột lớn nhất để phát triển kinh tế của đất nước là kinh tế nhà nước, kinh tế FDI và kinh tế tư nhân. Chúng tôi chọn kinh tế tư nhân là kinh tế mà chúng ta có thể tác động nhiều nhất. Hiện vẫn còn nhiều lĩnh vực và thị trường dư địa để khai thác nhất để chúng ta tạo ra đột phá bắt đầu từ năm nay và sang năm, nhằm đạt được tốc độ như mong muốn.

Tại tọa đàm ngày hôm nay, hầu hết các chuyên gia cũng như các nhà đầu tư đều trình bày mong muốn của mình là sẵn sàng đầu tư vào công nghệ, đóng góp chất xám để cùng nhau đưa Việt Nam phát triển bền vững thay vì đầu tư vào những lĩnh vực có tính chất ngắn hạn. Thực tế, các nhà đầu tư cũng đã không chờ đợi những chính sách của Nhà nước mà họ đã tự đi theo những con đường ngách, con đường tiểu ngạch để đạt được mục tiêu tối đa hóa nguồn vốn đầu tư của họ.

Có thể nói rằng đến thời điểm này, quyết tâm chính trị của lãnh đạo Đảng và Nhà nước với mong ước nâng cao hiệu quả vốn đầu tư của các nhà đầu tư, mong muốn phát triển lớn hơn của các doanh nghiệp là đã đi cùng một hướng, và có lẽ đây là thời điểm mà chúng ta có thể nói là thời điểm hội tụ cả ba yếu tố đó để phát triển.

Chúng tôi xin ghi nhận tất cả ý kiến đóng góp của các chuyên gia. Sau đây, Ban Tổ chức sẽ có trách nhiệm biên soạn lại và gửi cho các cơ quan có chức năng. Một lần nữa, xin thay mặt Ban Tổ chức, tôi xin trân trọng cảm ơn các diễn giả đã tham gia phiên thảo luận, mang đến những góc nhìn đa dạng và sâu sắc về thực tế thị trường vốn cho các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ ở Việt Nam. Xin trân trọng cảm ơn!

19/03/2025 11:30

Phát biểu bế mạc tọa đàm

Ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam:

Kính thưa các đại biểu, các vị khách quý, cùng toàn thể các bạn,

Sau gần 3 giờ đồng hồ trao đổi, thảo luận sôi nổi, chúng ta đã cùng nhau lắng nghe những ý kiến phân tích, chia sẻ vô cùng sâu sắc, thú vị. Các diễn giả đi thẳng vào vấn đề trọng tâm của tọa đàm là thảo luận về vai trò của thị trường vốn trong việc hỗ trợ sự phát triển và đổi mới cho các công ty công nghệ tại Việt Nam, nhìn từ chính các vấn đề thực tiễn trong nước và đối chiếu với kinh nghiệm quốc tế.

Đúng như định hướng ban đầu mà ban tổ chức tọa đàm đã đặt ra, sau quá trình trao đổi và lắng nghe ý kiến từ tất cả các bên, chúng ta đã cùng nhau định hướng và đề xuất những giải pháp rất cụ thể, thiết thực để giải quyết các vấn đề đang tồn tại trên thị trường vốn.

Qua thảo luận, các bên đều thống nhất vai trò của thị trường vốn trong phát triển khoa học-công nghệ cùng với đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là rất quan trọng. Tuy nhiên thị trường vốn Việt Nam hiện nay còn phát triển chưa đều, chưa tương xứng với tiềm năng và cũng chưa đủ sức tài trợ, đồng hành với định hướng phát triển dài hạn của cộng đồng doanh nghiệp công nghệ tại Việt Nam.

Bên cạnh những giải pháp mang tính dài hạn để nâng cao sức mạnh của thị trường vốn, như nâng hạng thị trường chứng khoán, hay xây dựng một sàn chứng khoán riêng cho các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ, chúng ta thấy rằng, việc mở rộng thị trường vốn thông qua IPO, kết hợp với một cơ chế thanh khoản cao, được xem là yếu tố then chốt thúc đẩy sự phát triển của các công ty công nghệ tại Việt Nam.

Một hệ thống niêm yết linh hoạt, bảo đảm tính thanh khoản không chỉ giúp thu hút dòng vốn dài hạn từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước, mà còn tạo động lực cho đổi mới sáng tạo. Điều này góp phần đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu-phát triển, nâng cao năng lực cạnh tranh và gia tăng sức mạnh của doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường khu vực và quốc tế.

Như chúng ta đã thấy, với các mục tiêu của Nghị quyết 57 đặt ra khá cao và thách thức, để đạt được kết quả đột phá thì tương ứng cũng cần giải pháp đột phá. Đây là thời điểm các cơ quan quản lý nhà nước cần lắng nghe các ý kiến phản ánh từ thực tiễn để đề ra các giải pháp phù hợp với bối cảnh mới, tình hình phát triển mới.

Kính thưa quý vị,

Báo Nhân Dân với vai trò là cơ quan trung ương của Đảng Cộng sản Việt Nam, tiếng nói của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam, sẽ có trách nhiệm ghi nhận và truyền đạt những vấn đề đã được thảo luận trong tọa đàm hôm nay lên các cơ quan hữu quan.

Chúng tôi tin tưởng, việc ghi nhận khách quan và đa chiều các kiến nghị từ thực tiễn sẽ là một bước quan trọng để cơ quan hoạch định chính sách, quản lý nhà nước xây dựng các giải pháp phù hợp, thực hiện thắng lợi các mục tiêu đã đặt ra.

Xin trân trọng cảm ơn các đại biểu, khách quý đã tới tham dự buổi tọa đàm hôm nay. Đặc biệt, xin trân trọng cảm ơn Viện Chiến lược Phát triển Kinh tế số về chương trình hợp tác lần này.

Chúng tôi hy vọng sẽ tiếp tục có cơ hội hợp tác với Viện trong nhiều vấn đề nóng hổi của nền kinh tế, qua đó, góp phần phản ánh và chuyển tải các ý kiến thực tiễn từ giới chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp… đến với các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Một lần nữa, tôi xin trân trọng cảm ơn và xin tuyên bố bế mạc tọa đàm!

Nguồn: https://nhandan.vn/toa-dam-ve-tao-don-bay-von-de-cac-cong-ty-cong-nghe-but-pha-trong-ky-nguyen-so-post866017.html