Thắng lợi của cách mạng Việt Nam không thể thiếu đóng góp của trí thức

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Lễ tôn vinh trí thức tiêu biểu năm 2024. (Ảnh: Quang Duy)

Sáng 28/8, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) đã tổ chức Lễ tôn vinh trí thức khoa học và công nghệ (KH&CN) tiêu biểu năm 2024. Đây là lần thứ 5 Lễ tôn vinh được tổ chức, thể hiện sự ghi nhận của Đảng và Nhà nước về những cống hiến của đội ngũ trí thức Việt Nam.

Phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức KH&CN

Phát biểu tại lễ tôn vinh, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn ghi nhận, đánh giá cao những nỗ lực cố gắng, kết quả nổi bật đã đạt được của Liên hiệp Hội Việt Nam, đội ngũ trí thức KH&CN, đặc biệt biểu dương 135 trí thức KH&CN tiêu biểu được vinh danh.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, cha ông ta luôn quý trọng hiền tài và đội ngũ trí thức, coi hiền tài là nguyên khí quốc gia, nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh, nguyên khí suy thì thế nước yếu.

Ngay từ khi mới thành lập nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đã nói: “Nước nhà cần phải kiến thiết, kiến thiết cần phải có nhân tài”. Hiến pháp năm 2013 của nước ta đã hiến định: “Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam do nhân dân làm chủ; tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức”.

Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/11/2023 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa XIII đã khẳng định: Đội ngũ trí thức là “nguồn lực đặc biệt trong phát triển kinh tế tri thức, công nghiệp hoá, hiện đại hoá, hội nhập quốc tế… là nhân tố quan trọng trong nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, nâng tầm trí tuệ và sức mạnh dân tộc, đóng góp to lớn cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn ghi nhận, từ khi ra đời đến nay, Liên hiệp Hội Việt Nam và đội ngũ trí thức KH&CN có nhiều hoạt động phong phú, thiết thực, nỗ lực đổi mới và đa dạng hoá các hình thức tập hợp trí thức; tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước; thực hiện tư vấn, phản biện xã hội góp phần xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; tham gia xây dựng pháp luật, góp ý vào nhiều dự thảo Luật và hoạt động giám sát của Quốc hội, MTTQ Việt Nam.

Có thể khẳng định, Liên hiệp Hội Việt Nam đã từng bước thể hiện vai trò là hạt nhân tập hợp đoàn kết, phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức KH&CN trong nước và nước ngoài, góp phần thúc đẩy phát triển tiềm lực KH&CN quốc gia, đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước.

Nhiều nhà khoa học đã vinh dự được Đảng và Nhà nước vinh danh là Anh hùng lao động như: Giáo sư Trần Đại Nghĩa, Giáo sư Lương Định Của, Giáo sư Bùi Huy Đáp, Giáo sư Viện sĩ Vũ Tuyên Hoàng… và nhiều nhà khoa học khác đã được tặng thưởng nhiều Huân, huy chương cao quý của Đảng, Nhà nước và quốc tế.

“Đảng, Nhà nước luôn coi trọng, tin tưởng vào đội ngũ trí thức KH&CN, mỗi thắng lợi của cách mạng Việt Nam không thể thiếu đóng góp của trí thức, đó là sự đóng góp rất quý báu, rất đáng trân trọng và tự hào”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, toàn cầu hóa giúp KH&CN nước ta từng bước hội nhập, giao lưu với nền KH&CN của quốc tế, tạo thuận lợi cho việc học tập, trao đổi kinh nghiệm, tiếp thu những thành tựu KH&CN quốc tế phục vụ cho sự phát triển của đất nước; tuy nhiên cũng đặt ra nhiều thách thức mới.

Đó là việc các sản phẩm KH&CN của nước ngoài xâm nhập mạnh mẽ vào thị trường trong nước, tạo sự cạnh tranh gay gắt, nảy sinh các vấn đề tranh chấp mới liên quan đến sở hữu trí tuệ, bản quyền, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, kiểu dáng công nghiệp.

Bên cạnh đó là yêu cầu cấp thiết về hành lang pháp lý, thể chế, chính sách, đội ngũ cán bộ làm công tác khoa học và các trung tâm khoa học lớn của nước ta. Trong bối cảnh đó đòi hỏi đội ngũ trí thức nước nhà phải có nhận thức mới, tư duy khoa học gắn với những giải pháp thiết thực, hiệu quả để đưa KH&CN trở thành động lực phát triển đất nước.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Tổng thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường trao biểu trưng, tặng hoa tôn vinh các trí thức KH&CN tiêu biểu năm 2024. (Ảnh: Hoàng Giang)

“Đảng, Nhà nước luôn quan tâm và đặt niềm tin vào đội ngũ trí thức nước nhà; xây dựng đội ngũ trí thức vững mạnh toàn diện và phát triển bền vững là trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, của cả hệ thống chính trị và xã hội”, Chủ tich Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định.

Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội tin tưởng Liên hiệp Hội Việt Nam với truyền thống đoàn kết, phát huy những kết quả đã đạt được, tiếp tục là hạt nhân tập hợp, đoàn kết, phát huy sức sáng tạo của đông đảo đội ngũ trí thức KH&CN trong nước và nước ngoài, góp phần tích cực tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch, vững mạnh; phát huy hơn nữa vai trò là thành viên của MTTQ Việt Nam trong giám sát và phản biện xã hội; đẩy mạnh và nâng cao chất lượng các phong trào thi đua yêu nước, góp phần tích cực phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng mong muốn các trí thức tiêu biểu được vinh danh hôm nay sẽ là những tấm gương sáng lan tỏa, truyền cảm hứng trong đơn vị mình, tổ chức mình, trong toàn đội ngũ và xã hội, xứng đáng với niềm tin, hy vọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

TSKH. Phan Xuân Dũng phát biểu tại Lễ tôn vinh. (Nguồn: Quochoi)

Nhiệm vụ trao cho đội ngũ trí thức KH&CN nước nhà rất lớn

Phát biểu tại Lễ tôn vinh, TSKH. Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam một lần nữa nhấn mạnh, “trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước, cha ông ta luôn quý trọng hiền tài và đội ngũ trí thức, coi hiền tài là nguyên khí quốc gia”.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và xu thế phát triển của KH&CN, của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, quan điểm của Đảng ta về phát triển đất nước là “phải bằng và dựa vào KH&CN”, “phát triển KH&CN là quốc sách hàng đầu, giữ vai trò then chốt trong sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội của đất nước”. Theo đó, nhiệm vụ trao cho đội ngũ trí thức KH&CN nước nhà rất to lớn.

Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ “Là một bộ phận trong lực lượng cách mạng, tri thức có nhiệm vụ thi đua phụng sự Tổ quốc, phụng sự Nhân dân”, đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam luôn mang trên mình nhiệt huyết cách mạng, khát vọng vươn lên, đưa KH&CN trở thành động lực, là quốc sách hàng đầu để phát triển đất nước; phát triển đất nước phải dựa và bằng KH&CN.

Trải qua hơn 40 năm hoạt động với mục tiêu tập hợp đội ngũ trí thức khoa học, trong suốt hành trình xây dựng và phát triển của Liên hiệp Hội Việt Nam đã có nhiều tấm gương về sáng tạo, nghiên cứu KH&CN của đội nghũ trí thức Việt Nam và kiều bào ở nước ngoài, góp phần phục vụ cho sự nghiệp xây dựng và phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

Từ năm 2015 đến nay, Liên hiệp Hội Việt Nam đã 5 lần tổ chức tôn vinh với 577 trí thức KH&CN tiêu biểu (bao gồm cả số lượng của lễ tôn vinh vào ngày 28/8/2024). Đây là hoạt động để ghi nhận, động viên, cổ vũ đội ngũ trí thức khoa học có nhiều đóng góp cho phát triển kinh tế đất nước trên từng lĩnh vực mà cá nhân nhà khoa học đó thực hiện.

Hoạt động tôn vinh trí thức KH&CN tiêu biểu được xem như một hình thức thi đua yêu nước, có ý nghĩa nhân văn rất lớn, thể hiện sự quan tâm, coi trọng, đãi ngộ của Đảng, Nhà nước đối với trí thức, đồng thời cũng là để khích lệ và ghi nhận các cá nhân có nhiều đóng góp tiêu biểu, xuất sắc trong sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội, bảo vệ quốc phòng, an ninh của đất nước nói chung và sự phát triển của Liên hiệp Hội Việt Nam nói riêng. Hoạt động này đã góp phần nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành và toàn xã hội về vị trí, vai trò của đội ngũ trí thức KH&CN và những đóng góp to lớn của hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.

Qua 4 lần tổ chức trước đó, Liên hiệp Hội Việt Nam đã tôn vinh 452 người và lần tôn vinh thứ 5 này tôn vinh 135 trí thức tiêu biểu.