tạo cơ chế để lành mạnh hóa thị trường trái phiếu, chứng khoán

Chiều 29/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, các đại biểu Quốc hội thảo luận ở tổ về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán, Luật Kế toán, Luật Kiểm toán độc lập, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Quản lý thuế và Luật Dự trữ quốc gia (1 luật sửa 7 luật).

Chủ trì phiên thảo luận tổ tại Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Bùi Thị Minh Hoài – Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội; Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn – Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội; Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội Phạm Thị Thanh Mai.

Giúp người dân yên tâm hơn khi đầu tư vào trái phiếu

Quan tâm đến việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán, đại biểu Quốc hội Lê Quân cho rằng, thị trường chứng khoán có 2 sản phẩm quan trọng là cổ phiếu và trái phiếu. Trong đó, các đại biểu cũng như cử tri đặc biệt quan tâm đến thị trường trái phiếu bởi thời gian qua xảy ra nhiều vụ án liên quan đến thị trường này.

Nêu những thuận lợi cũng như bất cập từ thực tiễn thời gian qua đối với thị trường trái phiếu, đại biểu Lê Quân cho rằng, đây là nội dung quan trọng để huy động dòng tiền cho phát triển sản xuất kinh doanh, kênh huy động hiệu quả đối với doanh nghiệp và nhà đầu tư. Việc sửa đổi Luật lần này với những nội dung cụ thể giúp giảm rủi ro cho nhà đầu tư, doanh nghiệp, đặc biệt đối với những nhà đầu tư chưa chuyên nghiệp; giúp người dân yên tâm hơn khi đầu tư vào trái phiếu.

Cùng với đó, việc đưa ra các điều kiện, hành lang pháp lý để các doanh nghiệp phải thực hiện khi phát hành trái phiếu giúp thị trường lành mạnh hơn, người dân yên tâm hơn khi đầu tư.

Từ đó, đại biểu Lê Quân đề nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán cần có các điều khoản gắn trách nhiệm của các đơn vị kiểm toán đối với các báo cáo kiểm toán doanh nghiệp, nếu kiểm toán sai phải hoàn toàn chịu trách nhiệm. Đồng thời, cần có những quy định ràng buộc và cấm các hành vi thao túng thị trường chứng khoán thông qua việc sửa các báo cáo tài chính sai lệch.

Khuyến khích phát triển thị trường trái phiếu lành mạnh

Đánh giá Luật sửa đổi quyết liệt trong việc xác định thế nào nhà đầu tư chứng khoán cá nhân chuyên nghiệp và được quyền đầu tư vào đâu, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường cho rằng, việc sửa đổi tránh tình trạng như những năm vừa qua, rất nhiều người thấy trái phiếu doanh nghiệp bán riêng lẻ lãi suất cao đổ xô đi mua và rủi ro rất cao.

Dự thảo Luật quy định mua trực tiếp trái phiếu riêng lẻ chỉ được là các nhà đầu tư tổ chức, còn nhà đầu tư cá nhân không được mua. Doanh nghiệp, tổ chức, các doanh nghiệp muốn bán được trái phiếu riêng lẻ phải có xếp hạng tín nhiệm cộng với phải có tài sản bảo đảm hoặc bảo lãnh của ngân hàng.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, quy định như vậy yêu cầu doanh nghiệp phát hành trái phiếu để huy động tiền phải có trách nhiệm với trái phiếu của mình. Quy định này cũng khuyến khích phát triển thị trường trái phiếu lành mạnh. Đầu tư trái phiếu không phải may rủi, mà phải là đầu tư phải chuyên nghiệp, hoặc thông qua các nhà thầu chuyên nghiệp.

Tuy nhiên, đại biểu lưu ý siết chặt quy định đồng nghĩa nhiều doanh nghiệp khó khăn hơn trong phát hành trái phiếu, khó bán được nhanh, được nhiều và huy động vốn hiệu quả hơn hơn, việc này sẽ giúp hạn chế rủi ro rơi vào người mua.

Đại biểu Hoàng Văn Cường đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc việc cá nhân đầu tư chuyên nghiệp mua trái phiếu riêng lẻ này phải sau ba năm mới được bán, thay vì một năm như trước. Theo đại biểu, quy định như vậy thì nhà đầu tư cá nhân có trách nhiệm tương đương nhà đầu tư chiến lược, trong khi đó, vai trò của nhà đầu tư chiến lược là “phải chung thủy, dẫn dắt doanh nghiệp”.

“Tăng thời hạn được phép chuyển nhượng trái phiếu riêng lẻ tới 3 năm sẽ làm mất tính linh hoạt huy động vốn của doanh nghiệp trên thị trường trái phiếu” – đại biểu Hoàng Văn Cường nói, đồng thời đề nghị Chính phủ nên giữ như quy định hiện hành, tức 1 năm sau nắm giữ trái phiếu riêng lẻ, nhà đầu tư được chuyển nhượng.

Rà soát quy định các hành vi thao túng thị trường chứng khoán

Về nội dung sửa đổi Luật Chứng khoán liên quan đến điều kiện đối với nhà đầu tư chuyên nhiệp (khoản 1 Điều 1), đại biểu Quốc hội Lê Nhật Thành thống nhất với báo cáo của Ủy ban Tài chính – Ngân sách về việc đề nghị cân nhắc và đánh giá tác động đầy đủ về việc quy định theo hướng bỏ quy định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân, chỉ nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là tổ chức mới được tham gia mua, giao dịch, chuyển nhượng trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.

Theo đại biểu, mặc dù quy định này có thể giảm thiểu được rủi ro của thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ như trong thời gian vừa qua nhưng hiện nay, khoảng 90% nhà đầu tư tham gia thị trường trái phiếu riêng lẻ là nhà đầu tư cá nhân và đây là kênh đầu tư chứng khoán phổ biến, thường xuyên của nhà đầu tư cá nhân giúp huy động vốn quan trọng cho các doanh nghiệp.

Đại biểu Lê Nhật Thành cũng đề nghị, tiếp tục nghiên cứu, bổ sung trách nhiệm của nhà đầu tư chứng khoán theo hướng nội luật hóa quy định các của nghị định hiện đang quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế.

Về hành vi thao túng thị trường chứng khoán (khoản 3 Điều 1), đại biểu thống nhất quy định bảo đảm đồng bộ với quy định của Bộ luật Hình sự, tuy nhiên, cần tính toán để quy định đầy đủ, hoàn thiện hơn theo thực tiễn trong giai đoạn hiện nay.

Ngoài ra, đại biểu Lê Nhật Thành đề nghị rà soát, chỉnh lý lại việc mô tả các hành vi theo hai nhóm hành vi gồm: (1) hành vi cung cấp thông tin không đúng và (2) tạo các giao dịch giả để thao túng giá chứng khoán để tránh mô tả lặp lại hoặc chưa rõ sự khác biệt với các hành vi. Trong mô tả các hành vi, cần rà soát, xác định chính xác, tránh việc bỏ lọt hành vi vi phạm.