TS Phạm Tấn Hạ tư vấn cách chọn ngành cho học sinh trong Chương trình tư vấn tuyển sinh – hướng nghiệp 2024 – Ảnh: TRẦN HUỲNH
Theo các chuyên gia, học sinh cần phải biết mình có năng khiếu ở lĩnh vực gì để lựa chọn ngành nghề phù hợp, phát huy tối đa thế mạnh và theo đuổi đúng ước mơ của mình.
Học chuyên toán, chọn ngành tâm lý học được không?
Lê Đại Lộc (học sinh lớp 12 toán Trường THPT chuyên Bạc Liêu) băn khoăn vì nhiều thầy cô tư vấn nên chọn ngành phù hợp sở thích, đam mê và điều kiện kinh tế gia đình.
“Nếu sở thích, năng khiếu của mình thuộc hai lĩnh vực khác nhau, ví dụ, mình có năng khiếu ngành khoa học xã hội nhưng lại muốn học khoa học tự nhiên có khả thi không? Khi sở thích và năng khiếu không cùng ’hệ’ thì nên chọn ngành theo năng khiếu hay sở thích của mình? Em thích ngành tâm lý học”, Lộc chia sẻ.
Theo TS Phạm Tấn Hạ – phó hiệu trưởng Trường đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TP.HCM), năng khiếu và năng lực khác nhau. Năng khiếu là sở trường của một người trong một lĩnh vực. Ví dụ như người có năng khiếu vẽ, năng khiếu âm nhạc, biểu diễn, diễn xuất… Còn năng lực là cái bên trong, những tố chất về tư duy về lĩnh vực nào đó.
Câu hỏi này rất nhiều học sinh thắc mắc. Có những học sinh giỏi toàn diện thường hay gặp vấn đề này. Các bạn lăn tăn việc nên chọn ngành theo lĩnh vực mình đang học hay những ngành có thể phát huy năng lực.
“Em nhận thấy mình có năng khiếu về khoa học xã hội nhưng em đang học khoa học tự nhiên, do đó em nên cân nhắc lại xem năng lực thực sự của mình là gì. Khi làm việc ở lĩnh vực khoa học xã hội đều cần kiến thức lĩnh vực xã hội và tự nhiên. Không phải học khoa học xã hội thì không cần biết gì về khoa học tự nhiên và ngược lại.
Các bạn hiện đang bị lệch hướng, chỉ chú trọng vào một lĩnh vực. Như vậy là không ổn. Thông thường chúng ta phải học để phát triển một cách toàn diện nhất. Chương trình đào tạo đại học, sinh viên học khoa học xã hội vẫn học kiến thức khoa học tự nhiên để có tư duy, nhìn nhận rõ hơn, phát triển toàn diện nhất có thể. Ngành tâm lý học có xét tổ hợp khối B00 (toán – hóa – sinh), nên em hoàn toàn có thể chọn học”, thầy Hạ cho biết.
Chọn ngành thiết kế đồ họa cần học tốt môn nào?
Thế Bảo – học sinh ở Ea H’Leo, tỉnh Đắk Lắk – thắc mắc: “Em có năng khiếu hội họa thì nên học ngành nào, trường nào để có thể phát triển được tài năng? Nếu chọn ngành thiết kế đồ họa cần học tốt môn nào, cơ hội việc làm ra sao?”.
Theo PGS.TS Bùi Hoài Thắng – trưởng phòng đào tạo Trường đại học Bách khoa (Đại học Quốc gia TP.HCM), khi theo đuổi những ngành học liên quan đến hội họa, người học sẽ được đào tạo để khai thác khả năng khám phá, sáng tạo, phân tích và hiện thực hóa thông điệp qua những hình ảnh, nét vẽ.
“Những bạn có năng khiếu vẽ có thể cân nhắc chọn các ngành: hội họa, mỹ thuật đa phương tiện, thiết kế thời trang, thiết kế đồ họa, thiết kế nội thất, kiến trúc… Khối ngành mỹ thuật, kiến trúc là ngành đặc thù, cần năng khiếu đặc biệt về nghệ thuật, hội họa. Tuy nhiên, năng khiếu không phải là yếu tố quyết định tất cả, mà chỉ là một lợi thế”, thầy Thắng nhấn mạnh.
Học sinh tìm hiểu thông tin tuyển sinh và các ngành đào tạo đại học để chọn ngành phù hợp – Ảnh: TRẦN HUỲNH
Chia sẻ thêm về ngành thiết kế đồ họa, ThS Nguyễn Trần Ngọc Phương, giám đốc marketing và phát triển thương hiệu Trường đại học Công nghệ TP.HCM, cho hay ngành này thuộc lĩnh vực nghệ thuật ứng dụng, là sự kết hợp giữa ý tưởng sáng tạo và khả năng cảm nhận thẩm mỹ, thông qua các thủ pháp đồ họa, phần mềm thiết kế, kỹ năng thiết kế để truyền tải thông điệp bằng những hình ảnh đẹp, ấn tượng…
“Hiện nay có nhiều trường đào tạo ngành thiết kế đồ họa: Trường đại học Kiến trúc TP.HCM tuyển sinh ngành thiết kế đồ họa tổ hợp môn (toán – văn – vẽ trang trí màu); Trường đại học Công nghệ TP.HCM xét các tổ hợp môn V00 (toán – lý – vẽ), H01 (toán – văn – vẽ), D01 (toán – văn – Anh); A00 (toán – lý – hóa). Các bạn cần tìm hiểu kỹ đề án tuyển sinh của mỗi trường, phương thức xét tuyển để lựa chọn trường phù hợp với năng lực và mong muốn của bản thân”, thầy Phương tư vấn.
Với sự phát triển nhanh chóng của truyền thông và quảng cáo tại Việt Nam, thiết kế đồ họa đang trở thành một trong những ngành hấp dẫn giới trẻ, nhất là với những ai đam mê sáng tạo và thích làm việc trong môi trường năng động.
Theo thống kê của Trung tâm Dự báo nhân lực và thị trường lao động TP.HCM, trong năm 2022, nước ta cần 1.000.000 nhân lực ngành thiết kế đồ họa. Trong khi cơ sở đào tạo chỉ đáp ứng được 40% nhu cầu nhân lực cho ngành nghề này.
Tốt nghiệp ngành thiết kế đồ họa có thể trở thành chuyên viên thiết kế, tư vấn thiết kế tại các công ty quảng cáo, công ty thiết kế, công ty truyền thông và tổ chức sự kiện, studio nghệ thuật, xưởng phim hoạt hình và truyện tranh, nhà xuất bản, cơ quan báo chí,…
Chọn ngành có tính đa ngành, đa lĩnh vực
Giải đáp những băn khoăn của các bạn trẻ muốn chọn ngành lĩnh vực kinh tế vừa muốn chọn khối công nghệ, GS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo – phó giám đốc Đại học Kinh tế TP.HCM – khuyên nên chọn ngành có tính đa ngành, đa lĩnh vực và có tính chất hội tụ kiến thức và kỹ năng của nhiều ngành nghề trong một công việc.
Ví dụ ngành logistics và quản lý chuỗi cung ứng còn có ngành công nghệ logistics. Kiến thức lĩnh vực logistics ngày nay được vận dụng nhiều bởi các hệ thống tự động hóa, trí thông minh nhân tạo và kiến thức công nghệ thông tin để làm sao cho quá trình quản lý, xuất khẩu, mua bán, vận chuyển, giao nhận hàng hóa trở nên hiệu quả với sự giúp sức của máy móc và quy trình tự động hóa.
