ĐIỀU TRỊ KHÔNG DÙNG THUỐC
Giữa tháng 5.2023, bệnh nhân (BN) N.T.T (52 tuổi, ngụ Q.Tân Phú, TP.HCM) đến Bệnh viện (BV) Đại học Y Dược TP.HCM khám bệnh theo hẹn. Gặp PV ở hành lang Khoa Ngoại thần kinh, ông kể mình bị đau lưng vai phải từ hồi 18 tuổi. Cơn đau kéo dài 1 – 2 ngày lại hết nên không đi khám, ông nghĩ do mình làm nghề may nên bị vậy. Gần đây ông bị cao huyết áp, tai biến mạch máu não nên tê nửa đầu bên phải.
Tại BV Đại học Y Dược TP.HCM, kết quả chẩn đoán hình ảnh cho thấy có mô mỡ dày đè dây thần kinh ở lưng vai nên ông được nhập vào Khoa Ngoại thần kinh chạy sóng từ trường. “Sau 4 lần chạy từ trường ở đầu thì thấy đỡ đau vai lưng, không cần dùng thuốc. Huyết áp cũng ổn định hơn, không cần uống thuốc 2 lần/ngày như trước nữa. Đặc biệt, di chứng tê mặt phải do tai biến cũng thuyên giảm”, BN N.T.T kể. Sau 2 tuần điều trị, hiện mỗi tuần ông T. đi liệu trình một lần. Khi bệnh về trạng thái ổn định thì định kỳ tái khám 1 tháng/lần.
Đầu tháng 5.2023, BN Đ.T.N.M (20 tuổi, ngụ Q.3) được gia đình đưa đến BV đa khoa Tâm Anh TP.HCM với các biểu hiện: thường nói đến cái chết, muốn ở một mình, không hợp tác, không có hứng thú với các hoạt động thường ngày. Ngoài ra, BN còn tự làm đau bản thân để giảm cảm xúc tiêu cực. BN được điều trị 6 liệu trình sóng từ trường liên tục, mỗi liệu trình kéo dài 5 ngày, mỗi ngày một lần. Sau đó, mỗi tuần BN được điều trị 1 – 2 lần cho đến khi hết triệu chứng. Sau liệu trình đầu tiên, bác sĩ đánh giá bệnh của BN tiên lượng tốt. BN gần như không còn các triệu chứng như trước, ngủ ngon và vui vẻ hơn. Còn BN M. thì chia sẻ: “Ban đầu nghe kích thích từ trường xuyên sọ, tôi cũng đắn đo. Tuy nhiên, trong lần đầu tiên, thời gian thực hiện nhanh, không đâm chích và không gây đau nên tôi rất yên tâm”.
HIỆU QUẢ TỐT
TS-BS Lê Viết Thắng, Trưởng Đơn vị điều trị đau, Khoa Ngoại thần kinh, BV Đại học Y Dược TP.HCM, cho biết kỹ thuật điều trị bằng sóng từ trường mới được BV triển khai, áp dụng với mục tiêu không xâm lấn. Khi tế bào não bị bệnh thì sẽ xảy ra 2 vấn đề: thứ nhất là bị kích thích, thứ hai là bị ức chế. Nguyên tắc của từ trường sẽ làm chuyển hóa tế bào não hoạt động theo điều hòa bình thường. Do đó, nếu tế bào não bị ức chế thì sóng từ trường sẽ làm cho kích thích, hoặc tế bào não đang bị kích thích thì sóng từ trường ức chế nó lại để trở thành bình thường. Chính vì tế bào não trở lại hoạt động bình thường thì sẽ làm cho BN ổn định các triệu chứng khác hơn. Tuy nhiên, với các bệnh nền đi kèm, BN vẫn phải tuân thủ điều trị song song.
TS-BS Thắng cho biết thêm, theo Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) công bố thì kỹ thuật này được chỉ định điều trị nhiều nhất trong bệnh trầm cảm, sang chấn não sau chấn thương sọ não, nghiện rượu và thuốc lá. Ngoài ra, Hội Thần kinh châu Âu và Mỹ cũng khuyến cáo sử dụng trong bệnh đau thần kinh, đau đầu, rối loạn giấc ngủ, sa sút trí tuệ, động kinh, rối loạn lo âu.
“Hiện mỗi ngày có 15 – 20 BN đến điều trị, điểm đáng mừng là kết quả nghiên cứu ban đầu khá khả quan: 70% BN hài lòng cao về kết quả điều trị; 10 – 20% hài lòng; dưới 10% chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Do đó, BV tiếp tục nghiên cứu thêm để đạt tỷ lệ hài lòng tốt hơn”, TS-BS Thắng nói và cho hay hiện nay lượng BN bị rối loạn lo lâu, trầm cảm, mất ngủ hậu Covid-19 khá nhiều và kỹ thuật này giúp được tốt cho họ.
“Các nghiên cứu đa trung tâm lớn trên thế giới cho thấy kỹ thuật này không có hại, độ an toàn trên 90%. Nhưng việc sử dụng không đúng sẽ làm người bệnh tốn tiền, nếu không đúng phác đồ sẽ làm kích thích tế bào não và gây triệu chứng co giật. Chỉ sử dụng khi được bác sĩ chuyên khoa đánh giá đúng bệnh và điều trị với phác đồ đúng”, TS-BS Thắng khuyến cáo.
Bên cạnh đó, kỹ thuật này có chống chỉ định với BN hậu phẫu có những nẹp vít trong não, có triệu chứng đột quỵ trong vòng 1 tháng, có vấn đề thính lực nặng. Do đó, BN cần được khám, đánh giá trước khi thực hiện.
Về phác đồ điều trị sóng từ trường, đầu tiên BN được điều trị 5 ngày, sau đó sẽ được đánh giá lại. Nếu BN có đáp ứng điều trị thì sẽ điều trị đủ phác đồ 10 ngày. Tiếp theo là 1 tuần/lần và làm trong 4 tuần. Cuối cùng là 1 tháng/lần. Với BN không đáp ứng điều trị trong 5 ngày đầu thì sẽ đánh giá lại bệnh và sẽ thay đổi phác đồ để chọn lựa thích hợp hơn.
TS-BS Lê Viết Thắng